Πέμπτη 18 Αυγούστου 2016

Η φιλοζωία δεν είναι περιττή

Νίκος Ράπτης*


Στη Λάρισα όπου κατοικώ, κάποιοι συμπολίτες μου δηλητηρίασαν με «φόλες» αρκετά αδέσποτα της πόλης. Προκειμένου να «εκκαθαρίσουν» τους δρόμους από τα αδέσποτα, περίμεναν και εκμεταλλεύτηκαν την αργία του δεκαπενταύγουστου. Τρία τουλάχιστο σκυλιά πέθαναν με αργό και επώδυνο θάνατο, ξερνώντας στην κυριολεξία τα σωθικά τους στην άσφαλτο.

Τέτοιες παράνομες και σαδιστικές πράξεις συνεχίζουν δυστυχώς να αντιμετωπίζονται με πολύ περισσότερη επιδοκιμασία και αδιαφορία από όσο τους πρέπει. Αλλά οφείλουμε να σημειώσουμε πως αυξάνει και η φιλοζωική ευαισθησία των ανθρώπων. Η δηλητηρίαση των τριών σκύλων ξεσήκωσε μεγάλες αντιδράσεις στα κοινωνικά δίκτυα και στηλιτεύτηκε από τα τοπικά ΜΜΕ. Οι δολοφόνοι επικηρύχτηκαν. Ο Δήμος Λαρισαίων ανακοίνωσε πως θα διώξει δικαστικά τους ενόχους.

Παράλληλα, στην ψηφιακή πλατφόρμα λαϊκών ψηφισμάτων Avaaz, μια πανελλαδική εκστρατεία υπέρ της ίδρυσης ειδικής «ελληνικής αστυνομίας για τα ζώα» συγκεντρώνει μέσα σε λίγο καιρό, εν μέσω θέρους, σχεδόν εκατό χιλιάδες υπογραφές!

Υπάρχει μια ισχυρή λαϊκή/λαϊκίστικη αντίληψη που θεωρεί την φιλοζωία πολυτέλεια, ένα συναίσθημα που αφορά τους βολεμένους και τους σνομπ. Στον λαϊκό κινηματογράφο, τα δημοφιλή σίριαλ και τα φθηνά αναγνώσματα. οι φιλόζωοι είναι σχεδόν πάντα γυναίκες του τύπου της «Μαντάμ Σουσού», θλιβερές γεροντοκόρες, «γυναικωτοί» άνδρες κ.λπ. Πολύ συχνά η φιλοζωία απεικονίζεται ως μια υποκριτική στάση που υποκρύπτει μισανθρωπία. Υποτίθεται πως σε τελική ανάλυση η φιλοζωία αναπληρώνει κάποιο έλλειμμα στις φυσιολογικές ανθρώπινες σχέσεις.

Ουδέν ψευδέστερον. Οι στατιστικές και οι κοινωνιολογικές παρατηρήσεις δείχνουν πως η φιλοζωία αποτελεί την κορωνίδα μιας γενικότερης κοινωνικής προδιάθεσης: όσο περισσότερη είναι η έγνοια για τα ζώα, τόσο πιο ανεπτυγμένη είναι η κοινωνική πρόνοια, τόσο περισσότερο προστατεύονται οι αδύναμοι. Όσο ευκολότερα γίνεται αποδεκτή η κακοποίηση των ζώων, τόσο πιο εγωπαθής είναι μια κοινωνία, τόσο περισσότερο περιθωριοποιεί γυναίκες και παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με ειδικές ανάγκες και μειονότητες. Όσο περισσότερη βία ασκείται στα ζώα, τόσο πιο βίαιες είναι και οι ανθρώπινες σχέσεις. Το πώς συμπεριφερόμαστε στα ζώα σχετίζεται με το πώς συμπεριφερόμαστε στους ανθρώπους.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Εμείς, οι σημερινοί Έλληνες, καλούμαστε να αποφασίσουμε αν θα τιμήσουμε το συμβόλαιο της ελευθερίας της Ελλάδας που υπογράφτηκε μετά την Επανάσταση του 1821. Ο Μακρυγιάννης τότε μας είχε προειδοποιήσει πως για να έχουμε Πατρίδα, θα πρέπει να «είμαστε εις το εμείς, όχι εις το εγώ». Δεν το πετύχαμε όσο θα έπρεπε. Η σημερινή μας χρεοκοπία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην υπερίσχυση της ιδιοτέλειας και του ατομισμού. Προκρίναμε υπερβολικά τις «στενές» συλλογικότητες: την οικογένεια, τους συντοπίτες, τους συναδέλφους, τα «δικά μας παιδιά». Αλλά για να επιβιώσουμε τον 21ο αιώνα -και πέραν αυτού- χρειάζεται να λειτουργούμε ως τμήμα της Πατρίδας και του πλανήτη, ως μέλη της ανθρωπότητας και προστάτες όλων των πλασμάτων του Θεού.

Η φιλοζωία αποτελεί βασική πτυχή της πολιτιστικής αλλαγής που χρειαζόμαστε. Δεν αποτελεί πολυτέλεια. Αντιθέτως, είναι ζωτική πολιτική υπόθεση και αναπόσπαστο στοιχείο μιας νέας πολιτικής ηθικής.

*Ο Νίκος Ράπτης είναι εκπαιδευτικός

Ρ-Ρ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου