Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2016

Επιστρέφει ο «αγνοούµενος» συνθέτης... Λουκάς Θάνος

Σμαράγδα Μιχαλιτσιάνου


Σαράντα χρόνια µετά, ο Λουκάς Θάνος επιστρέφει µελοποιώντας Κωστή Παλαµά για να συνδέσει µέσα από τις παρτιτούρες του τον αρχαίο µε το σύγχρονο πολιτισµό.

2404001Λουκάς Θάνος! Ενας µεγάλος Ελληνας δηµιουργός που τιµά τη χώρα µας στα πέρατα της γης. ∆ιδάσκει Αισχύλο στους φοιτητές µεγάλων αµερικανικών πανεπιστηµίων, αλλά και στους Ελληνες µαθητές του, µε στόχο την ανάδειξη της έντονης µουσικότητας και του ρυθµού της ποίησης στην αρχαία τραγωδία. Γράφει µουσική για το Χόλυγουντ.

Στην ελληνική δισκογραφία, ο υπέροχος αυτός καλλιτέχνης µάς άφησε το «Σάλπισµα», τον τελευταίο συγκλονιστικό δίσκο του Νίκου Ξυλούρη.

Σαράντα χρόνια µετά, ο «αγνοούµενος» συνθέτης, σκηνοθέτης, χορογράφος και ηθοποιός, επιστρέφει µελοποιώντας Κωστή Παλαµά, για να συνδέσει µέσα από τις παρτιτούρες του τον αρχαίο µε το σύγχρονο πολιτισµό.


Η προσπάθεια δηµιουργικής αφοµοίωσης του αρχαιοελληνικού πνεύµατος και της λαϊκής παράδοσης και το πνεύµα της οικουµενικότητας του ελληνικού πολιτισµού, που κυριαρχεί στο ποιητικό έργο του Κωστή Παλαµά, σας ενέπνευσε να µελοποιήσετε το «∆ωδεκάλογο του Γύφτου»;

Είναι αλήθεια πως µέσα στα χρόνια αντιλαµβανόµουν και ανακάλυπτα πτυχές του µεγάλου µας ποιητή, που µε τροφοδοτούσαν µε απύθµενη εκστατική έµπνευση. Είναι από αυτήν την ποίηση που θα έλεγα ότι µεγάλωνα µαζί της και όσο περισσότερο όδευα προς τους αιώνιους αρχαίους µας ποιητές και ιδιαίτερα προς τον Αισχύλο τόσο και ο Παλαµάς όλο και πιο πολύ µου αποκαλυπτόταν ως ένας συνδετικός κρίκος του αρχαίου και του σύγχρονου πολιτισµού της παράδοξα απίστευτης αυτής πατρίδας µας, που τολµάει συνεχώς να σταυρώνεται, µόνο και µόνο για να ξανά-αναστηθεί.

Στα δεκάξι σας ντύσατε µουσικά τη «Μπαλάντα του κυρ Μέντιου» και λίγο µετά υπογράψατε τη µουσική στον τελευταίο δίσκο του Νίκου Ξυλούρη, το «Σάλπισµα» (Columbia 1978). Γιατί απουσιάσατε τέσσερις 10ετίες;

Πολλοί θαυµαστές σας αναρωτιούνται τι απέγινε αυτός ο καταπληκτικός συνθέτης, Λουκάς Θάνος;Περάσαµε µια πολυετή περίοδο -ευηµερίας- που δεν είχε τόσο µεγάλη ανάγκη από ποίηση. Το µεγαλύτερο ενδιαφέρον εστιαζόταν στο πώς θα παίρναµε κάποιο πολυτελές αυτοκίνητο µε κάποιο δάνειο τραπεζών. Θα ήταν εξαιρετικά απίστευτο, αν και µόνο σκεπτόµουν να κάνω ένα δίσκο µε ποίηση και ειδικά Παλαµά. Ετοιµαζόµουν, όµως, κρυφά και είχα πάντα τον Αισχύλο να µε καθοδηγεί.

«Σ' αυτό το φέρετρο ακουµπά η Ελλάδα!», είχε πει ο Αγγελος Σικελιανός για το µεγάλο ποιητή Κωστή Παλάµα, την ηµέρα της κηδείας του... Γιατί επιλέγετε, σήµερα, Παλαµά;

Σκεπτόµενος εδώ και τρία-τέσσερα χρόνια τη σηµερινή κατάσταση στην Ελλάδα, αποφάσισα ότι τώρα υπάρχει ένας σοβαρός λόγος για να ακουστούν κάποιοι ποιητές. Ως µια ανάγκη για να φτάσουµε στη ρίζα µας, στις βαθύτερες έννοιες, στο λόγο τον ελληνικό, που τελικά είναι πολιτικός. Τραγούδι όχι σαν πολιτική κίνηση δηλαδή, αλλά που µπορεί να φέρει πολιτική κίνηση ως αποτέλεσµα.

Τυχερός στο ξεκίνηµά σας, που επισφραγίστηκε µε τον Αρχάγγελο της Κρήτης κι άφησε διαµάντια στην ελληνική δισκογραφία. Και τώρα επιλέξατε το σύντεκνο και οµότεχνό του Γιάννη Χαρούλη µε τη δωρική φωνή.

Τελικά, κατάλαβα, ότι µε ενθουσιάζει η κρητική ψυχή µε το δωρικό της ήχο. Ο Γιάννης είναι ο πιο κοντινός, ο πιο συγγενικός σε εµένα. Είχαµε και ένα προηγούµενο, βέβαια. Χωρίς να γνωριζόµαστε, είχα ακούσει πριν από δέκα χρόνια να τραγουδάει το «Πόνοι της Παναγιάς» µε το λαούτο του. Κάτι µού έκανε τότε. Τον ξεχώρισα και τον είχα στο νου µου. Αυτή τη στιγµή είναι ο πιο συγγενικός προς τη δική µου ανάγκη.

Είναι γεγονός ότι ανακαλύψατε τον Παλαµά µέσα από την ενασχόλησή σας µε την αρχαία τραγωδία και την µελέτη σας πάνω στον Αισχύλο;

Είναι όντως έτσι. Ο Παλαµάς είναι µια δουλειά µου, που τη θεωρώ σαν λειτουργία. Ξεκίνησε από την ενασχόλησή µου µε την αρχαία τραγωδία και τη µελέτη µου πάνω στον Αισχύλο. Μέσα από τον Αισχύλο έφτασα στους ποιητές και ο ποιητής που ήταν πιο κοντά µου -και µε βοήθησε ο Αισχύλος στο να τον κατανοήσω- ήταν ο Παλαµάς. Είχα δουλέψει πολύ πάνω σε αυτόν τον ποιητή. Σκέψου ότι έχω ανέκδοτο τραγούδι του Παλαµά µε τον Νίκο Ξυλούρη.

Συµπεριλάβατε στο δίσκο αυτήν τη σπάνια ηχογράφηση;

Οχι, δεν έχω βάλει κανένα τραγούδι από τότε. Με τον Γιάννη έχω κάνει µία επιλογή, κυρίως, από το «∆ωδεκάλογο του Γύφτου». Τα µισά κοµµάτια τα έχω γράψει πρόσφατα, το Σεπτέµβριο που µας πέρασε. Αυτός ο δίσκος είναι το πρώτο µέρος από µια τριλογία µου πάνω στον Παλαµά.

Ποιο είναι το µήνυµα που στέλνει ο ποιητής στη σύγχρονη Ελλάδα;

Μας στέλνει περηφάνια, γνώση και υπενθύµιση για τη µοναδικότητα της Ελλάδας και της γλώσσας της, αλλά ακόµα -και το σπουδαιότερο νοµίζω- µας επανασυνδέει µε την κάπως χαµένη και φθίνουσα κατά τη γνώµη µου, αισθητική, δηλαδή ηθική.

2404002

Πηγή: toxwni.gr



Σμαράγδα Μιχαλιτσιάνου: Σχετικά με τον συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου