Του Γ.Α.Λυγκουνάκη
Με αφορμή την επαναφορά, εφ’ όλης της ύλης και εν’ όψει εκλογών, των συζητήσεων στα πηγαδάκια για διάφορα θέματα της ιστορίας του Κινήματος, αποφάσισα να αφηγηθώ για πρώτη φορά δημόσια τη δική μου οπτική για τη συρρίκνωση της ΚΝΕ την εποχή λίγο πριν και στην αρχή της κρίσης, τη δική μου ιστορία διαγραφής.
Ξεκαθαρίζω πως, όσα θα γράψω παρακάτω, δεν τα αφηγούμαι για να επηρεάσω κάποιον υπέρ ή κατά της ψήφου στο ΚΚΕ, άλλωστε δεν κρύβω πως, εις ό,τι με αφορά, δεν βρίσκω κανένα κίνητρο ψήφου σε κανέναν πάνω από το επίπεδο του Δήμου, καθώς κατά την άποψη μου λείπει, τόσο η βούληση, όσο και η δυνατότητα παρέμβασης των εκλεγμένων αντιπροσώπων για ανάσχεση της αντιλαϊκής λαίλαπας η όποια θα συνεχιστεί ασταμάτητα και μετά τις εκλογές.
Τα γράφω όμως για να υπερασπιστώ τον εαυτό μου και θεωρώ πάρα πολύ κόσμο ακόμα από την πολιτική εκμετάλλευση της προσφοράς και των θυσιών μας, τόσα χρόνια μετά, τόσο από κομματικές όσο και από αντικομματικές πλευρές.
Ως σημείο αναφοράς για να ξεκινήσω από κάπου τις σκέψεις μου, και για κανέναν άλλο λόγο, θα χρησιμοποιήσω το απόσπασμα που αναφέρεται στην ΚΝΕ από το πολυσυζητημένο κείμενο του συντρόφου Α. Χαλβατζή με τίτλο «Μια ολοκληρωμένη τοποθέτηση».
Για λόγους μεγέθους του κειμένου αλλά και διασποράς των νοημάτων στα μήκη και τα πλάτη του, δε θα κάνω άλλες παραπομπές σε αυτό, οπότε όποιος θέλει να καταλάβει ολοκληρωμένα κάποια σημεία που θα θίξω, θα πρέπει να το (ξανα)διαβάσει ολόκληρο.
Γράφει λοιπόν ο Α. Χαλβατζής:
«Η ΚΝΕ από την Ανασυγκρότηση της το ’93 άρχισε να βάζει ξανά σφραγίδα στους νεανικούς αγώνες:
Από νωρίς στους μαθητές πετυχαίνοντας σοβαρή ανάπτυξη, ζύμωση, αυξανόμενη κινητοποίηση και σοβαρές κορυφώσεις (πχ το ‘98-’99, αργότερα στα αντιπολεμικά κλπ).
Στους φοιτητές-σπουδαστές με σοβαρή οικοδόμηση σχεδόν από το μηδέν, οπότε από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 χωρίς να έχουμε ανατρέψει την κατάσταση στο φοιτητικό-σπουδαστικό κίνημα (φ/σ-κ) πάψαμε να είμαστε στη γωνία, καταφέραμε να ζυμώνουμε πλατύτερα και σοβαρά την θέση μας, να αυξήσουμε τα ποσοστά μας, τους συλλόγους όπου οι Γενικές Συνελεύσεις (ΓΣ) υιοθετούσαν το πλαίσιο μας και να προκαλούμε κινητοποιήσεις. Καταλήξαμε μετά το 2000 να υπάρχουν τα συντονιστικά αγώνα σε ΑΕΙ και ΤΕΙ που παρά το εμβρυακό στάδιο και τις αδυναμίες τους ήταν μια σημαντική κατάκτηση σε συνθήκες που ήμασταν, η μόνη δύναμη η οποία ουσιαστικά επιδίωκε και προκαλούσε συζήτηση, ζύμωση και κινητοποίηση σε ΑΕΙ-ΤΕΙ.
Στους νέους εργαζόμενους υπήρχε από νωρίς προσπάθεια για ανάπτυξη της δουλειάς, η οποία αντικειμενικά άρχισε να δίνει πιο εμφανώς καρπούς όταν από τις πολλές χιλιάδες μέλη της ΚΝΕ που είχαν στρατολογηθεί και διαπαιδαγωγηθεί στους χώρους της εκπαίδευσης πολλά πέρασαν στην παραγωγή και αρκετά παρέμειναν δραστήρια.
Υπήρξε σημαντική συμβολή της νεολαίας στα πλαίσια των μετώπων του μαζικού κινήματος (πχ αντιπολεμικό-αντιμπεριαλιστικό, Γιουγκοσλαβία, Ιράκ κλπ)
Αυτή η πορεία της ΚΝΕ ανακόπηκε, ξεκίνησε η οπισθοδρόμηση που καταλήγει στη διάλυση. Κυρίαρχη αιτία είναι η (ανεπίσημη στην αρχή, επίσημη αργότερα) αλλαγή της κατεύθυνσης από πλευράς του Κόμματος για το ρόλο της ΚΝΕ και το πώς παρεμβαίνει στο κίνημα. Αυτή η αλλαγή εκφράστηκε-υπηρετήθηκε και με την αποδυνάμωση του ΚΣ της ΚΝΕ με το μαζικό και σπασμωδικό πέρασμα στελεχών της στο Κόμμα που δεν άφηνε περιθώρια ωρίμανσης τους. Ενώ σοβαρή ζημιά έκανε ο εφησυχασμός που –παρά τις αντίθετες διακηρύξεις– στην πράξη καλλιεργήθηκε και που αποτυπώνεται (χωρίς να διατυπώνεται) στο ότι «η ΚΝΕ απλώς εκτελεί, χωρίς ιδιαίτερα να προβληματίζεται για το πώς δημιουργικά θα εφαρμόσει αλλά και θα συμβάλει στον εμπλουτισμό της πολιτικής του Κόμματος στο χώρο ευθύνης της, δηλαδή στη νεολαία». Η ΚΝΕ στην ουσία έχει χάσει σχεδόν κάθε νεολαιίστικο χαρακτηριστικό και έχει μετατραπεί σε μια συρρικνούμενη εκτελεστική ομάδα για το χαμαλίκι.
Αυτά συνέβαλαν στο να χάσουμε την πρωτοβουλία στο κίνημα με πρώτο χτυπητό παράδειγμα τις φοιτητικές-σπουδαστικές κινητοποιήσεις το Μάη-Ιούνη 2006. Πλέον είναι ξεκάθαρο ότι η πρώτη ευθύνη τότε ανήκε στους υπευθύνους από το Κόμμα (καθοδήγηση ΚΟΑ αλλά και ΓΓ της ΚΕ Α. Παπαρήγα η οποία τότε ήδη από ένα χρόνο είχε απευθείας την ευθύνη για την καθοδήγηση της ΚΝΕ από το ΠΓ). Και μάλιστα η αιτία ήταν συνειδητές επιλογές τους και όχι απλά αδυναμία ή ανικανότητα. Απόδειξη για το τελευταίο είναι ότι ενώ τότε “διαχειρίζονταν” ερωτήματα και παρατηρήσεις στη λογική: «σωστές είναι οι παρατηρήσεις, υπάρχουν αδυναμίες, γίνανε και λάθη, καλά κάνετε και τα λέτε για να τα διορθώσουμε» στην πορεία αυτά που χαρακτηρίζονταν υποκριτικά τότε ως αδυναμίες κατοχυρώθηκαν ως πρότυπος τρόπος δουλειάς.
Οι απαράδεκτες αυτές αντιλήψεις και πρακτικές εμπεδώθηκαν πλήρως κατά τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 (δολοφονία Α. Γρηγορόπουλου και τις ακόλουθες κινητοποιήσεις).
Συνοπτικά:
Αδράνεια, φόβος για τις μάζες και απομάκρυνση από αυτές, εγκατάλειψη (και διακηρυγμένη πλέον) των Γενικών Συνελεύσεων αφού «οι μάζες μας ακολουθούν έτσι και αλλιώς από μόνες τους», ενώ «οι σύλλογοι είναι εκφυλισμένοι» (δηλαδή η δουλειά “από τα κάτω”, η Γενική Συνέλευση είναι εκφυλισμένη, δηλαδή οι φοιτητές γενικά είναι εκφυλισμένοι), εγκατάλειψη της Πανσπουδαστικής, παραπληροφόρηση για τα αποτελέσματα της δουλειάς μας, κάθε λογής τυχοδιωκτισμός και τερτίπι για να φανεί (μέσα και έξω από την οργάνωση) ότι είμαστε “από πάνω”, κυρίαρχοι.
Εύκολη λύση οι δήθεν “Επιτροπές Αγώνα” όπου στην καλύτερη περίπτωση μαζεύεται η μισή οργάνωση της ΚΝΕ και κάποιες στενές επιρροές (λιγότεροι απ’ ότι παλιά στην Πανσπουδαστική) και αποφασίζουν στο όνομα των φοιτητών. Δηλαδή καραμπινάτη υποκατάσταση, ανάθεση και ελιτισμός για τα οποία καταγγέλλαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια διάφορους “υπερεπαναστάτες”, αυθαιρεσίες στο όνομα των φοιτητών και ως επιστέγασμα η δημιουργία του ΜΑΣ ως εξαμβλωματικό κακέκτυπο του ΠΑΜΕ (με όλα τα αρνητικά στοιχεία του ΠΑΜΕ που αναφέρονται παραπάνω).
Οργανωτική αποδυνάμωση της ΚΝΕ. Παρά τα παχιά λόγια για ιδεολογική-πολιτική και οργανωτική ισχυροποίηση της ΚΝΕ, υπάρχει τρομερή συρρίκνωση της ΚΝΕ. Στους μαθητές η ανυπαρξία ομολογείται εδώ και καιρό ακόμα και σε επίσημες κομματικές ενημερώσεις. Στους φοιτητές-σπουδαστές φαίνεται: η παρουσία των φοιτητών-σπουδαστών (μιλάω ενδεικτικά για την Αθήνα που έχω προσωπική πείρα) στις κινητοποίησης είναι κραυγαλέα μικρότερη από τα προηγούμενα χρόνια (υποπολλαπλάσια και από τις οργανωμένες δυνάμεις που υπήρχαν παλιότερα), που σημαίνει είτε ότι: α) υπάρχει πολύ σημαντική οργανωτική μείωση β) είτε ότι τα μέλη δεν κινητοποιούνται ή γ) και ακόμα χειρότερα συνδυασμός και των δυο. Στις τελευταίες φοιτητικές σπουδαστικές εκλογές (εδώ αναφερόμουν στο 2010, το 2011 τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα) το φάντασμα της ΠΚΣ, πανελλαδικά συγκέντρωσε σε ΑΕΙ-ΤΕΙ 15.000 ψήφους ενώ το 2008 πάνω από 12.500 ήταν μόνο οι υποψήφιοι της και πάνω από 23.000 οι ψήφοι (στοιχεία από το Ριζοσπάστη) ενώ κατρακύλα υπάρχει και στα ποσοστά.
Δεν είναι τυχαίο ότι δεν υπήρξε στο 10ο Συνέδριο της ΚΝΕ εκτίμηση στα ντοκουμέντα ή έστω εσωκομματική ενημέρωση για το αν υπάρχει αύξηση ή μείωση των μελών της ΚΝΕ και σε τι ποσοστό από το προηγούμενο Συνέδριο (στοιχείο που δινόταν παλιότερα και πρέπει να δίνεται).
Μια μικρή αύξηση που σημειώθηκε τα τελευταία προηγούμενα χρόνια σε σχέση με πριν 10-15 χρόνια στις δυνάμεις σε νέους εργαζόμενους (και που μάλλον ήδη έχει εξανεμιστεί) εξηγείται κατά βάση όχι με στρατολογία εργαζομένων αλλά κυρίως από το μέρος του δυναμικού που είχε οργανωθεί παλιότερα στα σχολεία και σε ΑΕΙ-ΤΕΙ και το οποίο παρέμεινε ενεργό βγαίνοντας στην παράγωγη. Και φυσικά σε καμιά περίπτωση δεν αντισταθμίζει τις απώλειες από μαθητές-φοιτητές».
Το συγκεκριμένο απόκομμα είναι βασικά παρατηρήσεις, οι οποίες ενσωματώνονται σε ένα πλαίσιο το οποίο διατρέχει ολόκληρο το κείμενο και το οποίο ισχυρίζεται ότι υπήρχε αλλαγή γραμμής εκείνη την εποχή στο ΚΚΕ και άρα και στην ΚΝΕ.
Πλέον γνωρίζουμε ότι αλλαγή γραμμής υπήρξε και αυτό ενσωματώθηκε στο επίσημο αφήγημα του ΚΚΕ στο 19ο Συνέδριο με την αλλαγή της στρατηγικής από το Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό Μέτωπο στην Λαϊκή Συμμαχία και κατόπιν στην Κοινωνική Συμμαχία.
Άποψη η οποία απηχείται σε αυτό το κείμενο αλλά και στην αφήγηση διάφορων διαγραμμένων μελών του ΚΚΕ, είτε χρεωμένων στη ΚΝΕ της εποχής όπως ο Α. Χαλβατζής, είτε χωρίς καμία απολύτως σχέση με τη ΚΝΕ, είναι ότι η αλλαγή γραμμής την οποία καταδικάζουν με το δικό τους σκεπτικό το οποίο είναι εκτός σκοπού του κειμένου μου να αναλύσω, έπαιξε ρόλο στην αποδυνάμωση του ΚΚΕ και στη διάλυση τόσο της ΚΝΕ όσο και του ΠΑΜΕ κτλ κτλ.
Αυτή η άποψη έχει βρει απήχηση σε διάφορες ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς για να υφάνουν το δικό τους αφήγημα για την ΚΝΕ και το ΚΚΕ, αλλά και του σημερινού ΚΚΕ για να δικαιολογήσει την αλλαγή γραμμής του. Τα δύο αφηγήματα από «κύκλους» λοιπόν, τόσο κομματικούς όσο και αντικομματικούς, συγκλίνουν στην αποκρυστάλλωση μιας εικόνας η οποία αποδίδει στους συντρόφους, βασικά των ΑΕΙ και των ΤΕΙ τα εξής χαρακτηριστικά:
Α. Συνειδητή φραξιονιστική δράση η οποία οδήγησε στη μαζική και «βίαιη» αποπομπή μας. Κάποιοι φτάνουν στο σημείο να κάνουν παραλληλισμούς με το ’89.
Β. Πολιτική αδυναμία η οποία οδήγησε στην απόσυρση και τη πολιτική μας εξαφάνιση μετά από τη μαζική «προγραφή» μας από το Κόμμα.
Στις επόμενες γραμμές θα προσπαθήσω να καταδείξω αυτό το αφήγημα ως τον «αστικό μύθο» που είναι και να το καταρρίψω, παρουσιάζοντας με όσο πιο έντιμο και ακριβή τρόπο μπορώ το δικό μου βίωμα, ως ένα απλό μέλος της Τομεακής Οργάνωσης Παντείου τη περίοδο ’05-’09.
Για να φτάσω στη διαγραφή μας λοιπόν θα πρέπει να ξεκινήσω πρώτα από την εγγραφή μας. Δεν είναι κρυφό και δεν περιφρουρείται ότι ο τρόπος με τον οποίο η ΚΝΕ στρατολογούσε εκείνη την εποχή γινόταν με μαζικούς όρους, χωρίς να δίνεται έμφαση στην ιδεολογική δουλειά. Αυτό έδινε ένα ιδεολογικό φάσμα μελών που ξεκινούσε από (σχεδόν) την αναρχία, μέχρι (σχεδόν) τη λαϊκή δεξιά και που επέτρεπε ακόμη και σε δηλωμένους οπαδούς άλλων κομμάτων (όπως εγώ του ΔΗΚΚΙ) να συμμετέχουμε ισότιμα ως μέλη της ΚΝΕ χωρίς κανένα καθεστώς εξαίρεσης.
Οι αναφορές λοιπόν περί ιδεολογικής διαπάλης μέσα στη Νεολαία οι οποίες πατάν σε περιστατικά διαγραφών μελών του Κόμματος χρεωμένων σε κεντρικές καθοδηγητικές στελεχικές θέσεις στη σπουδάζουσα, δεν ευσταθούν, γιατί τα απλά μέλη ήμασταν προσδεδεμένα στη κοινή προσπάθεια με βάση τη καλή μας πίστη σε μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, το σοσιαλισμό-κομμουνισμό και τη τήρηση του καταστατικού και όχι μια επεξεργασμένη ιδεολογική-πολιτική ανάλυση. Ο τρόπος με τον οποίο η ΚΝΕ της περιόδου έχτιζε, ήταν κατά την άποψη μου ο καλύτερος-ο βιωματικός.
Ενεργούσαμε λοιπόν πρωτίστως με βάση το ποιοι ήμασταν και όχι το τι συγκεκριμένα πιστεύαμε. Όταν ο Α. Χαλβατζής γράφει: «Η ΚΝΕ στην ουσία έχει χάσει σχεδόν κάθε νεολαιίστικο χαρακτηριστικό και έχει μετατραπεί σε μια συρρικνούμενη εκτελεστική ομάδα για το χαμαλίκι», εγώ δεν κατανοώ σε τι ακριβώς αναφέρεται υποτιμητικά. Άλλωστε σε έναν εξαιρετικά μεγάλο αριθμό συντρόφων της περιόδου, έλλειπε η φιλοδοξία, για ποικίλους λόγους, να συνεχίσουν ως μέλη του ΚΚΕ.
Επίσης δεν μπορώ να κατανοήσω τι ακριβώς εννοεί όταν γράφει: «Αυτά συνέβαλαν στο να χάσουμε την πρωτοβουλία στο κίνημα με πρώτο χτυπητό παράδειγμα τις φοιτητικές-σπουδαστικές κινητοποιήσεις το Μάη-Ιούνη 2006». Δεν αντιλαμβάνομαι: Η δουλειά έγινε; Το ‘Αρθρο 16 δεν εμποδίστηκε να περάσει; Αγώνα δρόμου κάναμε με τα ΕΑΑΚ της εποχής για το ποιος είναι ο ποιο επαναστάτης; Σε κοινά μπλοκ εν τέλει δε βρεθήκαμε στο δρόμο;
Επίσης τι σημαίνει όταν λέει: «Οι απαράδεκτες αυτές αντιλήψεις και πρακτικές εμπεδώθηκαν πλήρως κατά τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 (δολοφονία Α. Γρηγορόπουλου και τις ακόλουθες κινητοποιήσεις);» Ο κόσμος δεν συνέρρεε στα μπλοκ του ΚΚΕ που ήταν τα μόνα εύτακτα και περιφρουρημένα; Δε μας εμπιστεύτηκε; Ο κόπος μας δεν θα μπορούσε να πιάσει τόπο τότε;
Φτάνουμε στις διαγραφές λοιπόν. Με βάση τη προσωπική μου εμπειρία, η συντριπτική πλειοψηφία των αποχωρησάντων, φύγαμε επί προσωπικού, γιατί δεν μπορούσαμε πλέον να αποδεχτούμε μια αντιμετώπιση η οποία τον απλό Κνίτη τον αντιμετώπιζε, πράγματι, ως αιώνιο αφισοκολλητή. Φύγαμε γιατί είναι ανθρώπινο από ένα σημείο και μετά να έχεις την απαίτηση να σέβονται τη προσφορά σου.
Ο λόγος της συρρίκνωσης της ΚΝΕ όμως δεν ήταν η δική μας αποχώρηση. Οι διαγραφές και οι νέες εγγραφές ήταν συνεχείς επί σειρά ετών. Με εξαίρεση μια μικρή μειοψηφία που συνέχισε στο Κόμμα, η πλειοψηφία αποχωρούσε, μετά από χρόνια, μήνες ή και βδομάδες. Αυτό ήταν κομμάτι του σχεδιασμού, με το σκεπτικό πως το πρώην μέλος όπως και το περιβάλλον του διαχέει τις ιδέες και χτίζει την πολυποίκιλη επιρροή του ΚΚΕ στην κοινωνία. Η ΚΝΕ συρρικνώθηκε επειδή για λόγους που έχουν να κάνουν με τη γραμμή, σταμάτησε να εγγράφει. Δεν είναι σε γνώση μου οι λόγοι που συνέβη αυτό.
Συνεπώς, όλοι όσοι «κόπτονται» για το μέσο πρώην μέλος της ΚΝΕ και τους λόγους της απόσυρσης του, να γνωρίζουν ότι δεν αποχωρήσαμε για λόγους αλλαγής της γραμμής από ΑΑΔΜ σε Λαϊκή Συμμαχία. Αν η αλλαγή της γραμμής έπαιξε ρόλο στο ότι δεν υπήρξε μέριμνα να συνεχίσουμε σε μέτωπα όπως το ΠΑΜΕ, η ΟΓΕ κτλ, εγώ ως απλό μέλος, δεν έχω τρόπο να έχω άποψη. Άλλωστε δεν μας έλειψε ούτε η οργάνωση, ούτε η αποφασιστικότητα να κάνουμε κάτι πολιτικό έξω από το ΚΚΕ, εάν έτσι το επιλέγαμε αποχωρώντας. Πιστεύω πως όσοι μας είχαν ζήσει, αυτό το γνωρίζουν.
Το τι πορεία ακολούθησε κατόπιν ο καθένας μας ως άτομο είναι μια άλλη ιστορία. Once upon a time in ΚΝΕ λοιπόν:
Γ.Α.Λυγκουνάκης: Σχετικά με τον συντάκτη
Με αφορμή την επαναφορά, εφ’ όλης της ύλης και εν’ όψει εκλογών, των συζητήσεων στα πηγαδάκια για διάφορα θέματα της ιστορίας του Κινήματος, αποφάσισα να αφηγηθώ για πρώτη φορά δημόσια τη δική μου οπτική για τη συρρίκνωση της ΚΝΕ την εποχή λίγο πριν και στην αρχή της κρίσης, τη δική μου ιστορία διαγραφής.
Ξεκαθαρίζω πως, όσα θα γράψω παρακάτω, δεν τα αφηγούμαι για να επηρεάσω κάποιον υπέρ ή κατά της ψήφου στο ΚΚΕ, άλλωστε δεν κρύβω πως, εις ό,τι με αφορά, δεν βρίσκω κανένα κίνητρο ψήφου σε κανέναν πάνω από το επίπεδο του Δήμου, καθώς κατά την άποψη μου λείπει, τόσο η βούληση, όσο και η δυνατότητα παρέμβασης των εκλεγμένων αντιπροσώπων για ανάσχεση της αντιλαϊκής λαίλαπας η όποια θα συνεχιστεί ασταμάτητα και μετά τις εκλογές.
Τα γράφω όμως για να υπερασπιστώ τον εαυτό μου και θεωρώ πάρα πολύ κόσμο ακόμα από την πολιτική εκμετάλλευση της προσφοράς και των θυσιών μας, τόσα χρόνια μετά, τόσο από κομματικές όσο και από αντικομματικές πλευρές.
Ως σημείο αναφοράς για να ξεκινήσω από κάπου τις σκέψεις μου, και για κανέναν άλλο λόγο, θα χρησιμοποιήσω το απόσπασμα που αναφέρεται στην ΚΝΕ από το πολυσυζητημένο κείμενο του συντρόφου Α. Χαλβατζή με τίτλο «Μια ολοκληρωμένη τοποθέτηση».
Για λόγους μεγέθους του κειμένου αλλά και διασποράς των νοημάτων στα μήκη και τα πλάτη του, δε θα κάνω άλλες παραπομπές σε αυτό, οπότε όποιος θέλει να καταλάβει ολοκληρωμένα κάποια σημεία που θα θίξω, θα πρέπει να το (ξανα)διαβάσει ολόκληρο.
Γράφει λοιπόν ο Α. Χαλβατζής:
«Η ΚΝΕ από την Ανασυγκρότηση της το ’93 άρχισε να βάζει ξανά σφραγίδα στους νεανικούς αγώνες:
Από νωρίς στους μαθητές πετυχαίνοντας σοβαρή ανάπτυξη, ζύμωση, αυξανόμενη κινητοποίηση και σοβαρές κορυφώσεις (πχ το ‘98-’99, αργότερα στα αντιπολεμικά κλπ).
Στους φοιτητές-σπουδαστές με σοβαρή οικοδόμηση σχεδόν από το μηδέν, οπότε από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 χωρίς να έχουμε ανατρέψει την κατάσταση στο φοιτητικό-σπουδαστικό κίνημα (φ/σ-κ) πάψαμε να είμαστε στη γωνία, καταφέραμε να ζυμώνουμε πλατύτερα και σοβαρά την θέση μας, να αυξήσουμε τα ποσοστά μας, τους συλλόγους όπου οι Γενικές Συνελεύσεις (ΓΣ) υιοθετούσαν το πλαίσιο μας και να προκαλούμε κινητοποιήσεις. Καταλήξαμε μετά το 2000 να υπάρχουν τα συντονιστικά αγώνα σε ΑΕΙ και ΤΕΙ που παρά το εμβρυακό στάδιο και τις αδυναμίες τους ήταν μια σημαντική κατάκτηση σε συνθήκες που ήμασταν, η μόνη δύναμη η οποία ουσιαστικά επιδίωκε και προκαλούσε συζήτηση, ζύμωση και κινητοποίηση σε ΑΕΙ-ΤΕΙ.
Στους νέους εργαζόμενους υπήρχε από νωρίς προσπάθεια για ανάπτυξη της δουλειάς, η οποία αντικειμενικά άρχισε να δίνει πιο εμφανώς καρπούς όταν από τις πολλές χιλιάδες μέλη της ΚΝΕ που είχαν στρατολογηθεί και διαπαιδαγωγηθεί στους χώρους της εκπαίδευσης πολλά πέρασαν στην παραγωγή και αρκετά παρέμειναν δραστήρια.
Υπήρξε σημαντική συμβολή της νεολαίας στα πλαίσια των μετώπων του μαζικού κινήματος (πχ αντιπολεμικό-αντιμπεριαλιστικό, Γιουγκοσλαβία, Ιράκ κλπ)
Αυτή η πορεία της ΚΝΕ ανακόπηκε, ξεκίνησε η οπισθοδρόμηση που καταλήγει στη διάλυση. Κυρίαρχη αιτία είναι η (ανεπίσημη στην αρχή, επίσημη αργότερα) αλλαγή της κατεύθυνσης από πλευράς του Κόμματος για το ρόλο της ΚΝΕ και το πώς παρεμβαίνει στο κίνημα. Αυτή η αλλαγή εκφράστηκε-υπηρετήθηκε και με την αποδυνάμωση του ΚΣ της ΚΝΕ με το μαζικό και σπασμωδικό πέρασμα στελεχών της στο Κόμμα που δεν άφηνε περιθώρια ωρίμανσης τους. Ενώ σοβαρή ζημιά έκανε ο εφησυχασμός που –παρά τις αντίθετες διακηρύξεις– στην πράξη καλλιεργήθηκε και που αποτυπώνεται (χωρίς να διατυπώνεται) στο ότι «η ΚΝΕ απλώς εκτελεί, χωρίς ιδιαίτερα να προβληματίζεται για το πώς δημιουργικά θα εφαρμόσει αλλά και θα συμβάλει στον εμπλουτισμό της πολιτικής του Κόμματος στο χώρο ευθύνης της, δηλαδή στη νεολαία». Η ΚΝΕ στην ουσία έχει χάσει σχεδόν κάθε νεολαιίστικο χαρακτηριστικό και έχει μετατραπεί σε μια συρρικνούμενη εκτελεστική ομάδα για το χαμαλίκι.
Αυτά συνέβαλαν στο να χάσουμε την πρωτοβουλία στο κίνημα με πρώτο χτυπητό παράδειγμα τις φοιτητικές-σπουδαστικές κινητοποιήσεις το Μάη-Ιούνη 2006. Πλέον είναι ξεκάθαρο ότι η πρώτη ευθύνη τότε ανήκε στους υπευθύνους από το Κόμμα (καθοδήγηση ΚΟΑ αλλά και ΓΓ της ΚΕ Α. Παπαρήγα η οποία τότε ήδη από ένα χρόνο είχε απευθείας την ευθύνη για την καθοδήγηση της ΚΝΕ από το ΠΓ). Και μάλιστα η αιτία ήταν συνειδητές επιλογές τους και όχι απλά αδυναμία ή ανικανότητα. Απόδειξη για το τελευταίο είναι ότι ενώ τότε “διαχειρίζονταν” ερωτήματα και παρατηρήσεις στη λογική: «σωστές είναι οι παρατηρήσεις, υπάρχουν αδυναμίες, γίνανε και λάθη, καλά κάνετε και τα λέτε για να τα διορθώσουμε» στην πορεία αυτά που χαρακτηρίζονταν υποκριτικά τότε ως αδυναμίες κατοχυρώθηκαν ως πρότυπος τρόπος δουλειάς.
Οι απαράδεκτες αυτές αντιλήψεις και πρακτικές εμπεδώθηκαν πλήρως κατά τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 (δολοφονία Α. Γρηγορόπουλου και τις ακόλουθες κινητοποιήσεις).
Συνοπτικά:
Αδράνεια, φόβος για τις μάζες και απομάκρυνση από αυτές, εγκατάλειψη (και διακηρυγμένη πλέον) των Γενικών Συνελεύσεων αφού «οι μάζες μας ακολουθούν έτσι και αλλιώς από μόνες τους», ενώ «οι σύλλογοι είναι εκφυλισμένοι» (δηλαδή η δουλειά “από τα κάτω”, η Γενική Συνέλευση είναι εκφυλισμένη, δηλαδή οι φοιτητές γενικά είναι εκφυλισμένοι), εγκατάλειψη της Πανσπουδαστικής, παραπληροφόρηση για τα αποτελέσματα της δουλειάς μας, κάθε λογής τυχοδιωκτισμός και τερτίπι για να φανεί (μέσα και έξω από την οργάνωση) ότι είμαστε “από πάνω”, κυρίαρχοι.
Εύκολη λύση οι δήθεν “Επιτροπές Αγώνα” όπου στην καλύτερη περίπτωση μαζεύεται η μισή οργάνωση της ΚΝΕ και κάποιες στενές επιρροές (λιγότεροι απ’ ότι παλιά στην Πανσπουδαστική) και αποφασίζουν στο όνομα των φοιτητών. Δηλαδή καραμπινάτη υποκατάσταση, ανάθεση και ελιτισμός για τα οποία καταγγέλλαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια διάφορους “υπερεπαναστάτες”, αυθαιρεσίες στο όνομα των φοιτητών και ως επιστέγασμα η δημιουργία του ΜΑΣ ως εξαμβλωματικό κακέκτυπο του ΠΑΜΕ (με όλα τα αρνητικά στοιχεία του ΠΑΜΕ που αναφέρονται παραπάνω).
Οργανωτική αποδυνάμωση της ΚΝΕ. Παρά τα παχιά λόγια για ιδεολογική-πολιτική και οργανωτική ισχυροποίηση της ΚΝΕ, υπάρχει τρομερή συρρίκνωση της ΚΝΕ. Στους μαθητές η ανυπαρξία ομολογείται εδώ και καιρό ακόμα και σε επίσημες κομματικές ενημερώσεις. Στους φοιτητές-σπουδαστές φαίνεται: η παρουσία των φοιτητών-σπουδαστών (μιλάω ενδεικτικά για την Αθήνα που έχω προσωπική πείρα) στις κινητοποίησης είναι κραυγαλέα μικρότερη από τα προηγούμενα χρόνια (υποπολλαπλάσια και από τις οργανωμένες δυνάμεις που υπήρχαν παλιότερα), που σημαίνει είτε ότι: α) υπάρχει πολύ σημαντική οργανωτική μείωση β) είτε ότι τα μέλη δεν κινητοποιούνται ή γ) και ακόμα χειρότερα συνδυασμός και των δυο. Στις τελευταίες φοιτητικές σπουδαστικές εκλογές (εδώ αναφερόμουν στο 2010, το 2011 τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα) το φάντασμα της ΠΚΣ, πανελλαδικά συγκέντρωσε σε ΑΕΙ-ΤΕΙ 15.000 ψήφους ενώ το 2008 πάνω από 12.500 ήταν μόνο οι υποψήφιοι της και πάνω από 23.000 οι ψήφοι (στοιχεία από το Ριζοσπάστη) ενώ κατρακύλα υπάρχει και στα ποσοστά.
Δεν είναι τυχαίο ότι δεν υπήρξε στο 10ο Συνέδριο της ΚΝΕ εκτίμηση στα ντοκουμέντα ή έστω εσωκομματική ενημέρωση για το αν υπάρχει αύξηση ή μείωση των μελών της ΚΝΕ και σε τι ποσοστό από το προηγούμενο Συνέδριο (στοιχείο που δινόταν παλιότερα και πρέπει να δίνεται).
Μια μικρή αύξηση που σημειώθηκε τα τελευταία προηγούμενα χρόνια σε σχέση με πριν 10-15 χρόνια στις δυνάμεις σε νέους εργαζόμενους (και που μάλλον ήδη έχει εξανεμιστεί) εξηγείται κατά βάση όχι με στρατολογία εργαζομένων αλλά κυρίως από το μέρος του δυναμικού που είχε οργανωθεί παλιότερα στα σχολεία και σε ΑΕΙ-ΤΕΙ και το οποίο παρέμεινε ενεργό βγαίνοντας στην παράγωγη. Και φυσικά σε καμιά περίπτωση δεν αντισταθμίζει τις απώλειες από μαθητές-φοιτητές».
Το συγκεκριμένο απόκομμα είναι βασικά παρατηρήσεις, οι οποίες ενσωματώνονται σε ένα πλαίσιο το οποίο διατρέχει ολόκληρο το κείμενο και το οποίο ισχυρίζεται ότι υπήρχε αλλαγή γραμμής εκείνη την εποχή στο ΚΚΕ και άρα και στην ΚΝΕ.
Πλέον γνωρίζουμε ότι αλλαγή γραμμής υπήρξε και αυτό ενσωματώθηκε στο επίσημο αφήγημα του ΚΚΕ στο 19ο Συνέδριο με την αλλαγή της στρατηγικής από το Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό Μέτωπο στην Λαϊκή Συμμαχία και κατόπιν στην Κοινωνική Συμμαχία.
Άποψη η οποία απηχείται σε αυτό το κείμενο αλλά και στην αφήγηση διάφορων διαγραμμένων μελών του ΚΚΕ, είτε χρεωμένων στη ΚΝΕ της εποχής όπως ο Α. Χαλβατζής, είτε χωρίς καμία απολύτως σχέση με τη ΚΝΕ, είναι ότι η αλλαγή γραμμής την οποία καταδικάζουν με το δικό τους σκεπτικό το οποίο είναι εκτός σκοπού του κειμένου μου να αναλύσω, έπαιξε ρόλο στην αποδυνάμωση του ΚΚΕ και στη διάλυση τόσο της ΚΝΕ όσο και του ΠΑΜΕ κτλ κτλ.
Αυτή η άποψη έχει βρει απήχηση σε διάφορες ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς για να υφάνουν το δικό τους αφήγημα για την ΚΝΕ και το ΚΚΕ, αλλά και του σημερινού ΚΚΕ για να δικαιολογήσει την αλλαγή γραμμής του. Τα δύο αφηγήματα από «κύκλους» λοιπόν, τόσο κομματικούς όσο και αντικομματικούς, συγκλίνουν στην αποκρυστάλλωση μιας εικόνας η οποία αποδίδει στους συντρόφους, βασικά των ΑΕΙ και των ΤΕΙ τα εξής χαρακτηριστικά:
Α. Συνειδητή φραξιονιστική δράση η οποία οδήγησε στη μαζική και «βίαιη» αποπομπή μας. Κάποιοι φτάνουν στο σημείο να κάνουν παραλληλισμούς με το ’89.
Β. Πολιτική αδυναμία η οποία οδήγησε στην απόσυρση και τη πολιτική μας εξαφάνιση μετά από τη μαζική «προγραφή» μας από το Κόμμα.
Στις επόμενες γραμμές θα προσπαθήσω να καταδείξω αυτό το αφήγημα ως τον «αστικό μύθο» που είναι και να το καταρρίψω, παρουσιάζοντας με όσο πιο έντιμο και ακριβή τρόπο μπορώ το δικό μου βίωμα, ως ένα απλό μέλος της Τομεακής Οργάνωσης Παντείου τη περίοδο ’05-’09.
Για να φτάσω στη διαγραφή μας λοιπόν θα πρέπει να ξεκινήσω πρώτα από την εγγραφή μας. Δεν είναι κρυφό και δεν περιφρουρείται ότι ο τρόπος με τον οποίο η ΚΝΕ στρατολογούσε εκείνη την εποχή γινόταν με μαζικούς όρους, χωρίς να δίνεται έμφαση στην ιδεολογική δουλειά. Αυτό έδινε ένα ιδεολογικό φάσμα μελών που ξεκινούσε από (σχεδόν) την αναρχία, μέχρι (σχεδόν) τη λαϊκή δεξιά και που επέτρεπε ακόμη και σε δηλωμένους οπαδούς άλλων κομμάτων (όπως εγώ του ΔΗΚΚΙ) να συμμετέχουμε ισότιμα ως μέλη της ΚΝΕ χωρίς κανένα καθεστώς εξαίρεσης.
Οι αναφορές λοιπόν περί ιδεολογικής διαπάλης μέσα στη Νεολαία οι οποίες πατάν σε περιστατικά διαγραφών μελών του Κόμματος χρεωμένων σε κεντρικές καθοδηγητικές στελεχικές θέσεις στη σπουδάζουσα, δεν ευσταθούν, γιατί τα απλά μέλη ήμασταν προσδεδεμένα στη κοινή προσπάθεια με βάση τη καλή μας πίστη σε μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, το σοσιαλισμό-κομμουνισμό και τη τήρηση του καταστατικού και όχι μια επεξεργασμένη ιδεολογική-πολιτική ανάλυση. Ο τρόπος με τον οποίο η ΚΝΕ της περιόδου έχτιζε, ήταν κατά την άποψη μου ο καλύτερος-ο βιωματικός.
Ενεργούσαμε λοιπόν πρωτίστως με βάση το ποιοι ήμασταν και όχι το τι συγκεκριμένα πιστεύαμε. Όταν ο Α. Χαλβατζής γράφει: «Η ΚΝΕ στην ουσία έχει χάσει σχεδόν κάθε νεολαιίστικο χαρακτηριστικό και έχει μετατραπεί σε μια συρρικνούμενη εκτελεστική ομάδα για το χαμαλίκι», εγώ δεν κατανοώ σε τι ακριβώς αναφέρεται υποτιμητικά. Άλλωστε σε έναν εξαιρετικά μεγάλο αριθμό συντρόφων της περιόδου, έλλειπε η φιλοδοξία, για ποικίλους λόγους, να συνεχίσουν ως μέλη του ΚΚΕ.
Επίσης δεν μπορώ να κατανοήσω τι ακριβώς εννοεί όταν γράφει: «Αυτά συνέβαλαν στο να χάσουμε την πρωτοβουλία στο κίνημα με πρώτο χτυπητό παράδειγμα τις φοιτητικές-σπουδαστικές κινητοποιήσεις το Μάη-Ιούνη 2006». Δεν αντιλαμβάνομαι: Η δουλειά έγινε; Το ‘Αρθρο 16 δεν εμποδίστηκε να περάσει; Αγώνα δρόμου κάναμε με τα ΕΑΑΚ της εποχής για το ποιος είναι ο ποιο επαναστάτης; Σε κοινά μπλοκ εν τέλει δε βρεθήκαμε στο δρόμο;
Επίσης τι σημαίνει όταν λέει: «Οι απαράδεκτες αυτές αντιλήψεις και πρακτικές εμπεδώθηκαν πλήρως κατά τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 (δολοφονία Α. Γρηγορόπουλου και τις ακόλουθες κινητοποιήσεις);» Ο κόσμος δεν συνέρρεε στα μπλοκ του ΚΚΕ που ήταν τα μόνα εύτακτα και περιφρουρημένα; Δε μας εμπιστεύτηκε; Ο κόπος μας δεν θα μπορούσε να πιάσει τόπο τότε;
Φτάνουμε στις διαγραφές λοιπόν. Με βάση τη προσωπική μου εμπειρία, η συντριπτική πλειοψηφία των αποχωρησάντων, φύγαμε επί προσωπικού, γιατί δεν μπορούσαμε πλέον να αποδεχτούμε μια αντιμετώπιση η οποία τον απλό Κνίτη τον αντιμετώπιζε, πράγματι, ως αιώνιο αφισοκολλητή. Φύγαμε γιατί είναι ανθρώπινο από ένα σημείο και μετά να έχεις την απαίτηση να σέβονται τη προσφορά σου.
Ο λόγος της συρρίκνωσης της ΚΝΕ όμως δεν ήταν η δική μας αποχώρηση. Οι διαγραφές και οι νέες εγγραφές ήταν συνεχείς επί σειρά ετών. Με εξαίρεση μια μικρή μειοψηφία που συνέχισε στο Κόμμα, η πλειοψηφία αποχωρούσε, μετά από χρόνια, μήνες ή και βδομάδες. Αυτό ήταν κομμάτι του σχεδιασμού, με το σκεπτικό πως το πρώην μέλος όπως και το περιβάλλον του διαχέει τις ιδέες και χτίζει την πολυποίκιλη επιρροή του ΚΚΕ στην κοινωνία. Η ΚΝΕ συρρικνώθηκε επειδή για λόγους που έχουν να κάνουν με τη γραμμή, σταμάτησε να εγγράφει. Δεν είναι σε γνώση μου οι λόγοι που συνέβη αυτό.
Συνεπώς, όλοι όσοι «κόπτονται» για το μέσο πρώην μέλος της ΚΝΕ και τους λόγους της απόσυρσης του, να γνωρίζουν ότι δεν αποχωρήσαμε για λόγους αλλαγής της γραμμής από ΑΑΔΜ σε Λαϊκή Συμμαχία. Αν η αλλαγή της γραμμής έπαιξε ρόλο στο ότι δεν υπήρξε μέριμνα να συνεχίσουμε σε μέτωπα όπως το ΠΑΜΕ, η ΟΓΕ κτλ, εγώ ως απλό μέλος, δεν έχω τρόπο να έχω άποψη. Άλλωστε δεν μας έλειψε ούτε η οργάνωση, ούτε η αποφασιστικότητα να κάνουμε κάτι πολιτικό έξω από το ΚΚΕ, εάν έτσι το επιλέγαμε αποχωρώντας. Πιστεύω πως όσοι μας είχαν ζήσει, αυτό το γνωρίζουν.
Το τι πορεία ακολούθησε κατόπιν ο καθένας μας ως άτομο είναι μια άλλη ιστορία. Once upon a time in ΚΝΕ λοιπόν:
Γ.Α.Λυγκουνάκης: Σχετικά με τον συντάκτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου