Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2021

«Κιθαρίστας» ή «Ντράμερ»; Μπα.... Μάλλον «Πιανίστας του ροκ εν ρολ»

Γιάννης Περάκης


Η εργασία ενός οικονομολόγου που βιοπορίζεται απ’ αυτήν έχει τουλάχιστον δύο όψεις. Η πρώτη είναι η καθημερινή (το μεροκάματο γάρ). Την συνεχή και επισταμένη ενασχόληση του με αριθμούς. Εάν δε, είσαι και λογιστής γίνεσαι και ολίγον δικηγόρος. Αυτή είναι η ανάγνωση της πρώτης όψης. Ίσως να είναι αυτή του άχρηστου γραφειοκράτη του συστήματος, που λέει ο φίλος μου ο Κώστας, ο συριζαίος (με «εκρήξεις» επαναστατικότητας). Καλώς ή κακώς υπάρχει και η άλλη όψη. Αυτή, που με τα χρόνια εμπειρίας ανακαλύπτεις μέσα από τους αριθμούς την αλήθεια. Την πολιτική αλήθεια απογυμνωμένη από τις πολιτικές σάλτσες, τις πολιτικές επικαλύψεις και τις διαστρεβλώσεις.

Οι Αριθμοί ως πολιτικά Συμπεράσματα

Στο ξεκίνημα των μνημονίων και μεταξύ των ετών 2009-2014 (με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. ή και τους δύο μαζί) τα στοιχεία των εισοδημάτων βάσει των δηλώσεων πηγή



Κλιμάκιο Εισοδήματος (1)
Φορολογικό Έτος-2009Φορολογικό Έτος-2014Αύξηση ή Μείωση των Φορολο-γουμένων (6)
 Αριθμός Φορολογουμένων (2) Ποσοστό (3)Αριθμός Φορολογουμένων (4) Ποσοστό (5) 
έως 10.0002.289.39540,30%3.510.011 56,97%1.220.616
Από 10.000-15.0001.054.71418,50%895.590 14,54%-159.124
Από 15.000-20.000667.94611,70%635.450 10,31%-32.496
Από 0 έως 15.0004.012.055 70,50%5.041.051 81,82%1.028.996
Από 20.000-30.000760.09713,40%588.983 9,56%-171.114
Από 30.000-50.000611.39810,30%392.502 6,37%-218.896
Από 20.000 έως 50.0001.371.495 23,70%981.485 15,93%-390.010
Από 50.000-70.000197.394 3,40%78.805 1,28%-118.589
Από 70.000-100.00075.270 1,30%33.657 0,55%-41.613
Πάνω από 100.00038.764 1,10%25.959 0,42%-12.805
Πάνω από 50.000311.428 5,80%138.421 2,25%-173.007
Σύνολο5.694.978 100,00%6.160.957 100,00%465.979



Αναλύοντας τους αριθμούς (1): Μεταξύ των ετών 2009 και 2014 οι αλλαγές ήταν συντριπτικές. Στην στήλη (6) αυτοί που δήλωσαν εισόδημα έως 10.000,00 ευρώ αυξήθηκαν κατά 1.220.616. Η αύξηση των δηλώσεων μεταξύ των ετών 2009 και 2014 ανήλθε σε 465.979.

Ας μην «ανησυχούμε» για την μείωση αυτών που δήλωσαν άνω των 70.000,00 ευρώ. Είχαν βρεί τρόπο. Συνήθως μέσω της φορολόγησης τους σε προνομιακά φορολογικά καθεστώτα (Κύπρο, Ρουμανία, Βουλγαρία, κλπ). Η τραγωδία έγκειται στην αύξηση των πολιτών με εισόδημα έως 10.000,00 ευρώ (833.33 μηνιαία).

Μεταξύ των ετών 2014-2018. Τρία χρόνια με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η κατάσταση διαμορφώθηκε ως εξής:

Κλιμάκιο Εισοδήματος (1)Φορολογικό Έτος-2014Φορολογικό Έτος-2018Αύξηση ή Μείωση των Φορολ/νων (6)
 Αριθμός Φορολογουμένων (4) Ποσοστό (5)Αριθμός Φορολογουμένων (4) Ποσοστό (5) 
έως 10.0003.510.011 56,97%3.810.064 58,90%300.053
Από 10.000-15.000895.590 14,54%922.044 14,25%26.454
Από 15.000-20.000635.450 10,31%662.204 10,24%26.754
Από 0 έως 15.0005.041.051 81,82%5.394.312 83,39%353.261
Από 20.000-30.000588.983 9,56%577.971 8,93%-11.012
Από 30.000-50.000392.502 6,37%376.939 5,83%-15.563
Από 20.000 έως 50.000981.485 15,93%954.910 14,76%-26.575
Από 50.000-70.00078.805 1,28%69.809 1,08%-8.996
Από 70.000-100.00033.657 0,55%28.779 0,44%-4.878
Πάνω από 100.00025.959 0,42%21.234 0,33%-4.725
Πάνω από 50.000138.421 2,25%119.822 1,85%-18.599
Σύνολο6.160.957 100,00%6.469.044 100,00%308.087

Αναλύοντας τους αριθμούς (2): Μεταξύ των ετών 2014 και 2018 παρά τα τρία χρόνια διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, η αύξηση των φορολογουμένων με εισόδημα έως 10.000,00 ευρώ ήταν 300.053. Μέχρι 20.000,00 ευρώ σε 353.261 ως στήλη (6). Η αύξηση των δηλώσεων μεταξύ των ετών 2014 και 2018 ανήλθε σε 308.087.


Ο αριθμός των πολιτών που δήλωσε εισόδημα έως 10.000,00 ευρώ αυξήθηκε μεταξύ του 2009 και του 2018 σε (1.220.616+300.053)=1.520.669, ως άθροιση της στήλης (6) του πρώτου Πίνακα και της στήλης (6) του δεύτερου Πίνακα.

Υπάρχει όμως και ένα ποιοτικό κριτήριο το οποίο δεν αναφέρεται στην προηγούμενη ανάλυση. Αυτό της αύξησης των συντελεστών της φορολογίας που επιβαρύνει τους πολίτες. Τα ποσά των προηγούμενων πινάκων είναι τα φορολογητέα, δηλαδή σ’ αυτά τα ποσά που θα επιβληθεί ο φόρος εισοδήματος. Κατά συνέπεια το φορολογητέο μετά την αφαίρεση του φόρου είναι το ποσό που καλείται να ζήσει ο πολίτης.

Ας παραθέσουμε την εξέλιξη της κλίμακας φορολόγησης στα χρόνια προ (το 2009) και μετά μνημονίων. Με Ν.Δ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ.

Στον πρώτο Πίνακα, αποδεικνύεται η σταδιακή και με πρόγραμμα φορολαίλαπα μεταξύ των ετών 2009-2018 με θύματα τους μισθωτούς.

Έτος 2009Έτος 2013Έτος 2018
(α) ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ - ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ
ΣύνολοΣύνολοΣύνολο
Εισοδήματος ΦόρουΕισοδήµατοςΦόρουΕισοδήματος Φόρου
12.000012.000020.000,00 4.400,00
30.0004.50025.0005.50030.000,00 7.300,00
75.00021.25042.00010.94040.000,00 11.000,00
Ανω των 75.00040%Υπερβάλ-λον42%Υπερβάλ-λον45%


Ένας μισθωτός με εισόδημα 30.000,00 ευρώ το 2009 ο φόρος εισοδήματος ήταν 4.500,00, το 2013 ο φόρος ήταν σε 7.100,00 και το 2018 σε 7.300 (χωρίς τις μειώσεις του άρθρου 15).

Στον δεύτερο Πίνακα, η φορολαίλαπα μεταξύ των ετών 2009-2018 συνεχίζει ακάθεκτη σους μη μισθωτούς.

Έτος 2009Έτος 2013Έτος 2018
(β) ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ-ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΧΩΡΙΣ ΤΕΚΝΑ
ΣύνολοΣύνολοΣύνολο
Εισοδή-ματος ΦόρουΕισοδή-ματος ΦόρουΕισοδή-ματος Φόρου
10.500050.00013.00020.000 4.400
12.000225  30.000 7.300
30.0004.725Υπερβάλ-λον33%40.000 11.000
75.00020.475  Υπερβά-λλον45%
Ανω των 75.00040%    


Ένας μη μισθωτός με εισόδημα 30.000,00 ευρώ το 2009 ο φόρος εισοδήματος ήταν 4.725,00, το 2013 ο φόρος ήταν σε 7.800,00 και το 2018 σε 7.300. Στο 2018 δέον να συνυπολογισθεί και η αφαίμαξη του Ν. Κατρούγκαλου λόγω της αύξησης των εισφορών ΕΦΚΑ στους ελεύθερους επαγγελματίες (ο φόρος και οι εισφορές είχαν κατασχέσει το 60% του εισοδήματος).

Η φτώχια, οι δείκτες και το μίξερ

Πως υπολογίζεται η φτώχεια:
Στις Ηνωμένες Πολιτείες η φτώχεια υπολογίζεται με βάση τις πραγματικές οικονομικές ανάγκες του νοικοκυριού, ενώ στην Ευρώπη με βάση το καθαρό εισόδημα ως ποσοστό του διάμεσου εισοδήματος της χώρας. Συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ το όριο της φτώχειας ανέρχεται στο τριπλάσιο του κόστους του καλαθιού της οικοκυράς με έτος αναφοράς το 1963, αυξανόμενο με τον πληθωρισμό από το 1963 μέχρι σήμερα.

Δηλαδή, αν το 1953 το καλάθι της οικοκυράς κόστιζε $2,500 ετησίως και ο πληθωρισμός κάθε χρόνο ήταν 2%, τότε το όριο της φτώχειας υπολογίζεται στα $7.500 συν 2% κάθε χρόνο για 53 χρόνια, μέχρι σήμερα. Το όριο της φτώχειας λαμβάνει υπ' όψιν το μέγεθος και τη σύνθεση του νοικοκυριού, καθώς επίσης και τις ηλικίες των μελών που συνθέτουν το νοικοκυριό. Για το 2014 το όριο της φτώχειας στις ΗΠΑ ανήλθε στα $24,230 και το 14.8% του πληθυσμού ζούσε κάτω από το όριο αυτό, γύρω στα 46.7 εκατ. άτομα.

Στην Ευρώπη, η φτώχεια υπολογίζεται διαφορετικά. Το όριο της φτώχειας είναι το 60% του διάμεσου εισοδήματος της χώρας και διαφέρει από χώρα σε χώρα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπολογίζει το διαθέσιμο ισοδύναμο εισόδημα και όχι το απόλυτο εισόδημα για το κάθε άτομο, εκτός και αν το νοικοκυριό αποτελείται από ένα άτομο. Το διαθέσιμο εισόδημα είναι το ακάθαρτο εισόδημα, μείον φόροι και εισφορές, συν κοινωνικές παροχές και άλλα εισοδήματα, δηλαδή το εισόδημα που είναι διαθέσιμο για κατανάλωση ή για αποταμίευση. Το ΦΠΑ και οι φόροι κατανάλωσης δεν αφαιρούνται από το εισόδημα, αφού δεν είναι γνωστά εκ των προτέρων, και αυτό είναι εις βάρος των χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων, διότι οι φτωχοί πληρώνουν αναλογικά περισσότερο ΦΠΑ και φόρους κατανάλωσης από τους πλούσιους.

Το 2013 στα 6,3 εκατ
. άτομα ανήλθε το 2013 ο πληθυσμός της Ελλάδας που ζούσε υπό το καθεστώς φτώχειας, ή υπό την απειλή της φτώχειας λόγω υλικών στερήσεων και ανεργίας (βάσει των στοιχείων που παρουσιάζει η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Κράτους (ΓΠΚ) της Βουλής. Μάλιστα, επισημαίνεται πως η Ελλάδα σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) βρίσκεται στη χειρότερη θέση στην Ε.Ε. των 28 χωρών, όσον αφορά τον κίνδυνο φτώχειας, ενώ συγκαταλέγεται στην ομάδα των χωρών με τη μεγαλύτερη φτώχεια (23,1%) και προηγείται της Ισπανίας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας. Παράλληλα, κατέχει την τέταρτη χειρότερη θέση ως προς τον δείκτη χάσματος της φτώχειας μετά την Ισπανία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΓΠΚ, η φτώχεια μπορεί να εκτιμηθεί με τη βοήθεια τριών δεικτών. Ο πρώτος δείκτης αναφέρεται στη σχετική φτώχεια, ο οποίος μετράει το ποσοστό του πληθυσμού με εισόδημα χαμηλότερο από το 60% του διάμεσου ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος. Οταν το διάμεσο εισόδημα αυξάνεται ή μειώνεται τότε και το όριο της φτώχειας αυξάνεται ή μειώνεται αντίστοιχα. Το 2013 το όριο φτώχειας ήταν 432 ευρώ τον μήνα για ένα άτομο και 908 ευρώ για μια τετραμελή οικογένεια.

Το άλλοθι

Λένε....: Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη τα συνολικά στοιχεία της περιόδου αυτής και τους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες των προηγούμενων ετών, διαπιστώνεται ότι μετά την κορύφωση της επιδείνωσης όλων των κοινωνικών δεικτών στο διάστημα της περιόδου 2012-2014, όταν και σημειώθηκαν ιστορικά υψηλά σε μια σειρά από τομείς (ανεργία, ανισότητες, φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός), από το 2015 και μετά καταγράφεται μία συστηματική αποκλιμάκωση των δυσμενών μεγεθών και βελτίωση των σχετικών δεικτών, με αποτέλεσμα το 2019 να παρατηρείται επιστροφή πολλών δεικτών στα προ κρίσης επίπεδα. Ειδικότερα:

· Το ποσοστό των ανθρώπων σε κίνδυνο φτώχειας και αποκλεισμού μειώθηκε από 35,7% το 2015 σε 30,0% το 2019 (ιστορικό υψηλό το 36,0% το 2014).

· Το ποσοστό του πληθυσμού που βρέθηκε σε κίνδυνο φτώχειας πριν από όλες τις κοινωνικές μεταβιβάσεις μειώθηκε από 52,9% το 2015 σε 48,4% το 2019 (ιστορικό υψηλό το 53,4% το 2013).

Τα δεδομένα αυτά αποτυπώνουν μία σταθερή τάση βελτίωσης των δεικτών μέτρησης της ανισότητας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού για την περίοδο 2015-2019.

Έτσι λένε....

Σημείωση: Όταν τα στατιστικά στοιχεία δεν μας βολεύουν, αλλάζουμε τους δείκτες, τους βάζουμε στο μίξερ και βγαίνουν όπως θέλουμε....


Αναμνήσεις από το Μέλλον

Η προηγούμενη ανάλυση δεν είχε στόχο την οικονομική ανάλυση προηγούμενων ιστορικών περιόδων. Ο στόχος της ήταν η ανάλυση της αυριανής ημέρας. Μετά την πανδημία θα μας έρθει ο λογαριασμός. Θα κληθούν οι πολίτες να ψηφίσουν με το δίλημμα, τον «κιθαρίστα» ή τον «ντράμερ». Και οι δυό τους έχουν συγκεκριμμένα προγράμματα να υλοποιήσουν βάσει των μνημονίων που έχουν υπογράψει αλλά και του νέου μνημονίου που θα υπογράψουν.

Το κοινό τους σημείο: Κράτα εσύ τους φτωχούς και να κρατήσω εγώ τους χαζούς και για σιγουρευτούμε τους κατηγορούμε ότι φταίνε και οι δύο.

Εμείς, εσείς, εγώ, εσύ... Δώσαμε κοινούς αγώνες για να πέσει η χούντα, μα την χούντα την ζούμε τώρα. Περάσαμε, μα δεν ξεχάσαμε, άλλη/ος από το ΚΚΕ, άλλη/ος από τον Συνασπισμό, άλλη/ος από άλλα κόμματα ή συλλογικότητες, μπορούμε να πούμε τώρα στην κορμάρα μας.... Ίσως η στάση αυτή προσβάλλει την προσωπική μας πορεία και ιστορία.



Γιάννης Περάκης
Οικονομολόγος


Γιάννης Περάκης: Σχετικά με το Συντάκτη


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου