Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Είναι μόλις 36 ετών, διαθέτει πλούσιο βιογραφικό σε πολυετείς ρατσιστικούς αγώνες κατά των Ρομά, ναζιστική ιδεολογία και φανατικούς οπαδούς. Χωρίς να κάνει προεκλογικές εμφανίσεις κι ενώ εθεωρείτο a priori μεγάλος χαμένος έναντι του κεντροαριστερού αντιπάλου του από το κυβερνών κόμμα Smer, κατάφερε εν μιά νυκτί να αναδειχθεί κυβερνήτης της περιφέρειας Μπάνσκα Μπιστρίτσα στην κεντρική Σλοβακία, με ποσοστό 55,5%.
Η σοκαριστική νίκη του Μαριάν Κότλεμπα, πρώην καθηγητή Λυκείου κι επικεφαλής του ακροδεξιού «Λαϊκού Κόμματος – Η Σλοβακία μας» (LSNS), στην περιοχή με το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στη χώρα, αποτελεί δυστυχώς άλλο ένα παράδειγμα (προς αποφυγήν) εθνικιστή πολιτικού στην Ευρώπη που πέτυχε να κεφαλαιοποιήσει συγκυριακά τη διογκούμενη οικονομική δυσπραγία, αλλά και την (ακατανόητη) απάθεια των συμπατριωτών του. Κι έτσι αποθήκευσε για λίγο στην ντουλάπα τη στολή των ναζί, που τόσο αγαπάει να φορά, έβαλε κοστούμι και γραβάτα και, από το 2,2% που λάμβανε το κόμμα του στις δημοσκοπήσεις τον περασμένο μήνα, βρέθηκε ξαφνικά «από τ’ αλώνια στα σαλόνια»…
«Καταστροφή» χαρακτήρισε τις δημοτικές εκλογές της Κυριακής η αριστερή εφημερίδα «Pravda». «Ολοι χάσαμε. Τα στρατιωτικά άρβυλα στην περιφέρεια της Μπιστρίτσα ποδοπατούν τα κεφάλια μας. Είναι ένα υπερβολικά υψηλό τίμημα προκειμένου να σπάσει η κυριαρχία του Smer.
Η επιτυχία του Κότλεμπα είναι αποτέλεσμα μίσους, απόγνωσης κι απογοήτευσης προς το πολιτικό σύστημα» σχολίασε στο πρωτοσέλιδό της η ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδα «SME». Την έκπληξή του έσπευσε να δημοσιοποιήσει και ο πρόεδρος της χώρας, Ιβάν Γκασπάροβιτς, χαρακτηρίζοντας την εκλογή του ακροδεξιού κυβερνήτη «προειδοποίηση για τους πολιτικούς να μην αντιμετωπίζουν με λήθη κι αδιαφορία τα χρονίζοντα προβλήματα του λαού».
Ρίγη ανατριχίλας και σε πλείστες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που διαβλέπουν νέους, ευρύτερους κινδύνους. «Η νίκη του Κότλεμπα θα ενθαρρύνει κι άλλους εξτρεμιστές. Ο κίνδυνος έγκειται και εντός των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων, που θα προσπαθήσουν να τον κερδίσουν παίζοντας στο δικό του γήπεδο, με αποτέλεσμα να ενταθούν στη Σλοβακία οι προκαταλήψεις κατά των Ρομά» δήλωσε η Ιρένα Μπιχαρίοβα, επικεφαλής της ΜΚΟ «Ο λαός κατά του ρατσισμού». «Είναι η απαρχή για να χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης σε εθνικό επίπεδο και να κατέβει υποψήφιος στις γενικές εκλογές του 2016» εκτιμά η πολιτική αναλύτρια Μαριάν Λέσκο.
Τα έργα κι οι ημέρες του Κότλεμπα βρίθουν από προπαγανδιστικά κηρύγματα μισαλλοδοξίας και ναζιστικού εξτρεμισμού. Υπήρξε αρχηγός του εθνικιστικού κόμματος «Σλοβακία Μαζί», που οργάνωνε συχνά-πυκνά πορείες διαμαρτυρίας κατά της φτωχής και περιθωριοποιημένης κοινότητας των Ρομά μαζί μ’ έναν στρατό από σκίνχεντ οπαδούς του, ντυμένους με ναζιστικές στολές. Οταν το 2006 το κόμμα τέθηκε εκτός νόμου για υποκίνηση εθνικού μίσους, δεν το έβαλε κάτω.
Ιδρυσε το LSNS με έμβλημα το οποίο προσομοιάζει στη σημαία των Σλοβάκων ναζί του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κι άρχισε να πρωτοστατεί σε φυλετικές ταραχές, που τον έφεραν πολλές φορές κατηγορούμενο ενώπιον δικαστηρίου, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ποτέ καταδίκη του. Σήμερα απαιτεί -μεταξύ άλλων- περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα που λαμβάνουν τα «παράσιτα» (δηλαδή οι Ρομά) και ζητά από τους συμπατριώτες του να καταναλώνουν εγχώρια προϊόντα κρέατος και όχι ιρλανδικά ή πολωνικά, που εγχέονται με «νερό και στεροειδή». Επιδιώκει επίσης την έξοδο της Σλοβακίας από την ευρωζώνη και το ΝΑΤΟ, το οποίο χαρακτηρίζει «τρομοκρατική οργάνωση». Η εμμονική άρνηση των κεντροδεξιών κομμάτων της αντιπολίτευσης να στηρίξουν τον υποψήφιο των κυβερνώντων Σοσιαλδημοκρατών στην περιφέρεια του Κότλεμπα τον έφερε ξαφνικά από τα άκρα του περιθωρίου στην πρώτη γραμμή της εκλογικής κούρσας. Σ’ αυτό συνέβαλε τα μάλα τόσο η εξαιρετικά χαμηλή συμμετοχή των ψηφοφόρων στις δημοτικές εκλογές (στις κάλπες προσήλθε μόνον το 17,3% του εκλογικού σώματος) όσο και η αδιαφορία τους για τα πολιτικά δρώμενα εν γένει, παρά το βαρύ κοινωνικό κόστος από τις αρνητικές προοπτικές της σλοβακικής οικονομίας και την υψηλή ανεργία του 14%. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση, όμως, αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους και αλληλοκατηγορούνται για την τρομακτική άνοδο του ακροδεξιού εξτρεμισμού στη χώρα τους.
«Οι ψηφοφόροι της Δεξιάς ψήφισαν Κότλεμπα για να δουν το Smer να χάνει». Ακόμα κι «ο Αντίχριστος, ο Σατανάς, ο Χίτλερ ή ο Μουσολίνι» θα ήταν καλύτεροι υποψήφιοι, δήλωσε ο πρωθυπουργός κι επικεφαλής του Smer, Ρόμπερτ Φίκο, καταγγέλλοντας παράλληλα τα ΜΜΕ ότι προέβαλαν υπερβολικά το εθνικιστικό κόμμα. «Ηττα για τη δημοκρατία» χαρακτήρισε την εκλογή του Κότλεμπα ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Πάβολ Φρέζο και κατόπιν εορτής καλεί τώρα όλες τις πολιτικές δυνάμεις σε διαβουλεύσεις για τον περιορισμό της ναζιστικής απειλής. Οπως και στη χώρα μας όμως, το φίδι έχει βγει πια απ’ το αυγό και θα είναι δύσκολο να περιοριστεί.
Από την Εφημερίδα των Συντακτών
Είναι μόλις 36 ετών, διαθέτει πλούσιο βιογραφικό σε πολυετείς ρατσιστικούς αγώνες κατά των Ρομά, ναζιστική ιδεολογία και φανατικούς οπαδούς. Χωρίς να κάνει προεκλογικές εμφανίσεις κι ενώ εθεωρείτο a priori μεγάλος χαμένος έναντι του κεντροαριστερού αντιπάλου του από το κυβερνών κόμμα Smer, κατάφερε εν μιά νυκτί να αναδειχθεί κυβερνήτης της περιφέρειας Μπάνσκα Μπιστρίτσα στην κεντρική Σλοβακία, με ποσοστό 55,5%.
Η σοκαριστική νίκη του Μαριάν Κότλεμπα, πρώην καθηγητή Λυκείου κι επικεφαλής του ακροδεξιού «Λαϊκού Κόμματος – Η Σλοβακία μας» (LSNS), στην περιοχή με το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στη χώρα, αποτελεί δυστυχώς άλλο ένα παράδειγμα (προς αποφυγήν) εθνικιστή πολιτικού στην Ευρώπη που πέτυχε να κεφαλαιοποιήσει συγκυριακά τη διογκούμενη οικονομική δυσπραγία, αλλά και την (ακατανόητη) απάθεια των συμπατριωτών του. Κι έτσι αποθήκευσε για λίγο στην ντουλάπα τη στολή των ναζί, που τόσο αγαπάει να φορά, έβαλε κοστούμι και γραβάτα και, από το 2,2% που λάμβανε το κόμμα του στις δημοσκοπήσεις τον περασμένο μήνα, βρέθηκε ξαφνικά «από τ’ αλώνια στα σαλόνια»…
«Καταστροφή» χαρακτήρισε τις δημοτικές εκλογές της Κυριακής η αριστερή εφημερίδα «Pravda». «Ολοι χάσαμε. Τα στρατιωτικά άρβυλα στην περιφέρεια της Μπιστρίτσα ποδοπατούν τα κεφάλια μας. Είναι ένα υπερβολικά υψηλό τίμημα προκειμένου να σπάσει η κυριαρχία του Smer.
Η επιτυχία του Κότλεμπα είναι αποτέλεσμα μίσους, απόγνωσης κι απογοήτευσης προς το πολιτικό σύστημα» σχολίασε στο πρωτοσέλιδό της η ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδα «SME». Την έκπληξή του έσπευσε να δημοσιοποιήσει και ο πρόεδρος της χώρας, Ιβάν Γκασπάροβιτς, χαρακτηρίζοντας την εκλογή του ακροδεξιού κυβερνήτη «προειδοποίηση για τους πολιτικούς να μην αντιμετωπίζουν με λήθη κι αδιαφορία τα χρονίζοντα προβλήματα του λαού».
Ρίγη ανατριχίλας και σε πλείστες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που διαβλέπουν νέους, ευρύτερους κινδύνους. «Η νίκη του Κότλεμπα θα ενθαρρύνει κι άλλους εξτρεμιστές. Ο κίνδυνος έγκειται και εντός των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων, που θα προσπαθήσουν να τον κερδίσουν παίζοντας στο δικό του γήπεδο, με αποτέλεσμα να ενταθούν στη Σλοβακία οι προκαταλήψεις κατά των Ρομά» δήλωσε η Ιρένα Μπιχαρίοβα, επικεφαλής της ΜΚΟ «Ο λαός κατά του ρατσισμού». «Είναι η απαρχή για να χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης σε εθνικό επίπεδο και να κατέβει υποψήφιος στις γενικές εκλογές του 2016» εκτιμά η πολιτική αναλύτρια Μαριάν Λέσκο.
Τα έργα κι οι ημέρες του Κότλεμπα βρίθουν από προπαγανδιστικά κηρύγματα μισαλλοδοξίας και ναζιστικού εξτρεμισμού. Υπήρξε αρχηγός του εθνικιστικού κόμματος «Σλοβακία Μαζί», που οργάνωνε συχνά-πυκνά πορείες διαμαρτυρίας κατά της φτωχής και περιθωριοποιημένης κοινότητας των Ρομά μαζί μ’ έναν στρατό από σκίνχεντ οπαδούς του, ντυμένους με ναζιστικές στολές. Οταν το 2006 το κόμμα τέθηκε εκτός νόμου για υποκίνηση εθνικού μίσους, δεν το έβαλε κάτω.
Ιδρυσε το LSNS με έμβλημα το οποίο προσομοιάζει στη σημαία των Σλοβάκων ναζί του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κι άρχισε να πρωτοστατεί σε φυλετικές ταραχές, που τον έφεραν πολλές φορές κατηγορούμενο ενώπιον δικαστηρίου, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ποτέ καταδίκη του. Σήμερα απαιτεί -μεταξύ άλλων- περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα που λαμβάνουν τα «παράσιτα» (δηλαδή οι Ρομά) και ζητά από τους συμπατριώτες του να καταναλώνουν εγχώρια προϊόντα κρέατος και όχι ιρλανδικά ή πολωνικά, που εγχέονται με «νερό και στεροειδή». Επιδιώκει επίσης την έξοδο της Σλοβακίας από την ευρωζώνη και το ΝΑΤΟ, το οποίο χαρακτηρίζει «τρομοκρατική οργάνωση». Η εμμονική άρνηση των κεντροδεξιών κομμάτων της αντιπολίτευσης να στηρίξουν τον υποψήφιο των κυβερνώντων Σοσιαλδημοκρατών στην περιφέρεια του Κότλεμπα τον έφερε ξαφνικά από τα άκρα του περιθωρίου στην πρώτη γραμμή της εκλογικής κούρσας. Σ’ αυτό συνέβαλε τα μάλα τόσο η εξαιρετικά χαμηλή συμμετοχή των ψηφοφόρων στις δημοτικές εκλογές (στις κάλπες προσήλθε μόνον το 17,3% του εκλογικού σώματος) όσο και η αδιαφορία τους για τα πολιτικά δρώμενα εν γένει, παρά το βαρύ κοινωνικό κόστος από τις αρνητικές προοπτικές της σλοβακικής οικονομίας και την υψηλή ανεργία του 14%. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση, όμως, αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους και αλληλοκατηγορούνται για την τρομακτική άνοδο του ακροδεξιού εξτρεμισμού στη χώρα τους.
«Οι ψηφοφόροι της Δεξιάς ψήφισαν Κότλεμπα για να δουν το Smer να χάνει». Ακόμα κι «ο Αντίχριστος, ο Σατανάς, ο Χίτλερ ή ο Μουσολίνι» θα ήταν καλύτεροι υποψήφιοι, δήλωσε ο πρωθυπουργός κι επικεφαλής του Smer, Ρόμπερτ Φίκο, καταγγέλλοντας παράλληλα τα ΜΜΕ ότι προέβαλαν υπερβολικά το εθνικιστικό κόμμα. «Ηττα για τη δημοκρατία» χαρακτήρισε την εκλογή του Κότλεμπα ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Πάβολ Φρέζο και κατόπιν εορτής καλεί τώρα όλες τις πολιτικές δυνάμεις σε διαβουλεύσεις για τον περιορισμό της ναζιστικής απειλής. Οπως και στη χώρα μας όμως, το φίδι έχει βγει πια απ’ το αυγό και θα είναι δύσκολο να περιοριστεί.
Από την Εφημερίδα των Συντακτών
