Του Ανδρέα Μουγγολιά
Θα κάτσω να σας πω μια ιστορία. Δεν ξέρω πώς να την αρχίσω. Θέλω να σας μιλήσω για την Ελλάδα. Δεν είμαι Ελλαδίτης (ούτε Κύπριος) όμως αυτό το μικρό «αλωνάκι» είναι πια η πατρίδα που μου έλαχε να γεννηθώ. Αυτό πρέπει να το αποδεχτώ. Σαν κοινή συνιστώσα με πολλούς από εσάς. Επίσης μου λένε ότι τώρα ξενερώνω με αυτούς που είχα στηρίξει πριν. Μα δεν συμμετείχα ποτέ σε ένα Άρλεκιν (που θα έλεγε και ο ποιητής). Ποτέ δεν ταυτίστηκα με κάτι απόλυτα και ούτε μπορώ να δεχθώ ότι συνεχώς θα με εκφράζει το ίδιο πράγμα. Ένα μόνο με καλύπτει απόλυτα. Η συνεχής αναζήτηση και η ανάγκη για σκέψη, η ανάγκη για κριτική ετεροτροφοδότηση και ο αγώνας. Όχι η αποχαύνωση, όχι η «ασφάλεια» στεγανών, όχι οι αυθεντίες. Ούτε οι ιδεολογικές, ούτε οι ανθρώπινες.
Όμως πέρα από το τι υπήρξα και το τι υποστήριζα δεν ξέχασα ποτέ την προσφορά, αρνητική (τα κακά δεν τα ξεχνάει κανείς βλέπετε) ή θετική, της Αριστεράς. Δεν έπαψαν ποτέ να με επηρεάζουν στο λόγο μου και στα έργα μου το παρελθόν μου, οι καταβολές μου, οι ρίζες μου. Πότε με εξορίες και ξερονήσια, πότε με γκετοποιημένη αντιμετώπιση, πάντα είχα σύνδεση με την αριστερή-κομμουνιστική ιδεολογία και την βιωματική της προσέγγιση. Αλλά αυτό που μου έλειπε, από τη σημερινή Αριστερά, είναι ότι δεν διέκρινα (και πιστέψτε με και αρκετοί πολίτες μαζί με εμένα) ποτέ να υπάρχει αγάπη για την πατρίδα ή τουλάχιστον για να είμαι αντικειμενικός αυτή η αγάπη να εκδηλώνεται. Υπάρχει ένας φόβος να πούνε οι σύγχρονοι μου αριστεροί ότι αγαπούν την πατρίδα. Διαπιστώνεται μία αγκύλωση στο να καταδικάσουν, απερίφραστα, άτομα που διαστρεβλώνουν «επαγγελματικά» την Ιστορία αυτού του τόπου. Διατηρούν μία απόσταση από κάθε τι που αφορά την εθνική μας ταυτότητα. Αλλά κάποιες φορές εκδηλώνεται ακόμα και εχθρότητα προς κάθε ελληνικό όπως η αποδοκιμασία που εκδηλώθηκε, από αριστερές οργανώσεις, όταν τα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ(;) κατά την ολοκλήρωση του κυρίου μέρους της συναυλίας έπαιξαν τον Εθνικό Ύμνο στο προαύλιο του Ραδιομεγάρου, ή ακόμα και υιοθέτηση, από κάποιους, της όποιας ανθελληνικής προπαγάνδας ακόμα και αλλότριων εθνικιστικών θέσεων! Ειδικά αυτό το τελευταίο, την αποδοχή της εθνικιστικής προπαγάνδας άλλων εθνών, μέχρι και ακραίου βαθμού, από κάποιους αριστερούς δεν την κατάλαβα.
Αυτό όμως που συνειδητοποίησα, με τα χρόνια, ότι η Πατριωτική Αριστερά είχε δεχθεί μεγάλο πλήγμα. Το πρώτο και σοβαρότερο από τα εθνοπατριωτικά καραγκιοζιλίκια της επταετίας και το δεύτερο από τους εθνολαϊκίστικους βερμπαλισμούς της Πασοκικής οχταετίας. Ιδιαίτερα ο αποπροσανατολισμός που επέβαλλαν οι πολιτικές κορώνες του τότε κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ, συνεχώς καταργούμενες από τις πραγματικές πολιτικές επιλογές του, κατέστησαν τα πατριωτικά θέματα απεχθή σε πολλούς αριστερούς.
Αυτό που έχω εισπράξει, από τις ελάχιστες γνώσεις μου από την πρόσφατη ελληνική ιστορία, είναι πως για ό,τι είμαι περήφανος έχει λόγο και ευθύνη η Αριστερά. Τις πιο λαμπρές σελίδες τότε τις έγραψε όταν μέσα από κοινωνικούς αγώνες, μουσικές αλλά και ευρύτερες πολιτιστικές επιρροές, είχε καταφέρει να συνδεθεί με τον πατριωτικό της «χαρακτήρα» και να τον ενισχύσει. Από τις αριστερές και εργατικές ενώσεις στην προ του `20 Μικρά Ασία και Κωνσταντινούπολη, σε αγαστή ιδεολογική συμπόρευση με τον Γιαννιό. Από την παιδεία που έδινε το ΕΑΜ, στα σχολεία των βουνών, τον όρκο της πρώτης αντάρτικης ομάδας του ΕΛΑΣ στη Ρούμελη1, αλλά και τον επίσημο όρκο του Ελασίτη2, ακόμα και στον περίφημο και επίκαιρο, για πολλούς λόγους, λόγο του Βελουχιώτη στη Λαμία3 βρίσκουμε να τονίζεται ιδιαίτερα αυτός ο χαρακτήρας της.
Αλλά και πιο κοντά μας με την τόση καπηλεία των εθνικών συμβόλων από το καθεστώς των συνταγματαρχών συναντάμε την Αριστερά να πρωτοστατεί σε αγώνες προτάσσοντας το εθνικό μέσα στο διεθνιστικό. Η Μελίνα, η κόκκινη Μελίνα (όπως την χαρακτήριζαν οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες) και κόρη ανεξάρτητου βουλευτή συνεργαζόμενου με την ΕΔΑ, μια γυναίκα που έχασε τα πάντα και παρά λίγο να χάσει και τη ζωή της στο πόλεμο ενάντια στο φασισμό, έλεγε πως οι δικτάτορες είναι φασίστες και θα πεθάνουν φασίστες και εμείς είμαστε Έλληνες και θα πεθάνουμε Έλληνες. Δεν ντρεπόταν να το δηλώσει! Όπως και στο Πολυτεχνείο δεν «ντράπηκαν» να έχουν υψωμένη τη σημαία, να ψάλλουν τον εθνικό ύμνο πολλές φορές από τα μεγάφωνα του ραδιοφωνικού σταθμού, να υψώσουν χείρα φιλίας κάτω από την κοινή ιδιότητα του Έλληνα προς τους στρατιώτες με τις προτεταμένες κάννες και τα τανκς, επί της Πατησίων. Μόνο όπλο τους οι αριστεροί αγώνες και ο εθνικός ύμνος! Αυτήν την ιδιότητα ανάδειξαν και με αυτήν πορευτήκανε μέχρι του τέλους του αγώνα, μέχρι την, όποια, αποκατάσταση της δημοκρατίας. Ποιος είναι λοιπόν ο πατριώτης; Αυτός που διέφυγε για Παρίσι, Καναδά, Λονδίνο, Στοκχόλμη, Σόφια ή αυτός που κάθισε εδώ, βασανίστηκε, πάλεψε και ήταν ανά πάσα στιγμή αλληλέγγυος στο δοκιμαζόμενο Ελληνικό λαό, δοκιμαζόμενος και ο ίδιος μαζί του;
Ας ξεχωρίσουμε κάτι. Το να αγαπάς την πατρίδα σου δεν σε κάνει φασίστα… Όπως και το να είσαι εθνικιστής δεν σημαίνει ότι αγαπάς ουσιαστικά την πατρίδα σου. Με αυτά στο νου έχω διαμορφώσει τη πίστη ότι ο λαός μας, είτε αναφερόμαστε σε προλεταριακό επίπεδο είτε τον αντιμετωπίσουμε σε ένα μέρος του ως πλέμπα, ως λούμπεν υποπρολεταριάτο, έχει ανάγκη ενός σημείου αναφοράς. Και αυτό που μπορεί να τους ενώσει όλους κάτω από μία «σημαία» είναι η ανάδειξη της πατριωτικής συνείδησης. Η θέσμιση μίας τέτοιας προσέγγισης στο τρόπο που ρητορικά και προγραμματικά, κυρίως όμως αγωνιστικά η Αριστερά προσεγγίζει τα γεγονότα είναι αναγκαία αν όχι, τώρα πια, απαραίτητη απέναντι στον αλυτρωτισμό, την κυβερνητική υποτιθέμενη υπέρ-κόπωση «υπέρ πατρίδος», την ακροδεξιά καπηλεία των εθνικών αγώνων. Πρέπει να δώσουμε ένα τέλος στο αποπροσανατολιστικό μονοπώλιο αυτού του είδους των αγώνων και αυτών των εννοιών, από Δίκτυα, φασίστες και “opinion makers” της Δεξιάς. Η ενθάρρυνση της ανάδειξης των αγώνων (Σκουριές, Μεταλλουργία, Ενέργεια, Διαχείριση Υδάτων κλπ) της σημερινής Αριστεράς για την Ελλάδα πρέπει να αποτελέσει την μόνιμή μας αντίδραση στην αήθη επίθεση που δεχόμαστε.
Η ανάδειξη της πατριωτικής μας διάστασης δεν είναι ενάντια στον διεθνισμό της υπόλοιπης Αριστεράς. Αντιθέτως μέσα από αυτήν θα είμαστε σε θέση γνωρίζοντας τον εαυτό μας σαν έθνος να προχωρήσουμε (διεκδικώντας πάντα αυτά που μας αναλογούν και κυρίως τον απαραίτητο σεβασμό στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες μας) σε κάτι πιο γενικό, όπως πχ. η «Ευρώπη των λαών». Η δική μας προσέγγιση της έννοιας «πατριωτισμός» δεν σημαίνει περιχαράκωση και απομόνωση αλλά συνειδητοποίηση και το πρώτο βήμα προς εθνικές συλλογικότητες. Είναι η απάντηση στο δεξιό και ακροδεξιό ακροβατικό λόγο, του μίσους, της υποταγής, της υποτιθέμενης και εύπεπτης ευαισθησίας που ο λαός τείνει να αγκαλιάζει και να στηρίζει επειδή θα του παρουσιάζεται ως μόνη λύση ενάντια στο «μπαμπούλα» της Αριστεράς, επειδή η «Αριστερά δεν έχει πατρίδα», επειδή εμείς το αφήνουμε να γίνεται πνιγόμενοι στις τύψεις μας μην μας πουν εθνικιστές. Πρέπει να χτυπήσουμε στο πατριωτικό φαντασιακό του λαού και να αναδείξουμε αυτό που ήδη είμαστε.
Θα πρέπει να παρατηρήσουμε πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κ. Α. Τσίπρας έχει κάνει κάποιες προσπάθειες για ενσωμάτωση αυτής της τάσης στην προσωπική του πολιτική ατζέντα όμως οι ισορροπίες είναι δύσκολες μέσα σε αυτό το κόμμα. Ειδικά από κάποιες φωνές οι οποίες ενστερνίζονται συνθήματα όπως το «κοιμάσαι πατριώτης, ξυπνάς φασίστας» κλπ. Η μεταμόρφωση όμως της ακαθόριστης Αριστεράς, με την δυναμική που αναπτύσσει σε κάτι πιο συγκροτημένο, σε κάτι οικείο προς το πλατύ κοινό που θα κληθεί να αποφασίσει στις εκλογές για το μέλλον της χώρας είναι απαραίτητη. Μόνο έτσι ο χειμαζόμενος από τα ΜΜΕ πολίτης θα μπορέσει να προσεγγίσει, με λιγότερο φόβο, την αριστερή πρόταση διακυβέρνησης που με τόσο κόπο προσπαθεί ο ΣΥΡΙΖΑ να δομήσει.
Για αυτό είναι αναγκαίο η Αριστερά να αποκτήσει μία τέτοιου είδους διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική επέμβαση μέσα στην τρέχουσα πραγματικότητα μας. Όχι να αρκεστεί στο «νυν έχον» αλλά να επεκταθεί και στο «δυνατόν γενέσθαι». Κάτι που είναι η αλήθεια πως δεν χαίρει πάντα εκτίμησης. Ίσως γιατί πολλές ομαδικές νευρώσεις δεν το επιτρέπουν. Ίσως γιατί ο ωφελιμισμός δεν αφήνει τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Το ξέρω ότι είναι φρόνιμο να αποφεύγουμε τις μεγαλεπήβολες εκφράσεις, όπως αυτές που ίσως έχω χρησιμοποιήσει, πιθανόν και αδόκιμα ζητάω την κατανόησή σας, μέχρι τώρα. Όμως η Αριστερά έχει χρέος να διασώσει σε καθαρή μορφή, όσο αφορά τον πατριωτισμό, τα μόνιμα και βιώσιμα στοιχεία που καταντούν δυσδιάκριτα μέσα στο σκότος της συνείδησης, όπως τα φύκια μέσα στου βυθούς των θαλασσών. Παραποιώντας τα λόγια ενός αιρετικού ποιητή θα μπορούσαμε να πούμε ότι για την Αριστερά ο πατριωτισμός είναι σαν τον έρωτα. Πόσοι δεν χαράμισαν την πολιτική τους διαδρομή, παραπαίοντας προς τον εθνικισμό, ταυτίζοντας την αγάπη για την πατρίδα με τον σοβινισμό; Αλίμονο αν σταματήσουμε να αγαπάμε την πατρίδα μας μόνο και μόνο γιατί υπάρχουν οι εθνικιστές και οι φασίστες. Αλίμονο αν «προδώσουμε» την πατρίδα μας επειδή έχει τρόπους να μας καταπίνει. «…Το όνειρο που φεύγει την τρομάζει να μας ζητάει μια χαμένη ελευθεριά»
1. Ο Όρκος της πρώτης αντάρτικης ομάδας του ΕΛΑΣ στη Ρούμελη που έγραψε ο Άρης Βελουχιώτης και δόθηκε το 1942 στη Γραμμένη Οξιά: «Εγώ, παιδί του Ελληνικού Λαού, ορκίζομαι ν’ αγωνιστώ πιστά στις τάξεις του ΕΛΑΣ για το διώξιμο του εχθρού από τον τόπο μας, για τις ελευθερίες του Λαού μας, κι ακόμα, να είμαι πιστός και άγρυπνος φρουρός προστασίας στην περιουσία και το βιός του αγρότη. Δέχομαι προκαταβολικά και την ποινή του θανάτου αν ατιμάσω την ιδιότητά μου ως πολεμιστής του Έθνους και του λαού και υπόσχομαι να δοξάσω και να τιμήσω το όπλο που κρατώ και να μην το παραδώσω εάν δεν ξεσκλαβωθεί η Πατρίδα μου και δεν γίνει ο Λαός νοικοκύρης στον τόπο του».
2. Ο Όρκος του Ελασσίτη, όπως δημοσιεύτηκε στον «Απελευθερωτή», όργανο της ΚΕ του ΕΛΑΣ, Αθήνα 27 Απριλίου 1943: «Ορκίζομαι στον Ελληνικό Λαό και τη συνείδησή μου, ότι θ’ αγωνισθώ έως την τελευταία σταγόνα του αίματός μου για την πλήρη απελευθέρωση της Ελλάδας από τον ξένο ζυγό. Ότι θα αγωνιστώ για την περιφρούρηση των συμφερόντων του Ελληνικού Λαού και την αποκατάσταση και κατοχύρωση των ελευθεριών και όλων των κυριαρχικών δικαιωμάτων του. Για τον σκοπό αυτό θα εκτελώ ευσυνείδητα και πειθαρχικά τις εντολές και οδηγίες των ανωτέρων μου οργάνων και θ’ αποφεύγω κάθε πράξη που θα με ατιμάζει σαν άτομο και σαν αγωνιστή του Εργαζόμενου Ελληνικού Λαού».
3. «…Τότε (το 1941) μερικοί το `σκασαν και οι άλλοι κάνανε κυβέρνηση και μας είπαν: Ησυχία παιδιά. Τάξη και ασφάλεια. Τι μπορούσαμε, όμως, να περιμένουμε από αυτούς που φορέσανε τα κλαρκ και τα μπακαλιαράκια; Έτσι όλο το βάρος έπεσε πάνω σε μια χούφτα ανθρώπων. Από αυτούς που τρώγανε καρπαζιές μέσα στα αστυνομικά μπουντρούμια και τις ασφάλειες, μα φλέγονταν από Ηρωισμό και Ανδρεία και μέσα τους υπήρχε μια ζεστή Ελληνική καρδιά και έτρεχε στις φλέβες τους πραγματικά Ελληνικό αίμα. Αυτοί άναψαν το δαυλό αυτοί και έδωσαν το σύνθημα για το ξεσηκωμό του ΕΘΝΟΥΣ. Αυτοί δώσανε κουράγιο στους Έλληνες και δημιούργησαν την Νέα Φιλική εταιρεία. Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το ΕΑΜ.»
Από το toportal
«Αν δέρνει κάθε μέρα τα παιδιά της, θα καταντήσουνε εμπόροι δουλικοί
Τα νιάτα χάνονται στα βρώμικα σοκάκια για να μετρήσουν με το μπόι τους τη γη»
Θα κάτσω να σας πω μια ιστορία. Δεν ξέρω πώς να την αρχίσω. Θέλω να σας μιλήσω για την Ελλάδα. Δεν είμαι Ελλαδίτης (ούτε Κύπριος) όμως αυτό το μικρό «αλωνάκι» είναι πια η πατρίδα που μου έλαχε να γεννηθώ. Αυτό πρέπει να το αποδεχτώ. Σαν κοινή συνιστώσα με πολλούς από εσάς. Επίσης μου λένε ότι τώρα ξενερώνω με αυτούς που είχα στηρίξει πριν. Μα δεν συμμετείχα ποτέ σε ένα Άρλεκιν (που θα έλεγε και ο ποιητής). Ποτέ δεν ταυτίστηκα με κάτι απόλυτα και ούτε μπορώ να δεχθώ ότι συνεχώς θα με εκφράζει το ίδιο πράγμα. Ένα μόνο με καλύπτει απόλυτα. Η συνεχής αναζήτηση και η ανάγκη για σκέψη, η ανάγκη για κριτική ετεροτροφοδότηση και ο αγώνας. Όχι η αποχαύνωση, όχι η «ασφάλεια» στεγανών, όχι οι αυθεντίες. Ούτε οι ιδεολογικές, ούτε οι ανθρώπινες.
Όμως πέρα από το τι υπήρξα και το τι υποστήριζα δεν ξέχασα ποτέ την προσφορά, αρνητική (τα κακά δεν τα ξεχνάει κανείς βλέπετε) ή θετική, της Αριστεράς. Δεν έπαψαν ποτέ να με επηρεάζουν στο λόγο μου και στα έργα μου το παρελθόν μου, οι καταβολές μου, οι ρίζες μου. Πότε με εξορίες και ξερονήσια, πότε με γκετοποιημένη αντιμετώπιση, πάντα είχα σύνδεση με την αριστερή-κομμουνιστική ιδεολογία και την βιωματική της προσέγγιση. Αλλά αυτό που μου έλειπε, από τη σημερινή Αριστερά, είναι ότι δεν διέκρινα (και πιστέψτε με και αρκετοί πολίτες μαζί με εμένα) ποτέ να υπάρχει αγάπη για την πατρίδα ή τουλάχιστον για να είμαι αντικειμενικός αυτή η αγάπη να εκδηλώνεται. Υπάρχει ένας φόβος να πούνε οι σύγχρονοι μου αριστεροί ότι αγαπούν την πατρίδα. Διαπιστώνεται μία αγκύλωση στο να καταδικάσουν, απερίφραστα, άτομα που διαστρεβλώνουν «επαγγελματικά» την Ιστορία αυτού του τόπου. Διατηρούν μία απόσταση από κάθε τι που αφορά την εθνική μας ταυτότητα. Αλλά κάποιες φορές εκδηλώνεται ακόμα και εχθρότητα προς κάθε ελληνικό όπως η αποδοκιμασία που εκδηλώθηκε, από αριστερές οργανώσεις, όταν τα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ(;) κατά την ολοκλήρωση του κυρίου μέρους της συναυλίας έπαιξαν τον Εθνικό Ύμνο στο προαύλιο του Ραδιομεγάρου, ή ακόμα και υιοθέτηση, από κάποιους, της όποιας ανθελληνικής προπαγάνδας ακόμα και αλλότριων εθνικιστικών θέσεων! Ειδικά αυτό το τελευταίο, την αποδοχή της εθνικιστικής προπαγάνδας άλλων εθνών, μέχρι και ακραίου βαθμού, από κάποιους αριστερούς δεν την κατάλαβα.
Αυτό όμως που συνειδητοποίησα, με τα χρόνια, ότι η Πατριωτική Αριστερά είχε δεχθεί μεγάλο πλήγμα. Το πρώτο και σοβαρότερο από τα εθνοπατριωτικά καραγκιοζιλίκια της επταετίας και το δεύτερο από τους εθνολαϊκίστικους βερμπαλισμούς της Πασοκικής οχταετίας. Ιδιαίτερα ο αποπροσανατολισμός που επέβαλλαν οι πολιτικές κορώνες του τότε κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ, συνεχώς καταργούμενες από τις πραγματικές πολιτικές επιλογές του, κατέστησαν τα πατριωτικά θέματα απεχθή σε πολλούς αριστερούς.
Αυτό που έχω εισπράξει, από τις ελάχιστες γνώσεις μου από την πρόσφατη ελληνική ιστορία, είναι πως για ό,τι είμαι περήφανος έχει λόγο και ευθύνη η Αριστερά. Τις πιο λαμπρές σελίδες τότε τις έγραψε όταν μέσα από κοινωνικούς αγώνες, μουσικές αλλά και ευρύτερες πολιτιστικές επιρροές, είχε καταφέρει να συνδεθεί με τον πατριωτικό της «χαρακτήρα» και να τον ενισχύσει. Από τις αριστερές και εργατικές ενώσεις στην προ του `20 Μικρά Ασία και Κωνσταντινούπολη, σε αγαστή ιδεολογική συμπόρευση με τον Γιαννιό. Από την παιδεία που έδινε το ΕΑΜ, στα σχολεία των βουνών, τον όρκο της πρώτης αντάρτικης ομάδας του ΕΛΑΣ στη Ρούμελη1, αλλά και τον επίσημο όρκο του Ελασίτη2, ακόμα και στον περίφημο και επίκαιρο, για πολλούς λόγους, λόγο του Βελουχιώτη στη Λαμία3 βρίσκουμε να τονίζεται ιδιαίτερα αυτός ο χαρακτήρας της.
Αλλά και πιο κοντά μας με την τόση καπηλεία των εθνικών συμβόλων από το καθεστώς των συνταγματαρχών συναντάμε την Αριστερά να πρωτοστατεί σε αγώνες προτάσσοντας το εθνικό μέσα στο διεθνιστικό. Η Μελίνα, η κόκκινη Μελίνα (όπως την χαρακτήριζαν οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες) και κόρη ανεξάρτητου βουλευτή συνεργαζόμενου με την ΕΔΑ, μια γυναίκα που έχασε τα πάντα και παρά λίγο να χάσει και τη ζωή της στο πόλεμο ενάντια στο φασισμό, έλεγε πως οι δικτάτορες είναι φασίστες και θα πεθάνουν φασίστες και εμείς είμαστε Έλληνες και θα πεθάνουμε Έλληνες. Δεν ντρεπόταν να το δηλώσει! Όπως και στο Πολυτεχνείο δεν «ντράπηκαν» να έχουν υψωμένη τη σημαία, να ψάλλουν τον εθνικό ύμνο πολλές φορές από τα μεγάφωνα του ραδιοφωνικού σταθμού, να υψώσουν χείρα φιλίας κάτω από την κοινή ιδιότητα του Έλληνα προς τους στρατιώτες με τις προτεταμένες κάννες και τα τανκς, επί της Πατησίων. Μόνο όπλο τους οι αριστεροί αγώνες και ο εθνικός ύμνος! Αυτήν την ιδιότητα ανάδειξαν και με αυτήν πορευτήκανε μέχρι του τέλους του αγώνα, μέχρι την, όποια, αποκατάσταση της δημοκρατίας. Ποιος είναι λοιπόν ο πατριώτης; Αυτός που διέφυγε για Παρίσι, Καναδά, Λονδίνο, Στοκχόλμη, Σόφια ή αυτός που κάθισε εδώ, βασανίστηκε, πάλεψε και ήταν ανά πάσα στιγμή αλληλέγγυος στο δοκιμαζόμενο Ελληνικό λαό, δοκιμαζόμενος και ο ίδιος μαζί του;
Ας ξεχωρίσουμε κάτι. Το να αγαπάς την πατρίδα σου δεν σε κάνει φασίστα… Όπως και το να είσαι εθνικιστής δεν σημαίνει ότι αγαπάς ουσιαστικά την πατρίδα σου. Με αυτά στο νου έχω διαμορφώσει τη πίστη ότι ο λαός μας, είτε αναφερόμαστε σε προλεταριακό επίπεδο είτε τον αντιμετωπίσουμε σε ένα μέρος του ως πλέμπα, ως λούμπεν υποπρολεταριάτο, έχει ανάγκη ενός σημείου αναφοράς. Και αυτό που μπορεί να τους ενώσει όλους κάτω από μία «σημαία» είναι η ανάδειξη της πατριωτικής συνείδησης. Η θέσμιση μίας τέτοιας προσέγγισης στο τρόπο που ρητορικά και προγραμματικά, κυρίως όμως αγωνιστικά η Αριστερά προσεγγίζει τα γεγονότα είναι αναγκαία αν όχι, τώρα πια, απαραίτητη απέναντι στον αλυτρωτισμό, την κυβερνητική υποτιθέμενη υπέρ-κόπωση «υπέρ πατρίδος», την ακροδεξιά καπηλεία των εθνικών αγώνων. Πρέπει να δώσουμε ένα τέλος στο αποπροσανατολιστικό μονοπώλιο αυτού του είδους των αγώνων και αυτών των εννοιών, από Δίκτυα, φασίστες και “opinion makers” της Δεξιάς. Η ενθάρρυνση της ανάδειξης των αγώνων (Σκουριές, Μεταλλουργία, Ενέργεια, Διαχείριση Υδάτων κλπ) της σημερινής Αριστεράς για την Ελλάδα πρέπει να αποτελέσει την μόνιμή μας αντίδραση στην αήθη επίθεση που δεχόμαστε.
Η ανάδειξη της πατριωτικής μας διάστασης δεν είναι ενάντια στον διεθνισμό της υπόλοιπης Αριστεράς. Αντιθέτως μέσα από αυτήν θα είμαστε σε θέση γνωρίζοντας τον εαυτό μας σαν έθνος να προχωρήσουμε (διεκδικώντας πάντα αυτά που μας αναλογούν και κυρίως τον απαραίτητο σεβασμό στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες μας) σε κάτι πιο γενικό, όπως πχ. η «Ευρώπη των λαών». Η δική μας προσέγγιση της έννοιας «πατριωτισμός» δεν σημαίνει περιχαράκωση και απομόνωση αλλά συνειδητοποίηση και το πρώτο βήμα προς εθνικές συλλογικότητες. Είναι η απάντηση στο δεξιό και ακροδεξιό ακροβατικό λόγο, του μίσους, της υποταγής, της υποτιθέμενης και εύπεπτης ευαισθησίας που ο λαός τείνει να αγκαλιάζει και να στηρίζει επειδή θα του παρουσιάζεται ως μόνη λύση ενάντια στο «μπαμπούλα» της Αριστεράς, επειδή η «Αριστερά δεν έχει πατρίδα», επειδή εμείς το αφήνουμε να γίνεται πνιγόμενοι στις τύψεις μας μην μας πουν εθνικιστές. Πρέπει να χτυπήσουμε στο πατριωτικό φαντασιακό του λαού και να αναδείξουμε αυτό που ήδη είμαστε.
Θα πρέπει να παρατηρήσουμε πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κ. Α. Τσίπρας έχει κάνει κάποιες προσπάθειες για ενσωμάτωση αυτής της τάσης στην προσωπική του πολιτική ατζέντα όμως οι ισορροπίες είναι δύσκολες μέσα σε αυτό το κόμμα. Ειδικά από κάποιες φωνές οι οποίες ενστερνίζονται συνθήματα όπως το «κοιμάσαι πατριώτης, ξυπνάς φασίστας» κλπ. Η μεταμόρφωση όμως της ακαθόριστης Αριστεράς, με την δυναμική που αναπτύσσει σε κάτι πιο συγκροτημένο, σε κάτι οικείο προς το πλατύ κοινό που θα κληθεί να αποφασίσει στις εκλογές για το μέλλον της χώρας είναι απαραίτητη. Μόνο έτσι ο χειμαζόμενος από τα ΜΜΕ πολίτης θα μπορέσει να προσεγγίσει, με λιγότερο φόβο, την αριστερή πρόταση διακυβέρνησης που με τόσο κόπο προσπαθεί ο ΣΥΡΙΖΑ να δομήσει.
Για αυτό είναι αναγκαίο η Αριστερά να αποκτήσει μία τέτοιου είδους διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική επέμβαση μέσα στην τρέχουσα πραγματικότητα μας. Όχι να αρκεστεί στο «νυν έχον» αλλά να επεκταθεί και στο «δυνατόν γενέσθαι». Κάτι που είναι η αλήθεια πως δεν χαίρει πάντα εκτίμησης. Ίσως γιατί πολλές ομαδικές νευρώσεις δεν το επιτρέπουν. Ίσως γιατί ο ωφελιμισμός δεν αφήνει τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Το ξέρω ότι είναι φρόνιμο να αποφεύγουμε τις μεγαλεπήβολες εκφράσεις, όπως αυτές που ίσως έχω χρησιμοποιήσει, πιθανόν και αδόκιμα ζητάω την κατανόησή σας, μέχρι τώρα. Όμως η Αριστερά έχει χρέος να διασώσει σε καθαρή μορφή, όσο αφορά τον πατριωτισμό, τα μόνιμα και βιώσιμα στοιχεία που καταντούν δυσδιάκριτα μέσα στο σκότος της συνείδησης, όπως τα φύκια μέσα στου βυθούς των θαλασσών. Παραποιώντας τα λόγια ενός αιρετικού ποιητή θα μπορούσαμε να πούμε ότι για την Αριστερά ο πατριωτισμός είναι σαν τον έρωτα. Πόσοι δεν χαράμισαν την πολιτική τους διαδρομή, παραπαίοντας προς τον εθνικισμό, ταυτίζοντας την αγάπη για την πατρίδα με τον σοβινισμό; Αλίμονο αν σταματήσουμε να αγαπάμε την πατρίδα μας μόνο και μόνο γιατί υπάρχουν οι εθνικιστές και οι φασίστες. Αλίμονο αν «προδώσουμε» την πατρίδα μας επειδή έχει τρόπους να μας καταπίνει. «…Το όνειρο που φεύγει την τρομάζει να μας ζητάει μια χαμένη ελευθεριά»
1. Ο Όρκος της πρώτης αντάρτικης ομάδας του ΕΛΑΣ στη Ρούμελη που έγραψε ο Άρης Βελουχιώτης και δόθηκε το 1942 στη Γραμμένη Οξιά: «Εγώ, παιδί του Ελληνικού Λαού, ορκίζομαι ν’ αγωνιστώ πιστά στις τάξεις του ΕΛΑΣ για το διώξιμο του εχθρού από τον τόπο μας, για τις ελευθερίες του Λαού μας, κι ακόμα, να είμαι πιστός και άγρυπνος φρουρός προστασίας στην περιουσία και το βιός του αγρότη. Δέχομαι προκαταβολικά και την ποινή του θανάτου αν ατιμάσω την ιδιότητά μου ως πολεμιστής του Έθνους και του λαού και υπόσχομαι να δοξάσω και να τιμήσω το όπλο που κρατώ και να μην το παραδώσω εάν δεν ξεσκλαβωθεί η Πατρίδα μου και δεν γίνει ο Λαός νοικοκύρης στον τόπο του».
2. Ο Όρκος του Ελασσίτη, όπως δημοσιεύτηκε στον «Απελευθερωτή», όργανο της ΚΕ του ΕΛΑΣ, Αθήνα 27 Απριλίου 1943: «Ορκίζομαι στον Ελληνικό Λαό και τη συνείδησή μου, ότι θ’ αγωνισθώ έως την τελευταία σταγόνα του αίματός μου για την πλήρη απελευθέρωση της Ελλάδας από τον ξένο ζυγό. Ότι θα αγωνιστώ για την περιφρούρηση των συμφερόντων του Ελληνικού Λαού και την αποκατάσταση και κατοχύρωση των ελευθεριών και όλων των κυριαρχικών δικαιωμάτων του. Για τον σκοπό αυτό θα εκτελώ ευσυνείδητα και πειθαρχικά τις εντολές και οδηγίες των ανωτέρων μου οργάνων και θ’ αποφεύγω κάθε πράξη που θα με ατιμάζει σαν άτομο και σαν αγωνιστή του Εργαζόμενου Ελληνικού Λαού».
3. «…Τότε (το 1941) μερικοί το `σκασαν και οι άλλοι κάνανε κυβέρνηση και μας είπαν: Ησυχία παιδιά. Τάξη και ασφάλεια. Τι μπορούσαμε, όμως, να περιμένουμε από αυτούς που φορέσανε τα κλαρκ και τα μπακαλιαράκια; Έτσι όλο το βάρος έπεσε πάνω σε μια χούφτα ανθρώπων. Από αυτούς που τρώγανε καρπαζιές μέσα στα αστυνομικά μπουντρούμια και τις ασφάλειες, μα φλέγονταν από Ηρωισμό και Ανδρεία και μέσα τους υπήρχε μια ζεστή Ελληνική καρδιά και έτρεχε στις φλέβες τους πραγματικά Ελληνικό αίμα. Αυτοί άναψαν το δαυλό αυτοί και έδωσαν το σύνθημα για το ξεσηκωμό του ΕΘΝΟΥΣ. Αυτοί δώσανε κουράγιο στους Έλληνες και δημιούργησαν την Νέα Φιλική εταιρεία. Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το ΕΑΜ.»
Από το toportal
