Παναγιώτα Μπλέτα
Η ποιητική του Χρήστου Τζανάκου είναι ποιητική της αγανάκτησης, με έντονο σουρεαλισμό στη βάση των κοινωνικών αναζητήσεων, που διακρίνει κορυφαίους Έλληνες ποιητές, όπως τον Καρυωτάκη.
Αμφισβήτηση αποπνέουν τόσο τα σύμβολα όσο και οι μορφές.
Τα στοιχεία της φύσης γίνονται έμψυχα και ξερνάνε μνήμες.
Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι γλώσσα απογοήτευσης που κάνει σλάλομ επάνω στις συναισθηματικές αποφωνήσεις του ποιητή και αποκαλύπτει τα αδιέξοδα της ύπαρξης μας.
Και η «πτώση», αυτή η πτώση, που γεννάει την συνύπαρξη θλίψης και ποίησης, έρχεται να καταστήσει σαφές, πως αποτελεί το κορυφαίο κίνητρο της δημιουργίας μας.
Έτσι, η προσωπική περιπέτεια γίνεται ποιητική δημιουργία.
Και ενώ η «μεσαία τάξη των αμνών» αφηγείται τη σφαγή της και το αίμα κυλάει από τους στίχους του Λόρκα στους στίχους του Χρήστου Τζανάκου και η μελαγχολία γίνεται modusvivendi, έρχεται η μεταμόρφωση που βοηθά να ξεπεραστούν οι δυσκολίες.
Η εφηβεία σώζεται από τον Έρωτα, που χτίζει νέες γέφυρες να περπατήσει η ψυχή, και έτσι το Φως διαδέχεται το Σκότος.
Και το Σκότος διαδέχεται πάλι το Φως, που λιγοστεύει στην κάθοδο, όταν συνειδητοποιεί ο ποιητής τον εαυτό του μέσα στην κοινωνία, που διολισθαίνει.
Απόσπασμα: «Πλήθος ηρώων σε πλατείες, αλλοφροσύνη. Παρελάσεις στρατιωτικές, κατεύθυνση παραμεθόριος…»
Πολιτικός σαρκασμός, κοινωνικά αδιέξοδα και αίμα, πολύ αίμα…
Και η ψυχή καταφεύγει στην ποίηση, εκεί όπου αναζητά ίαση. Την ίαση που δεν μπορεί να επιτευχθεί με γήινα μέσα.
Εκεί που το αίμα λιπαίνει την ιδέα, το όραμα, την ελπίδα.
Εκεί που ο πόνος ξεπλένει τη λάσπη από τα μνήματα και γίνεται χειρουργικό εργαλείο που ανοίγει τις κακοφορμισμένες πληγές για να τις γιατρέψει.
Να αναστήσει τους νεκρούς, που θρηνούν για την απώλεια των ιδανικών των νεότερων γενιών.
Η ποίηση του Χρήστου Τζανάκου διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από την επίδραση των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών γεγονότων της εποχής μας.
Απέριττη, χωρίς περίτεχνες λυρικές απογειώσεις, στηλιτεύει την παρακμή της κοινωνίας, σε μια προσπάθεια να διαμορφώσει ηθικές συνειδήσεις, χωρίς να καθοδηγεί.
Περιφρονεί την κοινωνία του μίσους και στρέφεται στο άτομο. Οχυρώνεται στην ονειροπόληση και τη φυγή.
Απόσπασμα: «Στο κέντρο αυτή της συνουσίας, στον ίσκιο των ονείρων το μοναδικό που ξεμένει είναι αυτό το καντηλάκι. Ίσως δεν κατάφερα να βγάλω αυτό το προσωπείο ή ξεχάσατε εσείς να φορέσετε το δικό σας; Εδώ, εκεί… τα λέμε… εκεί.»
Ο υποκρυπτόμενος πατριώτης περιγράφει παραστατικά την διάλυση των λαών, με εικόνες και αντικείμενα με συμβολική έννοια.
Επηρεασμένος θαρρείς, από τον Γαλλικό Συμβολισμό, προτιμά να συλλαμβάνει την πραγματικότητα με πνευματικότητα και φαντασία.
Χρησιμοποιεί τον θάνατο ως την απόλυτη αλήθεια, απέναντι στις ασαφείς ρητορείες.
Χρησιμοποιεί καθημερινά θέματα και τοπία ως αναπαραστάσεις πνευματικών αξιών και συναισθημάτων, κόντρα στον ψεύτικο ιδεαλισμό.
Απόσπασμα : «Κάθε πρωί το ίδιο σκηνικό… Η μάνα φέρνει το κλωσόπουλο στην παραλία. Δεν νοικιάζουν ομπρέλα, θα είναι για λίγο… Εκείνος βουτάει και τρέχει μακριά μέσα στα κύματα, δρομέας κυμάτων. Εκείνη στεκούμενη στην ακτή, μαυροφορεμένη κοιτάζει παντού ανήσυχα. Εκεί μέσα μαθέ τι να σκέφτεται. 17 και ένας… άραγε αν πάω πιο βαθιά θα ακούσω το όνομα μου πάλι; Μέσα στο μπλε της σιωπής δεν λογαριάζω κανέναν…»
Κινηματικός στην έκφρασή του αποκαλύπτει τις Βενιζελικές αρχές, χωρίς να κατονομάζει τον άνδρα, αλλά τους αγώνες των λαών να αποκτήσουν ταυτότητα.
Το πόνημα αυτού του εξπρεσιονιστή ποιητή μας ταξιδεύει στην Μπλε περίοδο του Πικάσο, όπου το μπλε χρώμα που χαρακτηρίζει του πίνακές του, όπως χαρακτηρίζει και το «ΊεΠαί» του Χρήστου Τζανάκου, συμβολίζει μια φορτισμένη συναισθηματικά περίοδο της ζωής του δημιουργού, για αυτό και στους πίνακες του απεικονίζονται πόρνες, ζητιάνοι, απόκληροι της κοινωνίας.
Έτσι λοιπόν, και ο ποιητής μας αναπαριστά μέσα από την ποίηση του, ένα κόσμο θλιβερό και απελπισμένο, ένα κόσμο που μοιάζει να υπάρχει πέρα από συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, ένα κόσμο απόκληρων και δυστυχισμένων,τον κόσμο μας δηλαδή, αφήνοντας να εννοηθεί πως αισθάνεται και ο ίδιος εγκλωβισμένος ανάμεσά τους, αναζητώντας όμως όχι να ξεφύγει αλλά να τους αναστήσει.
Ο Χρήστος Τζανάκος δεν προσπαθεί να ερμηνεύσει τις τραγωδίες της ζωής, καθώς η ζωή δεν ερμηνεύεται, προσπαθεί να ξυπνήσει τον άνθρωπο, τα στοιχεία της φύσης, την πληγωμένη του υπερηφάνεια.
Ο Χρήστος Τζανάκος είναι ένας συνειδητός άνθρωπος, ένας συνειδητός πολίτης, γιατί η ποίησή του είναι βαθιά πολιτική, που ματώνει για κάθε ασχήμια που συμβαίνει γύρω του και έτσι αποφάσισε να μας εκθέσει τον εσωτερικό του κόσμο για να μας αφυπνίσει.
Με τα βελούδινα ραπίσματα της ποίησης του, προσπαθεί να μας προτρέψει να ορθώσουμε το ανάστημά μας.
Παρότι καινούργιος στην τέχνη της ποίησης, μπήκε δυναμικά στην σκηνή και διεκδικεί ρόλο πρωταγωνιστή.
Και πώς να μην τον διεκδικεί όταν διαρρηγνύει την ψυχή του και την εναποθέτει στο πιάτο μας; Αυτό αγαπητοί μου είναι ποίηση. Η τέχνη του αυθεντικού.
Παναγιώτα Μπλέτα: Σχετικά με τον συντάκτη
Η ποιητική του Χρήστου Τζανάκου είναι ποιητική της αγανάκτησης, με έντονο σουρεαλισμό στη βάση των κοινωνικών αναζητήσεων, που διακρίνει κορυφαίους Έλληνες ποιητές, όπως τον Καρυωτάκη.
Αμφισβήτηση αποπνέουν τόσο τα σύμβολα όσο και οι μορφές.
Τα στοιχεία της φύσης γίνονται έμψυχα και ξερνάνε μνήμες.
Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι γλώσσα απογοήτευσης που κάνει σλάλομ επάνω στις συναισθηματικές αποφωνήσεις του ποιητή και αποκαλύπτει τα αδιέξοδα της ύπαρξης μας.
Και η «πτώση», αυτή η πτώση, που γεννάει την συνύπαρξη θλίψης και ποίησης, έρχεται να καταστήσει σαφές, πως αποτελεί το κορυφαίο κίνητρο της δημιουργίας μας.
Έτσι, η προσωπική περιπέτεια γίνεται ποιητική δημιουργία.
Και ενώ η «μεσαία τάξη των αμνών» αφηγείται τη σφαγή της και το αίμα κυλάει από τους στίχους του Λόρκα στους στίχους του Χρήστου Τζανάκου και η μελαγχολία γίνεται modusvivendi, έρχεται η μεταμόρφωση που βοηθά να ξεπεραστούν οι δυσκολίες.
Η εφηβεία σώζεται από τον Έρωτα, που χτίζει νέες γέφυρες να περπατήσει η ψυχή, και έτσι το Φως διαδέχεται το Σκότος.
Και το Σκότος διαδέχεται πάλι το Φως, που λιγοστεύει στην κάθοδο, όταν συνειδητοποιεί ο ποιητής τον εαυτό του μέσα στην κοινωνία, που διολισθαίνει.
Απόσπασμα: «Πλήθος ηρώων σε πλατείες, αλλοφροσύνη. Παρελάσεις στρατιωτικές, κατεύθυνση παραμεθόριος…»
Πολιτικός σαρκασμός, κοινωνικά αδιέξοδα και αίμα, πολύ αίμα…
Και η ψυχή καταφεύγει στην ποίηση, εκεί όπου αναζητά ίαση. Την ίαση που δεν μπορεί να επιτευχθεί με γήινα μέσα.
Εκεί που το αίμα λιπαίνει την ιδέα, το όραμα, την ελπίδα.
Εκεί που ο πόνος ξεπλένει τη λάσπη από τα μνήματα και γίνεται χειρουργικό εργαλείο που ανοίγει τις κακοφορμισμένες πληγές για να τις γιατρέψει.
Να αναστήσει τους νεκρούς, που θρηνούν για την απώλεια των ιδανικών των νεότερων γενιών.
Η ποίηση του Χρήστου Τζανάκου διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από την επίδραση των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών γεγονότων της εποχής μας.
Απέριττη, χωρίς περίτεχνες λυρικές απογειώσεις, στηλιτεύει την παρακμή της κοινωνίας, σε μια προσπάθεια να διαμορφώσει ηθικές συνειδήσεις, χωρίς να καθοδηγεί.
Περιφρονεί την κοινωνία του μίσους και στρέφεται στο άτομο. Οχυρώνεται στην ονειροπόληση και τη φυγή.
Απόσπασμα: «Στο κέντρο αυτή της συνουσίας, στον ίσκιο των ονείρων το μοναδικό που ξεμένει είναι αυτό το καντηλάκι. Ίσως δεν κατάφερα να βγάλω αυτό το προσωπείο ή ξεχάσατε εσείς να φορέσετε το δικό σας; Εδώ, εκεί… τα λέμε… εκεί.»
Ο υποκρυπτόμενος πατριώτης περιγράφει παραστατικά την διάλυση των λαών, με εικόνες και αντικείμενα με συμβολική έννοια.
Επηρεασμένος θαρρείς, από τον Γαλλικό Συμβολισμό, προτιμά να συλλαμβάνει την πραγματικότητα με πνευματικότητα και φαντασία.
Χρησιμοποιεί τον θάνατο ως την απόλυτη αλήθεια, απέναντι στις ασαφείς ρητορείες.
Χρησιμοποιεί καθημερινά θέματα και τοπία ως αναπαραστάσεις πνευματικών αξιών και συναισθημάτων, κόντρα στον ψεύτικο ιδεαλισμό.
Απόσπασμα : «Κάθε πρωί το ίδιο σκηνικό… Η μάνα φέρνει το κλωσόπουλο στην παραλία. Δεν νοικιάζουν ομπρέλα, θα είναι για λίγο… Εκείνος βουτάει και τρέχει μακριά μέσα στα κύματα, δρομέας κυμάτων. Εκείνη στεκούμενη στην ακτή, μαυροφορεμένη κοιτάζει παντού ανήσυχα. Εκεί μέσα μαθέ τι να σκέφτεται. 17 και ένας… άραγε αν πάω πιο βαθιά θα ακούσω το όνομα μου πάλι; Μέσα στο μπλε της σιωπής δεν λογαριάζω κανέναν…»
Κινηματικός στην έκφρασή του αποκαλύπτει τις Βενιζελικές αρχές, χωρίς να κατονομάζει τον άνδρα, αλλά τους αγώνες των λαών να αποκτήσουν ταυτότητα.
Το πόνημα αυτού του εξπρεσιονιστή ποιητή μας ταξιδεύει στην Μπλε περίοδο του Πικάσο, όπου το μπλε χρώμα που χαρακτηρίζει του πίνακές του, όπως χαρακτηρίζει και το «ΊεΠαί» του Χρήστου Τζανάκου, συμβολίζει μια φορτισμένη συναισθηματικά περίοδο της ζωής του δημιουργού, για αυτό και στους πίνακες του απεικονίζονται πόρνες, ζητιάνοι, απόκληροι της κοινωνίας.
Έτσι λοιπόν, και ο ποιητής μας αναπαριστά μέσα από την ποίηση του, ένα κόσμο θλιβερό και απελπισμένο, ένα κόσμο που μοιάζει να υπάρχει πέρα από συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, ένα κόσμο απόκληρων και δυστυχισμένων,τον κόσμο μας δηλαδή, αφήνοντας να εννοηθεί πως αισθάνεται και ο ίδιος εγκλωβισμένος ανάμεσά τους, αναζητώντας όμως όχι να ξεφύγει αλλά να τους αναστήσει.
Ο Χρήστος Τζανάκος δεν προσπαθεί να ερμηνεύσει τις τραγωδίες της ζωής, καθώς η ζωή δεν ερμηνεύεται, προσπαθεί να ξυπνήσει τον άνθρωπο, τα στοιχεία της φύσης, την πληγωμένη του υπερηφάνεια.
Ο Χρήστος Τζανάκος είναι ένας συνειδητός άνθρωπος, ένας συνειδητός πολίτης, γιατί η ποίησή του είναι βαθιά πολιτική, που ματώνει για κάθε ασχήμια που συμβαίνει γύρω του και έτσι αποφάσισε να μας εκθέσει τον εσωτερικό του κόσμο για να μας αφυπνίσει.
Με τα βελούδινα ραπίσματα της ποίησης του, προσπαθεί να μας προτρέψει να ορθώσουμε το ανάστημά μας.
Παρότι καινούργιος στην τέχνη της ποίησης, μπήκε δυναμικά στην σκηνή και διεκδικεί ρόλο πρωταγωνιστή.
Και πώς να μην τον διεκδικεί όταν διαρρηγνύει την ψυχή του και την εναποθέτει στο πιάτο μας; Αυτό αγαπητοί μου είναι ποίηση. Η τέχνη του αυθεντικού.
Παναγιώτα Μπλέτα: Σχετικά με τον συντάκτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου