Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου 2018

Καποδίστριας, Ι.Παπαρρηγόπουλος, Αλή πασάς.

Γεώργιος Σκλαβούνος


Συνεννοήσεις Καποδίστρια – Αλή πασά μέσω Παπαρρηγόπουλου το 1819.(Μια επιμελέστατα αποσιωπούμενη στιγμή της ιστορίας.)

Ο Καποδίστριας έφτασε στην Κέρκυρα στα τέλη Μαρτίου του 1819, όπου θα μείνει μέχρι και τον Μάιο.Το Πάσχα το 1819 έχει την μεγάλη σύναξη με τους οπλαρχηγούς. Καθιστώντας το Πάσχα του 1819 Πάσχα της Εθνεγερσίας.

Στην Κέρκυρα ο Ι.Κ. δέχτηκε μυστική επίσκεψη του Ιωάννη Παπαρρηγόπουλου, υπάλληλου της ρωσικής πρεσβείας, τοποθετημένου στην Πάτρα, κατόπιν εντολής και με μήνυμα του Ρώσου πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Παπαρρηγόπουλος φθάνει στην Κέρκυρα, παραμονή του Πάσχα, μετά από, επίσης, μυστική και περιπετειώδη πορεία στα Γιάννενα για συνάντηση με τον Αλή Πασά, εκ μέρους του οποίου μετέφερε στον Καποδίστρια αίτημα στήριξης εν όψει της εξέγερσής του εναντίον του Σουλτάνου.

Τα αποκαλυπτικά και καταλυτικής σημασίας για την πορεία προς το 21, δρομολόγια του Παπαρρηγόπουλου, (μεταξύ Πατρών Ιωαννίνων, Κέρκυρας, Κωνσταντινούπολης, αλλά και Ρωσίας, «ιχνηλατεί» ο Ιωάννης Φιλήμων [ΦΙΛΗΜΩΝ, Δοκίμιο, τόμος Β΄, παράρτημα β΄, σελ. 404-420].

Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα αναχωρεί ο Παπαρρηγόπουλος, από την Κέρκυρα, μέσω Ιωαννίνων, συναντάται ξανά με τον Αλή Πασά, έπειτα μεταβαίνει στην Κωνσταντινούπολη, ενημερώνει τη ρώσικη Πρεσβεία, αλλά και τον Φιλικό Σέκερη.

Μετά την αναχώρηση του Καποδίστρια από την Κέρκυρα και μετά από δεύτερη πρόσκληση του Αλή Πασά, ο Παπαρρηγόπουλος, επανέρχεται στα Γιάννενα για συνεννοήσεις με τον Αλή, και στη συνέχεια, ξανά μέσω Κωνσταντινούπολης, μεταβαίνει στη Ρωσία όπου ενημερώνει τον Καποδίστρια αλλά και τον Υψηλάντη, και τελικά επιστρέφει στην Πάτρα, όπου ενημερώνει τους προεστούς της Πελοποννήσου.

Ο Ιωάννης Φιλήμων, επισημαίνει τις επιπτώσεις αυτών των επαφών στη σχέση Αλή Πασά με τον Σουλτάνο, εκτός των άλλων και στον καθορισμό του χρόνου και του τόπου κήρυξης της Επανάστασης του ’21.


Η εδραίωση ενός «διαύλου» επικοινωνίας με τον Αλή Πασά είναι η πρώτη από τις, ύψιστης σημασίας πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο Καποδίστριας κατά τη διαμονή του στην Κέρκυρα το 1819. Παρότι (ή, ίσως, ακριβώς επειδή) αυτή την επικοινωνία, την δημιουργία αυτού του διαύλου, την έχουν αποσιωπήσει οι άλλοι σύγχρονοι με τα γεγονότα ιστορικοί, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε το διαφορετικό «ειδικό βάρος» της γνώμης του Ιωάννη Φιλήμονα, ιστορικού της Φιλικής Εταιρείας.

Η δια του Παπαρρηγόπουλου - Καποδίστρια, ενθάρρυνση του Αλή Πασά να συγκρουστεί με τον Σουλτάνο, έχει συνέχεια μέχρι και την έκρηξη της Επανάστασης.

Σύμφωνα με τον Ιωάννη Φιλήμονα, η ενθάρρυνση του Αλή Πασά και η χρησιμοποίηση της εξέγερσής του, εναντίον του Σουλτάνου, αποτέλεσε αναπόσπαστο και οργανικό τμήμα του «επίσημου» σχεδιασμού της Επανάστασης του ’21. Στο Σχέδιον Γενικόν, ένα από τα 3 βασικά σχέδια για την Επανάσταση, η εμπλοκή του Αλή Πασά, θεωρείται ως αναγκαία και δεδομένη. Μάλιστα τα «άρθρα» Β και (ιδίως) Ε προνοούν ώστε να συνάψει ο Περραιβός τις τελικές συμφωνίες, με τον Αλή, για την οργάνωση ενός «κοινού» αγώνα:

Ο Παπαρρηγόπουλος, υπηρετεί στην Πάτρα (υπό τον Ρώσο πρέσβη Βλασόπουλο, προσωπικό φίλο του Καποδίστρια) και κατά τα φαινόμενα λειτουργεί ως σταθερός σύνδεσμος του Καποδίστρια με την ρώσικη Πρεσβεία στην Κων/λη αλλά και μεταξύ Καποδίστρια και Επτανησιακής αντιπολίτευσης ( βλ. ΑΡΣ, Ο Ιωάννης Καποδίστριας στη Ρωσία, σ. 144).

Το πολύ ενδεικτικό, (της δράσης του Καποδίστρια στην Κέρκυρα,) επεισόδιο της μυστικής αλλά επίσημης και μετά δώρων επαφής Καποδίστρια – Αλή δεν θα παραλείψει να επισημάνει, αν και συνοπτικά, ο Επτανήσιος ιστορικός Π. Χιώτης:αναφερόμενος στην οικογένεια Μόστρα που κρατούσε σε Ομηρεία ο Αλής και την οποία απέστειλε ως Πασχαλινό δώρο και εκδήλωση καλής πίστης, στον Καποδίστρια.

"...Δεν έλειψε τότε και αυτός ο Αλή Πασάς δια των συνήθων πανουργιών να κολακεύσει τον Καποδίστριαν πέμψας απεσταλμένους εις Κέρκυραν και επιδεικνύμενος προθυμίαν και χάριτας. Επροσεπάθη δε και να επισύρει την εύνοια της Ρωσίας, γενόμενος αντάρτης του Σουλτάνου. Την δε αιχμαλωτισθείσα οικογένεια του Μόστρα, ελευθέρωσε εκ των χειρών του Αλή" [ΧΙΩΤΗΣ, Ιόνιο Κράτος, σελ. 202-4]."

(Απο την ανακοινωση μου Ο Καποδιστριας Προετοιμάζει το 21. Το Πάσχα της Εθνεγερσίας του 1819 στην Κερκυρα.

Για τις σχέσεις Καποδίστρια - Μόστρα, Καποδίστρια - Ιγνάτιου - Μόστρα ίσως έχουμε την ευκαιρία να επανέλθουμε). Είμαι βέβαιος ότι η Ανακοίνωση του κ Κουρκουμέλη στην Αναγνωστική θα ρίξει το φως που ΛΕΊΠΕΙ στη σχέση Φιλικής - Αλή Πασά, σχέση που αρχίζει επίσημα με τον Ιωάννη Παπαρρηγόπουλο και τον Καποδίστρια το ΠΆΣΧΑ ΤΟΥ 1819 στην Κέρκυρα.



Γεώργιος Σκλαβούνος: Σχετικά με τον συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου