Βασίλης Μακρίδης
Η είδηση με πέτυχε μετά τη λήξη βάρδιας της δουλειάς: έφυγε από τη ζωή ο Θάνος Μικρούτσικος στα 72 του χρόνια, μετά από γενναία μάχη με τον καρκίνο. Είναι από αυτές τις ειδήσεις που, αν και περιμένεις ότι κάποια στιγμή θα τις ακούσεις (εν προκειμένω ο ίδιος ο Θάνος φρόντισε να μας προετοιμάσει όλους/-ες για το επερχόμενο «μοιραίο»), πάντα σε ξαφνιάζουν και δεν θέλεις να τις πιστέψεις… Δυστυχώς, θέλουμε δεν θέλουμε, τα γεγονότα δεν ακυρώνονται… Έτσι και τώρα, λοιπόν…
Δεν θα ήθελα, στο τελευταίο μου δημοσιευμένο κείμενο μέσα στο 2019, να κάνω μια τυπική νεκρολογία ή μια απλή αριθμητική αναφορά στο έργο του Θάνου. Περισσότερο θα ήθελα να μιλήσω για τη βιωματική μου σχέση με το έργο του, που πιθανό να είναι και αντίστοιχη βιωματική σχέση πολλών συν-Ελλήνων (και όχι μόνο)…
Ο Θάνος (το κατέκτησε αυτό το ιδιαίτερο ελληνικό «παράσημο», να τον αποκαλούν δηλαδή μόνο με το μικρό του) ήταν και είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στη σύγχρονη ελληνική μουσική δημιουργία. Συνδύασε στο έργο του το λαϊκό με το πειραματικό, το ζεϊμπέκικο με την ατονική μουσική, εν κατακλείδι τον Μητροπάνο με τη Μίλβα… Οι βαθιές θεωρητικές του γνώσεις στη μουσική τον βοήθησαν να πειραματιστεί και να τολμήσει πράγματα που βρίσκονταν σαφώς μπροστά από την εποχή τους… Κάποια από αυτά δεν έγιναν αμέσως αντιληπτά και η αξία τους ουσιαστικά αποκαλύφθηκε δεκαετίες αργότερα. Κάποια «δύσκολα», ωστόσο, ακούσματά του ο κόσμος τα αγκάλιασε από νωρίς, ίσως επειδή ήταν συνδυασμένα με έναν στίχο άκρως πολιτικό και, με τη θετική έννοια του όρου, «στρατευμένο». Τα πολιτικά του τραγούδια (όχι μόνο ο ομώνυμος δίσκος που τον έκανε γνωστό) και οι μελοποιήσεις ποιητών όπως ο Μπ. Μπρεχτ, ο Βλ. Μαγιακόφσκι, ο Ν. Χικμέτ, ο Βολφ Μπίρμαν αλλά και οι «ημέτεροι» Γ. Ρίτσος, Μ. Ελευθερίου, Κ. Τριπολίτης και Ά. Αλκαίος τον έκαναν αγαπητό από νωρίς. Και, ασφαλώς, η μελοποίηση του Νίκου Καββαδία και ο «Σταυρός του Νότου» τον έβαλαν για τα καλά στον σύγχρονο ελληνικό μουσικό χάρτη, με όλα, ουσιαστικά, τα τραγούδια του δίσκου να γίνονται από τα πλέον πολυτραγουδισμένα και αγαπημένα δεκάδων και εκατοντάδων χιλιάδων φίλων της ελληνικής μουσικής.
Ο Θάνος ήταν από τους ανθρώπους που δεν μπορούσε να σε αφήσει αδιάφορο. Είτε τον αγαπάς όπως είναι (ήταν;;;) είτε τον μισείς. Ουδετερότητα και «ίσες αποστάσεις» δεν χωρούσαν ποτέ στην περίπτωσή του. Εγώ αποφάσισα χρόνια πριν ότι είμαι από αυτούς που τον αγαπούν, ακόμη και όταν έχουν διαφωνήσει κάθετα με μια σειρά (πολιτικές, κυρίως) επιλογές του. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του αποφάσισε ότι το πολιτικό του «απάγκιο» ήταν το ΚΚΕ. Με όσες διαφωνίες κι αν είχα και έχω με τον συγκεκριμένο χώρο από τότε που χώρισαν οι δρόμοι μας, τον Θάνο τον προτίμησα έτσι: κομμουνιστή από πεποίθηση και ατίθασο από χαρακτήρα…
Για φινάλε: Ταλαντεύτηκα πολύ για το τραγούδι που θα επέλεγα ως αποχαιρετισμό και φόρο τιμής για τη μνήμη του. Δεν ήταν καθόλου εύκολη η επιλογή ανάμεσα σε μερικές δεκάδες δημιουργίες του που ανήκουν στα «τραγούδια της ψυχής μου». Επέλεξα τη «Ρόζα» για έναν και μοναδικό λόγο: επειδή και οι τρεις συνδημιουργοί της βρίσκονται, πλέον, μακριά μας: ένας τεράστιος σεμνός (Άλκης Αλκαίος), ένας τεράστιος ατίθασος (ο Θάνος, φυσικά) και ένας τεράστιος λεβέντης (ο Μητσάρας). Καλό κατευόδιο, Θάνο…
Βασίλης Μακρίδης: Σχετικά με τον συντάκτη
Η είδηση με πέτυχε μετά τη λήξη βάρδιας της δουλειάς: έφυγε από τη ζωή ο Θάνος Μικρούτσικος στα 72 του χρόνια, μετά από γενναία μάχη με τον καρκίνο. Είναι από αυτές τις ειδήσεις που, αν και περιμένεις ότι κάποια στιγμή θα τις ακούσεις (εν προκειμένω ο ίδιος ο Θάνος φρόντισε να μας προετοιμάσει όλους/-ες για το επερχόμενο «μοιραίο»), πάντα σε ξαφνιάζουν και δεν θέλεις να τις πιστέψεις… Δυστυχώς, θέλουμε δεν θέλουμε, τα γεγονότα δεν ακυρώνονται… Έτσι και τώρα, λοιπόν…
Δεν θα ήθελα, στο τελευταίο μου δημοσιευμένο κείμενο μέσα στο 2019, να κάνω μια τυπική νεκρολογία ή μια απλή αριθμητική αναφορά στο έργο του Θάνου. Περισσότερο θα ήθελα να μιλήσω για τη βιωματική μου σχέση με το έργο του, που πιθανό να είναι και αντίστοιχη βιωματική σχέση πολλών συν-Ελλήνων (και όχι μόνο)…
Ο Θάνος (το κατέκτησε αυτό το ιδιαίτερο ελληνικό «παράσημο», να τον αποκαλούν δηλαδή μόνο με το μικρό του) ήταν και είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στη σύγχρονη ελληνική μουσική δημιουργία. Συνδύασε στο έργο του το λαϊκό με το πειραματικό, το ζεϊμπέκικο με την ατονική μουσική, εν κατακλείδι τον Μητροπάνο με τη Μίλβα… Οι βαθιές θεωρητικές του γνώσεις στη μουσική τον βοήθησαν να πειραματιστεί και να τολμήσει πράγματα που βρίσκονταν σαφώς μπροστά από την εποχή τους… Κάποια από αυτά δεν έγιναν αμέσως αντιληπτά και η αξία τους ουσιαστικά αποκαλύφθηκε δεκαετίες αργότερα. Κάποια «δύσκολα», ωστόσο, ακούσματά του ο κόσμος τα αγκάλιασε από νωρίς, ίσως επειδή ήταν συνδυασμένα με έναν στίχο άκρως πολιτικό και, με τη θετική έννοια του όρου, «στρατευμένο». Τα πολιτικά του τραγούδια (όχι μόνο ο ομώνυμος δίσκος που τον έκανε γνωστό) και οι μελοποιήσεις ποιητών όπως ο Μπ. Μπρεχτ, ο Βλ. Μαγιακόφσκι, ο Ν. Χικμέτ, ο Βολφ Μπίρμαν αλλά και οι «ημέτεροι» Γ. Ρίτσος, Μ. Ελευθερίου, Κ. Τριπολίτης και Ά. Αλκαίος τον έκαναν αγαπητό από νωρίς. Και, ασφαλώς, η μελοποίηση του Νίκου Καββαδία και ο «Σταυρός του Νότου» τον έβαλαν για τα καλά στον σύγχρονο ελληνικό μουσικό χάρτη, με όλα, ουσιαστικά, τα τραγούδια του δίσκου να γίνονται από τα πλέον πολυτραγουδισμένα και αγαπημένα δεκάδων και εκατοντάδων χιλιάδων φίλων της ελληνικής μουσικής.
Ο Θάνος ήταν από τους ανθρώπους που δεν μπορούσε να σε αφήσει αδιάφορο. Είτε τον αγαπάς όπως είναι (ήταν;;;) είτε τον μισείς. Ουδετερότητα και «ίσες αποστάσεις» δεν χωρούσαν ποτέ στην περίπτωσή του. Εγώ αποφάσισα χρόνια πριν ότι είμαι από αυτούς που τον αγαπούν, ακόμη και όταν έχουν διαφωνήσει κάθετα με μια σειρά (πολιτικές, κυρίως) επιλογές του. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του αποφάσισε ότι το πολιτικό του «απάγκιο» ήταν το ΚΚΕ. Με όσες διαφωνίες κι αν είχα και έχω με τον συγκεκριμένο χώρο από τότε που χώρισαν οι δρόμοι μας, τον Θάνο τον προτίμησα έτσι: κομμουνιστή από πεποίθηση και ατίθασο από χαρακτήρα…
Για φινάλε: Ταλαντεύτηκα πολύ για το τραγούδι που θα επέλεγα ως αποχαιρετισμό και φόρο τιμής για τη μνήμη του. Δεν ήταν καθόλου εύκολη η επιλογή ανάμεσα σε μερικές δεκάδες δημιουργίες του που ανήκουν στα «τραγούδια της ψυχής μου». Επέλεξα τη «Ρόζα» για έναν και μοναδικό λόγο: επειδή και οι τρεις συνδημιουργοί της βρίσκονται, πλέον, μακριά μας: ένας τεράστιος σεμνός (Άλκης Αλκαίος), ένας τεράστιος ατίθασος (ο Θάνος, φυσικά) και ένας τεράστιος λεβέντης (ο Μητσάρας). Καλό κατευόδιο, Θάνο…
Βασίλης Μακρίδης: Σχετικά με τον συντάκτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου