Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2020

Η «πίσω αυλή» της Άγκυρας - Νέος ορίζοντας για το Κυπριακό μετά την επικράτηση του Τατάρ στα Κατεχόμενα

 

Εκλογές διενεργήθηκαν στα Κατεχόμενα της Κύπρου την περασμένη Κυριακή με τον Ερσίν Τατάρ, εκλεκτό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να επικρατεί του Μουσταφά Ακιντζί. Το εκλογικό αποτέλεσμα οδηγεί σε αλλαγή φρουράς στο ψευδοκράτος, το οποίο σταθερά αποτελεί την «πίσω αυλή» της Τουρκίας.
Νέα δεδομένα μπαίνουν πλέον στην πορεία των συνομιλιών για επίλυση του κυπριακού προβλήματος μετά την επικράτηση του Τατάρ στις εκλογές, εν όψει και της άτυπης πενταμερούς που θα καλέσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εντός του Νοεμβρίου, κατά την οποία θα διερευνηθούν οι προθέσεις των δύο πλευρών.
Οι Τουρκοκύπριοι ψηφοφόροι βρέθηκαν αντιμέτωποι με δύο εναλλακτικές: το όραμα του Ακιντζί για στροφή προς την Ε.Ε και επανένωση της Κύπρου και το όραμα του Τατάρ για διχοτόμηση και δημιουργία δύο κρατών καθώς και πλήρη υποστήριξη της πολιτικής της Τουρκίας.
Ο Τατάρ αρνείται το πλαίσιο λύσης της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, το οποίο είχε προκύψει από τη συμφωνία Μακάριου - Ντενκτάς το 1977 και προσδιορίζει τους όρους των διαπραγματεύσεων τα τελευταία 43 χρόνια.
Πρόκειται για τη γραμμή που ακολουθεί η Άγκυρα μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017. Πρόσφατα ο Τατάρ είχε δηλώσει ότι «ο συνεταιρισμός με τους Ελληνοκυπρίους δεν είναι κάτι που μπορούν να δεχτούν οι Τουρκοκύπριοι. Οι Τουρκοκύπριοι έχουν πλέον το δικό τους κράτος».

Η παρέμβαση της Τουρκίας
 
Τα αποτελέσματα των εκλογών στο ψευδοκράτος καταδεικνύουν την επικράτηση της βούλησης της Άγκυρας επί της βούλησης της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Η ακτινογραφία των αποτελεσμάτων φέρνει στην επιφάνεια έναν πλήρη διχασμό στους Τουρκοκυπρίους, καθώς η επικράτηση Τατάρ προήλθε από ψήφους Τούρκων εποίκων που διαμένουν στις περιφέρειες του Τρικώμου και της Αμμοχώστου (εκεί κατοικεί ο κύριος όγκος των Τούρκων εποίκων) – όπου ο τελευταίος επικράτησε του Ακιντζί με μεγάλη διαφορά, ενώ ο κοσμικός αυτόχθων πληθυσμός στήριξε με 48% τον, «μη αρεστό» στον Ερντογάν, Ακιντζί.
Δεν προκαλεί πάντως εντύπωση η παρέμβαση της Κομισιόν για το αποτέλεσμα στα Κατεχόμενα, καθώς «έσφαξε με το γάντι» τον νεοεκλεγέντα Τατάρ σχετικά με τις απόψεις που έχει εκφράσει στο παρελθόν περί διχοτόμησης του νησιού. «Η Ε.Ε. αναμένει από τον κ. Τατάρ να ξεκινήσει διάλογο με εποικοδομητικό τρόπο και με αίσθηση του επείγοντος, με σκοπό την επίτευξη συνολικής διευθέτησης και επανένωσης (σ.σ.: της Κύπρου)» υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση της Κομισιόν.

Ένα εμπόδιο λιγότερο
 
Με τη μη επανεκλογή Ακιντζί το τελευταίο εμπόδιο για την Άγκυρα εξαφανίστηκε. Ο απερχόμενος ψευδοπρόεδρος των Κατεχομένων υποστήριζε την ανάγκη λύσης στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, καθώς θεωρεί ότι η διχοτόμηση δημιουργεί κινδύνους απορρόφησης των Τουρκοκυπρίων από την Τουρκία.
Ο Ακιντζί έχασε τη δυναμική του μετά το «ναυάγιο» των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντανά – όπου ο ίδιος υποτάχθηκε πλήρως στη γραμμή της Τουρκίας για εσαεί παραμονή της κατοχικής δύναμης στο νησί –, το οποίο συνοδεύτηκε από όλο και πιο ισχυρή παρέμβαση της Τουρκίας στα Κατεχόμενα.
Τι σημαίνει όμως πρακτικά η επικράτηση του Τατάρ στα Κατεχόμενα;
● Στο πεδίο του φυσικού αερίου η Τουρκία και ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων θα διεκδικήσουν διαμοιρασμό χωρίς επανένωση, πιθανότατα προχωρώντας σε νέες ενέργειες εντός της κυπριακής ΑΟΖ, με νέα τουρκικά ερευνητικά και γεωτρύπανα να εισέρχονται στα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ.
● Είναι επίσης πιθανόν ο Τατάρ να θελήσει να εκμεταλλευτεί το θετικό για αυτόν μομέντουμ και να προκηρύξει αμέσως βουλευτικές εκλογές και σχηματισμό νέου κυβερνητικού σχήματος – μετά το κενό που δημιουργήθηκε από την αποχώρηση του Οσερζάι –, φίλα προσκείμενου και αμεσότερα επηρεαζόμενου από την Άγκυρα.
● Γρίφος παραμένει το αποτέλεσμα που θα προκύψει από την άτυπη πενταμερή υπό τον ΟΗΕ, παρά τα μηνύματα του Τατάρ πως είναι έτοιμος για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων για το μέλλον της Μεγαλονήσου.
● Την επανεμφάνιση παλαιότερων – και ήδη συζητημένων στην Άγκυρα – σεναρίων απορρόφησης των Κατεχομένων από την Τουρκία. Πρόκειται για μια εξαιρετικά περίπλοκη διαδικασία, η οποία ωστόσο επανέρχεται στη συζήτηση εξαιτίας της διακηρυγμένης πρόθεσης του Ερντογάν να εμφανίσει εδαφικά «μεγαλύτερη» την Τουρκία εν όψει της εκατοστής επετείου, το 2023, της ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Ο γερμανικός Τύπος
 
Η επικράτηση του Τατάρ δεν θα μπορούσε να μην βρίσκεται στο επίκεντρο των γερμανικών ΜΜΕ, τα οποία καταλήγουν ομόφωνα πως η παρουσία του στο τιμόνι του ψευδοκράτους θα ενισχύσει τον παρεμβατικό ρόλο της Τουρκίας και ίσως βάλει «ταφόπλακα» στις όποιες προσπάθειες για επανένωση της Κύπρου.
Δεδομένων του ενδιαφέροντος της Γερμανίας για την ανατολική Μεσόγειο και της σχέσης της με την Άγκυρα, η «Süddeutsche Zeitung» παρατηρεί πως «η προοπτική της επανένωσης της διχοτομημένης Κύπρου απομακρύνεται ακόμη περισσότερο» και χαρακτηρίζει τον Τατάρ σαφή εκπρόσωπο της προκλητικής πολιτικής Ερντογάν στην ανατολική Μεσόγειο.
Σε σχόλιό της η εφημερίδα «Τageszeitung» σχολιάζει τη νίκη του Τατάρ με φόντο τη διαμάχη για το φυσικό αέριο και παρατηρεί:
«Η εξεύρεση λύσης στη διαμάχη για τους φυσικούς πόρους στην ανατολική Μεσόγειο θα ήταν σαφώς ευκολότερη αν προέκυπτε μια επανένωση και οι δύο πλευρές επέστρεφαν σε μια κοινή διακυβέρνηση.
Σε αντίθεση με τον απερχόμενο πρόεδρο, τον αριστερό Μουσταφά Ακιντζί, ο νικητής των εκλογών της Κυριακής, ο δεξιός Ερσίν Τατάρ, δεν είναι πια έτοιμος να πράξει κάτι τέτοιο. Ποντάρει στον Ερντογάν και εν ανάγκη σε μια ένωση με τη μητέρα Τουρκία αντί να συνδιαλέγεται με τους Κυπρίους. Με όλα αυτά είναι στο πρόγραμμα νέες εντάσεις».

Πηγή:www.topontiki.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου