Η εφεύρεση του πιο δημοφιλούς και επιτυχημένου παιχνιδιού όλων των εποχών
Αν και τα περισσότερα αθλήματα έχουν ασαφή προέλευση, καθώς αρκετά αποτελούν ένα κράμα από άλλα σπορ τα οποία αναπτύσσονται με το πέρασμα του χρόνου, στο μπάσκετ δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η προέλευση του πέρα από γνωστή είναι και εξαιρετικά ακριβής. Το πρώτο παιχνίδι μπάσκετ πραγματοποιήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου του 1891. Όλα άρχισαν από τον Dr. James Naismith, το γιο δύο μεταναστών από τη Σκωτία, οι οποίοι είχαν πάει στον Καναδά.
Η Ιστορία…
Όπως προαναφέρθηκε το έτος δημιουργίας του αθλήματος ήταν το 1891. Τότε ο Dr. Naismith δίδασκε φυσική αγωγή στο Springfield (σημερινό Springfield College). Τότε εργαζόταν εκεί. Μετά από αίτημα του διευθυντή, Dr. Luther Gulick, να επινοήσει ένα νέο παιχνίδι όπου οι μαθητές θα είχαν τη δυνατότητα να παίζουν σε εσωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, διατηρώντας σε καλή φυσική κατάσταση τους δρομείς του στίβου και με ποσοστό ασφάλειας (δε θα απαιτούσε μεγάλη σωματική επαφή, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι τραυματισμοί των παικτών), δημιουργήθηκε το μπάσκετ.
Έχοντας στη διάθεση του μόλις 2 εβδομάδες προθεσμία, η έμπνευση προέκυψε επηρεασμένος από ένα παιχνίδι που έπαιζε, όταν ήταν παιδί («Duck on a Rock») και το οποίο υπήρχε από τα μεσαιωνικά χρόνια.
Σύμφωνα με το παιχνίδι αυτό, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Today I Found Out, μια μεγάλη πέτρα («duck») τοποθετούνταν στην κορυφή ενός ακόμη μεγαλύτερου βράχου ή σε ένα κούτσουρο δέντρου ή κάτι ανάλογο.
Ένας παίκτης φυλούσε το βράχο. Όλοι οι υπόλοιποι παίκτες είχαν από μία πέτρα, την οποία έριχναν ο καθένας με τη σειρά του στην αρχική (duck), με σκοπό να τη ρίξουν κάτω. Εάν η πέτρα έπεφτε προτού ρίξουν όλοι οι παίκτες, ο αμυντικός σταματούσε την άμυνα, έπαιρνε την πέτρα και ξεκινούσε επίθεση. Όλοι οι παίκτες έπρεπε να τρέξουν για να πάρουν πίσω τις πέτρες τους, επιστρέφοντας στην αρχική γραμμή. Όσοι δεν προλάβαιναν να επιστρέψουν προτού ο αμυντικός βάλει την πέτρα πίσω στη θέση της, τότε γίνονταν εκείνοι φύλακες.
Σχεδιασμός
Αντί να χρησιμοποιήσει όμως πέτρα, ο Dr. Naismith αποφάσισε το παιχνίδι αυτό να παίζεται με μια μπάλα ποδοσφαίρου. Σκοπός του παιχνιδιού ήταν, οι παίκτες να ρίχνουν τη μπάλα μέσα σε ένα καλάθι για ροδάκινα, το οποίο ήταν καρφωμένο επάνω σε έναν τοίχο. Επέλεξε τη μπάλα ποδοσφαίρου, γιατί πίστευε ότι ήταν σχετικά ασφαλής και δε θα προκαλούσε τραυματισμούς.
Το καλάθι το τοποθέτησε ψηλά, καθώς είχε παρατηρήσει ότι οι περισσότεροι τραυματισμοί προκαλούνταν στα αθλήματα γύρω από την περιοχή του σκοραρίσματος, με τους αμυντικούς και τους επιθετικούς να γίνονται αρκετά «επιθετικοί» στις περιοχές αυτές.
Κάθε φορά που κάποιος κατάφερνε να «σκοράρει» μέσα στο καλάθι, το παιχνίδι σταματούσε για λίγο, μέχρι να πάρουν πίσω τη μπάλα. Η κατάσταση αυτή σύντομα άρχισε να ενοχλεί και κάπως έτσι… έκαναν μια τρύπα στον πάτο του καλαθιού.
Μια σημαντική διαφορά με το σύγχρονο μπάσκετ είναι ότι τότε δεν επιτρεπόταν η τρίπλα, παρά μόνο τα περάσματα, ενώ ο παίκτης που κρατούσε τη μπάλα έπρεπε να παραμείνει στη θέση του, εκτός κι αν έτρεχε την ώρα που έπιανε τη μπάλα. Σε αυτήν την περίπτωση, είχε κάποιο περιθώριο να συνεχίσει να κινείται, επιβραδύνοντας γρήγορα μέχρι να σταματήσει εντελώς.
Οι κανόνες
Το πρώτο παιχνίδι διεξήχθη στις 21/12/1891. Σε κάθε ομάδα συμμετείχαν εννιά παίκτες και μετά από μισή ώρα παιχνιδιού (δύο 15λεπτα) το τελικό σκορ ήταν 1-0. Το νικητήριο καλάθι έβαλε ο William R. Chase από απόσταση 7,6 μέτρων μακριά.
Οι 13 κανόνες της πρώτης εκδοχής του μπάσκετ ήταν οι εξής:
1. Η μπάλα μπορεί να ρίχνεται προς κάθε κατεύθυνση είτε με το ένα ή και με τα δύο χέρια.
2. Η μπάλα μπορεί να χτυπηθεί προς οποιαδήποτε κατεύθυνση είτε με το ένα, ή με τα δύο χέρια, όμως ποτέ με γροθιά.
3. Οι παίκτες δε μπορούν να τρέχουν με τη μπάλα. Πρέπει να τη ρίχνουν από το σημείο που την πιάνουν, επιτρέποντας να την πιάσει κάποιος που τρέχει με καλή ταχύτητα.
4. Η μπάλα πρέπει να κρατιέται με τις παλάμες και όχι με τα χέρια και το υπόλοιπο σώμα.
5. Δεν επιτρέπονται τα χτυπήματα με τους ώμους, το σπρώξιμο, η τρικλοποδιά ή οτιδήποτε άλλο κατά του αντιπάλου. Η πρώτη παραβίαση αυτού του κανόνα θεωρείται φάουλ. Η δεύτερη αποκλείει τον παίκτη μέχρι να μπει το επόμενο καλάθι, ενώ αν υπάρξει σαφής ένδειξη πρόθεσης πρόκλησης τραυματισμού ο παίκτης αποκλείεται από το παιχνίδι, χωρίς να επιτρέπεται να αντικατασταθεί από άλλον.
6. Αν ένας παίκτης χτυπήσει τη μπάλα με γροθιά, τότε ισχύουν οι ποινές όπως περιγράφηκαν στο νούμερο 5.
7. Αν μια ομάδα κάνει τρία συνεχόμενα φάουλ (χωρίς εν τω μεταξύ να έχει κάνει φάουλ η αντίπαλη ομάδα), τότε θα μετρήσει ένα καλάθι για τον αντίπαλο.
8. Το καλάθι μετράει όταν η μπάλα ρίχνεται από το έδαφος μέσα στο καλάθι και μένει εκεί, με την προϋπόθεση εκείνοι που υπερασπίζονται το καλάθι να μην αγγίξουν ή διαταράξουν το στόχο. Εάν η μπάλα βρίσκεται στο άκρο και οι αντίπαλοι μετακινήσουν το καλάθι, τότε αυτό μετράει κανονικά.
9. Όταν η μπάλα βγαίνει εκτός ορίων, πρέπει να ρίχνεται ξανά στο γήπεδο και να την παίρνει αυτός που την ακουμπά πρώτος. Σε περίπτωση αμφιβολίας τη ρίχνει ο διαιτητής. Αυτός που την πετά δεν μπορεί να την κρατά πάνω από 5 δευτερόλεπτα. Αν την κρατήσει παραπάνω, την παίρνει ο αντίπαλος. Αν μια ομάδα «τρώει» χρόνο επίτηδες, τότε ο διαιτητής το καταλογίζει αυτό ως φάουλ.
10. Ο διαιτητής είναι και κριτής και πρέπει να μετρά τα φάουλ και να ενημερώνει πότε έχουν συμπληρωθεί τρία συνεχόμενα φάουλ. Έχει τη δύναμη να αποκλείει παίκτες, σύμφωνα με τον κανόνα στο νούμερο 5.
11. Ο διαιτητής κρίνει πότε η μπάλα βγαίνει εκτός ορίων, σε ποια ομάδα πηγαίνει η κατοχή, ενώ πρέπει επίσης να κρατά και το χρόνο.
12. Ο χρόνος διάρκειας του παιχνιδιού ορίζεται σε δύο 15λεπτα, με 5 λεπτά διάλειμμα ενδιάμεσα.
13. Η ομάδα που βάζει τα περισσότερα καλάθια ανακηρύσσεται νικήτρια.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν γι αυτό το άρθρο:
Η ιστορία του μπάσκετ – https://www.newsbeast.gr/sports/arthro/731657/i-istoria-tou-basket (Τελευταία πρόσβαση 20/09/2014)
The History of Basketball – https://www.timetoast.com/timelines/the-history-of-basketball (Τελευταία πρόσβαση 09/01/2020)
Where Basketball was Invented: The History of Basketball – https://springfield.edu/where-basketball-was-invented-the-birthplace-of-basketball (Τελευταία πρόσβαση 09/01/2020)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου