Του Δημήτρη Α. Σεβαστάκη
Μεσογείων έξω από το Πεντάγωνο. Ανέβηκε κουρασμένα στο λεωφορείο. Δεν είχε κίνηση. Ο οδηγός ήταν πιτσιρικάς και το πάταγε. Έτρεχαν οι λευκές διαγραμμίσεις της ασφάλτου κάτω από το βαρύ όχημα. Είχε γκάζια, καλοσχεδιασμένα καθίσματα, κλιματισμό.
Πέρασε από την ανισόπεδη με την πεζογέφυρα Καλατράβα, βγήκε στη φιδίσια τρελή απόληξη που σχεδίασαν συγκοινωνιολόγοι κοντά στο Πύργο των Αθηνών, έστριψε στη Βασιλίσσης Σοφίας. Μεγάλα αρχιτεκτονήματα συνέτασσαν τη λεωφόρο. Ιστορικές πολυκατοικίες, η αμερικάνικη πρεσβεία -έργο του Γκρόπιους-, Μέγαρο Μουσικής. Λοξά δεξιά Ευαγγελισμός, Βυζαντινό Μουσείο, Κυκλαδίτικης Τέχνης. Ήταν τυχερός. Ελάχιστα φανάρια τους έπιασαν. Στάση έξω από την ιταλική πρεσβεία.
Πέρασε απέναντι, μπήκε στη Βουλή. Σεμνός βουλευτής, χρησιμοποιούσε ακόμα λεωφορεία - 1,20 ευρώ το εισιτήριο. Ένα εικοσάλεπτο έκανε να φτάσει από τη Μεσογείων. Παλιά, φοιτητής, διάβαζε στο λεωφορείο. Μαρξιστικά κείμενα κυρίως, άμα ήταν στεναχωρημένος, ξέκλεβε λίγο Αναγνωστάκη. Σήμερα του αρέσει να βλέπει την πυκνή πόλη.
Αλήθεια πόσο στοίχισε η διαδρομή του; Ούτε που το σκέφτηκε ποτέ. Δρόμοι, υποδομές, δίκτυα επικοινωνιών, ομβρίων υδάτων, αποχετεύσεων, δίκτυα ηλεκτρικού, φανάρια, οδόσημα, αρχιτεκτονική, ρυθμίσεις. Άσφαλτος, χάλυβας, χαλκός και μπετόν σε απίστευτες ποσότητες. Σύγχρονο λεωφορείο, με ηλεκτρονικό συμπλέκτη και γκάζι, εγκέφαλο και ρυθμιστές καυσίμου για οικονομία και απόδοση, κλιματισμό. Τροχαίοι που συμπληρώνουν τα φανάρια, δίκτυο ρυθμίσεων κυκλοφορίας, συγκοινωνιολόγοι μελετητές κι από πάνω ο Καλατράβα με τις Ολυμπιακές μπίζνες.
Πόσο φορολογείται ο κάτοικος της Σάμου για να αγοραστούν και να συντηρηθούν όλα αυτά; Ο κάτοικος της Ικαρίας, των Φούρνων, του Αγαθονησίου, της Μυτιλήνης, πόσο έχουν πληρώσει τον Καλατράβα και το υπουργείο Συγκοινωνιών και τον κάθε τροχαίο; Πόσο συνέβαλαν οι κάτοικοι των νησιών στην πληρωμή της εταιρείας για την αγορά του λεωφορείου; Πόσο τους στοίχισαν τα καλώδια ηλεκτρικού, οι τσιμεντοσωλήνες και τα PVC των αστικών αποχετεύσεων; Τι κομμάτι από τα απίστευτα (και αναγκαία) συλλογικά κόστη συμπυκνώνεται στο 1,20 ευρώ του εισιτηρίου Μεσογείων - Σύνταγμα;
Ούτε που το έχει φανταστεί. Ότι υπάρχει, μάλιστα, ένα άλλος τύπος, συνομήλικός του, 200 μίλια μακριά. Που φεύγει από τον Εύδηλο Ικαρίας, περνάει από τους Φούρνους και μετά 3 ώρες ταξίδι φτάνει στα δικαστήρια της Σάμου. Που πληρώνει 20 ευρώ - 18 φορές περισσότερο από τον αστό με το λεωφορείο, για μια απόσταση 10πλάσια με την Μεσογείων - Βουλή που δεν τη χρεώνει σε κανέναν και που δαπανά 9 φορές περισσότερο χρόνο για μια δουλειά. Που δεν επιβαρύνει σχεδόν κανέναν: η θάλασσα ως υποδομή είναι τσάμπα. Κανένας δεν φορολογείται στο Χολαργό για τη θάλασσα.
Για τη μεταφορική δυνατότητα, τη μόλυνσή της, την κλιματική ισορροπία, την αισθητική -αυτή που την μεταβάλλει σε μια κεντρική παραγωγική δύναμη στον τόπο μας. Η πόλη σήμερα, χρησιμεύει κυρίως στον εαυτό της, αντίθετα με τα νησιώτικά συμπλέγματα που εισφέρουν στην εθνική οικονομία. Ούτε που είχε σκεφτεί ότι κάτω απ' το αυτονόητο, τη συνηθισμένη διαδρομή από το σπίτι στο κέντρο της πόλης, κρύβεται μια απίστευτη ανισότητα. Και ότι έναντι αυτής της ανισότητας κόστους, του ενός κατοίκου, έναντι του άλλου, του αστού έναντι του ακραίου, του νησιώτη, υπάρχει η περίφημη έκπτωση του ΦΠΑ στα νησιά.
Αυτή η έκπτωση που αστόχαστα πάει να καταργηθεί, μεγεθύνοντας την ταξική διαφορά των δύο. Καρλ Μαρξ, «Μισθός, Τιμή, Κέρδος», Νίκος Πουλαντζάς, «Το Κράτος, η Εξουσία, ο Σοσιαλισμός» θα μπορούσαν να διαβαστούν κι από τον αστό στο λεωφορείο κι από τον νησιώτη στο πλοίο, θυμίζοντας και στους δυο τα νιάτα τους. Ίσως και εξηγώντας μερικά πράγματα...
Μεσογείων έξω από το Πεντάγωνο. Ανέβηκε κουρασμένα στο λεωφορείο. Δεν είχε κίνηση. Ο οδηγός ήταν πιτσιρικάς και το πάταγε. Έτρεχαν οι λευκές διαγραμμίσεις της ασφάλτου κάτω από το βαρύ όχημα. Είχε γκάζια, καλοσχεδιασμένα καθίσματα, κλιματισμό.
Πέρασε από την ανισόπεδη με την πεζογέφυρα Καλατράβα, βγήκε στη φιδίσια τρελή απόληξη που σχεδίασαν συγκοινωνιολόγοι κοντά στο Πύργο των Αθηνών, έστριψε στη Βασιλίσσης Σοφίας. Μεγάλα αρχιτεκτονήματα συνέτασσαν τη λεωφόρο. Ιστορικές πολυκατοικίες, η αμερικάνικη πρεσβεία -έργο του Γκρόπιους-, Μέγαρο Μουσικής. Λοξά δεξιά Ευαγγελισμός, Βυζαντινό Μουσείο, Κυκλαδίτικης Τέχνης. Ήταν τυχερός. Ελάχιστα φανάρια τους έπιασαν. Στάση έξω από την ιταλική πρεσβεία.
Πέρασε απέναντι, μπήκε στη Βουλή. Σεμνός βουλευτής, χρησιμοποιούσε ακόμα λεωφορεία - 1,20 ευρώ το εισιτήριο. Ένα εικοσάλεπτο έκανε να φτάσει από τη Μεσογείων. Παλιά, φοιτητής, διάβαζε στο λεωφορείο. Μαρξιστικά κείμενα κυρίως, άμα ήταν στεναχωρημένος, ξέκλεβε λίγο Αναγνωστάκη. Σήμερα του αρέσει να βλέπει την πυκνή πόλη.
Αλήθεια πόσο στοίχισε η διαδρομή του; Ούτε που το σκέφτηκε ποτέ. Δρόμοι, υποδομές, δίκτυα επικοινωνιών, ομβρίων υδάτων, αποχετεύσεων, δίκτυα ηλεκτρικού, φανάρια, οδόσημα, αρχιτεκτονική, ρυθμίσεις. Άσφαλτος, χάλυβας, χαλκός και μπετόν σε απίστευτες ποσότητες. Σύγχρονο λεωφορείο, με ηλεκτρονικό συμπλέκτη και γκάζι, εγκέφαλο και ρυθμιστές καυσίμου για οικονομία και απόδοση, κλιματισμό. Τροχαίοι που συμπληρώνουν τα φανάρια, δίκτυο ρυθμίσεων κυκλοφορίας, συγκοινωνιολόγοι μελετητές κι από πάνω ο Καλατράβα με τις Ολυμπιακές μπίζνες.
Πόσο φορολογείται ο κάτοικος της Σάμου για να αγοραστούν και να συντηρηθούν όλα αυτά; Ο κάτοικος της Ικαρίας, των Φούρνων, του Αγαθονησίου, της Μυτιλήνης, πόσο έχουν πληρώσει τον Καλατράβα και το υπουργείο Συγκοινωνιών και τον κάθε τροχαίο; Πόσο συνέβαλαν οι κάτοικοι των νησιών στην πληρωμή της εταιρείας για την αγορά του λεωφορείου; Πόσο τους στοίχισαν τα καλώδια ηλεκτρικού, οι τσιμεντοσωλήνες και τα PVC των αστικών αποχετεύσεων; Τι κομμάτι από τα απίστευτα (και αναγκαία) συλλογικά κόστη συμπυκνώνεται στο 1,20 ευρώ του εισιτηρίου Μεσογείων - Σύνταγμα;
Ούτε που το έχει φανταστεί. Ότι υπάρχει, μάλιστα, ένα άλλος τύπος, συνομήλικός του, 200 μίλια μακριά. Που φεύγει από τον Εύδηλο Ικαρίας, περνάει από τους Φούρνους και μετά 3 ώρες ταξίδι φτάνει στα δικαστήρια της Σάμου. Που πληρώνει 20 ευρώ - 18 φορές περισσότερο από τον αστό με το λεωφορείο, για μια απόσταση 10πλάσια με την Μεσογείων - Βουλή που δεν τη χρεώνει σε κανέναν και που δαπανά 9 φορές περισσότερο χρόνο για μια δουλειά. Που δεν επιβαρύνει σχεδόν κανέναν: η θάλασσα ως υποδομή είναι τσάμπα. Κανένας δεν φορολογείται στο Χολαργό για τη θάλασσα.
Για τη μεταφορική δυνατότητα, τη μόλυνσή της, την κλιματική ισορροπία, την αισθητική -αυτή που την μεταβάλλει σε μια κεντρική παραγωγική δύναμη στον τόπο μας. Η πόλη σήμερα, χρησιμεύει κυρίως στον εαυτό της, αντίθετα με τα νησιώτικά συμπλέγματα που εισφέρουν στην εθνική οικονομία. Ούτε που είχε σκεφτεί ότι κάτω απ' το αυτονόητο, τη συνηθισμένη διαδρομή από το σπίτι στο κέντρο της πόλης, κρύβεται μια απίστευτη ανισότητα. Και ότι έναντι αυτής της ανισότητας κόστους, του ενός κατοίκου, έναντι του άλλου, του αστού έναντι του ακραίου, του νησιώτη, υπάρχει η περίφημη έκπτωση του ΦΠΑ στα νησιά.
Αυτή η έκπτωση που αστόχαστα πάει να καταργηθεί, μεγεθύνοντας την ταξική διαφορά των δύο. Καρλ Μαρξ, «Μισθός, Τιμή, Κέρδος», Νίκος Πουλαντζάς, «Το Κράτος, η Εξουσία, ο Σοσιαλισμός» θα μπορούσαν να διαβαστούν κι από τον αστό στο λεωφορείο κι από τον νησιώτη στο πλοίο, θυμίζοντας και στους δυο τα νιάτα τους. Ίσως και εξηγώντας μερικά πράγματα...
ΑΥΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου