Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου 2015

Η Ψήφος του Απόντος

Του Όττο


Κάθε που γίνεται λόγος για εκλογές, εμφανίζεται δυναμικά στο προσκήνιο και η άποψη "ψηφίζω λευκό-άκυρο ή απέχω μετά βδελυγμίας", η οποία διεκδικεί το μερίδιο προσοχής που της αναλογεί, καθώς γίνεται μνεία γι' αυτήν σε όλες τις συστημικές δημοσκοπήσεις, που συχνά πυκνά βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Θα 'λεγε κανείς ότι οι απόντες ψηφοφόροι σε τέτοιες εποχές έχουν την τιμητική τους, καθώς όλοι διψούν για ψήφους και κείνοι χύνουν το νεράκι στο χώμα, μερικές φορές μ' έναν σχεδόν σαδιστικό τρόπο, που τους κάνει να δοκιούνται σημαντικοί...

Όμως έτσι κι αλλιώς η επιλογή τους επηρεάζει το σύστημα, καταμετράται, ανακοινώνεται, δίνει βουλευτές στο πρώτο κόμμα, επηρεάζει τα ποσοστά και τις έδρες όλων των υπόλοιπων, είναι κι αυτή μέρος της διαδικασίας, συνιστά με λίγα λόγια μια ιδιότυπη ψήφο, με τον ίδιο τρόπο που το μηδέν αποτελεί στοιχείο του συνόλου των πραγματικών αριθμών, την Ψήφο του Απόντος. Ψήφος με τα όλα της κι ας καμώνεται το αντίθετο. Σε μια χώρα που ψηφίζουν ακόμη κι οι νεκροί, θαρρούσες θα τη γλίτωναν οι απόντες; Το σύστημα την έχει προβλέψει και την έχει συμπεριλάβει στο σχεδιασμό του, με τρόπο που σαφώς το ευνοεί, ουσιαστικά την επιδαψιλεύει στον εαυτό του.

Στην πραγματικότητα ο τρόπος με τον οποίο οι απόντες υποτίθεται ότι "τιμωρούν" το σύστημα, θυμίζει κείνη την παλιά ιστορία, του αγά που θύμωσε με τη γυναίκα του και για να την τιμωρήσει έκοψε τον πούτσον του.

Ας μην αυταπατώμαστε ότι η υψηλή αποχή υποσκάπτει τη νομιμοποίηση του καθεστώτος. Αντίθετα, όσες περισσότερες ψήφοι, ενάντιες θεωρητικά στο κατεστημένο, σιωπήσουν και δεν καταμετρηθούν, τόσο η σύσταση του εκλογικού σώματος αλλοιώνεται υπέρ των χειροκροτητών του. Έτσι, ενώ για παράδειγμα μια αύξηση της αποχής κατά 10% αυξάνει αντίστοιχα τα μετρούμενα ποσοστά των κομμάτων του κατεστημένου, απεναντίας μια συσπείρωση της τάξης του 10% σε έναν αντισυστημικό φορέα (πχ ΕΠΑΜ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ κλπ) θα μπορούσε να ταρακουνήσει το σύστημα και ν' αλλάξει τους συσχετισμους.

Σε μια προσπάθεια η άποψη της αποχής να ενδυθεί ιδεολογικώς, να παρουσιάσει κάτι πέραν της απάθειας και της απολίτικης αφασίας που της αποδίδουν οι επικριτές της, εμφανίζεται συχνά -ιδιαίτερα μετά τις πλατείες του '11- και η παρακάτω θέση, όπως μπορεί κανείς να τη βρει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

"Κανένα κόμμα δεν θέλει την ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ... Όσο δεν υπάρχει κόμμα που να αγωνίζεται για την ΕΔΩ και ΤΩΡΑ εφαρμογή της ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, δεν ψηφίζω κανένα ΚΟΜΜΑΤΟΣΚΥΛΟ που συμμετείχε στη ΛΗΣΤΕΙΑ ΜΑΣ. Όποιος θέλει ψήφο, ας ενστερνιστεί την ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ειδάλλως στα τσακίδια".

Δεν θα σταθώ στον προφανή λαϊκισμό της παραπάνω φράσης, δεν είμαι δα και η Ταχιάου, ούτε ο θείος Πάσχος, ούτε καν ο Πανούσης. Εάν μια λαϊκή έκφραση έχει κάτι να πει και να σημάνει, από μένα καλοδεχούμενη. Η παραπάνω φράση άλλωστε, εμπεριέχει μια στάση που ψυχικά έχει αντίκτυπο και σε μένα τον ίδιο, δεν τη θεωρώ απολύτως άδικη κι αβάσιμη. Όμως απ' την άλλη, είναι υπεραπλουστευτική σε βαθμό επικίνδυνο, καθώς υπάρχουν παράμετροι, ιδιαίτερα σημαντικές, που δεν λαμβάνει υπόψιν:

Πρώτο και κύριο. Το "κόμμα" της άμεσης δημοκρατίας, μην περιμένεις να το ιδρύσει κάποιος άλλος εκτός από σένα τον ίδιο κι αν αυτό συμβεί να το φοβάσαι, ως τους Δαναούς, τους δώρα φέροντας. Μόνο εσύ ο ίδιος μπορείς τούτο να το ιδρύσεις και τότε δεν θα πρόκειται για κόμμα, ενταγμένο δηλαδή στο ίδιο αρρωστημένο πολιτικό σκηνικό που όλο και περισσότεροι απεχθανόμαστε, αλλά ρεύμα ζωντανό, δυναμικό και οργιώδες, κίνημα ανατροπής κι αμφισβήτησης που θα σαρώσει στο διάβα του τα πάντα. Όσο τούτο δεν το πράττεις, θα εκλαμβάνεται ως υπεκφυγή, προκειμένου να διαφοροποιηθείς φαινομενικά απ' το σύστημα, χωρίς εντούτοις να χάσεις την τυρβώδη ησυχία σου και τη βολή του καναπέως.

Όσο περιμένεις την Άμεση Δημοκρατία ή κάθε είδους επανάσταση, να σου χορηγηθεί από κάποιον λυτρωτή, την εξευτελίζεις σε κενό ευχολόγιο -σα να λες χρόνια πολλά σ' ετοιμοθάνατο- και σε καφενειακό κομπασμό (ας ήμουν πρωθυπουργός για μια μέρα).

Δεύτερο και βασικό. Ακόμη κι αν όλοι εμείς δεν ψηφίζαμε, το σύστημα είναι έτσι δομημένο, που και πάλι οι ίδιοι αυτοί θα βγαίνανε, από τις ψήφους των πραιτοριανών και των κομματόσκυλών τους. Το να μην ψηφίσεις αποτελεί μια εξόχως πολιτική πράξη και ως πολιτικό ον, ως πολίτης, είσαι υποχρεωμένος να ζυγιάσεις τις συνέπειες μια πολιτικής σου επιλογής και ορθολογικά να επιλέξεις το καλύτερο δυνατόν.

Έτσι, εάν λόγω της αποχής μου ευνοηθεί για παράδειγμα η κυβέρνηση των εθελόδουλων πλιατσικολόγων, των κεντραριστερών νεομνημονιακών αθυρμάτων ή η παρακρατική συμμορία του Μιχαλολιάκου, εάν με την πολιτική μου στάση συμβάλω κι εγώ στην επικράτησή τους ή στο αριθμητικό παραφούσκωμα των ποσοστών τους, τότε δεν απαλλάσσομαι καμμίας ευθύνης, ούτε μπορώ να καθησυχάσω τη χειμασμένη μου συνείδηση, λέγοντας απλά "δεν με νοιάζει, εγώ δεν συμμετείχα". Συμμετείχα δια της απουσίας μου, απάντησα καταφατικά δια της σιωπής μου, πώς να το κάνουμε.

Τούτη είναι η περιλάλητη Ψήφος του Απόντος και κείνα τα χαΐρια της!

Έστω ότι το σύστημα σου έδωσε στο χέρι μια πέτρα και το δικαίωμα μια στα τόσα χρόνια να την πετάς κατά πώς σου καπνίσει. Άλλος την αφήνει να πέσει χάμω λέγοντας: "Αφού το ξέρω πως όπου και να ρίξω την πέτρα, δεν νογάνε τα χοντρά τους κεφάλια"... και τινάζει μετά τα χέρια του να ξεσκονιστούν, αφού δεν έχει πρόχειρη λεκάνη για να τα νίψει.

Εγώ πάλι σκέφτομαι πως αν ένα όπλο που έχω στα χέρια μου το αφήσω να πέσει αμαχητί, θα είμαι απλά άξιος της μοίρας μου, αφού δεν θα έχω εκφράσει ρητά κι έκδηλα την αντίθεσή μου σ' αυτό που με καταστρέφει, μιας και "λευκό" (άκυρο κι αποχή κατ' επέκταση) σημαίνει "κάντε ό,τι νομίζετε". Τα ΟΧΙ δεν λέγονται με σφαλιστό το στόμα κι εξ αποστάσεως. Θα ήταν σαν να είχα φτύσει τον άνεμο και κείνος μου επέστρεψε τη χλέπα μπουγιουρντί. Δεν είναι σοφό να μου έχει μείνει ένα τελευταίο δικαίωμα, όπως το τσιγάρο πριν το εκτελεστικό απόσπασμα, κι εγώ να το απεμπολώ, απλά επειδή δεν έχω όλα τα υπόλοιπα που υποτίθεται πως θ' άρμοζαν.

Τότε αποδεικνύομαι ανάξιος να έχω το παραμικρό δικαίωμα!

Εάν ρίξω το βόλι που μου αναλογεί ωστόσο, θα έχω τη δυνατότητα να δώσω κλώτσο να κυλίσει άλλο ένα βήμα ο τροχός της Ιστορίας, να βοηθήσω να κινηθούν οι εξελίξεις, έστω να ξεμπροστιαστεί άλλο ένα απ' τα πολλά αναχώματα του κατεστημένου, δίνοντάς του την ευκαιρία να δείξει τι πραγματικά είναι. Δεν θα το άντεχα έτσι κι αλλιώς να έβλεπα το βλακώδες μούτρο του κάθε μνημονιακού σωτήρα να λάμπει από ανακούφιση και να τον ακούσω να λέει θριαμβευτικά: "Αφού δεν με καταψήφισαν, πάει να πει ότι με στηρίζουν. Ευχαριστώ τον ελληνικό λαό (και προσωπικά τον μαλάκα τον Όττο, γαμώ το κεφάλι του) για την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν". Άκουσα τον ΓΑΠ να το λέει στις εκλογές του '10, την τελευταία φορά που έκανα το λάθος να μην πάω να ψηφίσω, και δεν το στέργω για δεύτερη φορά.

Τέλος πάντων, ας σκεφτούμε πως αυτό το "δεν ψηφίζω κανέναν, δεν ασχολούμαι μαζί τους" έχει καλλιεργηθεί συστηματικά και συστημικά απ' όλες τις μπάντες του πολιτικού σάπιου κατεστημένου. Αλήθεια, έχετε ακούσει ποτέ κάποιο κόμμα που κατέλαβε την εξουσία, να κάνει κατόπιν σοβαρή εκστρατεία εναντίον της αποχής; Όχι βέβαια, αφού η αποχή αποτελεί επιλογή που ευνοεί το σύστημα, ειδάλλως δεν θα την υπέθαλπε με τόση τρυφερότητα, για τόσες δεκαετίες. Σε τελική ανάλυση, εάν δεν ασχολούμαι εγώ μαζί τους, δεν παύουν στιγμή ν' ασχολούνται αυτοί μαζί μου...

Ο σιωπών δοκεί συναινείν κι η Ψήφος του Απόντος είναι δυστυχώς πάντοτε ΘΕΤΙΚΗ, ας μη βαυκαλιζόμαστε με μια ακόμα απ' τις πολιτικές μας ονειρώξεις, αυτή της "αντίστασης" μέσω της αποχής. Η αποχή ανήκει στο ίδιο παράδειγμα του πολιτικού συστήματος που δήθεν αντιμάχεται, αφού εμπεριέχει κάποια απ' τα κυριότερα χαρακτηριστικά του: Είναι ψευδεπίγραφη κι έχει ακριβώς τ' αντίθετα αποτελεσματα, απ' αυτά που διατείνεται πως επιδιώκει.

Πάρε θέση, μην παίζεις το παιχνίδι τους, πες ΟΧΙ στη δημοκοπία της Ψήφου του Απόντος!

ΥΓ: Κι ένα απόσπασμα από πρόσφατο άρθρο του/της Techie Chan: Η αποχή είναι το μεγαλύτερο όπλο του τσίπρα καθώς βυθίζοντας στην κατάθλιψη το αντι-μνημονιακό στρατόπεδο που δεν θα πάει να ψηφίσει, το βάρος της ψήφου των αποφασισμένων μνημονιακών θα είναι πολύ μεγαλύτερο. Κι αυτό είναι το δεύτερο βασικό τρυκ που ο τσίπρας έχει ετοιμάσει γι’ αυτές τις εκλογές και επιμένει να τις κάνει όσο το δυνατό πιο βαρετές και γρήγορα γίνεται. Ως business as usual πριν δούμε την ύφεση να μας έρχεται κατακέφαλα.

Great Chaos'

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου