Άρης Χατζηστεφάνου
Για μια χώρα που κατηγορείται για σωρεία παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά ακόμη και για εγκλήματα πολέμου δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να κυκλοφορούν βίντεο που να επιβεβαιώνουν τις καταγγελίες. Το Ισραήλ σκέφτηκε να λύσει το πρόβλημα με μια μικρή βοήθεια από την Google και το Υoutube.
Χωρίς λογοκρισία η κοινή γνώμη μπορεί να αποκτήσει μια πολύ συγκεχυμένη εικόνα της πραγματικότητας
Αμερικανός στρατηγός Ουίλιαμ Ουέστμορλαντ
«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια κατάσταση στην οποία ο Οσάμα μπιν Λάντεν συναντά τον (ιδρυτή του Facebook) Μαρκ Ζούκεμπεργκ» έλεγε πρόσφατα ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποστηρίζοντας ότι «το πρόσφατο κύμα βίας υποκινείται από τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης»… και όχι από τη διαρκή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών.
Και επειδή ο Οσάμα μπιν Λάντεν δεν είναι διαθέσιμος για κανενός είδους συνομιλίες, η ισραηλινή κυβέρνηση αποφάσισε να απευθυνθεί σε υπηρεσίες όπως η Google και το Youtube. Οπως μετέδωσαν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Τζίπι Χοτοβέλι συναντήθηκε με εκπροσώπους των δύο υπηρεσιών για να συζητήσουν τρόπους αντιμετώπισης της «υποκίνησης βίας και τρομοκρατίας».
Η έννοια της «υποκίνησης», βέβαια, την οποία η ισραηλινή κυβέρνηση επιθυμεί να διακόψει, έχει διαφορετικές ερμηνείες. Επισήμως το Ισραήλ αναφέρεται σε ιστοσελίδες που προτρέπουν άμεσα τους Παλαιστινίους σε πράξεις βίας, προσφέροντας ακόμη και συμβουλές για την πραγματοποίηση επιθέσεων.
Η κυβέρνηση Νετανιάχου όμως φαίνεται να εξοργίζεται και με όσους απλώς καταγράφουν την πραγματικότητα.Οπως εξηγούσε η ισραηλινή διαδικτυακή εφημερίδα «The Times of Israel», αρκετές από τις βίαιες αντιδράσεις Παλαιστινίων το τελευταίο διάστημα ήρθαν σαν απάντηση σε βίντεο που έδειχναν Ισραηλινούς στρατιώτες ή εποίκους να εκτελούν εν ψυχρώ ανήλικους Παλαιστινίους.
Τα βίντεο Παλαιστινίων που κείτονται νεκροί μέσα σε λίμνες αίματος αλλά και οι εικόνες Iσραηλινών που είτε αφήνουν τα θύματά τους να πεθάνουν αβοήθητα ή σε ορισμένες περιπτώσεις τα κλοτσάνε στο κεφάλι, πολλαπλασιάστηκαν το τελευταίο διάστημα καθώς μια νέα γενιά Παλαιστινίων απέκτησε πρόσβαση σε βιντεοκάμερες και smartphone που μπορούν να καταγράφουν βίντεο με σχεδόν επαγγελματική ποιότητα.
Μέχρι σήμερα εικόνες σαν κι αυτές μεταδίδονταν μόνο από ξένους ανταποκριτές, οι οποίοι όμως πρέπει να παίρνουν διαπιστεύσεις απευθείας από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ και συχνά αναγκάζονται να στέλνουν το υλικό σε επιτροπές λογοκρισίας του Στρατού. Η ενίσχυση όμως της δημοσιογραφίας των πολιτών αλλάζει δραστικά τις ισορροπίες στην εικόνα της ισραηλινής κατοχής που φτάνει στο εξωτερικό.
Προκειμένου να περιορίσει τη διάδοση σχετικού υλικού μέσω κινητών τηλεφώνων και του Ιντερνετ (αλλά και να εξασφαλίσει ότι οι Παλαιστίνιοι θα χρησιμοποιούν Ισραηλινούς παρόχους στις συσκευές τους) η ισραηλινή κυβέρνηση απαγόρευε τη χρήση δικτύων 3G στα παλαιστινιακά εδάφη. Οπως φαίνεται όμως οι προσπάθειες της κυβέρνησης Νετανιάχου απαιτούν πλέον και τη συνεργασία των εταιρειών που ελέγχουν τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης.
Σύμφωνα πάντα με πληροφορίες ισραηλινών ΜΜΕ, η Google «δέχτηκε να αυξήσει τις διμερείς επαφές με το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών και να δημιουργήσει έναν μηχανισμό συνεργασίας που θα επιτρέπει και στις δύο πλευρές να παρακολουθούν το υλικό που δημοσιεύεται».
Παρά το γεγονός ότι εκπρόσωποι της εταιρείας απέφυγαν να σχολιάσουν τις πληροφορίες, είναι γνωστό ότι η Google και η Yahoo έχουν συνεργαστεί στο παρελθόν και με άλλα αυταρχικά καθεστώτα, όπως η κυβέρνηση της Κίνας, για τον έλεγχο των πληροφοριών που φτάνουν στον πληθυσμό.
Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα οι πληροφορίες που έδωσαν εταιρείες στις κινεζικές αρχές οδήγησαν στη σύλληψη αντιφρονούντων, οι οποίοι στη συνέχεια αντιμετώπισαν ακόμη και το ενδεχόμενο εκτέλεσης.
Το φαινομενικά παράδοξο, στην περίπτωση του Ισραήλ, είναι πως αν εφαρμοστεί αυτή η μορφή λογοκρισίας ίσως επηρεάσει και ισραηλινά sites που αναρτούν τις ίδιες φωτογραφίες νεκρών Παλαιστινίων σαν «τρόπαια» του ισραηλινού στρατού. Ιστοσελίδες, όπως η 0404.co.il, πανηγυρίζουν πολύ συχνά για τα «ανδραγαθήματα» των αρχών ασφαλείας ποστάροντας το ίδιο ακριβώς υλικό που εξοργίζει τον παλαιστινιακό πληθυσμό.
Αλλωστε η ισραηλινή κοινωνία έχει δείξει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια ότι αντιμετωπίζει την εικόνα νεκρών Παλαιστινίων σαν θέαμα –με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τις οικογένειες που ανέβαιναν σε λόφους με ποπ κορν και μπίρες για να παρακολουθούν τους βομβαρδισμούς κατοικημένων περιοχών στην αποκλεισμένη Γάζα.
Οι εξελίξεις αυτές όμως επηρεάζουν άμεσα την ενημέρωση και στο εσωτερικό της παλαιστινιακής κοινότητας. Οι ηλεκτρονικές σελίδες και τα γκρουπ στο facebook, που κερδίζουν εκατομμύρια θεατές παρουσιάζοντας σε καθημερινή βάση τα εγκλήματα των ισραηλινών αρχών ασφαλείας, απειλούν το ολιγοπώλιο της ενημέρωσης, που ελέγχει η Παλαιστινιακή Αρχή του Μαχμούντ Αμπάς.
Ο επικεφαλής της Φατάχ, που έχει χαρακτηριστεί αρκετές φορές ο καλύτερος πρόεδρος στον οποίο θα μπορούσε να ελπίζει το Ισραήλ, χάνει σταδιακά και τον έλεγχο των πληροφοριών που φτάνουν στους Παλαιστινίους.
Μπορεί λοιπόν η τεχνολογία να επηρεάσει τις εξελίξεις στο Μεσανατολικό αλλάζοντας την εικόνα του Ισραήλ εντός και εκτός των συνόρων του; Η σπουδή με την οποία το ισραηλινό κράτος επιχειρεί να ελέγξει τις πληροφορίες, που δεν ελέγχονται από το ίδιο (και από τον πάντα συνεργάσιμο Μαχμούντ Αμπάς), αποδεικνύει ότι πράγματι μπορεί.
Αλίμονο όμως σε όσους καταλήξουν να αποδεχτούν, έστω και από διαφορετικά μονοπάτια, το επιχείρημα του Νετανιάχου ότι για τη λεγόμενη τρίτη Ιντιφάντα φταίει το Ιντερνετ και όχι το καθεστώς απαρτχάιντ που επικρατεί στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.
Info:
► Διαβάστε
This time we went too far (εκδ. OR books)
O πανεπιστημιακός Νόρμαν Φινκελστίν αναλύει τον επικοινωνιακό αντίκτυπο των σφαγών αμάχων στη Γάζα
► Δείτε
Peace, Propaganda & the Promised Land (2004)
Παλαιότερο αλλά πάντα επίκαιρο ντοκιμαντέρ για τον πόλεμο της πληροφορίας στα παλαιστινιακά εδάφη
ΕΦ-ΣΥΝ
 |
| Οι ξένοι ανταποκριτές πρέπει να παίρνουν διαπιστεύσεις απευθείας από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ και συχνά αναγκάζονται να στέλνουν το υλικό σε επιτροπές λογοκρισίας του Στρατού |
Για μια χώρα που κατηγορείται για σωρεία παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά ακόμη και για εγκλήματα πολέμου δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να κυκλοφορούν βίντεο που να επιβεβαιώνουν τις καταγγελίες. Το Ισραήλ σκέφτηκε να λύσει το πρόβλημα με μια μικρή βοήθεια από την Google και το Υoutube.
Χωρίς λογοκρισία η κοινή γνώμη μπορεί να αποκτήσει μια πολύ συγκεχυμένη εικόνα της πραγματικότητας
Αμερικανός στρατηγός Ουίλιαμ Ουέστμορλαντ
«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια κατάσταση στην οποία ο Οσάμα μπιν Λάντεν συναντά τον (ιδρυτή του Facebook) Μαρκ Ζούκεμπεργκ» έλεγε πρόσφατα ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποστηρίζοντας ότι «το πρόσφατο κύμα βίας υποκινείται από τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης»… και όχι από τη διαρκή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών.
Και επειδή ο Οσάμα μπιν Λάντεν δεν είναι διαθέσιμος για κανενός είδους συνομιλίες, η ισραηλινή κυβέρνηση αποφάσισε να απευθυνθεί σε υπηρεσίες όπως η Google και το Youtube. Οπως μετέδωσαν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Τζίπι Χοτοβέλι συναντήθηκε με εκπροσώπους των δύο υπηρεσιών για να συζητήσουν τρόπους αντιμετώπισης της «υποκίνησης βίας και τρομοκρατίας».
Η έννοια της «υποκίνησης», βέβαια, την οποία η ισραηλινή κυβέρνηση επιθυμεί να διακόψει, έχει διαφορετικές ερμηνείες. Επισήμως το Ισραήλ αναφέρεται σε ιστοσελίδες που προτρέπουν άμεσα τους Παλαιστινίους σε πράξεις βίας, προσφέροντας ακόμη και συμβουλές για την πραγματοποίηση επιθέσεων.
Η κυβέρνηση Νετανιάχου όμως φαίνεται να εξοργίζεται και με όσους απλώς καταγράφουν την πραγματικότητα.Οπως εξηγούσε η ισραηλινή διαδικτυακή εφημερίδα «The Times of Israel», αρκετές από τις βίαιες αντιδράσεις Παλαιστινίων το τελευταίο διάστημα ήρθαν σαν απάντηση σε βίντεο που έδειχναν Ισραηλινούς στρατιώτες ή εποίκους να εκτελούν εν ψυχρώ ανήλικους Παλαιστινίους.
Τα βίντεο Παλαιστινίων που κείτονται νεκροί μέσα σε λίμνες αίματος αλλά και οι εικόνες Iσραηλινών που είτε αφήνουν τα θύματά τους να πεθάνουν αβοήθητα ή σε ορισμένες περιπτώσεις τα κλοτσάνε στο κεφάλι, πολλαπλασιάστηκαν το τελευταίο διάστημα καθώς μια νέα γενιά Παλαιστινίων απέκτησε πρόσβαση σε βιντεοκάμερες και smartphone που μπορούν να καταγράφουν βίντεο με σχεδόν επαγγελματική ποιότητα.
Μέχρι σήμερα εικόνες σαν κι αυτές μεταδίδονταν μόνο από ξένους ανταποκριτές, οι οποίοι όμως πρέπει να παίρνουν διαπιστεύσεις απευθείας από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ και συχνά αναγκάζονται να στέλνουν το υλικό σε επιτροπές λογοκρισίας του Στρατού. Η ενίσχυση όμως της δημοσιογραφίας των πολιτών αλλάζει δραστικά τις ισορροπίες στην εικόνα της ισραηλινής κατοχής που φτάνει στο εξωτερικό.
Προκειμένου να περιορίσει τη διάδοση σχετικού υλικού μέσω κινητών τηλεφώνων και του Ιντερνετ (αλλά και να εξασφαλίσει ότι οι Παλαιστίνιοι θα χρησιμοποιούν Ισραηλινούς παρόχους στις συσκευές τους) η ισραηλινή κυβέρνηση απαγόρευε τη χρήση δικτύων 3G στα παλαιστινιακά εδάφη. Οπως φαίνεται όμως οι προσπάθειες της κυβέρνησης Νετανιάχου απαιτούν πλέον και τη συνεργασία των εταιρειών που ελέγχουν τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης.
Σύμφωνα πάντα με πληροφορίες ισραηλινών ΜΜΕ, η Google «δέχτηκε να αυξήσει τις διμερείς επαφές με το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών και να δημιουργήσει έναν μηχανισμό συνεργασίας που θα επιτρέπει και στις δύο πλευρές να παρακολουθούν το υλικό που δημοσιεύεται».
Παρά το γεγονός ότι εκπρόσωποι της εταιρείας απέφυγαν να σχολιάσουν τις πληροφορίες, είναι γνωστό ότι η Google και η Yahoo έχουν συνεργαστεί στο παρελθόν και με άλλα αυταρχικά καθεστώτα, όπως η κυβέρνηση της Κίνας, για τον έλεγχο των πληροφοριών που φτάνουν στον πληθυσμό.
Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα οι πληροφορίες που έδωσαν εταιρείες στις κινεζικές αρχές οδήγησαν στη σύλληψη αντιφρονούντων, οι οποίοι στη συνέχεια αντιμετώπισαν ακόμη και το ενδεχόμενο εκτέλεσης.
Το φαινομενικά παράδοξο, στην περίπτωση του Ισραήλ, είναι πως αν εφαρμοστεί αυτή η μορφή λογοκρισίας ίσως επηρεάσει και ισραηλινά sites που αναρτούν τις ίδιες φωτογραφίες νεκρών Παλαιστινίων σαν «τρόπαια» του ισραηλινού στρατού. Ιστοσελίδες, όπως η 0404.co.il, πανηγυρίζουν πολύ συχνά για τα «ανδραγαθήματα» των αρχών ασφαλείας ποστάροντας το ίδιο ακριβώς υλικό που εξοργίζει τον παλαιστινιακό πληθυσμό.
Αλλωστε η ισραηλινή κοινωνία έχει δείξει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια ότι αντιμετωπίζει την εικόνα νεκρών Παλαιστινίων σαν θέαμα –με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τις οικογένειες που ανέβαιναν σε λόφους με ποπ κορν και μπίρες για να παρακολουθούν τους βομβαρδισμούς κατοικημένων περιοχών στην αποκλεισμένη Γάζα.
Οι εξελίξεις αυτές όμως επηρεάζουν άμεσα την ενημέρωση και στο εσωτερικό της παλαιστινιακής κοινότητας. Οι ηλεκτρονικές σελίδες και τα γκρουπ στο facebook, που κερδίζουν εκατομμύρια θεατές παρουσιάζοντας σε καθημερινή βάση τα εγκλήματα των ισραηλινών αρχών ασφαλείας, απειλούν το ολιγοπώλιο της ενημέρωσης, που ελέγχει η Παλαιστινιακή Αρχή του Μαχμούντ Αμπάς.
Ο επικεφαλής της Φατάχ, που έχει χαρακτηριστεί αρκετές φορές ο καλύτερος πρόεδρος στον οποίο θα μπορούσε να ελπίζει το Ισραήλ, χάνει σταδιακά και τον έλεγχο των πληροφοριών που φτάνουν στους Παλαιστινίους.
Μπορεί λοιπόν η τεχνολογία να επηρεάσει τις εξελίξεις στο Μεσανατολικό αλλάζοντας την εικόνα του Ισραήλ εντός και εκτός των συνόρων του; Η σπουδή με την οποία το ισραηλινό κράτος επιχειρεί να ελέγξει τις πληροφορίες, που δεν ελέγχονται από το ίδιο (και από τον πάντα συνεργάσιμο Μαχμούντ Αμπάς), αποδεικνύει ότι πράγματι μπορεί.
Αλίμονο όμως σε όσους καταλήξουν να αποδεχτούν, έστω και από διαφορετικά μονοπάτια, το επιχείρημα του Νετανιάχου ότι για τη λεγόμενη τρίτη Ιντιφάντα φταίει το Ιντερνετ και όχι το καθεστώς απαρτχάιντ που επικρατεί στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.
Info:
► Διαβάστε
This time we went too far (εκδ. OR books)
O πανεπιστημιακός Νόρμαν Φινκελστίν αναλύει τον επικοινωνιακό αντίκτυπο των σφαγών αμάχων στη Γάζα
► Δείτε
Peace, Propaganda & the Promised Land (2004)
Παλαιότερο αλλά πάντα επίκαιρο ντοκιμαντέρ για τον πόλεμο της πληροφορίας στα παλαιστινιακά εδάφη
ΕΦ-ΣΥΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου