Του Νίκου Μπουντούκη
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ήταν και παραμένει ένας πολιτικός χωρίς μέλλον, προσανατολισμένος στην αναβίωση με όλα τα μέσα του μεσαιωνικού, αυτοκρατορικού οθωμανισμού, στην τουρκική και την παγκόσμια πολιτική σκηνή της νέας χιλιετίας. Μετά τη χρεωκοπία της νεοοθωμανικής - επεμβατικής του πολιτικής στη Συρία, με το μπούμερανγκ να επιστρέφει σε μια πολιτικά και θρησκευτικά τυφλωμένη Τουρκία, είναι κι ένας πολιτικός χωρίς παρόν.
Στρογγυλοκάθεται στο θώκο της τουρκικής προεδρίας, τη στιγμή που θα έπρεπε να απολογείται από τη θέση του κατηγορουμένου ή να αυτοαναλύεται στο κρεβάτι της ψυχοθεραπείας, ως εγκληματίας πολέμου και ειρήνης, ιθύνων νους της θρησκευτικής τρομοκρατίας, αλλά και ως βιαστής της ιστορίας. Η πολιτική του δεν έχει οδηγήσει απλώς την Τουρκία στη διεθνή απομόνωση, αλλά στη διεθνή περικύκλωση.
Ιστορικά η Τουρκία ποτέ δεν βρέθηκε σε τόσο δυσχερή θέση μπροστά σε μια ενδεχόμενη πολεμική αναμέτρηση στην ευρύτερη περιοχή, που μπορεί να συνιστά απλώς απειλή, αλλά και να έχει ήδη εκδηλωθεί, να είναι ψυχρή αλλά και θερμή, τόσο εξωτερική όσο και εσωτερική.
Με τα γεγονότα να τον ξεπερνούν, ο παγιδευμένος Ερντογάν μοιάζει πλέον με τραγικό θεατρικό ήρωα, που μεταγλωττίζει στην πολιτική σκηνή μια ατάκα του μονολόγου του Γερμανού στρατάρχη Φρiντριχ Πάουλους, από το θέατρο της μάχης του Στάλινγκραντ, λίγο πριν «το κλείσιμο του σάκου», δηλαδή του σοβιετικού κλοιού που εξολόθρευσε τις γερμανικές δυνάμεις, το φθινόπωρο, και το χειμώνα του 1942/43: «Ο πόλεμος ξέρει όχι μόνο τις λεωφόρους, αλλά και τα μονοπάτια προς την κόλαση». Μέσα σε συνθήκες πρωτοφανούς αστάθειας και αβεβαιότητας, το κρίσιμο ερώτημα λοιπόν δεν είναι τι συμβαίνει στην Τουρκία, αλλά τι δεν συμβαίνει…
Όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο για τα χρηστά αστικοδημοκρατικά ήθη, ένα πραξικόπημα στη δημοκρατία αλά τούρκα, αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα του στρατού, κατοχυρωμένο από τα χρόνια του Ατατούρκ. Το πραξικόπημα αυτό απέτυχε γιατί πολύ απλά μεγάλες μονάδες και κυρίως ανώτατοι αξιωματικοί, ακόμη κι από το σκληρό ηγετικό του πυρήνα, φαίνεται να το πρόδωσαν ανοιχτά, να συναλλάχτηκαν κατά τη διάρκεια του, να δίστασαν ή να δείλιασαν την τελευταία στιγμή κυρίως λόγω της συνειδητοποίησης της προδοσίας και να έκαναν πίσω. Η προδοσία διαφάνηκε όταν το σύστημα εντολής, συντονισμού και ελέγχου του πραξικοπήματος από τις πρώτες ώρες είχε παραλύσει, εντελώς αδικαιολόγητα για Τούρκους μόνιμους αξιωματικούς με επαγγελματική πραξικοπηματική κατάρτιση και παράδοση.
Ο τρόπος που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα αποκαλύπτει όψεις του σχεδιασμού του, που περιελάμβανε την κατάληψη επίκαιρων, στρατηγικών σημείων σε μια τεράστια έκταση της αχανούς χώρας. Ολοφάνερα δεν στόχευε απλά στην κατάληψη της εξουσίας, αλλά και στην «κατοχή» μεγάλων αστικών κέντρων και περιοχών της χώρας με εχθρικά διακείμενο πληθυσμό. Αν ήταν σκηνοθετημένο δεν θα επρόκειτο σχεδιαστικά για μια τόσο φιλόδοξη όσο και εκτεταμένη επιχείρηση. Τα μεγάλα κενά που φανερώθηκαν κατά την διεξαγωγή του, κι ο γρήγορος εκφυλισμός του, αποδεικνύουν ότι κάποιοι δεν ήταν την πρέπουσα στιγμή στη προσχεδιασμένη θέση τους, και δεν εκτέλεσαν την αποστολή που τους είχε ανατεθεί.
Η σπασμένη αλυσίδα της αλληλοϋποστήριξης στη γη, τη θάλασσα και τον αέρα, είχε σαν αποτέλεσμα να μην ελεγχτούν πλήρως διάφοροι κρίσιμοι τομείς όπως για παράδειγμα το σύνολο των τηλεπικοινωνιακών κέντρων, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ΜΜΕ, με αποτέλεσμα τα εναπομείναντα να καταφέρουν να κινητοποιήσουν καθοριστικά όπως φάνηκε για την έκβαση του πραξικοπήματος, τον πληθυσμό. Μικρές και μεγάλες μονάδες επίσης; κυρίως αυτές που βάσει προγραμματισμού κινήθηκαν νωρίτερα , έμειναν αποκομμένες και εκτεθειμένες. Οι συνεχείς χαμηλές πτήσεις της πολεμικής αεροπορίας –που για πρώτη φορά συμμετείχε σε πραξικόπημα-. πάνω από την Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη δεν κάλυπταν την κινητοποίηση ικανών χερσαίων δυνάμεων. Αυτοί ακριβώς οι σπασμένοι κρίκοι στην αλυσίδα αλληλοϋποστήριξης των πραξικοπηματιών, μάλλον επιπόλαια, εκλήφθηκαν στη συνέχεια … ως ερασιτεχνισμός ή σκηνοθεσία.
Έτσι τα 27 άρματα που κατέλαβαν τη γέφυρα της Κωνσταντινούπολης, έμειναν μετέωρα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Όπως και οι 50 όλοι κι όλοι αιχμαλωτισμένοι φαντάροι, που γονυπετείς τους χτυπούσαν δημόσια με τις ζωστήρες τους, οι κάφροι των ισλαμιστικών παρακρατικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων, προς δόξα του σουλτανικού μεσαίωνα.
Ο Τζον Κέρι λέγοντας πολλά περισσότερα από όσα η προεξάρχουσα θέση του στην αμερικανική διπλωματία θα επέτρεπε, μίλησε για ένα κακοσχεδιασμένο και κακοεκτελεσμένο πραξικόπημα. Το πρόβλημα όμως δεν φαίνεται να ήταν τόσο στο σχεδιασμό και στους σχεδιαστές, όσο στους εκτελεστές. Μια σειρά από τις κινήσεις και τα χτυπήματα του στρατού, έδειχναν μεγάλη «προσχεδιασμένη» σιγουριά για τη επιτυχία του όλου εγχειρήματος, αλλά του λόγου το αληθές, αποδεικνύεται και από τους φόβους του Ερντογάν και της κλίκας του, που δεν ήταν προσχηματικοί, για πιθανή κλιμάκωση της στρατιωτικής επιχείρησης….
Πολλά επίσης από τα θύματα, προήλθαν όχι τόσο από τη βαρβαρότητα των πραξικοπηματιών, αλλά από τον πανικό τους, όταν βρέθηκαν εγκλωβισμένοι ανάμεσα σε μεγάλα και αποφασισμένα πλήθη, έχοντας χάσει μάλιστα το πλεονέκτημα του παραλυτικού φόβου, που αποτελεί το αποτελεσματικότερο όπλο σε όλα τα πραξικοπήματα. Αυτό συνέβη γιατί ο στρατός αντί να αιφνιδιάσει, τελικά αιφνιδιάστηκε από την απρόσμενη αντίδραση των μαζών, εξαιτίας δικών του σκόπιμων ή μη –ο χρόνος θα δείξει-, παραλείψεων και ολιγωριών. Η μεταφορά του φόβου από το θύμα στο θύτη, που παρατηρήθηκε στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία, συνιστά πάντως ένα πολύ χρήσιμο μάθημα καταστολής των πραξικοπημάτων για τους δημοκρατικούς πολίτες σε όλο τον κόσμο.
Ο εγκέφαλος του πραξικοπήματος ήταν …ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, που από το μαυσωλείο του δεν βλέπει μόνο να καταρρέει ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους που δημιούργησε, αλλά να απειλείται και η εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας που παρέδωσε μετά την μικρασιατική καταστροφή του 1922 των χριστιανικών και των μουσουλμανικών (μη τουρκικών), λαών της Ανατολής, που έκτοτε εκτουρκίζονται βίαια.
Για τον Ερντογάν κατά βάθος, ο Κεμάλ, ο ιδρυτής και τρισμέγιστος ήρωας της νέας Τουρκίας είναι ταυτόχρονα ένας κοινός προδότης της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η ιστορική αλήθεια είναι ότι ο Κεμάλ συγκρότησε στα 1919 και σε συνεργασία με τον τελευταίο Σουλτάνο, το λεγόμενο κίνημα της Ανεξαρτησίας, όχι για να αποκαταστήσει τη σημερινή Τουρκία, αλλά για να παλινορθώσει την οθωμανική αυτοκρατορία. Μόνο μετά από μεγάλες πιέσεις του διεθνούς παράγοντα (ΗΠΑ, Γαλλία, ΕΣΣΔ) κτλ. ο Κεμάλ δέχτηκε μόλις στα 1921, να παραιτηθεί από τα δικαιώματα της οθωμανικής αυτοκρατορίας και να περιοριστεί στα σημερινά τουρκικά σύνορα, με αντάλλαγμα την απόλυτη εξουσία στη νέα Τουρκία. Ο Κεμάλ επίσης είναι υπαίτιος για τη δημιουργία των μειονοτικών ζητημάτων που ταλανίζουν τη σημερινή Τουρκία, διότι καταστρατηγώντας τις οθωμανικές παραδόσεις, προσπάθησε να εκτουρκίσει βίαια κάθε μουσουλμάνο διαφορετικής εθνικής καταγωγής.
Από αυτή ακριβώς τη διελκυστίνδα του με τον Κεμάλ την οποία δεν την τραβάει απλώς αλλά είναι και άλυτα δεμένος μαζί της, προσπάθησε να απαλλαγεί ο Ερντογάν, -και να απαλλάξει την Τουρκία-, με τη συριακή ως προοίμιο της νεοοθωμανικής του πολιτικής. Κοντόφθαλμος όμως καθώς είναι πολιτικά, ο Ερντογάν επέμεινε στον συριακό του αδιέξοδο, ακόμη και μετά την αναστολή της αμερικανικής πυραυλικής επίθεσης εναντίον της πολύπαθης Συρίας, χάνοντας έτσι και την τελευταία ευκαιρία του να απεμπλακεί ο ίδιος αλλά και η χώρα του από το ρόγχο της αυτοχειρίας.
Ο μεγάλος θρήνος όμως είτε στο μαυσωλείο του Κεμάλ, είτε στους τάφους των σουλτάνων στην Προύσα, έχει ήδη ξεκινήσει. Με το φάντασμα της συνθήκης των Σεβρών (1920), να επιστρέφει, και τη συνθήκη της Λωζάννης (1923), να τελεί υπό αίρεση και ως φάντασμα να φεύγει, η σημερινή Τουρκία χωρίς κανένα απολύτως σύμμαχο είναι σε πολύ δυσχερέστερη θέση από αυτή που βρέθηκε στα 1919, όταν χρειάστηκε να δώσει ένα σκληρό αγώνα ζωής και θανάτου, -αν και μόνο εναντίον των Ελλήνων πολέμησε ουσιαστικά τότε-, για να αποφύγει το διαμελισμό, και να κρύψει κάτω από το χαλί της νέας Τουρκίας, τη διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας…
Ο στρατός ως ο γνησιότερος θεματοφύλακας των κεμαλικών παραδόσεων στην Τουρκία, ακόμη και κατά τις πιο μαύρες νύχτες των ιστορικών πραξικοπημάτων του, αυτή τη φορά δεν φαίνεται να στόχευσε στη δημοκρατία, αλλά εναντίον ενός παράφρονα που προκαλεί τη μοίρα της ίδιας του της πατρίδας.
Η επιχείρηση «Ειρήνη στην Πατρίδα», με προμετωπίδα στην ανακοίνωση της τα δικαιώματα των μειονοτήτων και τη δημοκρατία, είναι κάτι το πρωτοφανές στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας. Από το ξεκίνημα του κινήματος των Νεότουρκων την αυγή του 20ου αιώνα είχαμε να δούμε κάτι ανάλογο, κι ίσως KAI σ’ αυτή την παράμετρο θα πρέπει να αναζητήσουμε τις ιστορικές καταβολές των επίδοξων πραξικοπηματιών.
Μετά την επικράτηση της επιχείρησης «Ειρήνη στην Πατρίδα», τη διακυβέρνηση της Τουρκίας θα αναλάμβανε κάποιο όργανο που θα ονομαζόταν «Συμβούλιο Ειρήνης». Νομίζω πως η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι, που την έκανε στις πρώτες ώρες του πραξικοπήματος, τότε που τίποτα ακόμη δεν είχε κριθεί, κι άρχιζε με τη φράση «Ελπίζω πως θα επικρατήσει … η Ειρήνη, η σταθερότητα και η πολιτική συνέχεια στην Τουρκία», είναι απολύτως ενδεικτική των διασυνδέσεων των Αμερικανών με τους πραξικοπηματίες. Τέτοιες συμπτώσεις δεν νοούνται καν ούτε στη διπλωματία, ούτε στην κατασκοπία, ούτε στην πολιτική συνομωσία-παρανομία.
Οι πραξικοπηματίες δεν κινήθηκαν τόσο από τα χτυπήματα που έχει δεχτεί ο στρατός όλα αυτά τα χρόνια της διακυβέρνησης της Τουρκίας από τον Ερντογάν (υπόθεση Βαριοπούλα) κ. ά., όσο από την ανάγκη επίλυσης του κουρδικού μέσω δημοκρατικού διαλόγου, ώστε να μην αποτελέσει την απαρχή ενός ανοιχτού εμφυλίου πολέμου, που με το σημερινό διεθνή συσχετισμό, αναπόφευκτα θα οδηγήσει στη διάλυση της χώρας. Οι πραξικοπηματίες κινήθηκαν επίσης μετά την χρεωκοπία της νεοοθωμανικής πολιτικής στη Συρία, όπου ο Ερντογάν έχασε στην πραγματικότητα κάθε ουσιαστικό νόημα ύπαρξης στα πολιτικά πράγματα της Τουρκίας. Είναι άλλωστε πολύ πρόσφατη η πολύμηνη καθήλωση μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορα με τη Συρία, εν αναμονή εισβολής στη γειτονική χώρα, όπου όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε κανένας από τους στόχους του εγχειρήματος, αλλά ο στρατός ένιωσε να καταρρακώνεται το γόητρο του από τα νέα οπλικά συστήματα της ρωσικής πολεμικής βιομηχανίας.
Ο Ερντογάν επιχειρώντας να συμπυκνώσει τις πολυποίκιλες αιτίες του πραξικοπήματος στη δράση μιας και μόνης οργάνωση και να τις αποδώσει σε ένα και μόνο πρόσωπο, υπέδειξε τον ιεροκήρυκα Γκιουλέν, ως την πέτρα του σκανδάλου, αγνοώντας το λιθοβολισμό που δέχεται από πέτρες σκανδάλων.
Είναι αλήθεια εξακριβωμένη μέσα στην ιστορική εμπειρία, ότι οι παραθρησκευτικές οργανώσεις αυτού του είδους πάντα ασκούσαν και παραπολιτικό ρόλο, αλλά και παρακρατικό-παραστρατιωτικό όποτε τους δινόταν η ευκαιρία. Από το σημείο αυτό μέχρι το να αναλάβουν απευθείας τη διακυβέρνηση μιας χώρας ΜΕ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ο δρόμος είναι μακρύς και αχαρτογράφητος. Από όσα έχουν γίνει γνωστά για το Γκιουλέν το δίκτυο του φαίνεται να ανήκει στο λεγόμενο κίνημα της Νέας Εποχής, ένα δογματικά ετερόκλητο θρησκευτικά παγκόσμιο κίνημα που οι διάφορες οργανώσεις του συνδέονται μεταξύ τους με ισχυρούς ή χαλαρούς δεσμούς, εξυπηρετώντας αμερικανικά και ισραηλινά συμφέροντα. Αυτό όμως που καθιστά εξαιρετικά ενδιαφέρον το δίκτυο του Γκιουλέν, είναι ότι ασκεί σημαντική επιρροή στην τουρκική κοινωνία, ενώ βρίσκεται στον αντίποδα του οθωμανισμού, της θεοκρατίας και των φανατικών της θρησκευτικής τρομοκρατίας, με τη μορφή που αναγνωρίζονται σήμερα. Το «Παράλληλο Κράτος» -όπως ονομάζει την οργάνωση του Γκιουλέν ο Ερντογάν-, κόντρα στο Ισλαμικό Κράτος.
Παρά τις δημοκρατικές πεποιθήσεις του Γκιουλέν, αλλά και την σταθερή του άρνηση να αναλάβει την ευθύνη μετά την αποτυχία του, το δίκτυο του δεν φαίνεται να είναι αμέτοχο του πραξικοπήματος. Η επίρριψη όμως όλης της ευθύνης για το πραξικόπημα στην παράλληλη δομή του είναι απολύτως συνομωσιολογική, απλουστευτική και βολική. Αγνοεί επιδεικτικά τις βαθύτατες πολιτικές, εθνικές, οικονομικές, κοινωνικές και ιστορικές αντιθέσεις, που όχι μόνο έχουν οξυνθεί, αλλά τελούν σε παροξυσμό αυτή την εποχή. Ακόμη και η αστική τάξη της Τουρκίας εμφανίζεται ασυμφιλίωτα διαιρημένη ιδιαίτερα την περίοδο αυτή, σε κοσμική και θρησκευτική…
Ανεξάρτητα όμως από τις προθέσεις του στρατού, η τυχόν επικράτηση του στο πραξικόπημα θα προκαλούσε αντικειμενικά μια εκτεταμένη επιχείρηση περιορισμού των δικαιωμάτων και των ελευθεριών της εργατικής τάξης και ευρύτερα του τουρκικού λαού. Οι πραξικοπηματίες και λόγω της φύσης του δικτατορικού τους καθεστώτος, αλλά και λόγω των αντιδράσεων σε μια κοινωνία που η σχετική της πλειοψηφία της κινητοποιείται από τη συμμαχία των ακραίων ισλαμιστών του ΑΚΡ και των εθνικιστών – φασιστών, των γνωστών Γκρίζων Λύκων, θα κατέφευγαν σε ένα όργιο καταστολής, μεγαλύτερης ίσως κι από την Αιγυπτιακή, που εφαρμόζει ο στρατηγός Σίσι. Παρ’ όλα αυτά επιμένουμε. Ποτέ δεν θα κατανοήσουμε σε όλο τους το εύρος τις εξελίξεις στις Τουρκία, με την παλιά, κλασσική συλλογιστική που δεν κατανοεί και δεν λαμβάνει υπόψη της τη κρισιμότητα της ιστορικής καμπής που διέρχεται η Τουρκία, -μια χώρα με μοναδικές πολιτικές, ιστορικές, φυλετικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες- και τη βαθιά υπαρξιακή της κρίση που τη συγκλονίζει συθέμελα.
Κατασφάζοντας με ακήρυκτο εμφύλιο πόλεμο τους Κούρδους στην ανατολική Τουρκία, υποθάλποντας αλλά και εξαπολύοντας τον ISIS και τη θρησκευτική τρομοκρατία, προπάντων όμως διαλύοντας για πέντε ολόκληρα χρόνια τη γείτονα Συρία, ο Ερντογάν έχει ήδη αποδείξει το ατελέσφορο των προσπαθειών και το άτοπο των επιλογών του. Ουσιαστικά επιχειρεί πίσω από τον πιο ωμό και βάρβαρο κυνισμό, να συγκαλύψει την πολιτική του ανεπάρκεια και σε στρατηγικούς στόχους και σε τακτικούς τρόπους.
Όλα εδώ όμως πληρώνονται. Αυτή τη φορά ο Ερντογάν δεν θα στείλει για τα δικά του σπασμένα το λογαριασμό σε μια επόμενη γενιά, όπως έκανε με εκείνον ο Κεμάλ. Θα τον πληρώσει και μάλιστα αναδρομικά, για όλους και για όλα…
Αυτό που αποκρύπτεται επιμελημένα ή αναφέρεται ακροθιγώς, από τα ΜΜΕ είναι ότι η Τουρκία μπροστά στο φάσμα του πολέμου και του διαμελισμού της, λαμβάνει τα επίχειρα της καταστροφικής συριακής πολιτικής του Ερντογάν, αλλά και της κατάρρευσης του νεοοθωμανικού οράματος.
Ο Ερντογάν έπεσε ουσιαστικά στην παγίδα μετά τάφου που έστηνε κι έσκαβε για τον Άσαντ, καταφέρνοντας να χάσει σ’ αυτή τη μάχη ακόμη και τους στενότερους του συμμάχους, από τους Αμερικανούς μέχρι τους Σαουδάραβες θεοκράτες, οι οποίοι τον αποκαλούν ανοιχτά «Οθωμανό προδότη». Δεν είναι παρά ένα πολιτικό πτώμα που για να διασωθεί έχει αφεθεί στο έλεος του Πούτιν, του Άσαντ και του Θεού. Ναι, ναι του Θεού, γι’ αυτό επιχειρεί με αφορμή το πραξικόπημα την περαιτέρω ισλαμοποίηση της Τουρκίας, για να καλύψει πίσω από το θρησκευτικό φανατισμό την έκταση της τουρκικής αδυναμίας, και το μέγεθος της πολιτικής του αποτυχίας.
Όλες οι κινήσεις του δεν εκφράζουν παρά το πανικό που προκαλεί στον επίδοξο ιδρυτή της νέας οθωμανικής αυτοκρατορίας, η ιδέα ότι νέα Τουρκία του Κεμάλ, μπορεί να πεθάνει στα δικά του χέρια.
Υπό το κράτος του πανικού συνεργάστηκε στις τελευταίες εκλογές με τους Γκρίζους Λύκους για να εκβιάσει ένα αποτέλεσμα που θα ήταν της αρεσκείας του, να απειλήσει εισβολή στη Συρία και να αποπέμψει τελικά τον Νταβούτογλου, τον αρχιτέκτονα της συριακής του πολιτικής από την πρωθυπουργία. Η αποπομπή από την κυβέρνηση του πάλαι ποτέ μάγου της τούρκικης διπλωματίας, θα είχε όμως νόημα αν συνοδευόταν κι από την παραίτηση του Τούρκου προέδρου.
Το πραξικόπημα προσφέρει στο καθεστώς του και τον ίδιο μια εντελώς προσωρινή δημοκρατική επίφαση, να δικάσει και να καταδικάσει, όλους – όσους θα τον καλούσαν κάποια στιγμή να λογοδοτήσει, αλλά και την εφήμερη αυταπάτη ότι μπορεί και να προλάβει την εξαπλωνόμενη φωτιά του πολέμου στο εσωτερικό της χώρας του.
Στην πραγματικότητα η προσπάθεια του να ελέγξει τις εξελίξεις σε μια τόσο κρίσιμη ιστορική καμπή όσο αυτή που διέρχεται η Τουρκία, ισοδυναμεί σε ματαιότητα με την κατάσβεση ενός ενεργού ηφαιστείου. Το μόνο έξυπνο πράγμα που του απομένει να κάνει, είναι να μην επαναφέρει την ποινή του θανάτου και να θάψει με τις δέουσες τιμές τους νεκρούς πραξικοπηματίες
ArtiNews
ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΦΘΙΝΟΥΣΑΣ ΗΜΙΣΕΛΗΝΟΥ
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ήταν και παραμένει ένας πολιτικός χωρίς μέλλον, προσανατολισμένος στην αναβίωση με όλα τα μέσα του μεσαιωνικού, αυτοκρατορικού οθωμανισμού, στην τουρκική και την παγκόσμια πολιτική σκηνή της νέας χιλιετίας. Μετά τη χρεωκοπία της νεοοθωμανικής - επεμβατικής του πολιτικής στη Συρία, με το μπούμερανγκ να επιστρέφει σε μια πολιτικά και θρησκευτικά τυφλωμένη Τουρκία, είναι κι ένας πολιτικός χωρίς παρόν.
Στρογγυλοκάθεται στο θώκο της τουρκικής προεδρίας, τη στιγμή που θα έπρεπε να απολογείται από τη θέση του κατηγορουμένου ή να αυτοαναλύεται στο κρεβάτι της ψυχοθεραπείας, ως εγκληματίας πολέμου και ειρήνης, ιθύνων νους της θρησκευτικής τρομοκρατίας, αλλά και ως βιαστής της ιστορίας. Η πολιτική του δεν έχει οδηγήσει απλώς την Τουρκία στη διεθνή απομόνωση, αλλά στη διεθνή περικύκλωση.
Ιστορικά η Τουρκία ποτέ δεν βρέθηκε σε τόσο δυσχερή θέση μπροστά σε μια ενδεχόμενη πολεμική αναμέτρηση στην ευρύτερη περιοχή, που μπορεί να συνιστά απλώς απειλή, αλλά και να έχει ήδη εκδηλωθεί, να είναι ψυχρή αλλά και θερμή, τόσο εξωτερική όσο και εσωτερική.
Με τα γεγονότα να τον ξεπερνούν, ο παγιδευμένος Ερντογάν μοιάζει πλέον με τραγικό θεατρικό ήρωα, που μεταγλωττίζει στην πολιτική σκηνή μια ατάκα του μονολόγου του Γερμανού στρατάρχη Φρiντριχ Πάουλους, από το θέατρο της μάχης του Στάλινγκραντ, λίγο πριν «το κλείσιμο του σάκου», δηλαδή του σοβιετικού κλοιού που εξολόθρευσε τις γερμανικές δυνάμεις, το φθινόπωρο, και το χειμώνα του 1942/43: «Ο πόλεμος ξέρει όχι μόνο τις λεωφόρους, αλλά και τα μονοπάτια προς την κόλαση». Μέσα σε συνθήκες πρωτοφανούς αστάθειας και αβεβαιότητας, το κρίσιμο ερώτημα λοιπόν δεν είναι τι συμβαίνει στην Τουρκία, αλλά τι δεν συμβαίνει…
ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΗΤΑΝ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΌ, ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΜΕΝΟ Ή ΑΠΛΑ ΠΡΟΔΟΜΕΝΟ;
Όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο για τα χρηστά αστικοδημοκρατικά ήθη, ένα πραξικόπημα στη δημοκρατία αλά τούρκα, αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα του στρατού, κατοχυρωμένο από τα χρόνια του Ατατούρκ. Το πραξικόπημα αυτό απέτυχε γιατί πολύ απλά μεγάλες μονάδες και κυρίως ανώτατοι αξιωματικοί, ακόμη κι από το σκληρό ηγετικό του πυρήνα, φαίνεται να το πρόδωσαν ανοιχτά, να συναλλάχτηκαν κατά τη διάρκεια του, να δίστασαν ή να δείλιασαν την τελευταία στιγμή κυρίως λόγω της συνειδητοποίησης της προδοσίας και να έκαναν πίσω. Η προδοσία διαφάνηκε όταν το σύστημα εντολής, συντονισμού και ελέγχου του πραξικοπήματος από τις πρώτες ώρες είχε παραλύσει, εντελώς αδικαιολόγητα για Τούρκους μόνιμους αξιωματικούς με επαγγελματική πραξικοπηματική κατάρτιση και παράδοση.
Ο τρόπος που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα αποκαλύπτει όψεις του σχεδιασμού του, που περιελάμβανε την κατάληψη επίκαιρων, στρατηγικών σημείων σε μια τεράστια έκταση της αχανούς χώρας. Ολοφάνερα δεν στόχευε απλά στην κατάληψη της εξουσίας, αλλά και στην «κατοχή» μεγάλων αστικών κέντρων και περιοχών της χώρας με εχθρικά διακείμενο πληθυσμό. Αν ήταν σκηνοθετημένο δεν θα επρόκειτο σχεδιαστικά για μια τόσο φιλόδοξη όσο και εκτεταμένη επιχείρηση. Τα μεγάλα κενά που φανερώθηκαν κατά την διεξαγωγή του, κι ο γρήγορος εκφυλισμός του, αποδεικνύουν ότι κάποιοι δεν ήταν την πρέπουσα στιγμή στη προσχεδιασμένη θέση τους, και δεν εκτέλεσαν την αποστολή που τους είχε ανατεθεί.
Η σπασμένη αλυσίδα της αλληλοϋποστήριξης στη γη, τη θάλασσα και τον αέρα, είχε σαν αποτέλεσμα να μην ελεγχτούν πλήρως διάφοροι κρίσιμοι τομείς όπως για παράδειγμα το σύνολο των τηλεπικοινωνιακών κέντρων, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ΜΜΕ, με αποτέλεσμα τα εναπομείναντα να καταφέρουν να κινητοποιήσουν καθοριστικά όπως φάνηκε για την έκβαση του πραξικοπήματος, τον πληθυσμό. Μικρές και μεγάλες μονάδες επίσης; κυρίως αυτές που βάσει προγραμματισμού κινήθηκαν νωρίτερα , έμειναν αποκομμένες και εκτεθειμένες. Οι συνεχείς χαμηλές πτήσεις της πολεμικής αεροπορίας –που για πρώτη φορά συμμετείχε σε πραξικόπημα-. πάνω από την Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη δεν κάλυπταν την κινητοποίηση ικανών χερσαίων δυνάμεων. Αυτοί ακριβώς οι σπασμένοι κρίκοι στην αλυσίδα αλληλοϋποστήριξης των πραξικοπηματιών, μάλλον επιπόλαια, εκλήφθηκαν στη συνέχεια … ως ερασιτεχνισμός ή σκηνοθεσία.
Έτσι τα 27 άρματα που κατέλαβαν τη γέφυρα της Κωνσταντινούπολης, έμειναν μετέωρα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Όπως και οι 50 όλοι κι όλοι αιχμαλωτισμένοι φαντάροι, που γονυπετείς τους χτυπούσαν δημόσια με τις ζωστήρες τους, οι κάφροι των ισλαμιστικών παρακρατικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων, προς δόξα του σουλτανικού μεσαίωνα.
Ο Τζον Κέρι λέγοντας πολλά περισσότερα από όσα η προεξάρχουσα θέση του στην αμερικανική διπλωματία θα επέτρεπε, μίλησε για ένα κακοσχεδιασμένο και κακοεκτελεσμένο πραξικόπημα. Το πρόβλημα όμως δεν φαίνεται να ήταν τόσο στο σχεδιασμό και στους σχεδιαστές, όσο στους εκτελεστές. Μια σειρά από τις κινήσεις και τα χτυπήματα του στρατού, έδειχναν μεγάλη «προσχεδιασμένη» σιγουριά για τη επιτυχία του όλου εγχειρήματος, αλλά του λόγου το αληθές, αποδεικνύεται και από τους φόβους του Ερντογάν και της κλίκας του, που δεν ήταν προσχηματικοί, για πιθανή κλιμάκωση της στρατιωτικής επιχείρησης….
Πολλά επίσης από τα θύματα, προήλθαν όχι τόσο από τη βαρβαρότητα των πραξικοπηματιών, αλλά από τον πανικό τους, όταν βρέθηκαν εγκλωβισμένοι ανάμεσα σε μεγάλα και αποφασισμένα πλήθη, έχοντας χάσει μάλιστα το πλεονέκτημα του παραλυτικού φόβου, που αποτελεί το αποτελεσματικότερο όπλο σε όλα τα πραξικοπήματα. Αυτό συνέβη γιατί ο στρατός αντί να αιφνιδιάσει, τελικά αιφνιδιάστηκε από την απρόσμενη αντίδραση των μαζών, εξαιτίας δικών του σκόπιμων ή μη –ο χρόνος θα δείξει-, παραλείψεων και ολιγωριών. Η μεταφορά του φόβου από το θύμα στο θύτη, που παρατηρήθηκε στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία, συνιστά πάντως ένα πολύ χρήσιμο μάθημα καταστολής των πραξικοπημάτων για τους δημοκρατικούς πολίτες σε όλο τον κόσμο.
ΚΕΜΑΛ ΚΑΙ ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Ο εγκέφαλος του πραξικοπήματος ήταν …ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, που από το μαυσωλείο του δεν βλέπει μόνο να καταρρέει ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους που δημιούργησε, αλλά να απειλείται και η εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας που παρέδωσε μετά την μικρασιατική καταστροφή του 1922 των χριστιανικών και των μουσουλμανικών (μη τουρκικών), λαών της Ανατολής, που έκτοτε εκτουρκίζονται βίαια.
Για τον Ερντογάν κατά βάθος, ο Κεμάλ, ο ιδρυτής και τρισμέγιστος ήρωας της νέας Τουρκίας είναι ταυτόχρονα ένας κοινός προδότης της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η ιστορική αλήθεια είναι ότι ο Κεμάλ συγκρότησε στα 1919 και σε συνεργασία με τον τελευταίο Σουλτάνο, το λεγόμενο κίνημα της Ανεξαρτησίας, όχι για να αποκαταστήσει τη σημερινή Τουρκία, αλλά για να παλινορθώσει την οθωμανική αυτοκρατορία. Μόνο μετά από μεγάλες πιέσεις του διεθνούς παράγοντα (ΗΠΑ, Γαλλία, ΕΣΣΔ) κτλ. ο Κεμάλ δέχτηκε μόλις στα 1921, να παραιτηθεί από τα δικαιώματα της οθωμανικής αυτοκρατορίας και να περιοριστεί στα σημερινά τουρκικά σύνορα, με αντάλλαγμα την απόλυτη εξουσία στη νέα Τουρκία. Ο Κεμάλ επίσης είναι υπαίτιος για τη δημιουργία των μειονοτικών ζητημάτων που ταλανίζουν τη σημερινή Τουρκία, διότι καταστρατηγώντας τις οθωμανικές παραδόσεις, προσπάθησε να εκτουρκίσει βίαια κάθε μουσουλμάνο διαφορετικής εθνικής καταγωγής.
Από αυτή ακριβώς τη διελκυστίνδα του με τον Κεμάλ την οποία δεν την τραβάει απλώς αλλά είναι και άλυτα δεμένος μαζί της, προσπάθησε να απαλλαγεί ο Ερντογάν, -και να απαλλάξει την Τουρκία-, με τη συριακή ως προοίμιο της νεοοθωμανικής του πολιτικής. Κοντόφθαλμος όμως καθώς είναι πολιτικά, ο Ερντογάν επέμεινε στον συριακό του αδιέξοδο, ακόμη και μετά την αναστολή της αμερικανικής πυραυλικής επίθεσης εναντίον της πολύπαθης Συρίας, χάνοντας έτσι και την τελευταία ευκαιρία του να απεμπλακεί ο ίδιος αλλά και η χώρα του από το ρόγχο της αυτοχειρίας.
Ο μεγάλος θρήνος όμως είτε στο μαυσωλείο του Κεμάλ, είτε στους τάφους των σουλτάνων στην Προύσα, έχει ήδη ξεκινήσει. Με το φάντασμα της συνθήκης των Σεβρών (1920), να επιστρέφει, και τη συνθήκη της Λωζάννης (1923), να τελεί υπό αίρεση και ως φάντασμα να φεύγει, η σημερινή Τουρκία χωρίς κανένα απολύτως σύμμαχο είναι σε πολύ δυσχερέστερη θέση από αυτή που βρέθηκε στα 1919, όταν χρειάστηκε να δώσει ένα σκληρό αγώνα ζωής και θανάτου, -αν και μόνο εναντίον των Ελλήνων πολέμησε ουσιαστικά τότε-, για να αποφύγει το διαμελισμό, και να κρύψει κάτω από το χαλί της νέας Τουρκίας, τη διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας…
ΤΙ ΠΡΕΣΒΕΥΟΥΝ ΟΙ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΙΕΣ
Ο στρατός ως ο γνησιότερος θεματοφύλακας των κεμαλικών παραδόσεων στην Τουρκία, ακόμη και κατά τις πιο μαύρες νύχτες των ιστορικών πραξικοπημάτων του, αυτή τη φορά δεν φαίνεται να στόχευσε στη δημοκρατία, αλλά εναντίον ενός παράφρονα που προκαλεί τη μοίρα της ίδιας του της πατρίδας.
Η επιχείρηση «Ειρήνη στην Πατρίδα», με προμετωπίδα στην ανακοίνωση της τα δικαιώματα των μειονοτήτων και τη δημοκρατία, είναι κάτι το πρωτοφανές στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας. Από το ξεκίνημα του κινήματος των Νεότουρκων την αυγή του 20ου αιώνα είχαμε να δούμε κάτι ανάλογο, κι ίσως KAI σ’ αυτή την παράμετρο θα πρέπει να αναζητήσουμε τις ιστορικές καταβολές των επίδοξων πραξικοπηματιών.
Μετά την επικράτηση της επιχείρησης «Ειρήνη στην Πατρίδα», τη διακυβέρνηση της Τουρκίας θα αναλάμβανε κάποιο όργανο που θα ονομαζόταν «Συμβούλιο Ειρήνης». Νομίζω πως η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι, που την έκανε στις πρώτες ώρες του πραξικοπήματος, τότε που τίποτα ακόμη δεν είχε κριθεί, κι άρχιζε με τη φράση «Ελπίζω πως θα επικρατήσει … η Ειρήνη, η σταθερότητα και η πολιτική συνέχεια στην Τουρκία», είναι απολύτως ενδεικτική των διασυνδέσεων των Αμερικανών με τους πραξικοπηματίες. Τέτοιες συμπτώσεις δεν νοούνται καν ούτε στη διπλωματία, ούτε στην κατασκοπία, ούτε στην πολιτική συνομωσία-παρανομία.
Οι πραξικοπηματίες δεν κινήθηκαν τόσο από τα χτυπήματα που έχει δεχτεί ο στρατός όλα αυτά τα χρόνια της διακυβέρνησης της Τουρκίας από τον Ερντογάν (υπόθεση Βαριοπούλα) κ. ά., όσο από την ανάγκη επίλυσης του κουρδικού μέσω δημοκρατικού διαλόγου, ώστε να μην αποτελέσει την απαρχή ενός ανοιχτού εμφυλίου πολέμου, που με το σημερινό διεθνή συσχετισμό, αναπόφευκτα θα οδηγήσει στη διάλυση της χώρας. Οι πραξικοπηματίες κινήθηκαν επίσης μετά την χρεωκοπία της νεοοθωμανικής πολιτικής στη Συρία, όπου ο Ερντογάν έχασε στην πραγματικότητα κάθε ουσιαστικό νόημα ύπαρξης στα πολιτικά πράγματα της Τουρκίας. Είναι άλλωστε πολύ πρόσφατη η πολύμηνη καθήλωση μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορα με τη Συρία, εν αναμονή εισβολής στη γειτονική χώρα, όπου όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε κανένας από τους στόχους του εγχειρήματος, αλλά ο στρατός ένιωσε να καταρρακώνεται το γόητρο του από τα νέα οπλικά συστήματα της ρωσικής πολεμικής βιομηχανίας.
Ο Ερντογάν επιχειρώντας να συμπυκνώσει τις πολυποίκιλες αιτίες του πραξικοπήματος στη δράση μιας και μόνης οργάνωση και να τις αποδώσει σε ένα και μόνο πρόσωπο, υπέδειξε τον ιεροκήρυκα Γκιουλέν, ως την πέτρα του σκανδάλου, αγνοώντας το λιθοβολισμό που δέχεται από πέτρες σκανδάλων.
Είναι αλήθεια εξακριβωμένη μέσα στην ιστορική εμπειρία, ότι οι παραθρησκευτικές οργανώσεις αυτού του είδους πάντα ασκούσαν και παραπολιτικό ρόλο, αλλά και παρακρατικό-παραστρατιωτικό όποτε τους δινόταν η ευκαιρία. Από το σημείο αυτό μέχρι το να αναλάβουν απευθείας τη διακυβέρνηση μιας χώρας ΜΕ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ο δρόμος είναι μακρύς και αχαρτογράφητος. Από όσα έχουν γίνει γνωστά για το Γκιουλέν το δίκτυο του φαίνεται να ανήκει στο λεγόμενο κίνημα της Νέας Εποχής, ένα δογματικά ετερόκλητο θρησκευτικά παγκόσμιο κίνημα που οι διάφορες οργανώσεις του συνδέονται μεταξύ τους με ισχυρούς ή χαλαρούς δεσμούς, εξυπηρετώντας αμερικανικά και ισραηλινά συμφέροντα. Αυτό όμως που καθιστά εξαιρετικά ενδιαφέρον το δίκτυο του Γκιουλέν, είναι ότι ασκεί σημαντική επιρροή στην τουρκική κοινωνία, ενώ βρίσκεται στον αντίποδα του οθωμανισμού, της θεοκρατίας και των φανατικών της θρησκευτικής τρομοκρατίας, με τη μορφή που αναγνωρίζονται σήμερα. Το «Παράλληλο Κράτος» -όπως ονομάζει την οργάνωση του Γκιουλέν ο Ερντογάν-, κόντρα στο Ισλαμικό Κράτος.
Παρά τις δημοκρατικές πεποιθήσεις του Γκιουλέν, αλλά και την σταθερή του άρνηση να αναλάβει την ευθύνη μετά την αποτυχία του, το δίκτυο του δεν φαίνεται να είναι αμέτοχο του πραξικοπήματος. Η επίρριψη όμως όλης της ευθύνης για το πραξικόπημα στην παράλληλη δομή του είναι απολύτως συνομωσιολογική, απλουστευτική και βολική. Αγνοεί επιδεικτικά τις βαθύτατες πολιτικές, εθνικές, οικονομικές, κοινωνικές και ιστορικές αντιθέσεις, που όχι μόνο έχουν οξυνθεί, αλλά τελούν σε παροξυσμό αυτή την εποχή. Ακόμη και η αστική τάξη της Τουρκίας εμφανίζεται ασυμφιλίωτα διαιρημένη ιδιαίτερα την περίοδο αυτή, σε κοσμική και θρησκευτική…
Ανεξάρτητα όμως από τις προθέσεις του στρατού, η τυχόν επικράτηση του στο πραξικόπημα θα προκαλούσε αντικειμενικά μια εκτεταμένη επιχείρηση περιορισμού των δικαιωμάτων και των ελευθεριών της εργατικής τάξης και ευρύτερα του τουρκικού λαού. Οι πραξικοπηματίες και λόγω της φύσης του δικτατορικού τους καθεστώτος, αλλά και λόγω των αντιδράσεων σε μια κοινωνία που η σχετική της πλειοψηφία της κινητοποιείται από τη συμμαχία των ακραίων ισλαμιστών του ΑΚΡ και των εθνικιστών – φασιστών, των γνωστών Γκρίζων Λύκων, θα κατέφευγαν σε ένα όργιο καταστολής, μεγαλύτερης ίσως κι από την Αιγυπτιακή, που εφαρμόζει ο στρατηγός Σίσι. Παρ’ όλα αυτά επιμένουμε. Ποτέ δεν θα κατανοήσουμε σε όλο τους το εύρος τις εξελίξεις στις Τουρκία, με την παλιά, κλασσική συλλογιστική που δεν κατανοεί και δεν λαμβάνει υπόψη της τη κρισιμότητα της ιστορικής καμπής που διέρχεται η Τουρκία, -μια χώρα με μοναδικές πολιτικές, ιστορικές, φυλετικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες- και τη βαθιά υπαρξιακή της κρίση που τη συγκλονίζει συθέμελα.
Ο ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΡΑΕΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΥΛΤΑΝΟ ΡΕΤΖΕΠ …ΤΟΝ ΚΟΥΡΔΟΚΤΟΝΟ
Κατασφάζοντας με ακήρυκτο εμφύλιο πόλεμο τους Κούρδους στην ανατολική Τουρκία, υποθάλποντας αλλά και εξαπολύοντας τον ISIS και τη θρησκευτική τρομοκρατία, προπάντων όμως διαλύοντας για πέντε ολόκληρα χρόνια τη γείτονα Συρία, ο Ερντογάν έχει ήδη αποδείξει το ατελέσφορο των προσπαθειών και το άτοπο των επιλογών του. Ουσιαστικά επιχειρεί πίσω από τον πιο ωμό και βάρβαρο κυνισμό, να συγκαλύψει την πολιτική του ανεπάρκεια και σε στρατηγικούς στόχους και σε τακτικούς τρόπους.
Όλα εδώ όμως πληρώνονται. Αυτή τη φορά ο Ερντογάν δεν θα στείλει για τα δικά του σπασμένα το λογαριασμό σε μια επόμενη γενιά, όπως έκανε με εκείνον ο Κεμάλ. Θα τον πληρώσει και μάλιστα αναδρομικά, για όλους και για όλα…
Αυτό που αποκρύπτεται επιμελημένα ή αναφέρεται ακροθιγώς, από τα ΜΜΕ είναι ότι η Τουρκία μπροστά στο φάσμα του πολέμου και του διαμελισμού της, λαμβάνει τα επίχειρα της καταστροφικής συριακής πολιτικής του Ερντογάν, αλλά και της κατάρρευσης του νεοοθωμανικού οράματος.
Ο Ερντογάν έπεσε ουσιαστικά στην παγίδα μετά τάφου που έστηνε κι έσκαβε για τον Άσαντ, καταφέρνοντας να χάσει σ’ αυτή τη μάχη ακόμη και τους στενότερους του συμμάχους, από τους Αμερικανούς μέχρι τους Σαουδάραβες θεοκράτες, οι οποίοι τον αποκαλούν ανοιχτά «Οθωμανό προδότη». Δεν είναι παρά ένα πολιτικό πτώμα που για να διασωθεί έχει αφεθεί στο έλεος του Πούτιν, του Άσαντ και του Θεού. Ναι, ναι του Θεού, γι’ αυτό επιχειρεί με αφορμή το πραξικόπημα την περαιτέρω ισλαμοποίηση της Τουρκίας, για να καλύψει πίσω από το θρησκευτικό φανατισμό την έκταση της τουρκικής αδυναμίας, και το μέγεθος της πολιτικής του αποτυχίας.
Όλες οι κινήσεις του δεν εκφράζουν παρά το πανικό που προκαλεί στον επίδοξο ιδρυτή της νέας οθωμανικής αυτοκρατορίας, η ιδέα ότι νέα Τουρκία του Κεμάλ, μπορεί να πεθάνει στα δικά του χέρια.
Υπό το κράτος του πανικού συνεργάστηκε στις τελευταίες εκλογές με τους Γκρίζους Λύκους για να εκβιάσει ένα αποτέλεσμα που θα ήταν της αρεσκείας του, να απειλήσει εισβολή στη Συρία και να αποπέμψει τελικά τον Νταβούτογλου, τον αρχιτέκτονα της συριακής του πολιτικής από την πρωθυπουργία. Η αποπομπή από την κυβέρνηση του πάλαι ποτέ μάγου της τούρκικης διπλωματίας, θα είχε όμως νόημα αν συνοδευόταν κι από την παραίτηση του Τούρκου προέδρου.
Το πραξικόπημα προσφέρει στο καθεστώς του και τον ίδιο μια εντελώς προσωρινή δημοκρατική επίφαση, να δικάσει και να καταδικάσει, όλους – όσους θα τον καλούσαν κάποια στιγμή να λογοδοτήσει, αλλά και την εφήμερη αυταπάτη ότι μπορεί και να προλάβει την εξαπλωνόμενη φωτιά του πολέμου στο εσωτερικό της χώρας του.
Στην πραγματικότητα η προσπάθεια του να ελέγξει τις εξελίξεις σε μια τόσο κρίσιμη ιστορική καμπή όσο αυτή που διέρχεται η Τουρκία, ισοδυναμεί σε ματαιότητα με την κατάσβεση ενός ενεργού ηφαιστείου. Το μόνο έξυπνο πράγμα που του απομένει να κάνει, είναι να μην επαναφέρει την ποινή του θανάτου και να θάψει με τις δέουσες τιμές τους νεκρούς πραξικοπηματίες
ArtiNews
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου