Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2016

9η Συμφωνία του Μπετόβεν η Ωδή στην Χαρά

Ισίδωρος Νερούτσος


Ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν Γεννήθηκε στην Βόννη το 1770 και πέθανε το 1827. Σε ηλικία 26 ετών, το 1796, άρχισε να χάνει την ακοή του. Το έτος 1818 σχεδόν κωφός άρχισε την σύνθεση της 9ης συμφωνίας, την οποία τελείωσε το έτος 1924. Το έργο διάρκειας 74 λεπτών, περιλαμβάνει 4 μέρη. Το τελευταίο και τελειότερο μέρος, που αποτέλεσε καινοτομία για τα συμφωνικά έργα της εποχής του, γιατί περιλαμβάνει και χορωδιακή συμμετοχή, βασίσθηκε στην μελοποίηση ενός ποιήματος του Φρίντριχ Σίλερ, την «Ωδή στην χαρά» με την οποία θα ασχοληθούμε παρακάτω.

Ο Μπετόβεν υπήρξε μια πραγματική μουσική μεγαλοφυΐα και το τελειότερο έργο του, κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι η ωδή στην χαρά. Φυσικά δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς ένα έργο εξωγήινου επιπέδου, η τεράστια πολυπλοκότητα του οποίου καταλήγει να ακούγεται σαν απλό συνεκτικό μεγαλούργημα, που οδηγεί τον ακροατή σε άλλους κόσμους.

Αποτελεί ένα πραγματικό μουσικό ύμνο στην χαρά, στην ζωή και στο άπειρο δημιουργικό και διαρκώς εξελισσόμενο σύμπαν.

Είναι ζωντανό μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ο Μπετόβεν στο έργο του αυτό, χρησιμοποιεί Ορχήστρα που αποτελείται από έγχορδα με δοξάρι, πνευστά και κρουστά. Χρησιμοποιεί επίσης χορωδία και σολίστες τραγουδιστές, που αποτέλεσε, όπως προείπαμε καινοτομία, για τα συμφωνικά έργα της εποχής του. Το έργο του χαρακτηρίζεται από τις πολλές δεξιοτεχνικές παραλλαγές του βασικού και άλλων μουσικών θεμάτων, που κάνουν όσο κυλάει ο χρόνος, ποιό οικείο στα αυτιά του ακροατή το μουσικό νόημα. Παραλλαγές με διαφορετικά όργανα και διαφορετικές φωνητικές αποδόσεις. Η εμφάνιση των ηχητικών αντιθέσεων, τόσο ως προς την ένταση, όσο και προς την ταχύτητα, δίνει στο έργο μια μαγευτική εξωγήινη διάσταση.

Η μεγάλη καλλιτεχνική αξία του έργου, φυσικά και δεν μπορεί να αποτυπωθεί ούτε με λόγια, ούτε με εικόνα. Η αποτύπωση είναι μη περιγράψιμη συνειδητή ατομική αισθησιακή ανάταση.

Εν τούτοις η πολυπλοκότητα ενός τέτοιου μουσικού επιτεύγματος από ανθρώπινο όν τεράστιας ευφυΐας, και παρά την ανεπαρκή ακουστική ικανότητα του δημιουργού, έχει σαν αποτέλεσμα, μία σχεδόν τέλεια μουσική ομοιομορφία στο σύνολό του, που ρέει ασταμάτητα και κυματιστά, από την αρχή του, μέχρι το τέλος, εξελισσόμενο διαρκώς, όπως ακριβώς συμβαίνει στον φυσικό μας κόσμο, χωρίς ούτε μια στιγμή να γίνεται βαρετό.

Αξίζει κανείς να δει και να ακούσει με υπομονή και προσεκτικά όχι μια, αλλά πολλές φορές. από την αρχή μέχρι το τέλος την ωδή στην χαρά. Γιατί θα κατανοήσει καλύτερα τα χειμαρρώδη και φανταστικά αδιακόπως ρέοντα, μουσικά νοήματα.

Θα κατανοήσει ότι δεν είναι μόνο δύσκολη και ασύλληπτη η δημιουργία της σύνθεσης, του έργου. Δύσκολη είναι και η ορχηστική και χορωδιακή εκτέλεση του.

Παρουσιάζουμε παρακάτω σε βίντεο την ωδή στην χαρά, διαρκείας 26 λεπτών, από την συμφωνική ορχήστρα και χορωδία του Σικάγο, υπό την διεύθυνση του Riccardo Muti. Διευθυντής Χορωδίας ο Duain Wolf. Βαθύφωνος ο Eric Owens, Τενόρος ο Matthew Polenzani, Μέτζο σοπράνο η Ekaterina Gubanova και σοπράνο η Camilla Nylund.

Παρακολουθώντας το βίντεο θα διαπιστώσετε την αρίστη συνεργασία όλων των παραγόντων ενός πολυάνθρωπου συνόλου, που εργάζεται αρμονικά, σαν να πρόκειται για μια τέλεια σχεδόν αλάνθαστη ανθρώπινη μηχανή.

Ο Διευθυντής του καλλιτεχνικού συνόλου, καθ΄όλη την διάρκεια εκτέλεσης του έργου, γίνεται ένα με αυτό και δείχνει να το ζει στην κυριολεξία.




Ισίδωρος Νερούτσος: Σχετικά με τον συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου