Κυριακή 22 Απριλίου 2018

Όταν ο άνθρωπος γίνεται εμπόρευμα

Νίκη Μπακούλη


Πριν λίγες ημέρες δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα έρευνας που διενήργησε η Focus on Labour Exploitation, στη Μεγάλη Βρετανία. Αυτά ανέφεραν πως δεκάδες χιλιάδες εκ των προσφύγων που ζουν στη χώρα (υπολογίζονται στους 100.000 και είναι πολλών διαφορετικών εθνικοτήτων -π.χ. Ρουμάνοι), εργάζονται υπό επικίνδυνες συνθήκες στις οικοδομές, υποφέρουν λεκτική και σωματική κακοποίηση και δεν πληρώνονται.

Ο οικοδομικός τομέας προσφέρει, ετησίως, στην οικονομία του έθνους 114.742.314.000 ευρώ και σύμφωνα με τους ακτιβιστές “είναι ένας από τους κλάδους όπου πολύ δύσκολα θα εξαληφθεί η σύγχρονη δουλεία”. Πόσω μάλλον από τη στιγμή που για κάθε 10.000 εργάτες, υπάρχουν 0.4 ελεγκτές, διορισμένοι από την κυβέρνηση. Αυτή ήταν η αφορμή για να ασχοληθούμε με το θέμα. Όσα ανακαλύψαμε, τρομάζουν.

Κάποιες βασικές διευκρινίσεις


Ο όρος “δουλεία” υπάρχει, ενδεχομένως, από τότε που υπάρχει ζωή στον πλανήτη. Υπάρχουν δεδομένες αναφορές του Αριστοτέλη. Σε μια, γενική, είχε πει πως δούλος είναι ο άνθρωπος που δεν ανήκει στον εαυτό του. Σε άλλη αναφορά αναφορά είχε εξηγήσει ότι “τον ορίζει η φύση, αλλά και ο νόμος, γιατί τα πράγματα και οι άνθρωποι που κατακτώνται μετά από πόλεμο, ανήκουν στον νικητή”.

Ως δουλεία προσδιορίστηκε -εξ αρχής- το σύστημα, στο οποίο εφαρμόζονται οι αρχές της ιδιοκτησιακής νομοθεσίας, σε ανθρώπους. Επιτρέπει δηλαδή, σε άτομα να αγοράζουν και να πουλούν ανθρώπους -ακόμα και από τη γέννηση τους. Συνήθως, οι άνθρωποι αυτοί εργάζονται χωρίς αμοιβή και ενάντια στη δική τους βούληση. Όλο αυτό υπάρχει στον κόσμο πολύ πριν ανακαλυφθεί η γραφή.

Όπως κάθε άλλο σύστημα που υπήρξε προσοδοφόρο, εξελισσόταν μέσα στα χρόνια. Τη σήμερον ημέρα, οι πιο δημοφιλείς πρακτικές που ακολουθούνται αφορούν υιοθεσίες παιδιών που καταλήγουν να δουλεύουν ως σκλάβοι, παιδιά-στρατιώτες, αναγκαστικούς γάμους και τη δεσμευμένη εργασία -υπηρεσίες που παρέχονται ως εγγύηση, για εξόφληση χρέους, χωρίς να υπάρχει αυτή η προοπτική.

45.8 εκατομμύρια δούλοι ζουν στον πλανήτη


Βρισκόμαστε στο 2018 και όπως ενημερώνουν οργανισμοί που ασχολούνται επισταμένως με το ζήτημα της σύγχρονης δουλείας, υπάρχουν 45.8 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν υπό αυτό το καθεστώς, σε 167 χώρες του πλανήτη. Το 37% είναι παιδιά. Σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις έχουν νόμους κατά της δουλείας. Ελάχιστες ασχολούνται πραγματικά με το θέμα. Και υπάρχουν πολλοί συγκεκριμένοι λόγοι.

Αναφέραμε πώς προέκυψε ο όρος “δουλεία”. Πάμε τώρα, να δούμε πώς προσδιορίζεται η σύγχρονη δουλεία: είναι η συνθήκη που απαιτεί από εργαζομένους να δουλεύουν παρά τη θέληση τους, για ελάχιστα χρήματα -που συνήθως δεν λαμβάνουν. Όλο αυτό το σύστημα έχει ονομαστεί ως human trafficking (σωματεμπορία), από το United Nations Office on Drugs and Crime.

Στο σχετικό άρθρο του νόμου αναφέρονται τα εξής: “Η σωματεμπορία είναι η στρατολόγηση, η μεταφορά, η μετακίνηση, η στέγαση ή η παραλαβή ατόμων: μέσω απειλής ή απαγωγής ή χρήσης βίας ή απάτης ή δόλου ή εξαναγκασμού ή με τη χορήγηση ή με την αποδοχή παράνομων πληρωμών ή παροχών, για την επίτευξη της συγκατάθεσης ενός προσώπου που έχει τον έλεγχο ενός άλλου και για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή καταναγκαστικής εργασίας”.

Κάποιες διευκρινίσεις



Η σωματεμπορία δεν περιορίζεται στη διακρατική μεταφορά ανθρώπων. Υπάρχουν πολλοί που τελούν υπό καθεστώς σκλαβιάς, στις ίδιες τους τις χώρες. Η απειλή των σωματέμπορων μπορεί να είναι πραγματική ή θεωρητική (να μένει στις απειλές). Για τους εγκληματίες είναι αρκετό να κάνουν τα θύματα τους να πιστέψουν πως κινδυνεύουν -οι ίδιοι ή αγαπημένα τους πρόσωπα-, αν τυχόν δεν υποκύψουν στα “θέλω” των διακινητών.

Οι τελευταίοι διαθέτουν πλήθος τεχνικών (προκαλούν ένα σοκ), ώστε να ελέγχουν τα θύματα τους. Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι η εκλεπτυσμένη χρήση μηχανισμών ψυχολογικού και οικονομικού ελέγχου -μετά είναι η σωματική βία και ο περιορισμός. Στο επίπεδο πληρωμής, ο διακινητής μπορεί να ‘χει δώσει ένα ποσό σε ένα φτωχό γονιό, για να αγοράσει, στην ουσία ένα παιδί. Επιπροσθέτως, ένας λαθρέμπορος μπορεί να πουλήσει σε διακινητή άνθρωπο που έχει θυματοποιήσει.

Οι δουλέμποροι στοχεύουν σε ευάλωτες κατηγορίες ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που έχουν μαθησιακές δυσκολίες, σε άστεγους, σε πρώην κατάδικους και σε εθισμένους σε αλκοόλ ή ναρκωτικές ουσίες. “Είναι αυτοί που δύσκολα θα σε κάνουν να τους συμπαθήσεις και εύκολα μπορείς να ελέγξεις” γράφει η Guardian, σε σχετική έρευνα που δημοσίευσε προσφάτως. “Το αντι-μεταναστευτικό κύμα που υπάρχει σε όλη την Ευρώπη ενθάρρυνε πολλούς να βλέπουν τους μετανάστες ως ξένους και όχι ως θύματα. Αλλιώς πώς μπορεί να εξηγηθεί πως οι γείτονες, οι συνάδελφοι και οι πελάτες δεν διακρίνουν τα φαινόμενα σύγχρονης δουλείας;”.

Ας μιλήσουμε με ονόματα



Αν το μυαλό σας πάει στην Αφρική και την Ασία, ως “όαση” των σωματέμπορων, θα ήταν χρήσιμο να επιστρέψουμε στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς είναι η χώρα που βρίσκεται στη δεύτερη θέση της λίστας με τις ευρωπαϊκές πόλεις, στις οποίες υπάρχει έντονο το φαινόμενο της σκλαβιάς και του δουλεμπορίου -εντός των συνόρων του έθνους. Σκεφτείτε τις Μανωλάδες και θα καταλάβετε το κατ’ αρχάς πρόβλημα. Τον Απρίλιο το National Crime Agency ανέφερε αύξηση της τάξεως του 35% των φερόμενων ως θυμάτων δουλείας, στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η κυβέρνηση εκτιμά πως τουλάχιστον 13.000 άνθρωποι, σε όλη τη Μεγάλη Βρετανία, είναι θύματα καταναγκαστικής εργασίας, σεξουαλικής εκμετάλλευσης και ενδοοικογενειακής δουλείας.Αυτός ο αριθμός προέκυψε από τις αναφορές σε μια ειδική γραμμή που δημιούργησε η κυβέρνηση για καταγγελίες. Παρ’ όλα αυτά, η αστυνομία ξεκαθαρίζει πως ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος και αυξάνεται διαρκώς.

Το National Crime Agency πρόσθεσε και ότι “θύματα υπάρχουν σε κάθε πόλη και κέντρο της χώρας”, όπως και ότι “πολλά τα εκμεταλλεύονται σεξουαλικά, ενώ αρκετά εκβιάζονται σε ρόλους δούλων σε σπίτια. Σύνηθες είναι και το φαινόμενο της εκμετάλλευσης τους σε παραγωγή τροφίμων, στις οικοδομές, αλλά ακόμα και σε πλυντήρια αυτοκινήτων και καταστήματα παροχής υπηρεσιών καλλωπισμού”. Πάμε πίσω στη γενικότερη εικόνα, πριν κοιτάξουμε κάποιες συγκεκριμένες -χαρακτηριστικές- περιπτώσεις.

Σε πρόσφατο άρθρο της, με τίτλο “πώς αφήσαμε τη σύγχρονη δουλεία να γίνει μέρος της καθημερινότητας μας”, η Guardian εξήγησε ότι “η κοινωνία αποτρέπει την εκμετάλλευση, αλλά την ίδια ώρα γίνεται συνεργός της. Τα φθηνά καταναλωτικά προϊόντα και οι φθηνές υπηρεσίες την κάνουν αναπόφευκτη”.

Σημειωτέον, στη Μεγάλη Βρετανία υπάρχει νόμος από το 2015 (Modern Slavery Act), σύμφωνα με τον οποίον οι εταιρίες της χώρας είναι υποχρεωμένες να αναφέρουν σχετικές περιπτώσεις, εφόσον υπάρχουν στις αλυσίδες εφοδιασμούς τους. Οι έχοντες γνώση εξηγούν πως κατ’ αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται πως η δουλεία έχει μπει στην οικονομία και ότι μόνο με διαφάνεια θα αντιμετωπιστεί το φαινόμενο!

Στις μεγάλες περιοχές παραγωγής όλης της Ευρώπης, έχει καταγραφεί τεράστια εκμετάλλευση προσφύγων, για καταναγκαστική εργασία -σε επίπεδο δουλείας. Η ΕΕ έχει αποδείξεις, σύμφωνα με τις οποίες αυτή είναι η κατάσταση στο βρετανικό και τον ιρλανδικό αλιευτικό στόλο, τη βιομηχανία βρετανικού κρέατος και πουλερικών, τη βιοτεχνία ενδυμάτων στο Leicester, στην ιταλική βιομηχανία τομάτας, στον ισπανικό τομέα της κηπευτικής, στην αλυσίδα τσαγιών Assam και στον τουρκικό τομέα ένδυσης.

Προσθέστε και τους λαθρέμπορους που υποχρέωσαν πλήθος Λιθουανών σε εξοντωτικές ώρες και συνθήκες εργασίας, σε φάρμες με αβγά όλης της χώρας. Αυτοί οι άνθρωποι κρατούνταν ως όμηροι, με απειλές και σκύλους μάχης. Κοντά στις φάρμες υπήρχαν ουκ ολίγα σπίτια. Ουδείς κάτοικος είχε κάποια καταγγελία να κάνει.

Η Guardian τόνισε επ’ αυτού πως “είναι η ανησυχητική αντικοινωνική συμπεριφορά που τους έκαναν να κοιτάξουν από την άλλη μεριά ή η αλληλεγγύη προς συνανθρώπους υποφέρει μια ανυπόφορη κακοποίηση, τέτοια που μας έχει κάνει τόσο αναίσθητους;”.

Συνέχισε με την πλέον ουσιαστική παρατήρηση: “Πράγματα και υπηρεσίες που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ως πολυτέλειες (από ρούχα έως διακοπές σε πεντάστερα ξενοδοχεία), πλέον προσφέρονται σε οικονομικά πακέτα. Αυτό έχει συμβεί χάρη σε ανθρώπους που είναι κακοπληρωμένοι ή είναι θύματα της σύγχρονης δουλείας.

Σε έναν κόσμο που τα κράτη αποφεύγουν να επιβάλουν τους νόμους εργασίας, οι άνθρωποι έχουν γίνει εμπορεύματα που χρησιμοποιούνται ή πωλούνται. Όταν ο ανταγωνισμός και η λιτότητα βασιλεύουν, ο καθένας κοιτά τον εαυτό του και την οικογένεια του. Πολύ συχνά κλείνουμε τα μάτια μας και επικεντρωνόμαστε στο να προστατέψουμε τους δικούς μας”.

Επιπροσθέτως, η σύγχρονη δουλεία είναι μια από τις πιο επικερδείς... επιχειρήσεις, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία.

Η πραγματικότητα της Αμερικής



Οι πρακτικές δουλείας και σωματεμπορίου είναι σε αυξημένο βαθμό και στις ΗΠΑ, με 17.500 αλλοδαπούς και 200.000 Αμερικανούς να διακινούνται κάθε χρόνο, εντός των συνόρων. Το 80% είναι γυναίκες και παιδιά. Για την ιστορία, από το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, το 1865 και τη Διακήρυξη Χειραφέτησης, ελευθερώθηκαν όλοι οι σκλάβοι. Στο τέλος του ίδιου έτους, έγινε η 13η τροπολογία που έκανε επισήμως, παράνομη τη δουλεία. Άφηνε κάποια “παραθυράκια” (για εργάτες σε μερική καλλιέργεια, για πειρατεία, για εργασία καταδικασμένων), κάποια από τα οποία υπάρχουν ακόμα και σήμερα.

Πριν προχωρήσουμε κρατήστε πως γενικά, οι σκλάβοι χωρίζονται σε τρεις γενικές κατηγορίες: α) Παιδιά που προορίζονται για σεξουαλικά ανταλλάγματα, β) Ενήλικες που προορίζονται για σεξουαλικά ανταλλάγματα και γ) Παιδιά και ενήλικες που προορίζονται για καταναγκαστική εργασία -σε ανθρακωρυχεία, εργοστάσια και γη. Οι δουλέμποροι κρατούν τα διαβατήρια τους, από την πρώτη στιγμή της επαφής με τους ανθρώπους που αναζητούν ένα καλύτερο αύριο και το συνεχίζουν από εκεί.

Ο κύριος της φωτογραφίας λέγεται Andrew Forrest. Είναι Αυστραλός δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας -στη μεταλλευτική βιομηχανία και στα βοοειδή- και φιλάνθρωπος. Tο 2013, μαζί με τη σύζυγο του, έγιναν η πρώτη περίπτωση Αυστραλών που έδωσαν το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου τους, σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Είχε εγκαταλείψει την εταιρία του (Fortescue Metals, που ασχολείται με τα σιδηρομεταλλεύματα) το 2011, ώστε να αφοσιωθεί στις φιλανθρωπίες και δημιούργησε δυο ιδρύματα.

Το Walk Free Foundation που προέκυψε σε συνεργασία με τον Tony Blair και τη Hillary Clinton, με επίκεντρο το τέλος της δουλείας και ετήσια υποχρέωση την Global Slavery Index, έρευνα που αναφέρει την κατάσταση -σε επίπεδο σκλαβιάς- σε όλον τον πλανήτη. Το δεύτερο ίδρυμα που έφτιαξε είναι το Minderoo, που έχει στο επίκεντρο την εκπαίδευση αυτοχθόνων Αυστραλών.

Με τη σύγχρονη δουλεία ασχολήθηκε, μετά το ταξίδι της κόρης του Grace για εθελοντική εργασία, σε ορφανοτροφείο του Nepal, όπου είχαν βρει καταφύγιο παιδιά από τη Μέση Ανατολή, τα οποία είχαν χρησιμοποιηθεί ως σκλάβοι του σεξ. Το 2014 σύστησε στο Βατικανό το Global Free Network, το οποίο έτυχε της στήριξης του Πάπα Φραγκίσκου. Πρόκειται για εταιρία που έχει ως στόχο την άρση όλων των οργανώσεων θρησκευτικών πεποιθήσεων, στην αλυσίδα εφοδιασμού που χρησιμοποιείται στη δουλεία. Δεύτερος στόχος ήταν να κερδίσει την υποστήριξη 162 κυβερνήσεων και 50 πολυεθνικών εταιριών, όπως και να βοηθήσει τη G20 να υιοθετήσει νέες πρωτοβουλίες εναντίον της σκλαβιάς και του human trafficking.

Οι 10 χώρες με το μεγαλύτερο ποσοστό σύγχρονης δουλείας



Η τελευταία έρευνα της Global Slavery Index αποκάλυψε πώς έχει διαμορφωθεί η λίστα με τις χώρες, στις οποίες είναι πιο έντονο το πρόβλημα της σύγχρονης δουλείας, μαζί και τους λόγους. Πάμε να τις δούμε.

Νο10 ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ 736.100 σκλάβοι (0.29% του πληθυσμού)

Στη συγκεκριμένη χώρα ανήκει το 35% της παγκόσμιας παραγωγής φοινικέλαιου. Οι πολύ μικρές φυτείες φοινίκων κάνει δύσκολο το έργο των επιθεωρητών να βρουν τα ακριβή στοιχεία της παιδικής καταναγκαστικής εργασίας. Τα πολλά νησιά της χώρας φιλοξενούν δεκάδες χιλιάδες ψαράδες, που είναι θύματα του trafficking από το Μιανμάρ, το Λάος και την Καμπότζη.

Νο9 ΛΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΟΝΓΚΟ: 873.100 σκλάβοι (1.1% του πληθυσμού)

Ζουν και δουλεύουν σε κάποια από τα πιο δύσκολα τοπία της γης, με πολλά ορυχεία που “βγάζουν” κοβάλτιο, χαλκό, διαμάντια, ταντάλιο, κασσίτερο και χρυσό. Αυτές είναι οι πηγές των μεγαλύτερων εσόδων της χώρας -καθώς τα εξάγουν. Το 2009 οι εκτιμήσεις ήθελαν το έθνος να ‘χει 24 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα ορυκτού -συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων αποθεμάτων κολτανίου (γνωστού ως “ματωμένο μέταλλο της Αφρικής”, καθώς χωρίς κολτάνιο δεν θα υπήρχαν κινητά τηλέφωνα ή άλλες ηλεκτρονικές συσκευές) στον κόσμο.

Νο8 ΝΙΓΗΡΙΑ: 875.500 σκλάβοι (0.5% του πληθυσμού)


H τρομοκρατική οργάνωση Boko Haram έχει επισκιαστεί μεν, από τον ISIS, αλλά η πραγματικότητα τη θέλει να σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους από τον Ισλαμικό Στρατό. Μια από τις συνήθεις πρακτικές της είναι να δίνουν δάνεια σε εν δυνάμει επιχειρηματίες που αν δεν καταφέρουν να τα αποπληρώσουν, γίνονται σκλάβοι της.

Νο7 ΡΩΣΙΑ: 1.010.000 σκλάβοι (0.7% του πληθυσμού)

Οι σκλάβοι σε αυτήν τη χώρα χρησιμοποιούνται στις κατασκευαστικές εταιρίες και είναι κυρίως, μετανάστες από το Αζερμπαϊτζάν, την Ουκρανία, τη Βόρειο Κορέα, χάρη στα σύνορα στο πιο ανατολικό κομμάτι της χώρας.

Νο6 ΒΟΡΕΙΟΣ ΚΟΡΕΑ: 1.100.000 σκλάβοι (4.4% του πληθυσμού)

Είναι ο μεγαλύτερος δουλέμπορας, σε επίπεδο κράτους. Δεν αναγκάζει μόνο ένα εκατομμύριο κατοίκους να δουλεύουν σε camps, στις πλέον απελπιστικές συνθήκες, αλλά δανείζει και σκλάβους στις γειτονικές χώρες (Κίνα και Ρωσία), τα χρήματα των οποίων παίρνει εκείνη (μιλάμε για 2.3 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο).

Νο5 ΟΥΖΜΠΕΚΙΣΤΑΝ: 1.240.000 σκλάβοι (4% του πληθυσμού)


Είναι η χώρα με την έκτη μεγαλύτερη παραγωγή βαμβακιού, στον κόσμο. Οι εργάτες εκβιάζονται σε απλήρωτη εργασία, με απειλές για θάνατο των ιδίων ή συγγενικών τους προσώπων, μεγάλα πρόστιμα, κατάσχεση περιουσιών και εκφοβισμό της αστυνομίας.

Νο4 ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ: 1.530.000 σκλάβοι (1% του πληθυσμού)

Οι στρατολόγοι των σκλάβων υπόσχονται στις οικογένειες μικρών αγοριών, πως θα δοθεί στα παιδιά τους δουλειά. Τελικά, γίνονται σκλάβοι σε απομακρυσμένα νησιά, όπου γίνονται θύματα σωματικής βίας ώστε να δουλεύουν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο ως ψαράδες. Συχνά τα προϊόντα που αλιεύουν γίνονται γατοτροφές στη Δύση. Συχνά παιδιά βρίσκουν φρικτό θάνατο, με επιθέσεις τίγρεων.

Νο3 ΠΑΚΙΣΤΑΝ: 2.130.000 σκλάβοι (1.1% του πληθυσμού)

Οι δεκαετίες που ζει με διαμάχες, τρομοκρατία και εκτόπιση πληθυσμού -ειδικά στα βορειοδυτικά σύνορα με το Αφγανιστάν. Στις επαρχίες δεν έχει αυξηθεί το όριο ηλικίας για το γάμο και άρα δεν υπάρχει η παραμικρή πρόοδος στον εξαναγκαστικό γάμο μικρών κοριτσιών.

Νο2 ΚΙΝΑ: 3.390.000 σκλάβοι (0.25% του πληθυσμού)

Περισσότεροι από 250.000.000 Κινέζοι έχουν μεταναστεύσει μέσα στη χώρα, για να βρουν μια ευκαιρία. Αυτή έγινε η ιδανική κατάσταση για τους δουλέμπορους. Κάθε χρόνο 58 εκατομμύρια παιδιά μένουν πίσω, από τους γονείς που φεύγουν για να βρουν δουλειές. Κάθε χρόνο περί τα 700.000 παιδιά γίνονται -καταναγκαστικά- επαίτες ή εμπλέκονται σε παράνομες υιοθεσίες ή γίνονται σκλάβοι του σεξ.

Νο1 ΙΝΔΙΑ: 18.400.000 σκλάβοι (1.4% του πληθυσμού)

Εκεί εντοπίζονται, μακράν της δεύτερης χώρας, τα περισσότερα θύματα σύγχρονης δουλείας. Η οικονομική ανάπτυξη έχει μειώσει το ποσό των πολιτών που ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, υπάρχουν τουλάχιστον 270.000.000 Ινδοί που ζουν με λιγότερα από ένα δολάριο, την ημέρα. Εκατομμύρια παιδιά ωθούνται στην επαιτεία, την πορνεία, γίνονται μέλη μη κρατικών οργανώσεων και τους γάμους. Η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει νόμους για να σταματήσει αυτήν την πανδημία, αλλά έχει διαπιστωθεί πρόβλημα με την επιβολή τους.

H άλλη άκρη της λίστας



Όπως μπορείτε να διαπιστώσετε, δεν υπάρχει χώρα που να ‘χει λύσει το πρόβλημα. Και σίγουρα δεν βοηθά το γεγονός ότι ουδείς ηγέτης έχει απαγορεύσει την κατανάλωση προϊόντων που έχουν παραχθεί ολικά ή μερικά, σε έθνη με έντονο το πρόβλημα της δουλείας. Θα αναρωτιέστε τι μπορείτε να κάνετε εσείς;

Η απάντηση είναι σε αυτό που κάνουμε και εμείς: να ενημερώνετε για τα γεγονότα και να ενημερώνεστε για τις όποιες εξελίξεις, μέσω των αρκετών μη κερδοσκοπικών οργανισμών που ασχολούνται με τη σύγχρονη δουλεία.

Ας συνδυάσουμε ιστορίες με πρόσωπα


Μεξικό: Η γυναίκα που έζησε για πρώτη φορά ως ελεύθερη, στα 40


Ο Rafael Romo, του αμερικανικού CNN εντόπισε μια γυναίκα που ζούσε για 30 χρόνια, ως σκλάβα. Η ιστορία της Lupita άρχισε από όταν ήταν 10 χρόνων, στο De la Cruz του Mexico, σε φτωχή γειτονιά. Τότε ήταν που προσέγγισαν τη μητέρα της, μια γυναίκα με μια μεταφράστρια. Πρότειναν να δώσουν χρήματα στην οικογένεια, με αντάλλαγμα τη Lupita. Η γυναίκα δεσμεύτηκε να πάρει το μικρό κορίτσι μαζί της, να τη στείλει σχολείο και να στέλνει στη φαμίλια της ένα ποσό κάθε μήνα. Για να “κλείσει” η συμφωνία, η γυναίκα έβγαλε ένα πάκο δολάρια και τα έδωσε στη μητέρα της Lupita.

To deal έγινε, αλλά στο νέο σπίτι η Lupita δεν έζησε κάτι από όσα είχε ακούσει πως θα ζήσει. Τουναντίον, έγινε υπηρέτρια και νταντά των παιδιών της οικογένειας. Δεν πληρωνόταν για τις υπηρεσίες της και έτρωγε ό,τι περίσσευε από τα γεύματα των άλλων. “Μου έλεγαν πως οι αυτόχθονες γεννηθήκαμε με προορισμό να καθαρίζουμε πατώματα. Είχε έναν καναπέ, αλλά δεν με άφηνε να τον χρησιμοποιώ γιατί -όπως μου έλεγε- θα τον κατέστρεφα”. Προσπάθησε να δραπετεύσει. Πολλές φορές. Μόνο που οι άνθρωποι στη νέα της πόλη δεν καταλάβαιναν τι τους έλεγε. Δεν κατανοούσαν τη διάλεκτο. Όταν την έβρισκε η οικογένεια που... υποτίθεται πως την είχε υιοθετήσει, την τιμωρούσε για το θράσος της να θέλει να γλιτώσει. “Συνήθως με τραβούσαν από τα μαλλιά. Υπήρχαν και φορές που όταν έπρεπε να βγάλω το κρέας από την κατάψυξη για να το μαγειρέψω, με χτυπούσαν με αυτό”.

Στα 40 της δόθηκε η πρώτη μεγάλη ευκαιρία να ελευθερωθεί. “Ήταν το βράδυ που ο μικρότερος γιος της οικογενείας, αυτός που μεγάλωσα, είχε ένα ατύχημα. Έφυγαν όλοι για το νοσοκομείο και τότε ήταν που δραπέτευσα. Αυτός που την αιχμαλώτισε, καταδικάστηκε για τις κατηγορίες της σκλαβιάς και της εξαναγκαστικής οικιακής εργασίας. Η Lupita χρειάστηκε τρία χρόνια, για να κάνει τη μετάβαση από τη ζωή της ως αιχμάλωτης σε αυτή της ελεύθερης γυναίκας. Δεν ήξερε πώς ήταν να περπατά στους δρόμους, να τρώει ένα κανονικό πιάτο φαγητό, να συναναστρέφεται με άλλους. Κάθε φορά που πήγαινε σε εστιατόριο, ήθελε να πλύνει τα πιάτα.

Όταν ταξίδευε και έμενε σε ξενοδοχείο, ήθελε να φτιάξει τα κρεβάτια. Είχαν κλέψει 30 χρόνια από τη ζωή της. Τότε αναζήτησε τη βοήθεια ειδικού. Έκτοτε κάνει ψυχοθεραπεία, για να μάθει να παίρνει τις αποφάσεις για θέματα που αφορούν τη ζωή της. Από τις πιο απλές, μέχρι τις πιο σύνθετες. Κάνει θεραπεία για να μάθει να εκτιμά τον εαυτό της. Άνθρωποι που στάθηκαν δίπλα της, εξηγούν πως “αν τη ρωτήσεις ποια είναι η αγαπημένη γεύση παγωτού, απαντά “ποια θες εσύ να είναι;”. Στα 43 της έχει δουλειά (δουλεύει σε βιοτεχνία ρούχων, ως μοδίστρα) και ελπίζει να καλύψει το χαμένο έδαφος. “Το όνειρο μου είναι να γίνω νοσηλεύτρια. Αυτό ήταν από όταν ήμουν παιδί. Προσπαθώ πάρα πολύ να τα καταφέρω. Διαβάζω όλη μέρα. Είναι αυτό που πάντα ήθελα να κάνω. Θα προσπαθήσω με όλες μου τις δυνάμεις, ακόμα και αν δεν τα καταφέρω”.

Iνδία: Το κορίτσι που πούλησαν οι γονείς της



Από το 2012 έως το 2016, σύμφωνα με τον International Labour Organization, πως 152 εκατομμύρια παιδιά, ηλικίας από 5 έως 17 χρόνων έχουν γίνει θύματα παιδικής εργασίας.

To ΒΒC μίλησε με την Rani Hong, γυναίκα που γεννήθηκε στην Kerala της Ινδίας. “Ζούσα εκεί με τους γονείς μου και τα αδέλφια μου, ώσπου μια μέρα που ήμουν με τη μαμά μου, με απήγαγαν”. Εν συνεχεία, οι απαγωγείς την πούλησαν σε σκλαβοπάζαρο, όταν ήταν 7 χρόνων. “Ο ιδιοκτήτης μου με έβαλε σε ένα κλουβί, όπου δεν μπορούσα να κουνηθώ. Εκεί περνούσα τις περισσότερες ώρες της ημέρας μου, έως ότου υποταχθώ. Eίχα φάει τόσο ξύλο που κάποια στιγμή ήταν σαν να έσβησαν το σώμα και το μυαλό μου. Είχα γίνει δυσλειτουργική. Δεν μπορούσα να κάνω το παραμικρό. Τότε ο ιδιοκτήτης μου αποφάσισε να με ξεφορτωθεί, αφού δεν πρόσφερα κάτι. Οι δουλέμποροι επιχείρησαν να βγάλουν χρήματα από εμένα και για αυτό με πούλησαν.

Το ταξίδι που ακολούθησε, είχε ως ενδιάμεσο σταθμό τον Καναδά. Από εκεί μπήκα στις ΗΠΑ. Στις 8 γνώρισα τη γυναίκα που με είχε αγοράσει και με υιοθέτησε. Ήταν ένας απίστευτος άνθρωπος. Με βοήθησε να φτιάξω τη ζωή μου. Μου έδωσε νέα ζωή. Στην πραγματικότητα με έσωσε”. Στα 16 η γυναίκα που αποκαλούσε μητέρα διαγνώστηκε με καρκίνο. Σύντομα πέθανε. Η Rani τελείωσε το σχολείο και παντρεύτηκε. “Κάπου το 1999 ήθελα να μάθω πού είχα γεννηθεί, ποιο ήταν το πραγματικό μου όνομα -λεπτομέρειες που με αφορούσαν, αλλά τις αγνοούσα”. Οι διακινητές είχαν αλλάξει όλα τα στοιχεία. “Μετά 21 χρόνια, επέστρεψα στην Ινδία για πρώτη φορά μετά την πώληση μου, ως σκλάβας. Το ένα έφερε το άλλο και κάποια στιγμή συνάντησα τη βιολογική μου μητέρα. Ήθελα να μάθω γιατί με είχε δώσει για υιοθεσία. Δεν ήξερε καν, τι σημαίνει η λέξη. Της είχαν πει πως ήμουν νεκρή”. Όταν επέστρεψε στις ΗΠΑ έγινε η φωνή “αυτών που δεν μπορούν να μιλήσουν”. Τα τελευταία χρόνια εργάζεται, ως σύμβουλος, στα Ηνωμένα Έθνη, στην καταπολέμηση της δουλεμπορίας. Έχει κάνει και τη δική της δράση. Λέγεται “Rise to Freedom”. “Πιστεύω ειλικρινά πως μπορούμε να αλλάξουμε το σύστημα που επιτρέπει την παιδική εργασία και δουλεία, σε όλον τον κόσμο. Κάθε μέρα παίρνεις μια απόφαση: τι θέλεις να κάνεις στη ζωή σου. Εγώ κάθε μέρα επιλέγω να ορθώσω το ανάστημα μου για να σώσω τα παιδιά από τη δουλεία”.

Μεγάλη Βρετανία: Ο άνδρας που φοβόταν να ανοίξει την πόρτα και να φύγει



Οι αρμόδιες οργανώσεις επιμένουν πως μορφές σύγχρονης δουλείας υπάρχουν παντού, στη Μεγάλη Βρετανία. Σε κάθε πόλη. Σε κάθε χωριό. Σύμφωνα με τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, μόνο το 2016 είχαν ταυτοποιηθεί ως θύματα δουλείας 4.000 άνθρωποι που ζούσαν στη Μεγάλη Βρετανία. Αριθμός αυξημένος κατά 17% σε σύγκριση με το 2015.

Το BBC εντόπισε τον Aurel, ο οποίος εργαζόταν νυχθημερόν για τέσσερις μήνες -όχι γιατί ήθελε να μην κοιμάται, αλλά επειδή τον ανάγκασαν. Μετά έλαβε το ποσό των 150 ευρώ. “Ακόμα και τώρα που σκέφτομαι τι πέρασα, έχω ταχυκαρδία. Ζούσα υπό καθεστώς φόβου, κάθε μέρα. Δεν βρίσκω λέξεις να περιγράψω πώς ένιωθα”.

Ο δημοσιογράφος του είπε πως “δεν σε είχαν κλειδωμένο. Μπορούσες να ανοίξεις την πόρτα και να φύγεις. Γιατί δεν το έκανες;”. Ο Aurel βούρκωσε. Ψέλλισε ““δεν ξέρω. Μάλλον γιατί φοβόμουν πολύ το τι θα γίνει, αν με κυνηγήσει”. Οι αρχές δεν γνωρίζουν ποιοι είναι οι βασανιστές του, τη στιγμή που στη χώρα “τρέχουν” παράλληλα περισσότερες από 300 έρευνες της αστυνομίας για περιπτώσεις σκλαβιάς. Ποιες είναι οι σκέψεις του Aurel για αυτούς που τον κακοποίησαν; “Έχω την αίσθηση πως δεν μπορούμε να τους αποκαλούμε “ανθρώπους”. Δεν είναι άνθρωποι. Η οργάνωση που τον έσωσε, έχει απελευθερώσει 350 ανθρώπους σε τρία χρόνια. Ο Aurel έχει πια νέα ζωή, έχει δουλειά και ευχαριστεί για όλα αυτά την Palm Cove.

Λιβύη: Ο ενήλικας που έγινε αντικείμενο δημοπρασίας


Toν Αύγουστο του 2017 το CNN έλαβε πλάνα από δημοπρασία σκλάβων στη Λιβύη. Οι δουλέμποροι είχαν πάρει έναν Νιγηριανό, με δεμένα πισώπλατα, τα χέρια και μπροστά του ακούγονταν τα ποσά που ήταν έτοιμοι να διαθέσουν οι διακινητές. Τον “πούλησαν” ως δυνατό άνδρα που μπορούσε να σκάβει για ώρες. Τον αγόρασε κάποιος για 325 ευρώ.


Σε ρεπορτάζ που ακολούθησε, προέκυψε πως εννέα διαφορετικές τοποθεσίες της χώρας είναι γνωστές ως εκείνες που φιλοξενούν δημοπρασίες ανθρώπων. Αυτών που περνούν τα σύνορα, κάθε χρόνο. Προσφύγων που προσπαθούν να γλιτώσουν από όσα συμβαίνουν στις χώρες τους. Που θέλουν να ζήσουν. Από όταν η Ακτοφυλακή της χώρας ισχυροποίησε τις περιπόλους, μειώθηκαν οι βάρκες με ανθρώπους που είχαν πληρώσει για το ταξίδι και οι δουλέμποροι έμειναν με δεκάδες ψυχές στα χέρια τους, τις οποίες δεν ήξεραν τι να κάνουν. Έως ότου προέκυψε η ιδέα της σκλαβιάς. Οι πρόσφυγες γίνονται εμπορεύματα, ανθρώπων που ασκούν έντονη σωματική βία (έως ακρωτηριασμούς). Έκτοτε για να ελευθερωθούν πρέπει να πληρώνουν τους “ιδιοκτήτες” τους. Μετά, το συνηθέστερο που τους συμβαίνει είναι η απέλαση.

Συμπερασματικά, ό,τι σας φαίνεται πολύ φθηνό, δεν είναι απαραίτητα ευκαιρία, αλλά κατά 90% αποτέλεσμα μοντέρνας μορφής δουλείας. Επίσης, βοηθά πάντα το να κοιτάμε τι συμβαίνει γύρω μας και να μιλάμε. Τα υπόλοιπα άπτονται των διεθνών αρχών και των κυβερνήσεων. Ας κάνουμε όμως, τουλάχιστον εμείς ό,τι περνά από το χέρι μας. Καλή συνέχεια.

Πηγή: news247.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου