Παρασκευή 25 Μαΐου 2018

Της επιστήμης και της κοινωνίας (φύλο Δρόμου. 408)

Κόσμος


Ραντάρ


Στην αεροπορία υπήρχαν μέχρι στιγμής δυο τύποι ραντάρ: τα δευτερεύοντα, για τα οποία απαιτείτο παραλαβή του σήματος από το αεροπλάνο, στη συνέχεια επεξεργασία και επανεκπομπή του στη Μονάδα Ελέγχου, και τα πρωτεύοντα, τα οποία συνελάμβαναν τη θέση του αεροπλάνου ανεξάρτητα από τις διαθέσεις του και την απεικόνιζαν στις οθόνες των κέντρων ελέγχου… Από τα ραντάρ αυτά μπορούσαν να διαφύγουν μόνο τα Στελθ (Stealth), λόγω της ειδικής κατασκευής των προσπιπτουσών επιφανειών, πράγμα που τα έκανε κυριολεκτικά αόρατα. Κάθε όμως αμυντική διάταξη στην παγκόσμια σκηνή βαστάει για λίγο –δικαιώνοντας τον Ένγκελς που μίλαγε για τη διαλεκτική σχέση θώρακα-τηλεβόλου: Έτσι ο Καναδάς επένδυσε 2,7 εκατ. δολάρια στην ανάπτυξη κβαντικού ραντάρ, μιας νέας τεχνολογίας που βελτιώνει κατά πολύ τα δεδομένα όσον αφορά στον εντοπισμό stealth αεροσκαφών.

Όπως αναφέρει το BBC, η τεχνολογία αυτή αναπτύσσεται από το University of Waterloo για την αντικατάσταση των υπαρχόντων σταθμών ραντάρ στην Αρκτική. Το φαινόμενο το οποίο αξιοποιείται είναι ο αποκαλούμενος «κβαντικός φωτισμός» (quantum illumination)- η διαδικασία απομόνωσης ζευγών εμπλεκομένων φωτονίων. Μέχρι τώρα, η τεχνολογία αυτή έχει δοκιμαστεί μόνο σε εργαστήρια.

Ο Καναδάς και οι ΗΠΑ διατηρούν από κοινού 50 σταθμούς ραντάρ NWS (North Warning System) στην Αρκτική, που αποτελούν την πρώτη γραμμή έγκαιρης ατμοσφαιρικής προειδοποίησης για τη Βόρεια Αμερική. Οι σταθμοί αυτοί φτάνουν στο τέλος της διάρκειας «ζωής» τους, και θα πρέπει να αρχίσουν να αντικαθίστανται από το 2025.

Και άλλες χώρες πραγματοποιούν έρευνες πάνω στο κβαντικό ραντάρ, περιλαμβανομένων της Κίνας και της Ρωσίας. Μάλιστα, τον Νοέμβριο η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών στη Σαγκάη ανακοίνωσε πως οι επιστήμονές της αναπτύσσουν ένα νέο είδος κατασκοπευτικού δορυφόρου που θα είναι σε θέση να εντοπίζει stealth αεροσκάφη. Ο κβαντικός φωτισμός χρησιμοποιεί το φαινόμενο της κβαντικής διεμπλοκής: δύο φωτόνια συνδέονται μεταξύ τους, και ακόμα και αν βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση οι ενέργειες που γίνονται πάνω στο ένα συνεχίζουν να επηρεάζουν και το άλλο. Ακόμα και αν τα φωτόνια αποσυνδεθούν, διατηρούν σχέση μεταξύ τους, κάτι που επιτρέπει τη χρήση τους για τον εντοπισμό stealth αεροπλάνων.

Η Ευρωπαϊκή συμβολή στην καταπολέμηση της πείνας…


Από τον δικτυακό τόπο των γεωτεχνικών (PEEGEP) διαβάζω μια αναφορά για τα τεκταινόμενα στην Αφρική:

«Η Αιθιοπία έχει παγκοσμίως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα με πάνω από 13 εκατομμύρια υποσιτιζόμενους ανθρώπους. Κι όμως η κυβέρνηση προσφέρει τουλάχιστον 7,5 εκατ. στρέμματα της πιο γόνιμης γης σε πλούσιες χώρες και πάμπλουτους επιχειρηματίες, ώστε να εξάγουν τροφή για δικούς τους πληθυσμούς/πελάτες… Η Αιθιοπία είναι μόνο μία από τις 20 ή και παραπάνω Αφρικανικές χώρες που πουλούν ή εκμισθώνουν γη για εντατική καλλιέργεια σε μια τρομακτική κλίμακα. Η κυριότητα αλλάζει χέρια σε τέτοιο βαθμό που θυμίζει μέρες αποικιοκρατίας. Έρευνα του Observer αναφέρει πως περισσότερα από 125 εκατ. στρέμματα γης έχουν δεσμευτεί τα τελευταία χρόνια ή είναι σε φάση διαπραγμάτευσης από κυβερνήσεις και επενδυτές, που χρησιμοποιούν κρατικές επιχορηγήσεις… Η Νοτιοκορεάτικη εταιρία Daewoo είχε κάνει πρόταση στην κυβέρνηση της Μαδαγασκάρης για εξαγορά 3 εκατ. στρεμμάτων, δηλαδή σχεδόν τη μισή καλλιεργήσιμη έκταση της χώρας. Η συμφωνία δεν προχώρησε επειδή η κυβέρνηση κατέρρευσε λόγω κοινωνικών αναταραχών. Πέρσι, εταιρείες με έδρα τη Νότια Κορέα αγόρασαν 1,75 εκατ. στρέμματα στο Βόρειο Σουδάν…»

Ανέφελος εξωπλανήτης


Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν για πρώτη φορά έναν εξωπλανήτη, του οποίου η ατμόσφαιρα είναι πλήρως ανέφελη. Πρόκειται για τον WASP-96b, ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση 980 ετών φωτός από τη Γη. Είναι ένας καυτός αέριος γίγαντας, παρόμοιος με τον Κρόνο σε μάζα και 20% μεγαλύτερος από τον Δία. Κινείται σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο μας στον νότιο αστερισμό του Φοίνικα.

Η μελέτη της ατμόσφαιράς του έγινε με το διαμέτρου 8,2 μέτρων Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Νικολάι Νικόλοφ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Έξετερ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature».

«Ο WASP-96b είναι ο μόνος εξωπλανήτης, μέχρι σήμερα, που φαίνεται να μην έχει καθόλου νέφη», δήλωσε ο κ. Νικόλοφ.

Νέφη έχουν ανιχνευθεί σε αρκετούς από τους πιο καυτούς αλλά και τους πιο ψυχρούς πλανήτες του ηλιακού συστήματος και σε εξωπλανήτες πέρα από αυτό. Προς το παρόν, είναι δύσκολο για τους επιστήμονες να προβλέψουν πού θα βρουν τα πιο πυκνά νέφη. Όταν η ατμόσφαιρα ενός πλανήτη είναι καθαρή από νέφη, τότε το κυριότερο χαρακτηριστικό στη φασματική ανάλυσή του είναι η έντονη παρουσία νατρίου, κάτι που είναι πολύ αισθητό στον WASP-96b. Το νάτριο είναι το έβδομο συχνότερο χημικό στοιχείο στο σύμπαν.

Θεραπεία χειρότερη κι από την ασθένεια…


Μια μελέτη δείχνει ότι το ήμισυ των ασθενών με καρκίνο σκοτώνονται από τη χημειοθεραπεία, όχι από τον καρκίνο. Ανεξάρτητα από το πόσο οι γιατροί προωθούν τη θεραπεία, η χημειοθεραπεία μπορεί να μην είναι η καλύτερη επιλογή στην καταπολέμηση του καρκίνου, καθώς μια νέα μελέτη δείχνει ότι το 50% των ασθενών σκοτώνονται από τα χημικά και όχι την ίδια την ασθένεια. Οι επιστήμονες εξέτασαν για πρώτη φορά τον αριθμό των καρκινοπαθών που πέθαναν μέσα σε 30 ημέρες από την έναρξη της χημειοθεραπείας, γεγονός που υποδεικνύει ότι η θεραπεία, όχι ο καρκίνος, ήταν η αιτία θανάτου.

Άσπρα ούρα, μαύρα ούρα…


 

Το διάστημα είναι ο κατεξοχήν χώρος όπου η ανακύκλωση χρησιμοποιείται στον υπέρτατο βαθμό. Η προσπάθεια των επιστημόνων στρέφεται στη «μείωση των εισροών» που στοιχίζουν πολύ για τη μεταφορά τους στο διάστημα, γι’ αυτό και η είδηση δεν πρέπει να μας ξενίζει: σε πόσιμο νερό μετέτρεψαν Ρώσοι κοσμοναύτες ούρα, κατά τη διάρκεια πειραμάτων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό!

Πιο συγκεκριμένα, το σύστημα επεξεργασίας ούρων που έχει εγκατασταθεί στο ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), το οποίο λειτουργεί αδιαλείπτως με τρόπο χειροκίνητο, «παρήγαγε» κατά τη διάρκεια πέντε πειραμάτων που πραγματοποιήθηκαν στον σταθμό, 25 λίτρα πόσιμου νερού.

Στην πειραματική αυτή τεχνολογική διαδικασία μετατροπής των ούρων σε πόσιμο νερό, αναφέρθηκε ο ειδικός συστημάτων «Energia» Βλαντίμιρ Σαλαβιόφ, λέγοντας ότι «συνολικά κατά τη διάρκεια του συνεχιζόμενου πειράματος έχουμε προγραμματίσει οκτώ κύκλους “παραγωγής” του εν λόγω συστήματος, από τους οποίους έχουμε ολοκληρώσει τους πέντε και απομένουν άλλοι τρεις».

Ο Σαλαβιόφ εξέφρασε παράλληλα την πεποίθηση ότι η πειραματική αυτή διαδικασία θα συνεχιστεί επιτυχώς, αφού όπως είπε «στον χειροκίνητο κύκλο όλα βαίνουν περίφημα και είμαι πεπεισμένος ότι θα πετύχουμε να αυτοματοποιήσουμε το σύστημα αυτό ώστε να λειτουργεί αδιαλείπτως».

Το εν λόγω πείραμα λήψης πόσιμου νερού από τα ανθρώπινα ούρα, θα βελτιωθεί με ορισμένες τροποποιήσεις που θα γίνουν, ενώ το διαστημόπλοιο «επιστήμη» το οποίο προσεχώς θα εκτοξευθεί, θα διαθέτει μια τροποποιημένη εκδοχή του συστήματος καθαρισμού των ούρων, πρόσθεσε ο Σαλαβιόφ.

Πηγή: e-dromos.gr



Δρόμος της Αριστεράς: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου