Κυριακή 6 Μαΐου 2018

Zama zamas, πεθαίνοντας για χρυσό

Κόσμος


Χιλιάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης, σε ένα άνοιγμα με πλάτος και ύψος ενός φέρετρου, εργάτες σπάζουν το βράχο με ένα φθαρμένο σφυρί και καλέμι, μπορεί να περάσουν μέρες κάτω από το έδαφος ενώ για να καταστέλλουν τον αυξανόμενο πανικό καπνίζουν φύλλα ενός «ιερού» φυτού.

Σχεδόν το μισό ποσοστό του χρυσού που έχει εξορυχθεί παγκοσμίως, προέρχεται από το Witwatersrand Basin, ένα στρώμα χρυσοποίκιλτου βράχου που εξαπλώνεται κάτω από την Νότια Αφρική.

Η Νότιος Αφρική ήταν κάποτε το συνώνυμο της εξόρυξης χρυσού. Ωστόσο, εξαιτίας της μαζικής βιομηχανικής παρακμής, πολλά από τα πιο παραγωγικά ορυχεία που γνώρισε ποτέ ο κόσμος βρίσκονται εγκαταλελειμμένα και αχρησιμοποίητα.

Η U.S. Geological Survey εκτιμά ότι η Νότιος Αφρική διατηρεί σχεδόν το 50% του χρυσού που δεν έχει εξορυχθεί παγκοσμίως. Στην πραγματικότητα, το Γιοχάνεσμπουργκ βρίσκεται στην κορυφή της μεγαλύτερης λεκάνης χρυσού που έχει ανακαλυφθεί ποτέ.

Έτσι με το ποσοστό ανεργίας να εκτιμάται μεταξύ του 40-50%, μάλλον δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι στα εγκαταλελειμμένα ορυχεία χρυσού σε όλη την περιοχή παρατηρείται μια έκρηξη παράνομης δραστηριότητας, αφού οι μετανάστες είναι συχνά οι τελευταίοι που αναζητούν επίσημη εργασία.


Τα μεταλλεία χρυσού της Ν. Αφρικής είναι τα πιο βαθιά, αφού φτάνουν ή και ξεπερνούν τα 4.000 μέτρα κάτω από τη γη, μάλιστα οι εργάτες καπνίζουν ένα φύλλο, το ganja προκειμένου να αντέξουν σε τέτοιο βάθος. Εκτός όμως από βαθιά τα μεταλλεία είναι και τα πιο θανατηφόρα του κόσμου, προσελκύουν χιλιάδες απελπισμένους μετανάστες από τις γύρω αφρικανικές χώρες.

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι χρυσωρύχοι είναι οι επιβλαβείς αναθυμιάσεις που βγαίνουν από τις γεννήτριες που χρησιμοποιούν για να έχουν ρεύμα στις εξορύξεις.

Χωρίς εξαερισμό, μεγάλες ποσότητες δηλητηριωδών αερίων συσσωρεύονται στα τούνελ, και τους αρρωσταίνουν, τους προκαλούν ζαλάδες και λιποθυμίες.

Άλλοι χρυσωρύχοι ρίχνουν νερό σε όσους επηρεάζονται για να τους κρατάνε ξύπνιους, αφού εάν λιποθυμήσουν, δεν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ξυπνήσουν.


Κάθε μέρα, εκατοντάδες παράνομοι εργάτες ορυχείων χρυσού -γνωστοί και ως Zama Zamas- κατεβαίνουν βαθιά κάτω από την επιφάνεια της γης και ψάχνουν για το ανεκμετάλλευτο απόθεμα χρυσού της χώρας ενώ αντίπαλες συμμορίες παράνομων μεταλλωρύχων συγκρούονται συχνά στην περιοχή και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που φτάνουν ακόμη και στη δολοφονία.

Οι στατιστικές δείχνουν ότι η οικονομία της Νότιας Αφρικής χάνει δισεκατομμύρια δολάρια, λόγω των εγκληματικών συνδικάτων που εμπλέκονται στην παράνομη εξόρυξη. Οι φτωχοί μετανάστες δίχως έγγραφα κατεβαίνουν σε εγκαταλελειμμένα ορυχεία για να σκάψουν για χρυσό και να τα πουλήσουν σε συνδικάτα εγκλημάτων, με κίνδυνο βέβαια της ζωής τους.

Ο αριθμός των μη καταγεγραμμένων θανάτων σε παράνομα ορυχεία είναι άγνωστος. Οι καταρρεύσεις είναι συχνές, όπως και τα σαμποτάζ από αντίπαλες συμμορίες.

Όταν το 2014 κατέρρευσε ένα χρυσωρυχείο κοντά στο Γιοχάνεσμπουργκ εκατοντάδες παράνομοι μεταλλωρύχοι αρνούνταν να σωθούν φοβούμενοι ότι μόλις βγουν στην επιφάνεια θα συλληφθούν.


Στους οικισμούς που έχουν στηθεί γύρω από τα ορυχεία, πωλητές κάθονται στις γωνίες των δρόμων και πωλούν προβολείς, μαξιλάρια γονάτων και άλλα βασικά βοηθήματα για τους πολλούς νέους άνδρες που μπαίνουν στα ορυχεία.

Ταυτόχρονα ο αυξανόμενος ανταγωνισμός για τον χρυσό σε μια περιοχή ανεξέλεγκτης φτώχειας και ανεργίας έχει προκαλέσει έναν θανατηφόρο πόλεμο. Τα τελευταία χρόνια, οι ανεπίσημοι ανθρακωρύχοι, γνωστοί ως zama zamas, δολοφονούνται από αντίπαλες συμμορίες σε σχεδόν εβδομαδιαία βάση.


Σύμφωνα με τον Sam Manala, διοικητή στο αστυνομικό τμήμα Roodepoort, περίπου το 90% των δολοφονιών στην περιοχή του, σχετίζονται με την παράνομη εξόρυξη. «Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε», ανέφερε στο Al Jazeera.

Σύμφωνα με μια έκθεση του 2015 από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Νότιας Αφρικής, υπάρχουν περίπου 30.000 παράνομοι ανθρακωρύχοι που δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη τη Νότιο Αφρική.

Η έκθεση αναφέρει ότι η ταχεία άνοδος των zama zamas αντικατοπτρίζει τη γενικευμένη μείωση της επίσημης εξορυκτικής βιομηχανίας της χώρας, την αποτυχία της κυβέρνησης του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου να ρυθμίσει καλύτερα τον άτυπο μεταλλευτικό τομέα και την πολιτική και οικονομική αναταραχή των γειτονικών χωρών.

Ο υφυπουργός ορυκτών πόρων Godfrey Oliphant δήλωσε ότι περίπου το 10% της παραγωγής χρυσού της Νότιας Αφρικής, αξίας περίπου 565 εκατ. δολαρίων εξάγεται κάθε χρόνο από τη χώρα μέσω παράνομων μεταλλείων, μεγάλο μέρος των οποίων βρίσκεται στο Γιοχάνεσμπουργκ. Από το 2012, αυτή η άκρως προσοδοφόρα βιομηχανία έχει κοστίσει τη ζωή περισσότερων από 300 παράνομων ανθρακωρύχων σε συγκρούσεις για τον έλεγχο των ορυχείων.


Κατά μήκος των δρόμων γύρω από τα ορυχεία, οι αγοραστές χρυσού φορτώνουν σάκους σε ακριβά αυτοκίνητα. Αυτοί οι αγοραστές, συχνά συνδέονται με διεθνή συνδικάτα οργανωμένου εγκλήματος κι ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την κλιμάκωση της βίας γύρω από την παράνομη εξόρυξη, με τους zama zamas να τείνουν βέβαια να είναι τα θύματα και όχι οι κακοποιοί.

Μόλις ζυγιστεί ο χρυσός, ο αγοραστής πληρώνει τους χρυσωρύχους χέρι- χέρι στο δρόμο. Η τιμή που παίρνουν για το προϊόν τους σε αυτό το πρώιμο στάδιο της αλυσίδας του αγοραστή είναι απλά ένα κλάσμα της τιμής της αγοράς για χρυσό τέτοιας αγνότητας.

Οι αστυνομικοί όχι μόνο δεν προστατεύουν τους εργάτες, παράνομους και μη, από τη βία, αλλά συμμετέχουν στην παράνομη εξόρυξη.


Σημειώνεται ότι η Νότια Αφρική είναι από τις χώρες με τις μεγαλύτερες ταξικές αντιθέσεις: το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού καρπώνεται το 60% του συνολικού εισοδήματος ενώ το φτωχότερο 50% κερδίζει λιγότερο από το 8%. Η ανεργία στους νέους φτάνει το 50% κι ένας μέσος εργάτης αμείβεται με 1,6 ευρώ την μέρα!

Τα χιλιάδες μεταλλικά υπόστεγα–«εργατικές κατοικίες», που οι φτωχοί εργαζόμενοι αποκαλούν «σπίτια», βρίσκονται δίπλα στα ορυχεία αλλά και μέσα στις μεγάλες πόλεις, όπως το Γιοχάνεσμπουργκ και το Κέιπ Τάουν. Όσο για ηλεκτρισμό, τρεχούμενο νερό, συνθήκες υγιεινής και δρόμους, ούτε λόγος. Η καθημερινή ζωή αυτών των ανθρώπων περιορίζεται αυστηρά στην επιβίωση.

Πηγή: tvxs.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου