Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 2018

Το παράδειγμα της Μαριναλέδα υπόδειγμα για τις τοπικές μας κοινωνίες

Του Γ.Α.Λυγκουνάκη


Με τις αυτοδιοικητικές εκλογές να πλησιάζουν αργά-αργά, η συζήτηση ανοίγει μέσα σε περιβάλλον ερήμωσης, μιζέριας και-μην το κρύβουμε-απόλυτης καταστροφής των ζωών και του μέλλοντος μας.

Θα ήταν οπορτουνισμός και ανοιχτό ψέμα να ισχυριστεί κανείς πως, όποια επιλογή και αν κάνει ο κόσμος σε τοπικό επίπεδο, μπορεί να ανατρέψει την κατάσταση στο κεντρικό πολιτικό.

Ως τόσο, η τοπική κοινωνία έχει δυνατότητες να αντισταθεί στη λαίλαπα της κεντρικής εξουσίας αν συνειδητοποιήσει τις δυνάμεις της και αξιοποιήσει τους πόρους και τα εργαλεία τα οποία έχει στη διάθεση της.

Στα δυτικά προάστια έχουμε την τύχη να έχουμε το Ποικίλο Όρος δίπλα μας, ένα βουνό το οποίο έχουμε αφήσει πλήρως αναξιοποίητο, πέρα από τη χρήση του ως χώρου περιπάτου και αναψυχής.

Ένα βουνό όμως δεν είναι μόνο αυτό. Το Ποικίλο συγκεκριμένα είναι κατάφυτο από ελαιόδεντρα τα οποία έχουν μείνει τελείως αναξιοποίητα. Επίσης κάποτε φιλοξενούσε και στάνες και ακόμη φιλοξενεί σε σαφώς μικρότερη έκταση και πυκνότητα.

Σε πόλεις που μαστίζονται από ανεργία, η αξιοποίηση των φυσικών πόρων από πλευράς της κοινωνίας μπορεί να δημιουργήσει δουλειές, όχι φυσικά μόνιμες και σταθερές αλλά κάθε επιπλέον βοήθεια είναι κάτι.

Ας σκεφτεί μόνον κάποιος, την ανάσα που θα πάρουν άνεργοι, οι οποίο δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις τους από μια, έστω και μερική απασχόληση δίπλα στο σπίτι τους, τη στιγμή που, έστω κατά τα άλλα, γίνονται αποδέκτες μιας μορφής στήριξης, είτε από την πολιτεία, είτε από τον ιδιωτικό τομέα.

Ακούγεται ότι η αξιοποίηση του βουνού θα ενοχλήσει την άγρια πανίδα. Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην αλήθεια. Η άγρια πανίδα σε τόσο μικρούς ορεινούς όγκους στην πραγματικότητα είναι από μόνη της ημιεξημερωμένη. Ταυτόχρονα, η παρουσία ανθρώπων στο βουνό θα αποθαρρύνει τους βλαμμένους που χαίρονται να το γεμίζουν φόλες για να βλέπουν τα ζώα να υποφέρουν.

Ακούγεται επίσης ότι η χρήση της γης ανοίγει το δρόμο στην οικοπεδοποίηση. Ούτε αυτό είναι αλήθεια. Η κοινωνική χρήση της γης είναι η μόνη πραγματική προστασία που μπορεί να υπάρξει απέναντι στην απληστία των ιδιωτών. Επίσης η μόνιμη και σταθερή παρουσία ανθρώπων στο βουνό είναι η καλύτερη προστασία απέναντι σε εμπρησμούς. Σε περιπτώσεις δε, όπως πάνω από τον Άτταλο στο Καματερό, όπου το βουνό κατεβάζει χώματα σε κάθε μπόρα, το να δημιουργηθούν πεζούλες που θα καλλιεργηθούν, θα μπορούσε να είναι μια ιδέα η οποία, πέραν των άλλων, θα αφορούσε και την ασφάλεια των περιοίκων.

Ορισμένοι ισχυρίζονται πως αυτά δεν μπορούν να γίνουν επειδή οι δήμοι δεν μπορούν να κάνουν κίνημα και δεν μπορούν να δημιουργηθούν σοσιαλιστικές νησίδες μέσα στον καπιταλισμό.

Το να το λένε αυτό άνθρωποι οι οποίοι δηλώνουν «κομμουνιστές» είναι από μόνο του αντιφατικό, γιατί τότε ακυρώνουν την αιτιολογία για την ίδια τους την εκλογική κάθοδο. Για έναν κομμουνιστή οι εκλογές είναι πάντοτε μέσον για την επίτευξη ενός επαναστατικού στόχου και όχι αυτοσκοπός.

Αποκαλύπτουν όμως μια αλήθεια. Πως η παραγωγική ανασυγκρότηση, με παράλληλο μετασχηματισμό της κοινωνίας και της οικονομίας στην κατεύθυνση της κοινωνικοποιημένης διαχείρισης των πόρων, είναι πάντοτε σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση.

Για όποιον λοιπόν πιστεύει πως ο σοσιαλισμός είναι αναγκαίος, επίκαιρος και εφικτός (το τελευταίο δεν το λέει ο επίσημος αντιπρόσωπος της κομμουνιστικής ιδεολογίας στη χώρα μας), η σύγκρουση με το υπάρχον σύστημα περνά μέσα από τέτοιες οδούς, επανεκκίνησης της παραγωγής με κινηματικές διαδικασίες.

Προσωπικά με εμπνέει η προσπάθεια της Μαριναλέδα, η οποία μπορεί να μην έχει άμεση αντιστοίχιση με τις συνθήκες της δικής μας ζωής, ωστόσο δείχνει τι μπορεί να κάνει σε αυτόν τομέα μια τοπική κοινωνία όταν πραγματικά το αποφασίσει.

Ο καθένας ας ρίξει τις ιδέες του.





Γ.Α.Λυγκουνάκης: Σχετικά με τον συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου