Νίκος Τσούλιας
Αναρωτιέμαι και εκπλήσσομαι και θαυμάζω ως προς τη δύναμη που έχει μια ρηξικέλευθη επαναστατική παρατήρηση. Τι αλλαγές φέρνει στην ιστορία του ανθρώπου, στον τρόπο σκέψης μας, στα ερμηνευτικά εργαλεία μας… Τι ελευθερία, τι δημιουργικότητα και τι μαγεία κρύβει ο στοχασμός του ανθρώπου…
Αναρωτιέμαι και απορώ και ενίσταμαι ως προς το σκοταδισμό που κρύβει η ιστορία της ανθρωπότητας. Τι ανορθολογισμοί και τι προκαταλήψεις φυλακίζουν τη σκέψη μας, τι βαρβαρότητα εκφράζουν και πώς υποτάσσουν τη λογική στις μαύρες σκιές του φόβου και της δουλείας… Όλα τα σώματα πέφτουν στη Γη. Όλοι οι άνθρωποι, όλων των εποχών το βλέπουν και το παρατηρούν. Τι πιο φυσικό… Γιατί να του δώσουμε σημασία;. Όπως είναι ο ήλιος στον ουρανό είναι και η πτώση των σωμάτων. Γιατί να στοχαστείς για το πιο απλό πράγμα, αφού η πραγματικότητα φανερώνεται μόνη της μπροστά στα μάτια μας;
Το μήλο κάτω από τη μηλιά δεν θα πέσει; Κι όμως, ο μύθος λέει ότι υπήρξε απορία και ερώτημα: Γιατί να πέσει; «Μια φορά» ήταν ο Νεύτωνας. Αναφέρουν ότι στοχάστηκε για την πτώση ενός μήλου – που μπορεί να ήταν και σάπιο. Και από εκεί βρήκε, το πιο παγκόσμιο, το πιο καθολικό διαρκές γεγονός του Σύμπαντος, τη δύναμη που συνέχει τα πάντα, τη Βαρύτητα!
Δεν είναι όμως έτσι η απαρχή της φοβερής επιστημονικής παρατήρησης και ερμηνείας του μεγάλου επιστήμονα. Το 1681 εμφανίζεται ένας κομήτης. Η κυρίαρχη, η απόλυτη εξήγηση της εποχής είναι ότι η εμφάνισή του είναι θεϊκό σημάδι και ότι συνδέεται με καταστροφές, που ακόμα και αν αυτές δεν εκδηλώνονταν, δεν αναθεωρείτο η κρατούσα ερμηνεία!! Θρησκευτική υποταγή της σκέψης ανακατωμένη με βαθιές προκαταλήψεις και μαζικές ανοησίες διαμορφώνουν ένα πανίσχυρο πλέγμα καθυπόταξης της λογικής του ανθρώπου. Ο Νεύτωνας όμως αναρωτήθηκε γιατί εμφανίστηκε πάλι ένας κομήτης. Είναι ο ίδιος και πώς γύρισε πίσω; Είναι άλλος και από πού έρχεται; Μήπως είναι κάποιο φυσικό φαινόμενο και όχι θεϊκό σημάδι; Κατέγραψε τις διαδοχικές θέσεις των κομητών στον ουρανό. Έβλεπε την ουρά του να είναι πάντα σε αντίθετη πλευρά από εκείνη του ήλιου. Μελέτησε ξανά και ξανά τις μετρήσεις του…
Μια νέα ιδέα γεννιέται. Μια ολόκληρη θεωρία αλλάζει την ιστορία της επιστήμης, την ιστορία του ανθρώπου. Υπάρχει μια δύναμη του ήλιου που έλκει τον κομήτη. Η βαρύτητα πάντα υπήρχε από τότε που υπάρχει ύλη. Απλά ο άνθρωπος δεν την ήξερε. Ο Νεύτωνας προχωρά παρακάτω. Διαμορφώνει Νόμους. Δεν είναι δικοί του Νόμοι, της Φύσης είναι και ως εκ τούτου είναι Νόμοι απόλυτοι, και για να κατανοήσεις τη φυσική πραγματικότητα και για να την μετασχηματίσεις είσαι υποχρεωμένος να τους λάβεις υπόψη σου.
Ένα καινούργια επιστημονικό παράδειγμα αναδύεται. Η φυσική δεν θα είναι πια η ίδια. Μέχρι να έρθει ο Αϊνστάιν και να μετασχηματίσει και να αναθεωρήσει τη Νευτώνεια φυσική, χωρίς φυσικά να την αναιρεί – απλά, όπως έλεγε ο ίδιος ο Αϊνστάιν, δίνει καλύτερη θέαση της φυσικής πραγματικότητας, όπως συμβαίνει όταν ανεβαίνεις σε ένα βουνό και βλέπεις όλο και πιο καλά…
Και στις δύο περιπτώσεις, της «ανακάλυψης» της βαρύτητας και των Νόμων της και της διαμόρφωσης της Θεωρίας της Σχετικότητας, ο ήλιος έχει κεντρική θέση. Στην πρώτη περίπτωση είναι αυτός που έλκει τον κομήτη και τον κάνει να εμφανίζεται με μια περιοδικότητα. Στη δεύτερη περίπτωση είναι μια έκλειψη του ηλίου – με την κάμψη του φωτός λόγω του βαρυτικού πεδίου – που απέδειξε περίτρανα την ισχύ της θεωρίας του Άλμπερτ. Μόνο που ο Νεύτωνας δεν έζησε να δει την πρόβλεψη της νέας επανεμφάνισης του κομήτη – που την είχε κάνει ο Χάλεϋ.
Ήταν τότε που οι επιστήμονες (και όχι μόνο) κοιτούσαν συνέχεια τον ουρανό για να δουν αν η εμφάνιση ενός κομήτη είναι θεϊκό σημάδι ή ένα απλό φυσικό φαινόμενο – αν δηλαδή ερχόταν με τους υπολογισμούς του Χάλευ και με τους Νόμους του Νεύτωνα ή αν τον έστελνε κάποιος θεός… Και ήλθε κανονικά ο κομήτης μας και ήταν μια απόλαυση αισθητική και ψυχική – και όχι προάγγελος καταστροφής. Και ακόμα δεν έχουμε μάθει το ρόλο των κομητών για την εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη μας…
Κάθε φορά που οι θρησκείες αντιμάχονται την επιστήμη, είναι η επιστήμη που δικαιώνεται. Κάθε φορά που αναμετριούνται η γνώση με την προκατάληψη είναι η γνώση που θριαμβεύει!
Πηγή: alfavita.gr
Νίκος Τσούλιας: Σχετικά με τον συντάκτη
Αναρωτιέμαι και εκπλήσσομαι και θαυμάζω ως προς τη δύναμη που έχει μια ρηξικέλευθη επαναστατική παρατήρηση. Τι αλλαγές φέρνει στην ιστορία του ανθρώπου, στον τρόπο σκέψης μας, στα ερμηνευτικά εργαλεία μας… Τι ελευθερία, τι δημιουργικότητα και τι μαγεία κρύβει ο στοχασμός του ανθρώπου…
Αναρωτιέμαι και απορώ και ενίσταμαι ως προς το σκοταδισμό που κρύβει η ιστορία της ανθρωπότητας. Τι ανορθολογισμοί και τι προκαταλήψεις φυλακίζουν τη σκέψη μας, τι βαρβαρότητα εκφράζουν και πώς υποτάσσουν τη λογική στις μαύρες σκιές του φόβου και της δουλείας… Όλα τα σώματα πέφτουν στη Γη. Όλοι οι άνθρωποι, όλων των εποχών το βλέπουν και το παρατηρούν. Τι πιο φυσικό… Γιατί να του δώσουμε σημασία;. Όπως είναι ο ήλιος στον ουρανό είναι και η πτώση των σωμάτων. Γιατί να στοχαστείς για το πιο απλό πράγμα, αφού η πραγματικότητα φανερώνεται μόνη της μπροστά στα μάτια μας;
Το μήλο κάτω από τη μηλιά δεν θα πέσει; Κι όμως, ο μύθος λέει ότι υπήρξε απορία και ερώτημα: Γιατί να πέσει; «Μια φορά» ήταν ο Νεύτωνας. Αναφέρουν ότι στοχάστηκε για την πτώση ενός μήλου – που μπορεί να ήταν και σάπιο. Και από εκεί βρήκε, το πιο παγκόσμιο, το πιο καθολικό διαρκές γεγονός του Σύμπαντος, τη δύναμη που συνέχει τα πάντα, τη Βαρύτητα!
Δεν είναι όμως έτσι η απαρχή της φοβερής επιστημονικής παρατήρησης και ερμηνείας του μεγάλου επιστήμονα. Το 1681 εμφανίζεται ένας κομήτης. Η κυρίαρχη, η απόλυτη εξήγηση της εποχής είναι ότι η εμφάνισή του είναι θεϊκό σημάδι και ότι συνδέεται με καταστροφές, που ακόμα και αν αυτές δεν εκδηλώνονταν, δεν αναθεωρείτο η κρατούσα ερμηνεία!! Θρησκευτική υποταγή της σκέψης ανακατωμένη με βαθιές προκαταλήψεις και μαζικές ανοησίες διαμορφώνουν ένα πανίσχυρο πλέγμα καθυπόταξης της λογικής του ανθρώπου. Ο Νεύτωνας όμως αναρωτήθηκε γιατί εμφανίστηκε πάλι ένας κομήτης. Είναι ο ίδιος και πώς γύρισε πίσω; Είναι άλλος και από πού έρχεται; Μήπως είναι κάποιο φυσικό φαινόμενο και όχι θεϊκό σημάδι; Κατέγραψε τις διαδοχικές θέσεις των κομητών στον ουρανό. Έβλεπε την ουρά του να είναι πάντα σε αντίθετη πλευρά από εκείνη του ήλιου. Μελέτησε ξανά και ξανά τις μετρήσεις του…
Μια νέα ιδέα γεννιέται. Μια ολόκληρη θεωρία αλλάζει την ιστορία της επιστήμης, την ιστορία του ανθρώπου. Υπάρχει μια δύναμη του ήλιου που έλκει τον κομήτη. Η βαρύτητα πάντα υπήρχε από τότε που υπάρχει ύλη. Απλά ο άνθρωπος δεν την ήξερε. Ο Νεύτωνας προχωρά παρακάτω. Διαμορφώνει Νόμους. Δεν είναι δικοί του Νόμοι, της Φύσης είναι και ως εκ τούτου είναι Νόμοι απόλυτοι, και για να κατανοήσεις τη φυσική πραγματικότητα και για να την μετασχηματίσεις είσαι υποχρεωμένος να τους λάβεις υπόψη σου.
Ένα καινούργια επιστημονικό παράδειγμα αναδύεται. Η φυσική δεν θα είναι πια η ίδια. Μέχρι να έρθει ο Αϊνστάιν και να μετασχηματίσει και να αναθεωρήσει τη Νευτώνεια φυσική, χωρίς φυσικά να την αναιρεί – απλά, όπως έλεγε ο ίδιος ο Αϊνστάιν, δίνει καλύτερη θέαση της φυσικής πραγματικότητας, όπως συμβαίνει όταν ανεβαίνεις σε ένα βουνό και βλέπεις όλο και πιο καλά…
Και στις δύο περιπτώσεις, της «ανακάλυψης» της βαρύτητας και των Νόμων της και της διαμόρφωσης της Θεωρίας της Σχετικότητας, ο ήλιος έχει κεντρική θέση. Στην πρώτη περίπτωση είναι αυτός που έλκει τον κομήτη και τον κάνει να εμφανίζεται με μια περιοδικότητα. Στη δεύτερη περίπτωση είναι μια έκλειψη του ηλίου – με την κάμψη του φωτός λόγω του βαρυτικού πεδίου – που απέδειξε περίτρανα την ισχύ της θεωρίας του Άλμπερτ. Μόνο που ο Νεύτωνας δεν έζησε να δει την πρόβλεψη της νέας επανεμφάνισης του κομήτη – που την είχε κάνει ο Χάλεϋ.
Ήταν τότε που οι επιστήμονες (και όχι μόνο) κοιτούσαν συνέχεια τον ουρανό για να δουν αν η εμφάνιση ενός κομήτη είναι θεϊκό σημάδι ή ένα απλό φυσικό φαινόμενο – αν δηλαδή ερχόταν με τους υπολογισμούς του Χάλευ και με τους Νόμους του Νεύτωνα ή αν τον έστελνε κάποιος θεός… Και ήλθε κανονικά ο κομήτης μας και ήταν μια απόλαυση αισθητική και ψυχική – και όχι προάγγελος καταστροφής. Και ακόμα δεν έχουμε μάθει το ρόλο των κομητών για την εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη μας…
Κάθε φορά που οι θρησκείες αντιμάχονται την επιστήμη, είναι η επιστήμη που δικαιώνεται. Κάθε φορά που αναμετριούνται η γνώση με την προκατάληψη είναι η γνώση που θριαμβεύει!
Πηγή: alfavita.gr
Νίκος Τσούλιας: Σχετικά με τον συντάκτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου