Τετάρτη 25 Μαρτίου 2020

Τετελεσμένα στον Έβρο – Παζάρια με τη Δύση

Δημήτρης Γκάζης


Για μια ακόμη εβδομάδα συνεχίστηκε η ένταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο. Καθημερινά εκδηλώνονται συντονισμένες προσπάθειες ομάδων μεταναστών να περάσουν τα σύνορα ή να δημιουργήσουν περάσματα στον φράχτη, με την ανοιχτή πλέον υποστήριξη δυνάμεων της τουρκικής στρατοχωροφυλακής και του στρατού, που παρέχουν κάλυψη με τη ρίψη δακρυγόνων σε ελληνικό έδαφος. Όλα αυτά αντιμετωπίζονται με επιτυχία από την ελληνική πλευρά. Από την άλλη, μπορεί πλέον να μην υπάρχει ο όγκος των προηγούμενων εβδομάδων και η ανοιχτή απειλή κατάρρευσης των συνόρων, όμως ο Ερντογάν έχει πετύχει να εγκαταστήσει μερικές χιλιάδες ανθρώπων ανατολικά του Έβρου, και καθημερινά να απασχολεί τις ελληνικές δυνάμεις, προκαλώντας τετελεσμένα σε ολόκληρη την περιοχή και συνθήκες που διαρκώς εκκολάπτουν την απειλή θερμότερων επεισοδίων.

Την εβδομάδα αυτή έκαναν για πρώτη φορά αισθητή την παρουσία τους δυνάμεις της Frontex, σε κοινές περιπολίες με ελληνικές δυνάμεις. Η παρουσία Ευρωπαίων παρουσιάζεται από την ελληνική κυβέρνηση ως de facto στήριξη της Ε.Ε. στη χώρα μας, δικαιολογώντας την αφήγηση περί δήθεν διεθνούς απομόνωσης της Άγκυρας. Στην πραγματικότητα, η πολιτική της Τουρκίας και αυτή των «βασικών μετόχων» της Ε.Ε. εφάπτονται στο θέμα του προσφυγικού και της χώρας μας, παρά το εν εξελίξει παζάρι και τις αμοιβαίες καταγγελίες και εκβιασμούς. Ένας κοινός τόπος δημιουργείται μεταξύ τους: η μετατροπή της χώρας μας σε γκρίζα ζώνη, σε περιοχή πειραμάτων διαχείρισης των προσφυγικών ροών.

Η διεθνοποίηση του προσφυγικού με την εμπλοκή ΜΚΟ και στρατιωτικών δυνάμεων από διάφορες χώρες, η μετατροπή περιοχών της χώρας μας (νησιά, Έβρος) σε χώρους ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τη «διεθνή κοινότητα», ευνοεί μόνο τις τουρκικές επιδιώξεις. Χαρακτηριστικά ήταν τα αποτελέσματα της πρόσφατης τηλεδιάσκεψης μεταξύ του Ερντογάν και των τριών ισχυρότερων Ευρωπαίων ηγετών (Μέρκελ, Μακρόν, Τζόνσον), η οποία επανεπιβεβαίωσε τη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας, και έδωσε επιπλέον εκατομμύρια οικονομικής βοήθειας στην Τουρκία για να συνεχίσει να διαχειρίζεται τις ροές. Ο Ερντογάν έχει καταστήσει τη χώρα του αποκλειστικό συνομιλητή για τα θέματα της περιοχής. Για μια ακόμη φορά η Ελλάδα αποκλείεται από μια διαδικασία που την αφορά άμεσα, και αποδέχεται αυτόν τον αποκλεισμό χωρίς δείγμα διαμαρτυρίας προς τους «συμμάχους» της.

Δεν υπάρχει λόγος πανηγυρισμών…


Σ’ αυτήν την πρώτη φάση η Ελλάδα άντεξε. Έδειξε αποφασιστικότητα και επιχειρησιακή ετοιμότητα, έβγαλε αντανακλαστικά και ωριμότητα σε κοινωνικό και θεσμικό επίπεδο. Αυτό παρουσιάζεται από στρατιωτικούς και κυβερνητικούς κύκλους ως ήττα του Ερντογάν. Πράγματι, η Τουρκία μοιάζει να μην καταφέρνει κάτι ιδιαίτερο στην ιδιότυπη διπλή αντιπαράθεσή της με τη Ρωσία και την Ε.Ε., με επίδικα τόσο το Ιντλίμπ όσο και τις προσφυγικές ροές. Φαίνεται να χάνει αυτήν την παρτίδα έχοντας απέναντι άλλες μεγάλες δυνάμεις που έχουν επιδιώξεις στην περιοχή. Είναι όμως στιγμή για πανηγυρισμούς; Σίγουρα όχι. Μπορεί διάφοροι παράγοντες, όπως η πανδημία του κορωνοϊού και το κλείσιμο των συνόρων που συνεπάγεται, ή οι διάφορες διευθετήσεις που πιέζουν την Άγκυρα στο συριακό μέτωπο, να σχετικοποιούν κάπως την πίεση, όμως το πρόβλημα παραμένει.

Ένα μόνιμο αγκάθι έχει τοποθετηθεί στα βορειοανατολικά σύνορα της χώρας μας. Η τουρκική εξωτερική πολιτική έχει αποδείξει ότι έχει υπομονή, μένει σταθερή στους στρατηγικούς της στόχους, δημιουργεί τετελεσμένα, παζαρεύει σαν μεγαλοκρατική δύναμη, και μπορεί προς στιγμή να αποσύρεται από κάποιες επιδιώξεις της για να επανέλθει όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Αυτό έκανε στο Ιντλίμπ και το Αφρίν, αυτό κάνει χρόνια στο Αιγαίο, αυτό κάνει τώρα και στη Θράκη. Αφήνει μια ανοιχτή εκκρεμότητα για μελλοντική αξιοποίηση. Στο μεταξύ, καταφέρνει να γκριζάρει την κυριαρχία στον Έβρο, να καθιστά τον εαυτό της μοναδικό συνομιλητή όλων των ισχυρών για την περιοχή, να συγκεντρώνει όρους για μεγαλύτερη ένταση, και ταυτόχρονα να εμφανίζει την Ελλάδα σαν εχθρό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Το πολιτικό σύστημα λογίζει εαυτόν θριαμβευτή σ’ αυτή τη μάχη, σε σημείο να βλέπουν διάφοροι στο πρόσωπο του Μητσοτάκη, με αφορμή τόσο τον Έβρο όσο και τον κορωνοϊό, έναν σημαντικό ηγέτη – και στην παρουσία του Τσίπρα μια υπεύθυνη αντιπολίτευση. Η αλήθεια είναι πως το πολιτικό σύστημα ενδιαφέρεται περισσότερο να καρπωθεί τα όποια επικοινωνιακά οφέλη, και να εμφανίσει μια κάποια κοινωνική συναίνεση στις επιλογές του, παρά να δώσει πραγματικές απαντήσεις στα προβλήματα. Διότι οι απαντήσεις απαιτούν τον στρατηγικό αναπροσανατολισμό της χώρας, μακριά απ’ το ρόλο του προβλέψιμου συμμάχου των Δυτικών, μακριά απ’ την πολιτική κατευνασμού του θηρίου, που μας αποδυναμώνει σε μια περίοδο κατά την οποία οι γεωπολιτικές αντιθέσεις της περιοχής συντείνουν στη μετατροπή της χώρας μας σε χώρο περιορισμένης κυριαρχίας.

Ένα καράβι από το Τσανάκκαλε στην Τζιά… 



Μέσα στον γενικό χαμό, στις 3 τα ξημερώματα της Δευτέρας 16 Μαρτίου, ένα τουρκικό εμπορικό πλοίο, με 220 μετανάστες και πρόσφυγες από το Αφγανιστάν, το Ιράν, τη Σομαλία και το Πακιστάν, «κουτούλησε» στον λιμενοβραχίονα της Κέας (Τζιά) κοντά στο Λαύριο. Οι μετανάστες-πρόσφυγες έρχονταν από Τουρκία (Τσανάκκαλε) και υποτίθεται ότι πήγαιναν προς Ιταλία – δίχως διόλου καύσιμα!

Μέσα στον γενικό χαμό, λοιπόν, δεν ίσχυσαν στην πράξη τα μέτρα που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση: απαγόρευση εισόδου στην χώρα, αναστολή για ένα μήνα της διαδικασίας ασύλου, απαραίτητη παραμονή σε καραντίνα για 14 μέρες για όποιον εισέρχεται στη χώρα κ.λπ. Δημιουργήθηκε αναστάτωση στο νησί, και στις εκκλήσεις των τοπικών παραγόντων για οδηγίες η απάντηση σε μεγάλο βαθμό ήταν η συστηματική αγνόηση. Ίσως να πρόκειται για νέο τρόπο μετά τα φουσκωτά: να φορτώνονται μετανάστες και πρόσφυγες σε σαπιοκάραβα της κακιάς ώρας και να αποστέλλονται προς όποια παράλια…

Πέρα από ορισμένα σημεία όπου έχει ενταθεί η παρέμβαση του κράτους (π.χ. Έβρος), στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας υπάρχει μια κατάσταση αποσυντονισμού και δημιουργίας καταστάσεων που οδηγούν σε φόβο, αγριανθρωπισμό, αλλά και δίκαιες υποψίες για το αν αυτό γίνεται λόγω του μπάχαλου ή λόγω της απόφασης και της δέσμευσης που έχουν πάρει οι αρχές για μόνιμη παραμονή στην Ελλάδα των προσφυγικών ροών. Γιατί δεν είναι δα και τόσο δύσκολη υπόθεση να γνωρίζουν οι αρχές ότι πλέει ένα πλοίο στα χωρικά ύδατα. Κι όμως, κανείς δεν το παίρνει χαμπάρι. Ή το παίρνει και δεν αντιδρά…

Οι χασάπηδες και οι συνεργοί τους


Την περασμένη Κυριακή 15 Μαρτίου το κουρδικό πρακτορείο ειδήσεων ANF δημοσίευσε μια δήλωση της Οργάνωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Αφρίν-Συρία, η οποία κατήγγειλε ότι 447 πρόσφυγες, τόσο Κούρδοι όσο και άλλων εθνικοτήτων, δολοφονήθηκαν από Τούρκους συνοριοφύλακες ενώ προσπαθούσαν να διασχίσουν τα τουρκοσυριακά σύνορα. Μεταξύ των δολοφονηθέντων περιλαμβάνονται 83 ανήλικοι και 56 γυναίκες. Επιπλέον, σε 420 ανέρχονται οι Σύριοι πολίτες που τραυματίστηκαν σοβαρά από πυροβόλα όπλα. Η οργάνωση, επικαλούμενη μαρτυρίες και άλλων διεθνών και τοπικών οργανισμών, καθώς και κατοίκων της περιοχής, κατηγορεί τις τουρκικές δυνάμεις ότι «χρησιμοποιούν πραγματικά πυρά, βάλλοντας με στρατιωτικά ντουφέκια και καραμπίνες εναντίον των προσφύγων», καθώς και ότι «συχνά πυροβολούν αγρότες που καλλιεργούν τα χωράφια τους κοντά στα σύνορα».

Αυτό το μακελειό είναι μία είδηση. Αλλά ακόμη μεγαλύτερη είδηση είναι ίσως η παντελής αποσιώπησή της από τα δυτικά ΜΜΕ, που κατά τα άλλα κάνουν την τρίχα τριχιά – όταν ας πούμε «αποκαλύπτουν εγκλήματα» του συριακού καθεστώτος, ή όταν αναπαράγουν επί μέρες τους τουρκικής προέλευσης ισχυρισμούς ότι «οι Έλληνες σκότωσαν έναν πρόσφυγα στον Έβρο» (για να παραδεχθούν τελικά στα ψιλά, κι αφού έχουν πείσει τη δυτική κοινή γνώμη για τον ελληνικό ρατσισμό, ότι οι «πηγές» τους ήταν μάλλον αναξιόπιστες και οι πληροφορίες τους μη διασταυρώσιμες…). Ίδια αποσιώπηση και από τα εγχώρια κασετόφωνα της προπαγάνδας του Ερντογάν – ο οποίος μπορεί να πολυβολεί πρόσφυγες στα δικά του σύνορα, και ταυτόχρονα να παρομοιάζει, με το γνωστό θράσος του, τους Έλληνες με τους ναζί! Όλοι μαζί πρωταθλητές της υποκρισίας, διυλίζοντες τον ελληνικό κώνωπα και καταπίνοντες αμάσητη την τουρκική κάμηλο…

Πηγή: e-dromos.gr



Δημήτρης Γκάζης: Σχετικά με τον συντάκτη