Στο Μέρος I αναπτύχθηκε η λεγόμενη «πράσινη» μετάβαση που ο κύριος στόχος της είναι η εγκατάσταση νέων ανεμογεννητριών που μαζί με τις παλαιές καταστρέφουν την Ελληνική Γή. Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης και πώλησης της παραγόμενης ενέργειας χρηματοδοτούνται από το κατ’ όνομα «ταμείο ανάκαψης». Με δημόσιο χρήμα υποκαθίστανται οι «ιδιωτικές» επενδύσεις. Επίσης αναπτύχθηκε ένα εναλλακτικό σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας των κτιρίων βλέπε: «Εθνικό» Σχέδιο «Ανάκαμψης». Για την Ελλάδα του 2... ή του 19..; (Μέρος Πρώτο)
Ο Πυλώνας-2 αφορά την λεγόμενη ψηφιακή μετάβαση για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και το κράτος.
| Προυπολογισμός Ταμείου Συνολικοί Επενδυτικοί | ||
|---|---|---|
| Ανάκαμψης Πόροι που Κινητοποιούνται | ||
| 2.1 Συνδεσιμότητα για τους πολίτες, | ||
| τις επιχειρήσεις, το κράτος | 453 | 453 |
| 2.2 Ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους | 1.308 | 1.308 |
| 2.3 Ψηφιακός μετασχηματισμός των | ||
| επιχειρήσεων | 375 | 375 |
| 2. Ψηφιακή Μετάβαση | 2.136 | 2.136 |
Η πολιτική αυτή δεν έπεσε από τον ουρανό. Ο πακτωλός χρημάτων που θα πέσει στον πυλώνα αυτόν έχει συγκεκριμένους στόχους. Είναι μέσα στα πλαίσια της στρατηγικής της Ε.Ε. Τα κείμενα έχουν συλλεχθεί είναι από τις επίσημες πηγές της Ε.Ε. (Ε.Ε. 09/03/2021). Επίσης αναλύει το «όραμά» της αλλά και τις προοπτικές της για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης έως το 2030. Αυτό το «όραμα» για την ψηφιακή δεκαετία της ΕΕ διαμορφώνεται γύρω από τέσσερα κομβικά σημεία:
1ο) Δεξιότητες: Ειδικοί στις ΤΠΕ: (20 εκατ.+ σύγκλιση των φύλων), Στοιχειώδεις ψηφιακές δεξιότητες: για τουλάχιστον 80 % του πληθυσμού
2ο) Ασφαλείς και βιώσιμες ψηφιακές υποδομές:
3ο) Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων:
· Υιοθέτηση τεχνολογιών: 75 % των εταιρειών της ΕΕ να χρησιμοποιούν υπολογιστικό νέφος/ τεχνητή νοημοσύνη/μαζικά δεδομένα
4ο) Ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών:
· Κύριες δημόσιες υπηρεσίες: 100 % μέσω διαδικτύου
· Ηλεκτρονική υγεία 100 % διαθεσιμότητα ιατρικών φακέλων
· Ψηφιακή ταυτότητα: 80 % πολίτες να χρησιμοποιούν ψηφιακή ταυτότητα
Αυτοί οι τέσσερις τομείς αποτελούν μέρος της ψηφιακής πυξίδας της Ευρώπης, η οποία θα μετατρέψει σε πράξη τις ψηφιακές φιλοδοξίες της ΕΕ για το 2030.
Στις αλλαγές αυτές κανείς δεν θα είχε αντίρρηση εάν αφορούσε απλά την ψηφιοποίηση. Αυτή είναι η κουρτίνα. Πίσω όμως...κρύβονται οι τελικές στοχεύσεις που θα πρέπει να αναλυθούν σε συνάρτηση με τις λεγόμενες μεταρρυθμίσεις που προωθούνται στη απασχόληση.
Α) Ειδικότερα, οι βασικές «μεταρρυθμίσεις» (εννοούν διάλυση) έχουν ως εξής: Ας ξεκινήσουμε με τις δύο πρώτες:
1. Μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, διευκόλυνση του επιχειρείν και
2. Υποστήριξη των επενδύσεων και μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας.
Τι κρύβονται πίσω απ΄αυτά: Πρώτο θύμα, με την διευκόλυνση του επιχειρείν αποδεικνύεται το περιβάλλον. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι ανεμογεννήτριες αλλά και η άρση προστασίας σε αιγιαλούς κλπ, που καταστρέφουν την Ελληνική Γη.
Δεύτερο θύμα αποτελεί ο κατώτατος μισθός, με την συσχέτιση του κατώτατου μισθού με το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας.
Τρίτο θύμα η εργατική νομοθεσία, με τον «εκσυγχρονισμό» και την «απλοποίηση» της.
Αναλυτικά, η εργασιακή ζούγκλα περνά στην ανώτερη φάση της με τις παρεμβάσεις όπως:
α) Κατάργηση του οκταώρου πίσω από την κάλυψη τα περί «ισορροπίας» προσωπικής-επαγγελματικής ζωής,
β) Τον «εκσυγχρονισμό» του συνδικαλιστικού νόμου, κλπ.
Άλλωστε οι συντελούμενες αλλαγές στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων την τελευταία 20ετία εκδηλώνονται σε 4 βασικούς άξονες του περιεχομένου της μισθωτής εργασίας:
1) Στην υποβάθμιση του ρόλου της πλήρους και σταθερής απασχόλησης υπέρ των ευέλικτων μορφών εργασίας που συνεπάγονται περιορισμένες αμοιβές και δικαιώματα,
2) στην αποδιάρθρωση του τρόπου διαμόρφωσης των συλλογικών συμβάσεων και του τρόπου καθορισμού των αποδοχών,
3) στην ελαστικοποίηση του χρόνου εργασίας με την απόλυτη προσαρμογή του στις ανάγκες της επιχείρησης και,
4) τέλος, στην άμβλυνση των όρων της προστασίας από τις απολύσεις.
Όλα τα παραπάνω αφορούν τους ιδιωτικούς αλλά και δημόσιους υπάλληλους.
Η πρώτη «παράπλευρη απώλεια» είναι οι ιδιωτικοί υπάλληλοι. Το ποσοστό των Ελλήνων υπαλλήλων που εργάζεται σε καθεστώς τηλεργασίας ανέρχεται στο 66% στις πολυεθνικές εταιρείες και το 30% στις Ελληνικές, πάντως το ποσοστό είναι αυξανόμενο (Πηγή KPMG-22-29/06/2020). Το καθεστώς της τελεργασίας είναι μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για ανεξέλεγκτο ωράριο.
Η δεύτερη «παράπλευρη απώλεια» είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Προπομπός για το υπόλοιπο δημόσιο αποτελεί το σχέδιο μισθολογίου κυβέρνησης-διοίκησης ΑΑΔΕ:
· Για πρώτη φορά στο δημόσιο, εισάγεται η σύνδεση του μισθού με το περίγραμμα θέσης εργασίας (ΠΘΕ) πέραν των τυπικών προσόντων. Δημιουργείται με αυτό τον τρόπο ένα σύστημα διαφορετικών αποδοχών για υπαλλήλους που έχουν ακριβώς τα ίδια προσόντα. Υποδαυλίζεται η έριδα μεταξύ συναδέλφων, η «ανθρωποφαγία» και η άνιση μεταχείριση.
· Διασπά και αυτονομεί ολοκληρωτικά την ΑΑΔΕ από το υπόλοιπο Υπουργείο Οικονομικών, δημιουργεί διαφορετικό μισθολογικό καθεστώς ακόμα και μέσα στον ίδιο κλάδο (π.χ. οι εφοριακοί και οι τελωνειακοί της ΑΑΔΕ θα έχουν άλλους μισθούς σε σχέση με συναδέλφους τους στο ΣΔΟΕ).
· «Εκβιάζει» ανοιχτά εργαζόμενους και προϊσταμένους: «ή κάνεις αξιολόγηση ή θα έχεις συνέπειες».
· Δεν ικανοποιεί το δίκαιο αίτημα για μισθολογική εξομοίωση των νέων υπαλλήλων σε ΥΠΟΙΚ-ΑΑΔΕ που δεν λαμβάνουν την προσωπική διαφορά. Όσον αφορά τους νέους υπαλλήλους, εκτός ΑΑΔΕ, καταδικάζονται σε μισθούς των 750-800 ευρώ.
Ο στόχος τους. Μείωση του δημόσιου τομέα. Ο λόγος είναι ότι αποτελεί τον μεγαλύτερο «κλάδο» της ΕΕ. Σε αυτόν απασχολούνται περίπου 75 εκατ.άτομα, ήτοι περίπου το 25% του εργατικού δυναμικού. Οι δημόσιες δαπάνες ανέρχονται σχεδόν στο 50 % του ΑΕΠ. Ποιοι είναι οι κίνδυνοι κατά την έκθεση της Ε.Ε.:
· Η γήρανση των δημοσίων υπαλλήλων αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τους δημόσιους οργανισμούς σε ολόκληρη την ΕΕ. Η δημογραφική γήρανση ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στα δημόσια συστήματα και απαιτεί νέες λύσεις πολιτικής και υπηρεσίες, καθώς και έναν νέο τρόπο αξιοποίησης των πόρων.
· Η πολιτικοποίηση και η έλλειψη αξιοκρατικών προσλήψεων στον δημόσιο τομέα ευνοούν τη διαφθορά στη δημόσια διοίκηση και υπονομεύουν την απόδοση.
· Λόγω της παγκοσμιοποίησης: Η επιδίωξη της βελτιστοποίησης και της αποδοτικό-τητας μειώνει την ανθεκτικότητα των δημόσιων οργανισμών και συστημάτων.
Η ανάγκη για ευέλικτες δημόσιες διοικήσεις θέτει υπό αμφισβήτηση ορισμένες από τις παραδοσιακές αρχές τους.
· Τεχνολογικές αλλαγές: Οι νέες τεχνολογίες επιφέρουν αλλαγές σε κάθε πτυχή της ζωής των πολιτών. Οι νέες τεχνολογίες απαιτούν νέους προβληματισμούς σχετικά με τους τρόπους διασφάλισης της ασφάλειας, της ιδιωτικής ζωής, της διαφάνειας, της ισότητας και της ελευθερίας της έκφρασης. Αυτές ενδέχεται να έρχονται σε σύγκρουση με άλλες προτεραιότητες για δημόσια χρηματοδότηση.Τα είδη θέσεων εργασίας στη δημόσια διοίκηση θα μεταβάλλονται….
Η τρίτη «παράπλευρη απώλεια» θα είναι τα μικρομάγαζα. Η έκθεση της UBS για το λιανικό εμπόριο στις ΗΠΑ αναφέρει: «Εκτιμούμε ότι 80.000-150.0000 καταστήματα θα κλείσουν έως το 2026 στη βασική μας υπόθεση», αναφέρει. Η «κληρονομιά» του κορονοϊού στο λιανικό εμπόριο, είναι η προτίμηση για τις διαδικτυακές αγορές, οι οποίες εκτοξεύθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το μερίδιο αγοράς του διαδικτυακού λιανικού εμπορίου στο αυξήθηκε από 14% το 2019 σε 18% το 2020, σύμφωνα πάντα με την UBS.
Το στοιχείο που δεν πρέπει να τονιστεί είναι το μέλλον της εργασίας. Εδώ αξίζει μια μικρή αναδρομή. Ας φανταστούμε τι θα γίνει στην Ελλάδα που το ποσοστό των μικρών επιχειρήσεων είναι πολύ μεγαλύτερο.
Από το φορντισμό στην αχρήστευση του ανθρώπου
Το φαινόμενο που διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας κάθε μέρα, γεννήθηκε από τη βιομηχανική επανάσταση που τον 19ο αιώνα εισήγαγε τον τότε αγροτικό πολιτισμό μας στην εποχή των μηχανών. Αρχικά, τα μηχανήματα αυτά ακόμη και αν επέτρεπαν σε ένα ανθρώπινο ον να κάνει τη δουλειά άλλων εκατό, παρέμεναν εργαλεία που απαιτούσαν έναν ανθρώπινο επόπτη ή χειριστή.
Πρώτα έγινε η έξοδος των αγροτών. Η εκμηχάνιση της γεωργίας οδήγησε σε μια τεράστια έξοδο των αγροτικών πληθυσμών προς στις πόλεις, όπου η νεογέννητη βιομηχανία απορροφούσε όλη αυτή τη φθηνή μαζική εργασία. Αυτό ακριβώς το φαινόμενο συνέβη και στην Κίνα με τις στρατιές εσωτερικών μεταναστών που τροφοδότησαν ως εργάτες το βιομηχανικό άλμα της χώρας προς τα τέλη του 20ού αιώνα, με όλα τα κοινωνικά, ηθικά, ψυχολογικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλεί ένας τέτοιος μαζικός ξεριζωμός.
Απ’ αυτή τη κολοσσιαία μετανάστευση (και εφιαλτική) προκύπτει η πρώτη ψευδαίσθηση: πως όταν καταφθάνει η αυτοματοποίηση, υπάρχει πάντα ένα νέο πεδίο δραστηριοτήτων που ανοίγει για τους παραγκωνισμένους!
Εν συνεχεία ακολούθησε ο φορντισμός: Oταν ο Αμερικανός αυτοκινητοβιομήχανος Χένρι Φορντ (Henry Ford) εφηύρε την αλυσίδα μαζικής παραγωγής, πηγή αποξένωσης των εργαζομένων, που αναπαραστάθηκε εξαιρετικά από τον Τσάρλι Τσάπλιν στους «Μοντέρους Καιρούς» ή από τον Φριτς Λανγκ στο «Μετρόπολις».
Τα βιομηχανικά ρομπότ εμφανίστηκαν στα εργοστάσια στις Ηνωμένες Πολιτείες ήδη από τη δεκαετία του 1960. Αυτό το φαινόμενο, σε συνδυασμό με τη μεταφορά των θέσεων εργασίας που δεν μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν σε αναδυόμενες χώρες όπου οι μισθοί είναι σαφώς χαμηλότεροι, μείωσε ραγδαία την ζήτηση του κλάδου για εργατικό δυναμικό στη Δύση.
Τα εργατικά χέρια που απελευθερώθηκων κατ’ αυτόν τον τρόπο, απορροφήθηκαν από τον τριτογενή τομέα (υπηρεσίες), η θέση του οποίου έγινε σύντομα κυρίαρχη στις ανεπτυγμένες οικονομίες και παραμένει μέχρι σήμερα, αν και έχουν αναδυθεί δύο ακόμα νέοι τομείς: ο τεταρτογενής τομέας ο οποίος είναι σχετικά νέος τύπος της γνωσιακής βιομηχανίας και εστιάζει στην τεχνολογική έρευνα, σχεδιασμό και εξέλιξη, όπως ο προγραμματισμός ή η βιοχημεία και ο πεμπτογενής τομέας που περιλαμβάνει τις μη κερδοσκοπικές δραστηριότητες. Δεν διαθέτουμε ακόμα στοιχεία για τη διαμόρφωση των δύο αυτών τομέων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εξέλιξη του τριτογενούς τομέα στη Γαλλία από το 1911 μέχρι σήμερα. Τα παγκόσμια ποσοστά είναι περίπου τα ίδια με τη Γαλλία. Ο πρωτογενής τομέας, όπως είναι η γεωργία και η εξόρυξη πρώτων υλών, τείνει να εξαφανιστεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Από εκεί προέρχεται η δεύτερη ψευδαίσθηση: ότι το σύστημα της μισθωτής εργασίας που γεννήθηκε από τον καπιταλισμό είναι αξεπέραστο και ότι η προσαρμογή σε μια ισχυρή καινοτομία είναι η προσαρμογή της μισθωτής εργασίας μέσω της επανεπινόησής της.
Διότι η επόμενη αλλαγή που καλπάζει ολοταχώς με τη μαζική αυτοματοποίηση της απασχόλησης, δεν θα είναι μόνο μια απλή μετάβαση, αλλά και μια αλλαγή ολόκληρου του πολιτισμού μας.
Τα μόνα δύο συγκρίσιμα παρελθόντα γεγονότα στο μέγεθός τους, υπήρξαν η μετάβαση από την παλαιολιθική στη νεολιθική εποχή και η μετάβαση από τις αγροτικές κοινωνίες στην βιομηχανική εποχή.
Η ψηφιοποίηση της οικονομίας μειώνει τη συνολική απασχόληση: Σε αντίθεση με τα προηγούμενα κύματα τεχνολογικής καινοτομίας, η ψηφιοποίηση της οικονομίας που βρίσκεται σε εξέλιξη από τη δεκαετία του 1960, δεν δημιουργεί πραγματικά πλούτο. Απλώς ανέτρεψε τους τρόπους παραγωγής, ακόμη και όταν από δεκαετία σε δεκαετία, η ανάπτυξη στις βιομηχανικές χώρες επιβραδύνεται.Οι προηγούμενες επαναστάσεις αύξησαν εκθετικά την ικανότητά μας να παράγουμε. Από την άλλη, η ψηφιακή τεχνολογία βελτιστοποιεί απλώς όλες τις μορφές παραγωγής, ακόμη και όταν οι καμπύλες ανάπτυξης πέφτουν, μειώνοντας έτσι τον συνολικό όγκο των θέσεων εργασίας.
Στην πραγματικότητα, η ψηφιοποίηση επιτρέπει να παραχθεί κολοσσιαίος πλούτος με ελάχιστους εργαζόμενους. Έτσι, η αλυσίδα ξενοδοχείων Hilton απασχολεί 130.000 υπαλλήλους για κύκλο εργασιών 9 δισ. δολάρια ΗΠΑ, ενώ ο όμιλος Airbnb με μόνο 500 υπαλλήλους τζιράρει 1 δισ., και για το 2020 αναμένεται δεκαπλάσια αύξηση. Εύλογα αντιλαμβάνεται κανείς ποιος ωφελείται τα μάλλα από την τεχνολογία και πώς ως η ψηφιακή οικονομία ως καπιταλιστικό εργαλείο απογειώνει τις παγκόσμιες ανισότητες.
Συμπεράσματα
1) Αυτή η κυβέρνηση δεν πρόκειται να πέσει σαν «ώριμο φρούτο». Τώρα δε που θα διαχειρισθεί τεράστια κονδύλια «δεν κουνιούνται ούτε με σφαίρες από τις καρέκλες τους». Στην εξαγορά συνειδήσεων άλλωστε έχουν τεράστια εμπειρία. Θα φύγουν αφού «απαλλοτριώσουν και τα πόμολα των υπουργείων».
Επιπλέον έχουν επεκτείνει σχεδόν σ’ όλους τους κοινωνικούς και πολιτικούς τομείς την νεοφιλελεύθερη σαπίλα της. Η παιδεία, η υγεία, η εργασία, η οικονομία αλλά και η ηθική έχουν μολυνθεί.
2) Το μέλλον της εργασίας είναι η τεχνητή νοημοσύνη και τα ρομπότ. Κατά συνέπεια το ζητούμενο είναι ο τρόπος διανομής του παραγόμενου πλούτου και της υπεραξίας. Εάν η διανομή της θα έχει την μορφή ενός «ελάχιστου εγγυημένου εισόδηματος» ίσα ίσα για να μην πεθαίνεις της πείνας μέσω μιας οικειοθελούς «φορολόγησης» των πλουσίων ή μιας δίκαιης διανομής με ένα κράτος που θα αγκαλιάζει σχεδόν όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες. Με δημόσιες και ποιοτικές υποδομές, για μια αξιοπρεπή ζωή όλων των πολιτών.
Η αναγέννηση της κοινωνίας δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από ένα κόμμα, όσο ορθές και αν είναι οι θέσεις του. Αυτό που απαιτεί είναι Λαική Παλιγγενεσία.....Όμως το κοινό μας σημείο και δυσκολία είναι πως θα το καταφέρουμε.
Γιάννης Περάκης
Οικονομολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου