Νίκος Μόττας
Πάνε τρεις δεκαετίες από την επικράτηση της αντεπανάστασης στην Σοβιετική Ένωση και την παλινόρθωση του καπιταλισμού.
Την θέση της ΕΣΣΔ πήρε η καπιταλιστική Ρωσική Ομοσπονδία, κοινωνικές κατακτήσεις και εργατικά δικαιώματα δεκαετιών ανατράπηκαν, «τρωκτικά» του κεφαλαίου αναδείχθηκαν σε ολιγάρχες με τεραστια επιρροή, η οικονομική κρίση και η εγκληματικότητα έγιναν καθημερινότητα, κοινωνικές δομές σαρώθηκαν από τσουνάμι ιδιωτικοποιήσεων, τις πολιτισμικές αξίες του σοβιετικού λαού αντικατέστησε η «κουλτούρα» των Μακ Ντόναλντς και της Κόκα κόλα, οι κίνδυνοι του πολέμου αυξήθηκαν κατακόρυφα (βλ. Τσετσενία, Ουκρανία, Μέση Ανατολή κλπ).
Κι’ όμως, παρά τους τόνους αντικομμουνιστικής προπαγάνδας, οι αξίες και κατακτήσεις του σοσιαλιστικού συστήματος συνεχίζουν, μέχρι και σήμερα, να αποτελούν σημείο αναφοράς για ένα μεγάλο ποσοστό των Ρώσων. Αυτό αποδεικνύουν μια σειρά από έρευνες αστικών επιστημονικών ινστιτούτων, όπως το Levada Center, όπου αποτυπώνεται ξεκάθαρα η ολοένα και αυξανόμενη θετική στάση του ρώσικου λαού για την Σοβιετική Ένωση.
Στην πιο πρόσφατη απ’ αυτές τις έρευνες (19-26 Αυγούστου) που διεξήγαγε το Levada Center αναφορικά με το πως θέλουν οι Ρώσοι να είναι η χώρα τους, το 49% των ερωτηθέντων απάντησε ότι θα προτιμούσε το σοβιετικό πολιτικό σύστημα. Πρόκειται – σημειωτέον – για το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταγραφεί τα τελευταία είκοσι χρόνια. Μόλις 18% απάντησε ότι επιθυμεί το παρόν σύστημα, ενώ ένα 16% έδειξε να προτιμά «το δυτικό μοντέλο δημοκρατίας».
Διόλου τυχαία η πλειοψηφία όσων προτιμούν το σοσιαλιστικό σύστημα είναι ηλικίας 55 ετών και άνω (62%), καθώς πρόκειται για εκείνες τις γενιές που έχουν περισσότερες μνήμες από την ζωή στην ΕΣΣΔ. Γνώρισαν τις κολοσσιαίες κατακτήσεις της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και είναι σε θέση να συγκρίνουν το παρελθόν με την σημερινή βαρβαρότητα.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι τα 2/3 των συμμετεχόντων στην έρευνα (62%) απάντησαν ότι το ιδανικό οικονομικό σύστημα πρέπει να περιλαμβάνει κρατικό σχεδιασμό και διανομή του πλούτου, ενώ μόλις το 24% δήλωσαν προτίμηση στο οικονομικό μοντέλο της ελεύθερης αγοράς και της ατομικής ιδιοκτησίας.
Τα παραπάνω δεν πρέπει να ερμηνευτούν ξέχωρα από την εκλογική άνοδο που παρουσίασε στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ). Ασχέτως της έντονα προβληματικής πολιτικής γραμμής που ακολουθεί το τελευταίο, δεν παύει, στις σημερινές συνθήκες, να αποτελεί τον βασικό πολιτικό φορέα που υπερασπίζεται την σοβιετική περίοδο, κάτι που το καθιστά και στόχο επιθέσεων από τους μηχανισμούς του αστικού συστήματος.
Υπενθυμίζουμε ότι σε ανάλογη δημοσκόπηση του Levada Center πριν ένα χρόνο, το 75% των Ρώσων απάντησαν πως θεωρούν την σοβιετική περίοδο ως την καλύτερη στην ιστορία της χώρας. Το 2016, σε άλλη έρευνα, το 56% των ερωτηθέντων απάντησαν πως τους στεναχωρεί η διάλυση της ΕΣΣΔ, ενώ το 51% σημείωσε ότι αυτό μπορούσε να είχε αποφευχθεί.
Το συμπέρασμα είναι ότι ένα μεγαλο ποσοστό του λαού στη Ρωσία μπορεί, μέσα σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης και όξυνσης των κοινωνικών αντιθέσεων, να αντιληφθεί τι είχε και τι έχασε, να διακρίνει τα μεγάλα επιτεύγματα του σοσιαλισμού και να τα αντιπαραθέσει με τα σημερινά αδιέξοδα του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου