Μέσα σε σχολική αίθουσα της Γ’ Γυμνασίου, την ώρα του διαλείμματος 6 παιδιά -ανάμεσά τους και ένα κορίτσι- έπιασαν ένα συμμαθητή τους, τον έδεσαν με πετονιά στο λαιμό και στο σώμα και τον χλεύαζαν. Κάποιοι άλλοι μαθητές παρακολουθώντας αυτό το μπούλινγκ χαχάνιζαν.
Τέτοια περιστατικά με διαφορετικούς πρωταγωνιστές και με διαφορετικές μορφές, με σκηνικά που αλλάζουν κάθε φορά αλλά κουβαλάνε την ίδια έκφραση βίας, έρχονται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια μέσα κι έξω από τις σχολικές αίθουσες με μια θλιβερή επαναληπτικότητα. Παιδιά οι θύτες, παιδιά και τα θύματα σ΄ ένα κουβάρι αξεδιάλυτο. Το να μιλήσουμε γενικά περί παιδικής παραβατικότητας, γονεϊκής αδιαφορίας και σχολικής ατιμωρησίας δεν οδηγούμαστε πουθενά. Το να θεωρήσουμε πως θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί πυροσβεστικά με κάποιες πειθαρχικές ποινές στο σπίτι ή στο σχολείο δε θα έλυνε το πρόβλημα. Αν για κάτι πρέπει να αναρωτηθούμε είναι από πού προέρχεται αυτό το κύμα βίας που κατακλύζει τα σχολεία και κάνει παιδιά κι εφήβους να την αναπαράγουν με τόση ένταση πάνω σε συνομηλίκους τους.
Η βία γεννάει βία. Και στην κοινωνία που ζούμε παίρνει πολλές μορφές. Βία είναι η φτώχεια. Η ανεργία. Οι ανισότητες. Οι αποκλεισμοί. Ο ρατσισμός όλων των ειδών. Αυτή τη βία το παιδί τη ζει από τότε που καταλαβαίνει τον εαυτό του. Συγκαλυμμένη ή απροκάλυπτη μπαίνει και μέσα στο σπίτι και στις οικογενειακές σχέσεις. Βία είναι η ανάγκη του φροντιστηρίου και το να μην μπορείς να πας, βία να μένεις έξω από την ομάδα γιατί δε φοράς την τάδε μάρκα ή δεν έχεις το σωστό κινητό, βία παράγει ο πρωταθλητισμός ακόμη και το σχολικό πρόγραμμα με τις διαρκείς εξετάσεις που προάγουν την ένταση και το άγχος της διάκρισης και της πρωτιάς. Η βία είναι τόσο διάχυτη και εκδηλώνεται με τόσους τρόπους, που τελικά ο θύτης είναι ο ίδιος θύμα, παράγωγο της βίας που υφίσταται.
Κατά τα παρατεταμένα lockdowns της πανδημίας, όπου ο φυσικός συγχρωτισμός περιορίστηκε αφύσικα, τα παιδιά βρήκαν ως τρόπο διασκέδασης την προσκόλληση στις οθόνες, στην τηλεόραση, στα video games, στις τηλεοπτικές σειρές και στις ταινίες που διδάσκουν τη βία με αποτέλεσμα να αυξάνεται μέσα τους το επιθετικό άγχος και ο μιμητισμός της βίας να γίνεται τρόπος ζωής.
Η πολιτεία μειώνοντας συνεχώς τις δαπάνες απογυμνώνει το εκπαιδευτικό σύστημα ολοένα και περισσότερο από τα μέσα εκείνα, που θα μπορούσαν να δράσουν ανασταλτικά στην έκφραση σχολικής βίας. Τα καλλιτεχνικά μαθήματα συρρικνώνονται ή και καταργούνται, η θεατρική αγωγή σταματά στο Δημοτικό, λείπουν οι κοινωνικοί επιστήμονες και εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι με οργανικές θέσεις σε κάθε σχολική μονάδα που θα μπορούσαν να σταθούν πλάι στα παιδιά στηρίζοντάς τα στη σχολική ζωή όπως και οι σχολικοί φύλακες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα απογεύματα για την λειτουργία των σχολικών προαυλίων για άθληση των παιδιών. Οι εκπαιδευτικοί χάνουν τον πρωτεύοντα ρόλο τους στην ολόπλευρη μαθησιακή διαδικασία και λειτουργούν σαν κακοπληρωμένοι υπάλληλοι που τρέχουν να προλάβουν τη διδακτέα ύλη εφαρμόζοντας εκόντες άκοντες τις σκοπιμότητες των εκάστοτε κυβερνητικών επιλογών. Δε δημιουργούνται σχολές γονέων σε κάθε σχολείο ούτε δίνεται χρόνος για πολιτιστικές εκδηλώσεις που προάγουν την ψυχική καλλιέργεια με αποτέλεσμα ο μαθητής να βλέπει το σχολείο σαν καταναγκαστικό έργο και όχι ως ένα ευχάριστο περιβάλλον, ως χώρο ελεύθερης έκφρασης και δημιουργίας.
Ευχή και στόχος θα έπρεπε αναμφίβολα να είναι το σχολείο να μην αποτελεί απλά ένα μορφωτικό χώρο αλλά και ένα οργανωμένο κοινωνικό περιβάλλον, στο οποίο θα ολοκληρώνεται η προσωπικότητα, θα διαμορφώνεται ο χαρακτήρας και θα αναπτύσσεται η κοινωνικότητα των παιδιών μέσα από υγιείς σχέσεις συνεργατικότητας και αλληλεγγύης. Η σχολική όμως μονάδα είναι μια νησίδα μέσα σ έναν ωκεανό που δεν επικοινωνεί με καμιά στεριά; Είναι ένας χώρος απομονωμένος; Δεν είναι κομμάτι της κοινωνίας και δεν δέχεται την επίδραση και τον επηρεασμό της; Κατά πόσο τα πρότυπα που καλλιεργεί και οι αξίες που πρεσβεύει μπορούν να μείνουν έξω από το σχολικό περιβάλλον; Κατά πόσο είναι εφικτό να μην εισχωρήσει στα σχολεία η βία, που είναι ο πυρήνας αυτής της σκληρά ανταγωνιστικής κοινωνίας, στην οποία για να επιβιώσεις πρέπει να γίνεις homo huminis lupus; Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν το σχολείο και η εκπαίδευση που αυτό δίνει πρέπει να λειτουργήσει με στόχο όχι ανατροπής αυτής της άδικης και εκμεταλλευτικής κοινωνίας αλλά διαιώνισής της.
Αυτή όμως η διαπίστωση δεν είναι λόγος να θεωρήσουμε όλα αυτά τα φαινόμενα ως φυσικά και αναπότρεπτα και να τα αποδεχθούμε ως πραγματικότητα της ζωής της δικής μας και των παιδιών μας. Γονείς και εκπαιδευτικοί χέρι χέρι με το κομμάτι εκείνο της κοινωνίας που καταλαβαίνει ότι μάγκας δεν είναι αυτός που χτυπάει τον αδύνατο αλλά αυτός που μάχεται υπέρ των αδυνάτων ας παλέψουμε οργανωμένα και συλλογικά για να κάνουμε αυτές τις αξίες κώδικα ζωής για όλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου