χωρίς ψωμί, χωρίς νερό, πάνω σε πέτρες κι αγκάθια,
για να σας φέρω ψωμί και νερό και τριαντάφυλλα. Την ομορφιά
ποτές μου δεν την πρόδωσα. Ολο το βιος μου το μοίρασα δίκαια.
Μερτικό εγώ δεν κράτησα. Πάμπτωχος. Μ' ένα κρινάκι του αγρού
τις πιο άγριες νύχτες μας φώτισα.
Να με θυμάστε»
(Γιάννης Ρίτσος)
Τον θυμόμαστε πάντα τον Γιάννη Ρίτσο...
(Γιάννης Ρίτσος)
Τον θυμόμαστε πάντα τον Γιάννη Ρίτσο...
Εκείνον, που αγάπησε πολύ την ποίηση και μέσα απ' αυτήν τραγούδησε τον άνθρωπο, την ομορφιά, την επανάσταση.
Αυτόν που δίδαξε ήθος, αξίες, ρωμαλέα στάση ζωής.
Και η ανάγκη μας να σμίξουμε με τα όσα μας άφησε, να καταφεύγουμε στη σπουδαία ποίησή του μεγαλώνει στους δύσκολους καιρούς μας.
Γιατί ήταν αυτός, που απ' την πληγή του κοίταξε του κόσμου την πληγή..
Που μίλησε για τα... δέντρα που δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, για τις... πέτρες που δε βολεύονται κάτω από τα ξένα βήματα.
Που αφουγκράστηκε μια νύχτα το λυγμό της ανθρωπότητας...
Που σφούγγισε το δάκρυ του κόσμου και το έκανε τραγούδι για να σμίξει τον κόσμο.
Ο Γιάννης Ρίτσος είναι σήμερα ένα αξιοθαύμαστο παράδειγμα δημιουργού και ποιητή.
Ενας άνθρωπος που επέλεξε να εμπνέεται από τους λαϊκούς αγώνες και την εργατική τάξη και γι' αυτό μεγαλούργησε.
Ο Γιάννης Ρίτσος είναι σήμερα ένα αξιοθαύμαστο παράδειγμα δημιουργού και ποιητή.
Ενας άνθρωπος που επέλεξε να εμπνέεται από τους λαϊκούς αγώνες και την εργατική τάξη και γι' αυτό μεγαλούργησε.
Τα έργα του είναι διαχρονικά ακριβώς γιατί εκφράζουν τα προβλήματα, τις αγωνίες και τα δικαιώματα των εργαζομένων και της νεολαίας. Δεν ήταν, όμως, μόνο παρατηρητής και "καταγραφέας" αυτών των αγώνων. Στρατεύτηκε με τα υψηλότερα ιδανικά, με τις αξίες του κομμουνιστικού κινήματος. Πολέμησε, εξορίστηκε, βασανίστηκε, βρέθηκε στο δρόμο πάντα παρών στους μεγάλους αγώνες της εργατικής τάξης, του λαού μας, της νεολαίας.
Γι' αυτό εξάλλου τα ποιήματά του βρίσκουν χώρο σε αυτούς αγώνες και τους τροφοδοτούν. Θα έλεγε κανείς που "ξαναγράφονται" μέσα στις διεκδικήσεις και τις διαδηλώσεις».
«Πίσω από τα πράγματα κρύβομαι για να με βρείτε,/
αν δε με βρείτε, θα βρείτε τα πράγματα./
Θ' αγγίξετε εκείνα που άγγιξε το χέρι μου./
Θα σμίξουν τα χνάρια των χεριών μας».
...Και είναι πολλά εκείνα που άγγιξε το χέρι, ο λόγος του Γιάννη Ρίτσου.
«Πίσω από τα πράγματα κρύβομαι για να με βρείτε,/
αν δε με βρείτε, θα βρείτε τα πράγματα./
Θ' αγγίξετε εκείνα που άγγιξε το χέρι μου./
Θα σμίξουν τα χνάρια των χεριών μας».
...Και είναι πολλά εκείνα που άγγιξε το χέρι, ο λόγος του Γιάννη Ρίτσου.
Ο δρόμος του ποιητή που έμελλε να γίνει ο ποιητής του λαού μας - μακρύς, δημιουργικός, δίχως σύνορα.
Οπως και «ο κόσμος», που «δεν έχει σύνορα, και από τις πληγές των ανθρώπων ξεκινάνε τα πέλαγα». Γι' αυτές τις «πληγές» μίλησε, αυτό τον κόσμο ύμνησε μαζί με τις ομορφιές και τις αξίες της ζωής. Η ζωή και το έργο του ποιητή, που στη διάρκεια της μακρόχρονης δημιουργικής πορείας του ύμνησε τον άνθρωπο, τους αγώνες και τις κατακτήσεις του.
Ο ποιητής, ο άνθρωπος, το παιδί της ανάγκης και της θύελλας.
Για εκείνον που σήκωσε ο ίδιος, χέρι χέρι με το λαό μας το σταυρό του, σε όλους τους τόπους των μαρτυρίων και των βασανιστηρίων της μετεμφυλιακής Ελλάδας και έμεινε όρθιος, αλύγιστος, ασυμβίβαστος, γιατί όλα αυτά που βίωσε στη μακρόχρονη δημιουργική του πορεία ήταν συνειδητή επιλογή ζωής.
Μπορεί αρκετοί να μην «παραμέρισαν», όπως προέτρεψε ο Παλαμάς, για να «περάσει ο ποιητής», μα όσο κι αν εμποδιζόταν και διωκόταν από την εξουσία της ξενόδουλης ελληνικής αστικής τάξης και το πνευματικό κατεστημένο της, η ποίησή του ήταν εκείνη που «νίκησε», κατακτώντας την ψυχή του λαού μας, και γι' αυτό θα χτυπάει πάντα στην καρδιά της Ρωμιοσύνης, κατακτώντας και την ψυχή ουκ ολίγων άλλων λαών. Κατέκτησε την ψυχή των ανθρώπων κάθε λαού με το «μήνυμά» του:
«Ο κόσμος, σου λέω, είναι όμορφος
Ο,τι κι αν πεις, ό,τι κι αν κάνεις
όμορφος
Το μέλλον είναι σίγουρο
αδελφέ μου».
Στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου το πάθος για ζωή και η βίωση της καθημερινότητας, με όλες τις αισθήσεις σε εγρήγορση, υποδεικνύουν στον άνθρωπο μια αιώνια «νεότητα». Μια «νεότητα» που συνδέεται με την αναγέννηση του κοινωνικοπολιτικού οράματός του, για τη σοσιαλιστική κοινωνία του ανθρώπου. Παράλληλα με τον έρωτα, ο ποιητής υμνεί την επανάσταση, την επαναστατική συμπεριφορά, το μεγαλείο των κοινωνικών αγώνων και έτσι ξαναγυρίζει σε παλαιότερα σύμβολα του έργου του:
Στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου το πάθος για ζωή και η βίωση της καθημερινότητας, με όλες τις αισθήσεις σε εγρήγορση, υποδεικνύουν στον άνθρωπο μια αιώνια «νεότητα». Μια «νεότητα» που συνδέεται με την αναγέννηση του κοινωνικοπολιτικού οράματός του, για τη σοσιαλιστική κοινωνία του ανθρώπου. Παράλληλα με τον έρωτα, ο ποιητής υμνεί την επανάσταση, την επαναστατική συμπεριφορά, το μεγαλείο των κοινωνικών αγώνων και έτσι ξαναγυρίζει σε παλαιότερα σύμβολα του έργου του:
«Οχι γονατιστός
ολόρθος ανυψώνω την ακμαία
προσευχή μου/... αγιασθήτω τ' όνομα του Ανθρώπου
... αγιασθήτω η Ενάρετη Ειρήνη επί Γης και εν Υψί
στοις...».
Το πλήθος των μεγάλων διεθνών βραβείων και τιμητικών τίτλων από ξένες ακαδημίες, πανεπιστήμια και διεθνείς οργανισμούς, των κρατικών παρασήμων και των ξένων εκδόσεων με έργα του, «προσυπογράφουν» την καταξίωσή του μαζί με την αγάπη του ελληνικού λαού. Μια αγάπη που τίμησε τον ποιητή όσο και ο ίδιος ο ποιητής τίμησε τον πόνο και τον πόθο, τον αγώνα και το όνειρο του λαού, με το έργο του.
Το πλήθος των μεγάλων διεθνών βραβείων και τιμητικών τίτλων από ξένες ακαδημίες, πανεπιστήμια και διεθνείς οργανισμούς, των κρατικών παρασήμων και των ξένων εκδόσεων με έργα του, «προσυπογράφουν» την καταξίωσή του μαζί με την αγάπη του ελληνικού λαού. Μια αγάπη που τίμησε τον ποιητή όσο και ο ίδιος ο ποιητής τίμησε τον πόνο και τον πόθο, τον αγώνα και το όνειρο του λαού, με το έργο του.
Σημείωση: Στον κατάλογο των θαυμαστών και κριτικών της ποίησης του Γιάννη Ρίτσου εξέχουσα θέση κατέχει ο Κωστής Παλαμάς, που το 1937 «ξυπνώντας από το γεροντικό βύθισμα», όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά έγραψε, σχολίασε το «Τραγούδι της αδελφής μου» και χαρακτήρισε την ποίηση του 28χρονου τότε λογοτέχνη «ιχώρ». Ιχώρ είναι ο αιθέριος χυμός που, κατά την ελληνική θρησκεία, έρεε στις φλέβες των θεών. Στο τετράστιχό του ο Παλαμάς ανέφερε:
«Το ποίημά σου το πικρό το ζουν ιχώρ κι αιθέρας
καθάριος όρθρος της αυγής, μηνάει το φως της μέρας.
Σε μια φρικίαση τραγική χαμoγελάει μιας πλάσης ρυθμός.
Παραμερίζουμε ποιητή για να περάσεις».
«Το τραγούδι της αδελφής μου» ήταν μια πραγματική αποκάλυψη. Μερικοί χαρακτηριστικοί στίχοι του:
«Όλα μ’ αρνήθηκαν,
«Το ποίημά σου το πικρό το ζουν ιχώρ κι αιθέρας
καθάριος όρθρος της αυγής, μηνάει το φως της μέρας.
Σε μια φρικίαση τραγική χαμoγελάει μιας πλάσης ρυθμός.
Παραμερίζουμε ποιητή για να περάσεις».
«Το τραγούδι της αδελφής μου» ήταν μια πραγματική αποκάλυψη. Μερικοί χαρακτηριστικοί στίχοι του:
«Όλα μ’ αρνήθηκαν,
όλα τ’ αρνήθηκα.
Δε με παρηγορεί ούτε η σκέψη.
Ό,τι αγάπησα/ μου το πήρε ο θάνατος
κι η τρέλα.
Έμεινα μόνος
κάτω από τα ερείπια του ουρανού μου
ν’ αριθμώ τους θανάτους.
Η καταιγίδα σάρωσε το δρόμο μου
τα λευκά χνάρια του Θεού.
Δεν μπορώ να ξαναβρώ το θάνατο.
Οι αγαπημένοι μου νεκροί
με ανάστησαν για να τους κλαίω».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου