Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2020

Σώτια Τσώτου: «Η σύγχρονη Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» (Λιβαδειά, 14 Μαΐου 1942 - Αθήνα, 10 Δεκεμβρίου 2011 )

Σαν σήμερα

 

Γεννήθηκε στη Λιβαδειά στις 14 Μαΐου 1942. Ήταν το πέμπτο παιδί του Γιώργου Κρανιώτη, που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς τον Σεπτέμβριο του 1943 μπροστά στο σπίτι του το οποίο στη συνέχεια πυρπόλησαν.
Τα τραγικά εκείνα γεγονότα, τρομοκράτησαν τη μητέρα της Ειρήνη η οποία εξαφανίστηκε και ήταν αγνοούμενη μέχρι το 1950, οπότε βρέθηκε να νοσηλεύεται στο Νοσοκομείο της Βούλας.

 Η διάλυση της οικογένειας είχε ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση της μικρής από τη γενέθλια γη. Συγγενείς της μητέρας της την έφεραν σε ηλικία δύο ετών στην Αθήνα, όπου υιοθετήθηκε από την εύπορη οικογένεια του Χαράλαμπου και της Δέσποινας Τσώτου. 

Φοίτησε στο Ιδιωτικό Δημοτικό Σχολείο ''Μαρσέλου''. Συνέχισε στο Α' Γυμνάσιο, στην Πλάκα, τα τρία πρώτα χρόνια και μετά στην Ελληνογαλλική Σχολή Καλογραιών ''Άγιος Ιωσήφ''. Σπούδασε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στις Δραματικές σχολές του Πέλου Κατσέλη και του Κωστή Μηχαηλίδη. 

Παράλληλα, από 18 χρονών, εργάστηκε ως δημοσιογράφος καλύπτοντας το πολιτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα "Ελευθερία''. Η δημοσιογραφική της καριέρα τελείωσε, όταν διακόπηκε η κυκλοφορία της ''Ελευθερίας'', τον Απρίλιο του 1967 και ξεκίνησε η εμπλοκή της με τη στιχουργική. Το 1972 στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης, απέσπασε το 1ο Βραβείο με το τραγούδι «Αν ήμουν πλούσιος» που τραγούδησε ο Δώρος Γεωργιάδης και το 1974 το 2ο Βραβείο, στο ίδιο Φεστιβάλ, με το «Αν» σε μουσική Γιώργου Κριμιζάκη και ερμηνευτή τον Μιχάλη Βιολάρη.

Το 1979 στο Φεστιβάλ Τραγουδιού της Eurovision, το τραγούδι της «Σωκράτης» σε μουσική Δώρου Γεωργιάδη και ερμηνεύτρια την Ελπίδα κατέλαβε την 8η θέση. Είχε επίσης πολλές συμμετοχές και διακρίσεις σε διάφορα Φεστιβάλ Τραγουδιού όπως της Σόφιας και του Τόκιο. Τον χειμώνα του 1978 η Μαρινέλλα ανέβασε στο νυχτερινό κέντρο "Ζουμ" ένα μουσικό υπερθέαμα με τίτλο «Εικόνες», παρουσιάζοντας κοινωνικά τραγούδια σε στίχους της Τσώτου και μουσική του Δώρου Γεωργιάδη.

 Τα Χριστούγεννα του 1990, στο εορταστικό πρόγραμμα του ΑΝΤ1 που παρουσίασε η Αλίκη Βουγιουκλάκη, έγραψε τη μια από τις τέσσερις αυτοτελείς Χριστουγεννιάτικες ιστορίες με τίτλο «Ο τέταρτος μάγος». Την επόμενη χρονιά από το ίδιο κανάλι προβλήθηκε η σειρά του Μανούσου Μανουσάκη «Φάκελος Αμαζών» με τον Γρηγόρη Βαλτινό που ήταν βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της. Έγραψε επίσης τους στίχους για τα τραγούδια της σειράς σε μουσική του Μίμη Πλέσσα.

Το 1999, στο θέατρο Αθηνά, παρουσιάστηκε το έργο της «Παραμονές του 2000» σε μουσική του Κώστα Χατζή. Το 2007, στην τηλεοπτική σειρά «Για την καρδιά ενός αγγέλου», έγραψε το τραγούδι των τίτλων τέλους που ερμήνευσε ο Δημήτρης Μητροπάνος.

 Έχει κάνει δύο δίσκους στην Ελβετία με τον Tery Denis. Υπήρξε από τις σημαντικότερες στιχουργούς που πέρασαν από το ελληνικό τραγούδι. Έχει γράψει στίχους για 340 μεμονομένα τραγούδια και 16 προσωπικά άλμπουμ. Τα περισσότερα από αυτά έχουν γίνει μεγάλες επιτυχίες και έχουν ερμηνευτεί από πολλούς γνωστούς τραγουδιστές. 

Ο πολύς κόσμος αγνοεί οτι έχει τραγουδήσει στίχους της, σε πασίγνωστα τραγούδια. «Εμείς θα δοξαστούμε μετά θάνατο» έλεγε αυτοσαρκαζόμενη στους φίλους της. Πράγματι η υστεροφημία της βασίστηκε στη σεμνότητά της, στην ακεραιότητα του χαρακτήρα της και φυσικά στους στίχους της. 

Ενδεικτικά τραγούδια της: «Μη μας περιφρονάς», «Ο κύριος κανείς», «Πάλι ύπνος δε με πιάνει», «Είμαι ένας άνθρωπος απλός», «Είναι νωρίς για δάκρυα, Στέλλα», «Η Μαρία των βράχων», «Αγαπιόμασταν Χριστέ μου», «Να της πείτε καπετάνιοι χαιρετίσματα», «Εγώ τι έχω και τι θα 'χω», «Του χρόνου τέτοια μέρα», «Δροσοσταλιά μου», «Ας πούμε αν θες», «Μου 'ταξες ταξίδι να με πας», «Για 'σένανε μπορώ», «Αθήνα», «Μόνο η αγάπη μένει», «Ο αφέντης λαός», «Όλα μας τα πλούτη», «Κι όμως, κι όμως», «Ο Κοσμάς κι ο κόσμος» κ.α.

 

Ο Γιώργος Παπαστεφάνου σε συνέντευξη του είχε πει για τη Σώτια: «...έγραφε στίχους αντρίκιους, στιβαρούς, κάτι που μας έκανε τότε να τη βαφτίσουμε θηλυκό Λευτέρη Παπαδόπουλο». Ο Καζαντζίδης τη χαρακτήριζε ''μεγάλη στιχουργό'' και την αποκαλούσε "σύγχρονη Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου''. Η Τσώτου απέκτησε δύο κόρες, τη Δέσποινα που είναι δημοσιογράφος και την Ασημένια που είναι μουσικός και τραγουδίστρια. Πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 2011, από καρκίνο.

Το τραγούδι «Από το αεροπλάνο», σε μουσική του Κώστα Χατζή, γράφτηκε κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας. Μένοντας άνεργη η Σώτια, σκέφτηκε να ζητήσει δουλειά στις εφημερίδες ''Μακεδονία'' και ''Θεσσαλονίκη''.


Φτάνοντας στο αεροδρόμιο του Ελληνικού συνελήφθη. Της έγινε εξονυχιστικός έλεγχος και υποβλήθηκε σε ανάκριση που κράτησε ώρες, με αποτέλεσμα να χάσει την πτήση της. Αργότερα αφέθηκε ελεύθερη και επιβιβάστηκε στο επόμενο αεροπλάνο για Θεσσαλονίκη.

Όταν απογειώθηκε, κοίταξε από ψηλά και σκέφτηκε: «Κοίταξε πως φαντάζουν από εδώ ψηλά. Μοιάζουν μυρμήγκια οι άνθρωποι». Ένιωσε ελεύθερη αλλά και θυμωμένη με όλα αυτά που είχε ζήσει στο αεροδρόμιο. Εκείνη τη στιγμή αποφάσισε ότι το πρώτο της ρεπορτάζ, όταν θα ασχολιόταν ξανά με τη δημοσιογραφία, θα ήταν σχετικό με τα συναισθήματα των ανθρώπων που βλέπουν τον κόσμο από ψηλά, από το αεροπλάνο.

 Στη Θεσσαλονίκη δεν κατάφερε να βρει δουλειά, έτσι το ρεπορτάζ... έγινε στίχος. Από τότε εγκατέλειψε τη δημοσιογραφία και ασχολήθηκε με την ποίηση και το τραγούδι. Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας έγραψε τραγούδια διαμαρτυρίας, τα οποία βρήκαν ιδανικό ερμηνευτή τον Κώστα Χατζή, όπως τα: «Ο Στρατής», «Της γειτονιάς μας ο τρελός», «Ένας Γερμανός και μια Εβραία», «Κάτι τρέχει», «Λεωφορείο ο κόσμος» κ.α. Η συνεργασία αυτή καθόρισε την καριέρα της.


Κορυφαία επίσης στιγμή δημιουργίας, ήταν ο δίσκος τους «Ρεσιτάλ», του οποίου οι πωλήσεις ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο. Ανάμεσα στα τραγούδια της συλλογής ήταν τα: «Σύνορα η αγάπη δε γνωρίζει», «Σπουδαίοι άνθρωποι, αλλά», «Σ' αγαπώ (όπως η μάνα το παιδί)», «Κι ύστερα», «Δεν είμ' εγώ», «Η αγάπη όλα τα υπομένει» κ.α. Σταθμοί στη στιχουργική της πορεία θεωρούνται, ακόμα, οι δυο δίσκοι με τον Στέλιο Καζαντζίδη που περιείχαν σημαντικές επιτυχίες, όπως τα γνωστά τραγούδια: «Βραδιάζει», «Έι καπετάνιε», «Ξέρω νεκρούς», «Έφυγες φίλε» κ.α.


Συνελήφθη αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της επταετίας των συνταγματαρχών. Στην απομόνωση και στα κρατητήρια έγραφε στίχους. Από τις εκεί εμπειρίες της εμπνεύστηκε τα δύο τραγούδια που την έκαναν ευρύτερα γνωστή ως στιχουργό, το «Βρε δε βαριέσαι, αδελφέ» και το «Να 'τανε το '21». Είχε πει σε συνέντευξή της: «Το ΄68 ήμουνα στην απομόνωση 29 μέρες. Όταν βγήκα… [όλα] ήταν ''μια χαρά''… Ο κόσμος έτρωγε, έπινε… Δεν ήμουνα μόνο εγώ, όλα τα κρατητήρια ήτανε γεμάτα. Πάρα πολύς κόσμος υπέφερε. Τότε έγραψα το «Δε βαριέσαι αδερφέ»… Μόνο ο Χατζής μπορούσε να το πει. Εκείνος το ήξερε, το καταλάβαινε…».

Το «Να 'τανε το '21» σε μουσική του Σταύρου Κουγιουμτζή υπήρξε μεγάλη εμπορική επιτυχία και καθιέρωσε τον Γιώργο Νταλάρα. Έλεγε η Σώτια: «Τα τραγούδια μου έχουν έναν μύθο. Υπάρχει μια μικρή ιστορία μέσα εκεί. Δεν είναι παράθεση εικόνων και λέξεων μόνο». Είχε αναφέρει, με χιούμορ, σε συνέντευξή της ότι όφειλε την ενασχόλησή της με τη στιχουργική σε δύο Παπαδόπουλους, τον δικτάτορα και τον στιχουργό - ποιητή Λευτέρη Παπαδόπουλο, ο οποίος την ενθάρρυνε σε αυτή τη δραστηριότητα

.


Πηγή:pelop.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου