Σπύρος Μανουσέλης
Φανταζόμαστε συνήθως τη μνήμη σαν ένα εύτακτο αρχείο μέσα στον εγκέφαλό μας.
Ενα αρχείο ανθεκτικό στον χρόνο, όπου καταγράφονται πιστά και ταξιθετούνται επιμελώς τόσο οι σημαντικές όσο και οι ασήμαντες πληροφορίες.
Το δύσκολο ωστόσο είναι να κατανοήσουμε το πού και το πώς ακριβώς καταγράφονται, παγιώνονται και ανακαλούνται επιλεκτικά οι εμπειρίες και τα βιώματα της ζωής μας από τον εγκεφαλικό «αρχειοθέτη».
Πράγματι, στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι διαρκώς ενεργός ένας εσωτερικός μηχανισμός που σαν ένας πραγματικός αρχειοθέτης φροντίζει για την εύτακτη ταξινόμηση, αποθήκευση και ανάκτηση των μνημονικών καταγραφών, τις οποίες μπορεί να ανασύρει με ευκολία όποτε χρειάζεται.
Πριν από λίγες ημέρες το διεθνούς κύρους περιοδικό «Neuron» δημοσίευσε μια σημαντική έρευνα που οδήγησε στον εντοπισμό αυτού του μηχανισμού, γεγονός που πιθανότατα θα συμβάλει αποφασιστικά στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση διαφόρων σοβαρών νευροεκφυλιστικών παθήσεων, όπως η καταστροφική για τη μνήμη νόσος Αλτσχάιμερ.
Η έρευνα είναι προϊόν της συνεργασίας Αμερικανών ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Palo Alto της Καλιφόρνια (ΗΠΑ) με Γερμανούς ερευνητές από το Γερμανικό Κέντρο για τις Νευροεκφυλιστικές Παθήσεις (DZNE) του Πανεπιστημίου της Βόννης (Γερμανία).
Οι ερευνητές εστίασαν το ενδιαφέρον τους στη συστηματική μελέτη του ιππόκαμπου, μιας εγκεφαλικής δομής που βρίσκεται στο βάθος, δηλαδή στην έσω μοίρα του κροταφικού λοβού του εγκεφάλου.
Από καιρό ήταν γνωστό ότι ο ιππόκαμπος παίζει αποφασιστικό ρόλο στον σχηματισμό της μνήμης, ενώ η καταστροφή του -από τραυματισμό ή από νευρολογική πάθηση- συνδέεται στενά με την αμνησία.
Απ’ ό,τι φαίνεται, στον ιππόκαμπο συντελείται ένα πανδαιμόνιο πληροφοριακής επεξεργασίας: εδώ καταγράφονται πρόσκαιρα τα νέα μνημονικά ίχνη των εμπειριών μας ενώ, ταυτοχρόνως, αυτή η δομή εμπλέκεται στην ανάκληση κάποιων άλλων ήδη καταγεγραμμένων μνημών.
Σε αυτές τις δύο επιλεκτικές διεργασίες ταξινόμησης και ανάκλησης πρωταγωνιστούν ειδικοί νευρώνες του ιππόκαμπου, τα λεγόμενα αστροκύτταρα, τα οποία επιβάλλουν κάποια τάξη σε αυτό το μνημονικό χάος.
Οπως διαπίστωσαν από αυτή την έρευνα, σε αυτή τη διεργασία επιλεκτικής ταξινόμησης πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο νευροδιαβιβαστής ακετυλοχολίνη, ένα μόριο-διαβιβαστής πληροφοριών μεταξύ των νευρικών κυττάρων.
Στα άτομα που υποφέρουν από κάποια σοβαρή μορφή αμνησίας, όπως π.χ. από τη νόσο Αλτσχάιμερ, αυτός ο νευροδιαβιβαστής τίθεται εκτός λειτουργίας.
Για πολλά χρόνια οι ειδικοί πίστευαν ότι η ακετυλοχολίνη εμπλέκεται άμεσα στη διάκριση και άρα στην ταξινόμηση των διαφορετικών πληροφοριών που φτάνουν στον ιππόκαμπο.
«Τώρα δείξαμε, για πρώτη φορά, ότι αυτός ο νευροδιαβιβαστής διεγείρει τα αστροκύτταρα» όπως διευκρίνισε σε πρόσφατη δήλωσή του ο Milan Pabst, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βόννης και ένας από τους πρωταγωνιστές αυτής της έρευνας.
Με την ανακάλυψη αυτή είναι πλέον ορατή η δυνατότητα, στο μέλλον, να τροποποιούν γενετικά τα αστροκύτταρα ώστε να παράγουν περισσότερη ακετυλοχολίνη σε ασθενείς που υποφέρουν από Αλτσχάιμερ.
ΕΦ-ΣΥΝ
Φανταζόμαστε συνήθως τη μνήμη σαν ένα εύτακτο αρχείο μέσα στον εγκέφαλό μας.
Ενα αρχείο ανθεκτικό στον χρόνο, όπου καταγράφονται πιστά και ταξιθετούνται επιμελώς τόσο οι σημαντικές όσο και οι ασήμαντες πληροφορίες.
Το δύσκολο ωστόσο είναι να κατανοήσουμε το πού και το πώς ακριβώς καταγράφονται, παγιώνονται και ανακαλούνται επιλεκτικά οι εμπειρίες και τα βιώματα της ζωής μας από τον εγκεφαλικό «αρχειοθέτη».
Πράγματι, στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι διαρκώς ενεργός ένας εσωτερικός μηχανισμός που σαν ένας πραγματικός αρχειοθέτης φροντίζει για την εύτακτη ταξινόμηση, αποθήκευση και ανάκτηση των μνημονικών καταγραφών, τις οποίες μπορεί να ανασύρει με ευκολία όποτε χρειάζεται.
Πριν από λίγες ημέρες το διεθνούς κύρους περιοδικό «Neuron» δημοσίευσε μια σημαντική έρευνα που οδήγησε στον εντοπισμό αυτού του μηχανισμού, γεγονός που πιθανότατα θα συμβάλει αποφασιστικά στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση διαφόρων σοβαρών νευροεκφυλιστικών παθήσεων, όπως η καταστροφική για τη μνήμη νόσος Αλτσχάιμερ.
Η έρευνα είναι προϊόν της συνεργασίας Αμερικανών ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Palo Alto της Καλιφόρνια (ΗΠΑ) με Γερμανούς ερευνητές από το Γερμανικό Κέντρο για τις Νευροεκφυλιστικές Παθήσεις (DZNE) του Πανεπιστημίου της Βόννης (Γερμανία).
Οι ερευνητές εστίασαν το ενδιαφέρον τους στη συστηματική μελέτη του ιππόκαμπου, μιας εγκεφαλικής δομής που βρίσκεται στο βάθος, δηλαδή στην έσω μοίρα του κροταφικού λοβού του εγκεφάλου.
Από καιρό ήταν γνωστό ότι ο ιππόκαμπος παίζει αποφασιστικό ρόλο στον σχηματισμό της μνήμης, ενώ η καταστροφή του -από τραυματισμό ή από νευρολογική πάθηση- συνδέεται στενά με την αμνησία.
Απ’ ό,τι φαίνεται, στον ιππόκαμπο συντελείται ένα πανδαιμόνιο πληροφοριακής επεξεργασίας: εδώ καταγράφονται πρόσκαιρα τα νέα μνημονικά ίχνη των εμπειριών μας ενώ, ταυτοχρόνως, αυτή η δομή εμπλέκεται στην ανάκληση κάποιων άλλων ήδη καταγεγραμμένων μνημών.
Σε αυτές τις δύο επιλεκτικές διεργασίες ταξινόμησης και ανάκλησης πρωταγωνιστούν ειδικοί νευρώνες του ιππόκαμπου, τα λεγόμενα αστροκύτταρα, τα οποία επιβάλλουν κάποια τάξη σε αυτό το μνημονικό χάος.
Οπως διαπίστωσαν από αυτή την έρευνα, σε αυτή τη διεργασία επιλεκτικής ταξινόμησης πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο νευροδιαβιβαστής ακετυλοχολίνη, ένα μόριο-διαβιβαστής πληροφοριών μεταξύ των νευρικών κυττάρων.
Στα άτομα που υποφέρουν από κάποια σοβαρή μορφή αμνησίας, όπως π.χ. από τη νόσο Αλτσχάιμερ, αυτός ο νευροδιαβιβαστής τίθεται εκτός λειτουργίας.
Για πολλά χρόνια οι ειδικοί πίστευαν ότι η ακετυλοχολίνη εμπλέκεται άμεσα στη διάκριση και άρα στην ταξινόμηση των διαφορετικών πληροφοριών που φτάνουν στον ιππόκαμπο.
«Τώρα δείξαμε, για πρώτη φορά, ότι αυτός ο νευροδιαβιβαστής διεγείρει τα αστροκύτταρα» όπως διευκρίνισε σε πρόσφατη δήλωσή του ο Milan Pabst, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βόννης και ένας από τους πρωταγωνιστές αυτής της έρευνας.
Με την ανακάλυψη αυτή είναι πλέον ορατή η δυνατότητα, στο μέλλον, να τροποποιούν γενετικά τα αστροκύτταρα ώστε να παράγουν περισσότερη ακετυλοχολίνη σε ασθενείς που υποφέρουν από Αλτσχάιμερ.
ΕΦ-ΣΥΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου