Τρίτη 10 Μαΐου 2016

Παράδοξη Φαντασία - και η αληθινή ιστορία μιας έκρηξης ηφαιστείου

Γελωτοποιός


Κάποιες φορές η φαντασία μπορεί να κάνει προβλέψεις που μοιάζουν -στην καλύτερη περίπτωση- παράξενες συμπτώσεις, αν όχι μεταφυσικές.

Δεν αποκλείω τίποτα, ούτε και την πιθανότητα να μπορούμε να «δούμε» πράγματα έξω απ’ τη «φυσιολογική» ροή της πραγματικότητας.

Όμως για την ώρα θα προτιμήσω την πιο απλή εξήγηση: Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι τόσο ισχυρός, που αν αφεθεί να λειτουργήσει χωρίς αυτό-λογοκρισία, τότε πράγματι μπορεί να «δει» πολλά.

Τι εννοώ θα καταλάβετε αφού διαβάσετε μια ιστορία καταστροφής, απ’ τις αρχές του 20ου αιώνα.

~~{}~~

Το 1902 εξερράγη το όρος Πελέ, στη νήσο Μαρτινίκα. Ήταν η πιο δολοφονική έκρηξη ηφαιστείου που έχει καταγραφεί στον εικοστό αιώνα.

Στους πρόποδες του ηφαιστείου ήταν χτισμένη η πόλη Σαιντ Πιέρ, γνωστή ως το «Παρίσι της Καραϊβικής». 28.000 άνθρωποι ζούσαν εκεί στις 8 Μαΐου 1902. Μέχρι το μεσημέρι εκείνης της ημέρας είχαν σκοτωθεί όλοι, εκτός από τρεις.

Το ηφαίστειο είχε δώσει προμηνύματα της επερχόμενης καταστροφής. Με τις πρώτες εκρήξεις, στις 23 Απριλίου, φίδια άρχισαν να κατεβαίνουν απ’ το βουνό, να μπαίνουν στα χωράφια, στην πόλη. 50 άνθρωποι πέθαναν από τσιμπήματα φιδιών εκείνη τη μέρα. Στην εκκλησία ο ιερέας είχε μιλήσει για τις Πληγές του Φαραώ.

Τις επόμενες μέρες το νερό της λίμνης ξεκίνησε να βράζει. Το καυτό νερό ανακατώθηκε με πετρώματα και ξεχείλισε. Δημιούργησε ένα λαχάρ, ένα καυτό ποτάμι λάσπης, που κατέβηκε με ταχύτητα 100 χιλιομέτρων την ώρα και έκαψε 23 εργάτες σ’ ένα εργοστάσιο. Όταν έπεσε στη θάλασσα το λαχάρ δημιούργησε τσουνάμι τριών μέτρων.

Πολλοί κάτοικοι προσπάθησαν να εγκαταλείψουν την πόλη, όμως ο κυβερνήτης δεν τους άφησε να φύγουν. Έστησε μπλόκα και απαγόρευσε την έξοδο προκειμένου να γίνουν οι εκλογές που ήταν προγραμματισμένες για τις 11 Μαΐου. Οι εφημερίδες αναγκάστηκαν να γράψουν ότι δεν συνέτρεχε κανένας λόγος ανησυχίας.

Στις 7:50 το πρωί της 8ης Μαΐου το ηφαίστειο εξερράγη. Μια πυροκλαστική ροή, ένα καυτό σύννεφο κατευθύνθηκε προς την πόλη με 160 χιλιόμετρα ανά ώρα. Χρειάστηκε μόνο ένα λεπτό για να φτάσει και να την καταστρέψει ολόκληρη. Οι κάτοικοι άκουσαν την έκρηξη και πριν καν προλάβουν να καταλάβουν τι συνέβαινε, πριν να προλάβουν να τρέξουν, ήταν όλοι νεκροί.

Σχεδόν όλοι. Επέζησαν μόνο τρεις.

~~

Ο πρώτος ήταν ένας εγκληματίας, ο Ζαν Γκερ. Λαθρέμπορος, νταβατζής και βιαστής, είχε πιαστεί επ’ αυτοφόρω να λιώνει το κεφάλι ενός κοριτσιού, που λίγο πριν είχε βιάσει. Στο δικαστήριο δεν έδειξε καμιά μεταμέλεια για την πράξη του. Ούτε καν απαντούσε στις ερωτήσεις του εισαγγελέα και του δικαστή. Καταδικάστηκε σε θάνατο δια απαγχονισμού.

Μέχρι να εκτελεστεί, στις 18 Μαΐου, μια βδομάδα μετά τις εκλογές, κλείστηκε στην απομόνωση. Αυτή ήταν μια τρύπα στο έδαφος, που σφράγιζε με τσιμεντένια πλάκα. Οι φυλακισμένοι την αποκαλούσαν «Ο Τάφος». Όποιος έμπαινε εκεί μέσα έβγαινε μόνο για να πεθάνει. Ο Γκερ ρίχτηκε στον Τάφο χωρίς να διαμαρτυρηθεί. Στον παπά που πήγε να τον ρωτήσει αν ήθελε να εξολομογηθεί είπε μόνο: «Ο Θεός σου είναι μια τρίχα απ’ τ’ αρχίδια μου».

Όταν έγινε η έκρηξη ο Γκερ επιβίωσε, ακριβώς επειδή ήταν κλεισμένος μέσα στον Τάφο.

~~

Ο δεύτερος επιζώντας ήταν ένα παιδί, ο οκτάχρονος Λουί Σαντέ, νόθος γιος μιας κρεολής κι ενός Γάλλου.

Ο Λουί έμενε με τη μητέρα του σ’ ένα υπόγειο, λίγα μέτρα απ’ το δημαρχείο που κατεδαφίστηκε ολοσχερώς απ’ τα nuee ardentes, τα πυρακτωμένα νέφη. Το βράδυ της 7ης Μαΐου δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Η μητέρα του έμεινε στο πλευρό του για να του διώχνει τους εφιάλτες. Το πρωί αποφάσισε να μην τον στείλει στο σχολείο, αφού είχε κλείσει τα μάτια λίγο πριν το ξημέρωμα. Τον άφησε να κοιμάται στο δίχως παράθυρα δωμάτιο τους κι έφυγε για το λιμάνι, όπου δούλευε σ’ ένα εργοστάσιο κονσερβοποιίας σαρδέλων.

Εκείνη κάηκε μαζί με το εργοστάσιο. Ο Λουί άκουσε μέσα στο όνειρο την έκρηξη και τις σύντομες κραυγές αγωνίας και πόνου των ανθρώπων που πέθαιναν από το πυρ εξ ουρανού. Αλλά δεν ξύπνησε, μέχρι που κανείς πια δεν είχε απομείνει.

~~

Η τρίτη περίπτωση, η τρίτη επιζήσουσα, ήταν η πιο παράξενη. Ήταν μια κοπέλα χωρίς όνομα, χωρίς παρελθόν, χωρίς μνήμη, που βρέθηκε αναίσθητη -και ζωντανή- σε μια μικρή βάρκα κοντά στο λιμάνι.

Ποτέ δεν διευκρινίστηκε πώς επέζησε, ποια ήταν, πώς την έλεγαν.

Το μόνο που είπε, σε κατάσταση σοκ, ήταν ότι είχε περπατήσει πάνω στα νερά.

~~{}~~

Το όρος Πελέ έκανε άλλες δύο εκρήξεις, μία στις 20 Μαΐου και η τελευταία στις 30 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς. Όσα κτίρια της πόλης είχαν μείνει όρθια ισοπεδώθηκαν κι αυτά.

Ο Γκερ με τον μικρό Λουί και την κοπέλα περισυλλέχτηκαν από γαλλικά πολεμικά πλοία. Λέγεται ότι οι επιζήσαντες είχαν αναγκαστεί να καταφύγουν στον κανιβαλισμό, για να επιβιώσουν μέχρι τον Αύγουστο. Έτρωγαν τα ψημένα πτώματα των ανθρώπων που έβρισκαν.

Στον Γκερ δόθηκε χάρη, απ’ τον Γάλλο πρόεδρο. Πολέμησε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έπειτα εγκαταστήθηκε στην Τουλόν, όπου εργάστηκε και έκανε οικογένεια. Πέθανε 87 χρονών.

Ο Λουί υιοθετήθηκε από Καναδούς γονείς. Σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό, όταν κοιμήθηκε στο τιμόνι του φορτηγού που οδηγούσε, μόλις 25 χρονών.

Η κοπέλα χωρίς όνομα έγινε μοναχή. Εξαφανίστηκε απ’ τη μονή ένα βράδυ και ποτέ δεν βρέθηκαν ίχνη της.

Η πόλη του Άγιου Πέτρου στη Μαρτινίκα ξαναχτίστηκε και τώρα ζουν σ’ αυτή 5.000 ψυχές.

~~~~~~~~~~{}~~~~~~~~~~

Μόλις προχθές διάβασα στο wikipedia την ιστορία της έκρηξης του όρους Πελέ. Μου έκανε εντύπωση η φράση: «Από τους 28.000 ανθρώπους περίπου που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή στο Σαιν Πιερ επέζησαν μόνο δύο, χωρίς να υπολογίζεται μια κοπέλα που βρέθηκε αναίσθητη σε μια βάρκα κοντά στο λιμάνι».

Το wiki δεν δίνει καμιά άλλη πληροφορία για τους τρεις επιζήσαντες.

Το πρώτο που σκέφτηκα ήταν: «Ποιοι μπορεί να ήταν αυτοί οι τρεις άνθρωποι που σώθηκαν;» Κι αποφάσισα να γράψω μια μικρή αφήγηση γι’ αυτούς, λίγο μετά τα μεσάνυχτα.

Επινόησα τον Γκερ, επειδή μια τέτοια σωτηρία, ανάμεσα από 28.000 ανθρώπους, θα ήταν τόσο παράταιρη για έναν εγκληματία.

«Μ’ έσωσε ο θεός», λένε συνήθως όσοι επιβιώνουν από μεγάλες καταστροφές, λες κι ο θεός διαλέγει να σώσει εκείνον συγκεκριμένα, ενώ αφήνει άλλους 27.999 να πεθαίνουν. Τι θεός είναι αυτός που παίζει τζόκερ με τους ανθρώπους;

Ένας εγκληματίας λοιπόν, ο πρώτος απ’ τους τρεις. Και πώς σώθηκε; Τον έριξαν στην απομόνωση, στον Τάφο. Όλοι κάηκαν κι εκείνος γλίτωσε, ακριβώς επειδή ήταν όχι-ενάρετος. Το αντίθετο απ’ τα Σόδομα και τα Γόμορα.

Ο δεύτερος απ’ τους επιζώντες αποφάσισα να είναι παιδί. Γιατί οι μόνοι αθώοι είναι τα παιδιά. Αντίθεση.

Για την τρίτη δεν χρειαζόταν να επινοήσω τίποτα. Μια κοπέλα που επιβιώνει λιπόθυμη σε μια βάρκα, απ’ τη λαίλαπα, είναι από μόνη της μυθιστορηματικό υλικό. Και φυσικά αυτή η παράξενη κοπέλα εξαφανίζεται από προσώπου γης αργότερα.

~~

Ως εδώ όλα καλά. Χρησιμοποίησα στοιχεία από το wiki, τα συνδύασα με φανταστικές ιστορίες για τους επιζώντες κι αυτό ήταν.

Όμως οι παράξενες συμπτώσεις ξεκινάνε μόλις τώρα.

Ήμουν έτοιμος να κοινοποιήσω την ιστορία έτσι όπως την έγραψα. Μπήκα, λοιπόν, πάλι στο διαδίκτυο και ξεκίνησα να ψάχνω στο «GOOGLE ΕΙΚΟΝΕΣ» φωτογραφίες από εκρήξεις και ηφαίστεια για να βάλω στο κείμενο μου.

Τότε παρατήρησα μια φωτογραφία μ’ ένα μικρό οίκισμα, που έγραφε για το όρος Πελέ «Cell of the sole survivor of the May 8 1902 eruption of Mount Pelee town of..»

Αυτή η εικόνα με οδήγησε σε ένα άλλο site το Atlas Obscura που είχε αυτή την ιστορία 

Εκεί ανακάλυψα έκπληκτος ότι είχα «δει» (τυχαία, συμπτωματικά, μεταφυσικά, διαλέξτε) τον πιο διάσημο επιζήσαντα της έκρηξης

Αυτός ήταν ο Ludger Sylbaris. Είχε συχνά προβλήματα με τον νόμο. Τη μέρα πριν την καταστροφή συνελήφθη για κάποιον καβγά (όπως ισχυρίστηκε μετά ο ίδιος, και δεν υπήρχε κανείς να τον αντικρούσει). Όμως πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Ludger πρέπει να διέπραξε φόνο, γιατί μόνο έτσι δικαιολογείται ότι τον έβαλαν στην απομόνωση.

Η απομόνωση δεν ήταν μια τρύπα στο έδαφος. Ήταν ένα πέτρινο μικρό δωμάτιο με πολύ χοντρούς τοίχους κι ένα μικροσκοπικό παράθυρο.

Η καταδίκη του ήταν η σωτηρία του. Ενώ όλοι οι άλλοι ψήθηκαν ή πέθαναν από ασφυξία, ο κακοποιός επέζησε.

~~

Το δεύτερο παράδοξο, αν και όχι τόσο παράδοξο όσο η περίπτωση του δολοφόνου στην απομόνωση, ήταν το παιδί.

Στο wiki αναφέρει μια κοπέλα που σώθηκε, λιπόθυμη στη βάρκα. Όμως ψάχνοντας περισσότερο (και η αγγλική σελίδα του wiki για την έκρηξη το αναφέρει) ανακάλυψα ότι δεν ήταν «κοπέλα», αλλά ένα κορίτσι δέκα χρονών, η Havivra Da Ifrile. Ο φανταστικός Λουί Σαντέ ήταν οχτώ χρονών, έπεσα δύο χρόνια έξω.

Οι συμπτώσεις δεν τελειώνουν εκεί. Το πραγματικό όνομα του Ludger Sylbaris ήταν Louis-Auguste Cyparis. Νάτος ο φανταστικός Λουί.

Και μια τελευταία «σύμπτωση». Ο τρίτος επιζήσαντας ήταν ο Léon Compère-Léandre. Αυτός υποστήριξε ότι επιβίωσε ξαπλώνοντας στο κρεβάτι του. Οι μελετητές αρνούνται να το δεχτούν αυτό, καθώς κανείς δεν θα μπορούσε να έχει επιβιώσει έτσι. (Κι ο φανταστικός Λουί Σαντέ έτσι τη γλίτωσε, ξαπλωμένος στο κρεβάτι του).

Ο Léon επιβίωσε από τις άλλες δύο πυροκλαστικές ροές, του Μαΐου και του Αυγούστου, ενώ είχε βρεθεί σε άλλη πόλη. He eventually settled in the village of Mourne Rouge, only to have another cloud pour through on August 30, 1902. He was again one of the few who survived.

Έπειτα κι εκείνος, όπως το κορίτσι της βάρκας, «εξαφανίστηκε». Little is known of Léon Compère-Léandre, since he retreated completely from the public after the disaster.

~~{}~~

Επίλογος: Δεν πιστεύω σε τίποτα, γι’ αυτό είμαι ανοιχτός στα πάντα.

Γνωρίζω ότι όσο ψάχνεις κάτι που σ’ ενδιαφέρει τόσο βρίσκεις γεγονότα σύμφωνα μ’ αυτό -ενώ αγνοείς όσα διαφωνούν μ’ αυτό.

Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι περισσότερο-διαφορετικό απ’ αυτό που αντιλαμβανόμαστε με το ανθρώπινο μυαλό μας. Η λογική μου εξανίσταται κάθε φορά που κάνω παράλογες σκέψεις. Όμως η φαντασία κυοφορεί το παράλογο. Και το θυμικό απεχθάνεται ή αγαπάει το λογικό, ανάλογα τη μέρα.

Λογική, Θυμικό και Φαντασία.

Απ’ αυτό είναι το υλικό είμαστε φτιαγμένοι.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Η φωτογραφία υποδοχής είναι μια επεξεργασμένη εκδοχή φωτογραφίας του σκηνοθέτη Γιώργου Λάνθιμου, όπου ένα υπερφυσικών διαστάσεων μοντέλο μπαίνει στην κανονικότητα μιας κανονικής οικογένειας.


Γελωτοποιός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου