Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2017

Τα εργοστάσια ανήκουν σ' αυτούς που τα δουλεύουν...

Στέφανος Μαντζαρίδης

Οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. δε θέλουν να γίνουν ιδιοκτήτες του εργοστασίου αλλά αυτό να ανήκει στην ίδια την κοινωνία...

Στην Ελλάδα της κρίσης, όπου τα εργοστάσια κλείνουν το ένα μετά το άλλο και όσοι απέμειναν να εργάζονται βρίσκονται σε μια κατάσταση απίστευτης εργασιακής ανασφάλειας, υπάρχουν ακόμα κάποιοι που αντιστέκονται.

Στην άκρη της ανατολικής Θεσσαλονίκης, στον χώρο του εργοστασίου της ΒΙΟ.ΜΕ. οι εργαζόμενοι εδώ και περισσότερο από τεσσεράμισι χρόνια αποφάσισαν να πάρουν τις ζωές τους στα χέρια τους και να δείξουν σε όλους εμάς πως υπάρχει κι άλλος δρόμος. Πως δεν είναι μονόδρομος η κάθετη δομή της εργασίας που επιβάλλει η καπιταλιστική αντίληψη για την οικονομία και πως μπορεί να είναι βιώσιμο το οριζόντιο μοντέλο της αυτοδιαχείρισης στα μέσα παραγωγής.

Το enfo.gr βρέθηκε στο χώρο του εργοστασίου της ''Βιομηχανικής Μεταλλευτικής'', μίλησε με τους εργαζομένους και γέμισε με αισιοδοξία για ένα καλύτερο αύριο, όπου τα πάντα θα λειτουργούν αμφίδρομα και η σχέση της παραγωγής με την ίδια την κοινωνία θα είναι ισότιμη και δίκαιη...

Όλα ξεκίνησαν με την πτώχευση της Filkeram Johnson, μητρικής εταιρίας της ΒΙΟ.ΜΕ, το 2011...
Το 2011 η Filkeram Johnson, εταιρία στην οποία ανήκε ως θυγατρική η Βιομηχανική Μεταλλευτική, καταθέτει αίτηση πτώχευσης, με αποτέλεσμα οι 65 εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. να βρεθούν αντιμέτωποι με τον εφιάλτη της ανεργίας, απλήρωτοι και δίχως κανένα απολύτως δικαίωμα. Έτσι αποφασίζουν ομόφωνα να προχωρήσουν σε επίσχεση εργασίας, με στόχο τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους.

Λίγους μήνες αργότερα, το καλοκαίρι του 2012, μετά από αδιέξοδες συζητήσεις με πιστωτές, εργοδοσία, Κυβέρνηση και πολιτικά κόμματα, κάνουν το μεγάλο βήμα και ανακοινώνουν την αυτοδιαχείριση του εργοστασίου, έχοντας σα παράδειγμα τα αντίστοιχα εγχειρήματα στην Αργεντινή. Παράλληλα απευθύνουν ανοιχτό κάλεσμα σε κινήματα και την τοπική κοινωνία για τη συγκρότηση Επιτροπής Αλληλεγγύης, γνωρίζοντας πως δίχως τη στήριξη όλης της κοινωνίας η προσπάθεια τους θα είναι καταδικασμένη.

Στη ΒΙΟ.ΜΕ. χτυπάει η καρδιά της αυτοδιαχείρισης...

Έτσι τον Ιανουάριο του επόμενου χρόνου, το εργοστάσιο παίρνει και πάλι ζωή και ξεκινάει η παραγωγή. Το προϊόν που παράγεται αποφασίζεται να είναι προϊόντα καθαριστικά, ένα προϊόν αλληλεγγύης, τόσο για λόγους οικολογικούς όσο και λόγω της δυσκολίας στην πρόσβαση στις πρώτες ύλες. Ο κυριότερος όμως λόγος που επιλέχθηκαν τα συγκεκριμένα προϊόντα είναι πως ένα προϊόν αλληλεγγύης δεν είναι μια μονόδρομη ενέργεια αλλά η ωφέλεια πρέπει να είναι αμφίδρομη, να προσφέρονται στην κοινωνία καλά, φτηνά και χρήσιμα προϊόντα.

Το εργοστάσια είναι περιουσία της κοινωνίας...


Στο εγχείρημα στην αρχή συμμετείχαν περίπου 45 από τους εργαζομένους, παρόλο που η απόφαση για αυτοδιαχείριση του εργοστασίου λήφθηκε ομόφωνα από το σύνολο των 65 εργαζομένων, καθώς κάποιοι είχαν ήδη καταφέρει να συνταξιοδοτηθούν ή να βρουν αλλού εργασία.

Μέλη του Συνεταιρισμού σήμερα είναι 17 από τα 26 μέλη του Σωματείου εργαζομένων της ΒΙΟ.ΜΕ., ενώ σε αυτόν συμμετέχουν και 7 νέα μέλη, ανεβάζοντας έτσι το δυναμικό του σε 24 μέλη.

Όταν η παραγωγή ανήκει στην ίδια την κοινωνία...

Το εργοστάσιο για λόγους πρακτικούς λειτουργεί με τη μορφή της ΚΟΙΝ.ΣΕΠ. και όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού με βάση τη Συνέλευση των εργαζομένων.

Το αίτημα των εργαζομένων δεν είναι να γίνουν ιδιοκτήτες του εργοστασίου αλλά το εργοστάσιο να αποτελεί μια περιουσία της ίδιας της κοινωνίας.

Κάθε πρωί οι εργαζόμενοι μαζεύονται και την ώρα του πρωινού τους καφέ συζητούν κάθε θέμα που προκύπτει, ενώ σε εβδομαδιαία βάση γίνεται μια Συνέλευση, στην οποία συμμετέχουν και οι συνάδελφοι τους από το πρατήριο της Αθήνας μέσω Skype.

Λειτουργεί τελικά το μοντέλο της αυτοδιαχείρισης;


Το πείραμα της ΒΙΟ.ΜΕ. αποτελεί μιας πρώτης τάξεως απάντηση για τη λειτουργικότητα της αυτοδιαχείρισης. Μέχρι τώρα δεν έχει καμίας μορφής δανειοδότηση, ενώ τα έσοδα του εργοστασίου προέρχονται αποκλειστικά από τις πωλήσεις των προϊόντων και τις εκδηλώσεις αλληλεγγύης.

Εννοείται πως τα πράγματα στην αρχή δεν ήταν καθόλου ρόδινα... Η στήριξη όμως της κοινωνίας οδήγησε το εγχείρημα να περάσει από την πρώτη φάση, όπου και στηριζόταν αποκλειστικά στις εκδηλώσεις αλληλεγγύης, στο σήμερα που οι πωλήσεις καταφέρνουν να παρέχουν ένα, μικρό μεν αλλά ιδιαίτερα σημαντικό αν λάβει κανένας υπ' όψιν το γενικότερο περιβάλλον της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας, εισόδημα στους εργαζομένους.

Όταν αρνείσαι να σκύψεις το κεφάλι...

Ο αγώνας είναι μακρύς ακόμα, αλλά τα βήματα που γίνονται είναι μεγάλα και προς τα εμπρός, με αποτέλεσμα η βιωσιμότητα ενός μοντέλου αυτοδιαχείρισης να μη μοιάζει πια ουτοπική. Και ίσως τελικά αυτό να είναι και εκείνο που ενοχλεί όλους εκείνους που εναντιώνονται στο εγχείρημα...

Σύμμαχοι και αντίπαλοι...


Απέναντι στο πείραμα της ΒΙΟ.ΜΕ. βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή οι νεοφιλελεύθεροι ακριβώς γιατί το εγχείρημα των εργαζομένων χτυπάει το βάθος της επίθεσης του νεοφιλελευθερισμού στις ζωές όλων μας. Μιας επίθεσης που έχει σα στόχο την εμπορευματοποίηση των πάντων και τη μετατροπή κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας σε εμπόρευμα και κέρδος για τους λίγους.

Στην ουσία απέναντι στους εργαζομένους βρίσκεται μια ισχνή μειοψηφία πεντακοσίων οικογενειών οι οποίες λειτουργούν με γνώμονα το ταξικό μίσος που είναι ποτισμένες...

Προλετάριοι όλου του κόσμου ενωθείτε...

Στην αντιπέρα όχθη, δίπλα στους εργαζομένους βρίσκεται η κοινωνία που βιώνει καθημερινά τη βαρβαρότητα του νεοφιλελευθερισμού αλλά και ένα μεγάλο κομμάτι ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο που στηρίζει με θέρμη την προσπάθεια τους. Υπάρχει ένα μεγάλο δίκτυο επαφών με οργανώσεις και ανάλογες περιπτώσεις αυτοδιαχειριζόμενων εργοστασίων σε ολόκληρο τον κόσμο, με αποτέλεσμα να λένε χαριτολογώντας οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. πως η υπόθεση τους είναι περισσότερο γνωστή στο εξωτερικό παρά στην Ελλάδα...

Η αλληλεγγύη είναι μια λέξη χωρίς πατρίδα...

Τελικά τα κινήματα όπως της ΒΙΟ.ΜΕ. ή στις Σκουριές της Χαλκιδικής αντέχουν την επίθεση και γιγαντώνουν ακριβώς γιατί αφορούν ζητήματα ελευθερίας και ελέγχου της ίδιας μας της ζωής, αν δηλαδή θα αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι για τον τρόπο που θέλουμε να ζήσουμε ή θα αποφασίζει για λογαριασμό μας κάποιος άλλος, είτε λέγεται κεντρική εξουσία είτε πολυεθνικές επιχειρήσεις...

Είναι τελικά το πείραμα της ΒΙΟ.ΜΕ. η απάντηση στην κρίση;


Το εγχείρημα της ΒΙΟ.ΜΕ. μπορεί να μην είναι η απάντηση στην κρίση, είναι σίγουρα όμως μια από τις απαντήσεις σε αυτήν. Στην επίθεση του καπιταλισμού απαντάει με έναν μαχητικό αγώνα, με συλλογικότητα, με αυτοοργάνωση, με δράση, με μορφές εργατικού κοινωνικού ελέγχου, με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες, χωρίς ιεραρχίες και με λήψη αποφάσεων από τη βάση χωρίς εξαιρέσεις και διακρίσεις...

Είναι μια πρόταση-απάντηση για μια άλλη, εντελώς διαφορετική από αυτήν που μας έχει επιβληθεί, για μια άλλη μορφή της οικονομίας και της κοινωνίας.

Μπορεί να μην είναι σε θέση να αλλάξει τα πάντα στην καπιταλιστικά δομημένη οικονομία μας, ποιος άλλωστε θα μπορούσε να πιστέψει κάτι τέτοιο, είναι όμως ικανή να αποτελέσει έναν σπινθήρα για τη γέννηση κάτι πολύ μεγαλύτερου...

Που μπορεί κανείς να βρει τα προϊόντα της ΒΙΟ.ΜΕ.;


Αποκλεισμένοι από τα μεγάλα δίκτυα διακίνησης προϊόντων λόγω επιλογής τους, οι εργαζόμενοι επέλεξαν να φέρουν κοντά στην κοινωνία τα προϊόντα τους μέσω του e-shop που έστησαν. Παράλληλα λειτουργεί στην Αθήνα, στην οδό Ψαρών 33, στο Περιστέρι, ένα πρατήριο τους, όπου μπορεί κάποιος να βρει όλα τα προϊόντα τους.

Φυσικά τα προϊόντα τους διατίθενται σε όποιον μπορεί να τα προμηθευτεί στον χώρο του εργοστασίου, στην οδό Λαέρτου 21, στην Πυλαία,, ενώ ιδιαίτερα δυναμική είναι η παρουσία τους σε αγορές χωρίς μεσάζοντες καθώς και σε φεστιβάλ και διάφορες άλλες εκδηλώσεις.

Στόχος η παραγωγή καλών, φτηνών και χρήσιμων προϊόντων...

Οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. προσπαθούν ακόμα σιγά σιγά να στήσουν ένα δίκτυο σημείων μεταπώλησης των προϊόντων τους σε συνεργατικά μαγαζιά με βιολογικά προϊόντα.
Αυτό που διαβεβαιώνουν με μια φωνή όλοι τους είναι πως δεν πρόκειται ποτέ τους να πέσουν στην παγίδα των μεσαζόντων και των δικτύων διανομής των μεγάλων σούπερ μάρκετ, καθώς αυτός είναι ο τρόπος που στην ουσία έχουν υποδουλωθεί στο μεγάλο κεφάλαιο όλοι οι παραγωγοί, μικροί και μεγάλοι...

Εδώ μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη τη συνέντευξη που παραχώρησε στο enfo.gr ο Σπύρος Σγούρας, μέλος της Επιτροπής Αλληλεγγύης στη ΒΙΟ.ΜΕ.



Πηγή: enfo.gr



Στέφανος Μαντζαρίδης: Σχετικά με τον Συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου