Γεώργιος Σκλαβούνος
Όταν ο Καρμπονάρος Κάλβος, απελαθείς απο την Ιταλία συναντά τον Καποδίστρια στη Γενεύη. Από τα σημαντικά παραλειπόμενα της Ιστορίας μας.
Στα 1821,ο Κάλβος, συλλαμβάνεται, ανακρίνεται ως Καρμπονάρος και στις 23/25 Απριλίου απελαύνεται από την Ιταλία. Αξίζει να τονισθεί ότι μεταξύ των συγκατηγορουμένων και συλληφθέντων είναι μία από τις μεγαλύτερες μορφές των ιταλικών γραμμάτων του 19ου αιώνα (κατά την Καθολική Εγκυκλοπαίδεια), ο Silvio Pellico, ο διανοούμενος δημοκράτης και πατριώτης αγωνιστής, που άρχισε την πνευματική του προσφορά από τα 10 του χρόνια με την συγγραφή τραγωδίας. Ο Pellico που καταγράφεται στις ηγετικότερες μορφές της Ιταλικής Καρμποναρίας. θα γράψει για τον Κάλβο, μεταξύ άλλων, στον Φώσκολο:
«Ιερή είναι για μένα, μετά τρεις ημέρες γνωριμίας, η φιλία στου Ανδρέα Κάλβου, που τον ζηλεύω γιατί μπορεί να σε ξαναδή και να σε βλέπει πάντα και να συμμερίζεται τη τύχη σου. Εκτός του ότι μου είναι αγαπητός για χάρι σου, μου είναι φίλτατος και γι’ αυτόν τον ίδιο, για το πνεύμα και για την ψυχή του. Θάθελα να ήμουν πρίγκιπας για να τον τιμήσω αντάξια». (Ζώρας 1960α, 24, Ζαφειρίου σελ. 37).
Τον καθοδηγητικό ρόλο του Κάλβου στο καρμπονάρικο κίνημα της Ιταλίας τεκμηριώνει πέραν πάσης αμφιβολίας ο Κ. Πορφύρης («Η Μυστική Δίκη των Καρμπονάρων της Τοσκάνης», Εκδόσεις Θεμέλιο, 1975).
Toν Μάιο του 1821 ο Κάλβος βρίσκεται στη Γενεύη.
Από τη Γενεύη προσπαθεί να «αποσείσει» τις «κατηγορίες» για την συμμετοχή του στο κίνημα των Καρμπονάρων της Ιταλίας και ζητάει να του επιτραπεί το δικαίωμα επιστροφής στην Ιταλία. Οι ιταλικές αρχές αρνήθηκαν να του επιτρέψουν επιστροφή στην Ιταλία. Η προσπάθεια αυτή αν ειδωθεί σε σχέση με τις αμέσως επόμενες κινήσεις του για σχέσεις με την ηγεσία των Καρμπονάρων στην Ελβετία, οδηγεί στη σκέψη, ότι μάλλον τακτική κίνηση απέναντι στις αρχές της Ελβετίας αποτελούσε.
Την άνοιξη του 1824 εκδίδεται η «Λύρα» στη Γενεύη και μερικούς μήνες αργότερα η γαλλική της μετάφραση στο Παρίσι. Κατά τον Γιάννη Δάλλα («Ανδρέας Κάλβος, Ωδαί», Εκδόσεις Ωκεανίδα, 1997, σελ. 49), οι Ωδές «Είναι πιθανότατα εμπνευσμένες και γραμμένες από το χειμώνα του 1820-21 ώς την άνοιξη του 1824».
Ο Ιωάννης Καποδίστριας φθάνει στη Γενεύη το φθινόπωρο του 1822. Έχει ουσιαστικά αποπεμφθεί από την ενεργό υπηρεσία στο ρωσικό Υπουργείο των Εξωτερικών. Με την εγκατάστασή του στη Γενεύη ο Ιωάννης Καποδίστριας καθίσταται η κινητήριος δύναμη, ο συντονιστής του φιλελληνικού κινήματος και των Ελλήνων της διασποράς όχι μόνο στην Ελβετία αλλά και στην Ευρώπη…
Ενώ έχουμε αρκετές μαρτυρίες για την ενεργό ανάμειξη του Ανδρέα Κάλβου στο φιλελληνικό κίνημα και την περίθαλψη Ελλήνων προσφύγων στην Ελβετία, δεν έχουμε αναφορές για τη συνεργασία των δύο ανδρών στην Ελβετία.
Η μία,αναφορά παρουσιάζει τον Κάλβο να γνωρίζει τον Καποδίστρια μετά από σύσταση του Ιακωβάκη Ριζου Νερουλού και μαλιστα να του διαβάζει δυο απο τις Ωδές του.
Η άλλη απο τον ίδιο τον Καποδίστρια, αλλά απόλυτα αποκαλυπτική, είναι η συστατική επιστολή που ζήτησε και πήρε από τον Ι. Καποδίστρια (ο καταδικασμένος και εξορισμένος απο την Ιταλία, Καρμπονάρος) Κάλβος, για την Ηγεσία του καρμποναρικού κινήματος στην Ελβετία, για τον Στρατηγό La Harpe.
Ο Ι.Κ. με ημερομηνία 27/10/1824 δίνει τη συστατική επιστολή στον Κάλβο. Είναι προφανές ότι η επιστολή δίνεται στον Κάλβο αφού έχουν δημοσιευτεί οι «Ωδές» στη Γενεύη και αφού έχει δημοσιευτεί η μετάφρασή τους στο Παρίσι, η οποία κατά τον Δάλλα συμβαίνει λίγους μήνες μετά την έκδοση της Γενεύης.
Η συστατική επιστολή δίνεται από τον Καποδίστρια παρά το γεγονός ότι τόσο οι δικές του κινήσεις όσο και οι κινήσεις του Α. Κάλβου και φυσικά του La Harpe,παρακολουθούνται, παρά το γεγονός ότι οι προσπάθειες του Μέτερνιχ να συνδέσει τον Καποδίστρια με το καρμποναρισμό και τα επαναστατικά κινήματα ήταν πεισματικές…
Απόσπασμα της επιστολής:
«Ο κ. Κάλβος που γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, σπούδασε στην Ιταλία και ταξίδεψε στην Αγγλία, βρισκόταν στη Γενεύη κατά την άφιξή μου, όπου τον προπέρσινο χειμώνα παρέδωσε τα μαθήματα Ιταλικής λογοτεχνίας με τα οποία αυτοί οι κύριοι, και ιδιαίτερα ο κ Sismondi, ήταν πολύ ευχαριστημένοι. Τώρα πηγαίνει στην Λωζάννη με την ελπίδα να κάνει το ίδιο πράγμα και να κερδίσει τα προς το ζην. Μου ζήτησε μια συστατική επιστολή για Σας, Στρατηγέ μου και δεν μπορώ να του την αρνηθώ. Αρκούμενος οστόσο σ’ αυτά τα λίγα λόγια, θεωρώ τον κ Κάλβο έναν νέο άνθρωπο με πολύ ταλέντο και πολλές γνώσεις και απόλυτα ικανό να τις χρησιμοποιήσει προς όφελός του από τη στιγμή που θα ξέρει να συμπεριφερθεί. Στην ηλικία του αρκεί να το θέλει. Κι’ εγώ το ελπίζω»… (Λεύκιος Ζαφειρίου, «Ο βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου», σελ 91)
Όπως τεκμηρίωσε η κ. Α. Γεωργαντά (αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πάτρας (άρθρο της στο «Βήμα» 24/6/2007), όχι μόνο ο Ι.Κ. συστήνει το Α. Κάλβο στον La Harpe αλλά ότι στο σπίτι του Ι.Κ. στη Γενεύη, γινόταν μυστικές συναντήσεις της Καρμπονάρικης Εταιρίας «Γαλάτες Αναμορφωτές».
Κατά τις πηγές που παρουσιάζει η κ. Γεωργαντά, ο La Harpe υπήρξε ο ηγέτης των Αναμορφωτών, διορισμένος από το Επαναστατικό Διευθυντήριο των Παρισίων. (Οργάνωση που όπως είδαμε έχει ιδρύσει ο Buonarrotti).
Εκείνη την εποχή ο La Harpe ήταν ο σημαντικότερος άνδρας της Ελβετίας και ο Ι.Κ. είχε σχέση μαζί του από το 1813-14 .(Από την εργασία μου/// Η Ρήξη Κάλβου Φώσκολου και ο Καποδίστριας.Σημαντικά παραλειπόμενα της Επτανησιακής και της Εθνικής μας Ιστορίας.).
Θα επανέλθω συντομότατα στην σχέση Κάλβου Καποδίστρια και τη Σχεση La Harpe KΚαποδίστρια... Αλλα μέχρι τότε επιτρέψτε μου να σας παρακαλέσω να ρίξετε μια ματιά στο διαδίκτυο για την Καρμποναρία... την Ιταλική, την Γαλλική την Ευρωπαική γενικότερα.. Ακόμα και για τον Καρμπονάρο Κάλβο... Αξίζει τον κόπο.
Στις φωτό οι Peliko, Καλβος και Bouanarotti, η μεγαλύτερη επαναστατική φυσιογνωμία της Ευρωπαϊκής και οχι μόνο, ιστορίας των επαναστάσεων.
Γεώργιος Σκλαβούνος: Σχετικά με τον συντάκτη
Όταν ο Καρμπονάρος Κάλβος, απελαθείς απο την Ιταλία συναντά τον Καποδίστρια στη Γενεύη. Από τα σημαντικά παραλειπόμενα της Ιστορίας μας.
Στα 1821,ο Κάλβος, συλλαμβάνεται, ανακρίνεται ως Καρμπονάρος και στις 23/25 Απριλίου απελαύνεται από την Ιταλία. Αξίζει να τονισθεί ότι μεταξύ των συγκατηγορουμένων και συλληφθέντων είναι μία από τις μεγαλύτερες μορφές των ιταλικών γραμμάτων του 19ου αιώνα (κατά την Καθολική Εγκυκλοπαίδεια), ο Silvio Pellico, ο διανοούμενος δημοκράτης και πατριώτης αγωνιστής, που άρχισε την πνευματική του προσφορά από τα 10 του χρόνια με την συγγραφή τραγωδίας. Ο Pellico που καταγράφεται στις ηγετικότερες μορφές της Ιταλικής Καρμποναρίας. θα γράψει για τον Κάλβο, μεταξύ άλλων, στον Φώσκολο:
«Ιερή είναι για μένα, μετά τρεις ημέρες γνωριμίας, η φιλία στου Ανδρέα Κάλβου, που τον ζηλεύω γιατί μπορεί να σε ξαναδή και να σε βλέπει πάντα και να συμμερίζεται τη τύχη σου. Εκτός του ότι μου είναι αγαπητός για χάρι σου, μου είναι φίλτατος και γι’ αυτόν τον ίδιο, για το πνεύμα και για την ψυχή του. Θάθελα να ήμουν πρίγκιπας για να τον τιμήσω αντάξια». (Ζώρας 1960α, 24, Ζαφειρίου σελ. 37).
Τον καθοδηγητικό ρόλο του Κάλβου στο καρμπονάρικο κίνημα της Ιταλίας τεκμηριώνει πέραν πάσης αμφιβολίας ο Κ. Πορφύρης («Η Μυστική Δίκη των Καρμπονάρων της Τοσκάνης», Εκδόσεις Θεμέλιο, 1975).
Toν Μάιο του 1821 ο Κάλβος βρίσκεται στη Γενεύη.
Από τη Γενεύη προσπαθεί να «αποσείσει» τις «κατηγορίες» για την συμμετοχή του στο κίνημα των Καρμπονάρων της Ιταλίας και ζητάει να του επιτραπεί το δικαίωμα επιστροφής στην Ιταλία. Οι ιταλικές αρχές αρνήθηκαν να του επιτρέψουν επιστροφή στην Ιταλία. Η προσπάθεια αυτή αν ειδωθεί σε σχέση με τις αμέσως επόμενες κινήσεις του για σχέσεις με την ηγεσία των Καρμπονάρων στην Ελβετία, οδηγεί στη σκέψη, ότι μάλλον τακτική κίνηση απέναντι στις αρχές της Ελβετίας αποτελούσε.
Την άνοιξη του 1824 εκδίδεται η «Λύρα» στη Γενεύη και μερικούς μήνες αργότερα η γαλλική της μετάφραση στο Παρίσι. Κατά τον Γιάννη Δάλλα («Ανδρέας Κάλβος, Ωδαί», Εκδόσεις Ωκεανίδα, 1997, σελ. 49), οι Ωδές «Είναι πιθανότατα εμπνευσμένες και γραμμένες από το χειμώνα του 1820-21 ώς την άνοιξη του 1824».
Ο Ιωάννης Καποδίστριας φθάνει στη Γενεύη το φθινόπωρο του 1822. Έχει ουσιαστικά αποπεμφθεί από την ενεργό υπηρεσία στο ρωσικό Υπουργείο των Εξωτερικών. Με την εγκατάστασή του στη Γενεύη ο Ιωάννης Καποδίστριας καθίσταται η κινητήριος δύναμη, ο συντονιστής του φιλελληνικού κινήματος και των Ελλήνων της διασποράς όχι μόνο στην Ελβετία αλλά και στην Ευρώπη…
Ενώ έχουμε αρκετές μαρτυρίες για την ενεργό ανάμειξη του Ανδρέα Κάλβου στο φιλελληνικό κίνημα και την περίθαλψη Ελλήνων προσφύγων στην Ελβετία, δεν έχουμε αναφορές για τη συνεργασία των δύο ανδρών στην Ελβετία.
Η μία,αναφορά παρουσιάζει τον Κάλβο να γνωρίζει τον Καποδίστρια μετά από σύσταση του Ιακωβάκη Ριζου Νερουλού και μαλιστα να του διαβάζει δυο απο τις Ωδές του.
Η άλλη απο τον ίδιο τον Καποδίστρια, αλλά απόλυτα αποκαλυπτική, είναι η συστατική επιστολή που ζήτησε και πήρε από τον Ι. Καποδίστρια (ο καταδικασμένος και εξορισμένος απο την Ιταλία, Καρμπονάρος) Κάλβος, για την Ηγεσία του καρμποναρικού κινήματος στην Ελβετία, για τον Στρατηγό La Harpe.
Ο Ι.Κ. με ημερομηνία 27/10/1824 δίνει τη συστατική επιστολή στον Κάλβο. Είναι προφανές ότι η επιστολή δίνεται στον Κάλβο αφού έχουν δημοσιευτεί οι «Ωδές» στη Γενεύη και αφού έχει δημοσιευτεί η μετάφρασή τους στο Παρίσι, η οποία κατά τον Δάλλα συμβαίνει λίγους μήνες μετά την έκδοση της Γενεύης.
Η συστατική επιστολή δίνεται από τον Καποδίστρια παρά το γεγονός ότι τόσο οι δικές του κινήσεις όσο και οι κινήσεις του Α. Κάλβου και φυσικά του La Harpe,παρακολουθούνται, παρά το γεγονός ότι οι προσπάθειες του Μέτερνιχ να συνδέσει τον Καποδίστρια με το καρμποναρισμό και τα επαναστατικά κινήματα ήταν πεισματικές…
Απόσπασμα της επιστολής:
«Ο κ. Κάλβος που γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, σπούδασε στην Ιταλία και ταξίδεψε στην Αγγλία, βρισκόταν στη Γενεύη κατά την άφιξή μου, όπου τον προπέρσινο χειμώνα παρέδωσε τα μαθήματα Ιταλικής λογοτεχνίας με τα οποία αυτοί οι κύριοι, και ιδιαίτερα ο κ Sismondi, ήταν πολύ ευχαριστημένοι. Τώρα πηγαίνει στην Λωζάννη με την ελπίδα να κάνει το ίδιο πράγμα και να κερδίσει τα προς το ζην. Μου ζήτησε μια συστατική επιστολή για Σας, Στρατηγέ μου και δεν μπορώ να του την αρνηθώ. Αρκούμενος οστόσο σ’ αυτά τα λίγα λόγια, θεωρώ τον κ Κάλβο έναν νέο άνθρωπο με πολύ ταλέντο και πολλές γνώσεις και απόλυτα ικανό να τις χρησιμοποιήσει προς όφελός του από τη στιγμή που θα ξέρει να συμπεριφερθεί. Στην ηλικία του αρκεί να το θέλει. Κι’ εγώ το ελπίζω»… (Λεύκιος Ζαφειρίου, «Ο βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου», σελ 91)
Όπως τεκμηρίωσε η κ. Α. Γεωργαντά (αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πάτρας (άρθρο της στο «Βήμα» 24/6/2007), όχι μόνο ο Ι.Κ. συστήνει το Α. Κάλβο στον La Harpe αλλά ότι στο σπίτι του Ι.Κ. στη Γενεύη, γινόταν μυστικές συναντήσεις της Καρμπονάρικης Εταιρίας «Γαλάτες Αναμορφωτές».
Κατά τις πηγές που παρουσιάζει η κ. Γεωργαντά, ο La Harpe υπήρξε ο ηγέτης των Αναμορφωτών, διορισμένος από το Επαναστατικό Διευθυντήριο των Παρισίων. (Οργάνωση που όπως είδαμε έχει ιδρύσει ο Buonarrotti).
Εκείνη την εποχή ο La Harpe ήταν ο σημαντικότερος άνδρας της Ελβετίας και ο Ι.Κ. είχε σχέση μαζί του από το 1813-14 .(Από την εργασία μου/// Η Ρήξη Κάλβου Φώσκολου και ο Καποδίστριας.Σημαντικά παραλειπόμενα της Επτανησιακής και της Εθνικής μας Ιστορίας.).
Θα επανέλθω συντομότατα στην σχέση Κάλβου Καποδίστρια και τη Σχεση La Harpe KΚαποδίστρια... Αλλα μέχρι τότε επιτρέψτε μου να σας παρακαλέσω να ρίξετε μια ματιά στο διαδίκτυο για την Καρμποναρία... την Ιταλική, την Γαλλική την Ευρωπαική γενικότερα.. Ακόμα και για τον Καρμπονάρο Κάλβο... Αξίζει τον κόπο.
Στις φωτό οι Peliko, Καλβος και Bouanarotti, η μεγαλύτερη επαναστατική φυσιογνωμία της Ευρωπαϊκής και οχι μόνο, ιστορίας των επαναστάσεων.
Γεώργιος Σκλαβούνος: Σχετικά με τον συντάκτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου