Τετάρτη 24 Απριλίου 2019

Η σχοινοβασία Ερντογάν σε Ανατολή και Δύση

Του Απόστολου Αποστολόπουλου


H Τουρκία ούτε πριν αναλάβει ο Ερντογάν ούτε τώρα είναι μια ανεξάρτητη χώρα όπως η Αγγλία, η Γαλλία ή η Γερμανία. Κι αυτές άλλωστε κινούνται στα όρια και με τους περιορισμούς της συμμαχικής δυτικής ενότητας, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ. Η διαμάχη ΗΠΑ-Τουρκίας για τους S400 είναι στην πραγματικότητα σύγκρουση για το αν η Τουρκία θα είναι μια ανεξάρτητη χώρα στο πλαίσιο της Συμμαχίας, όπως οι προαναφερόμενες, ή αν θα είναι «πιστή σύμμαχος», όπως η Ελλάδα, στην ουσία υποτελής. Μια Τουρκία ανεξάρτητη, όπως π.χ. το Ιράν, μπορεί ίσως να διεκδικήσει περιφερειακή ισχύ. Αλλά περιφερειακή δύναμη χωρίς ανεξαρτησία σημαίνει απλώς «αρχιυπηρέτης» κάποιου αφέντη. Μερικοί θεωρούν ότι η Τουρκία φυσιολογικά είναι σύμμαχος της Δύσης. Αυτό ήταν ο κεμαλισμός και μας τελείωσε. Σήμερα, κριτήριο είναι αν υπερασπίζεσαι την πατρίδα σου ή είσαι επιβάτης στο τραίνο της παγκοσμιοποίησης, με μηχανοδηγό την υπερδύναμη. Οι Οθωμανοί ήταν αυτοκρατορία ανεξάρτητη, οι κεμαλιστές συντάχθηκαν με τη Δύση, ο Ερντογάν σχοινοβατεί μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

***

Αν ο Ερντογάν είναι «τρελαμένος», αν έχει καβαλήσει καλάμι και οτιδήποτε αφορά στην ψυχολογία του, έχει ενδιαφέρον μόνο και αποκλειστικά για έναν λόγο: Αν η ψυχολογική του κατάσταση μπορεί να τον οδηγήσει σε λάθη και ήττα. Ως τώρα ισορροπεί επιδέξια σε τεντωμένο σκοινί. Επειδή αντιδρά στις ΗΠΑ τον αποκαλούν τρελό όσοι στην Ελλάδα θεωρούν ότι κάθε αντίσταση στους Αμερικανούς είναι τρέλα. Ο Ερντογάν είναι αντίπαλος, εχθρός, ευχόμαστε, λοιπόν, να γίνει ακίνδυνος. Αλλά: Πρώτον, δεν μπορούμε να χαιρόμαστε αν, στον αγώνα για την ανεξαρτησία του, ηττηθεί από το ίδιο κέντρο που δεν χάνει την ευκαιρία να μας πλήξει π.χ. επιβάλλοντας τη δικτατορία ή ωθώντας την Τουρκία να καταλάβει τμήμα της Κύπρου. Δεύτερον, ο κίνδυνος μπορεί να εξαλειφθεί μόνο αν εμείς οι ίδιοι επιβληθούμε στην Τουρκία. Αν κάποιος τρίτος, με όργανο την Ελλάδα, δοκιμάσει να τον εξουδετερώσει, ο κίνδυνος μιας νέας «μικρασιατικής καταστροφής» ελλοχεύει. Την εισβολή στην Κύπρο δεν την έκανε ο Ερντογάν και οι ισλαμιστές αλλά ο σοσιαλιστής Ετσεβίτ με τους κεμαλιστές. Τα συμφέροντα της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο (και τα ενεργειακά αποθέματα) είναι διαχρονικά. Θα συνεχίσει να μας απειλεί με οποιοδήποτε καθεστώς.

Οι ΗΠΑ παραμένουν υπερδύναμη αλλά δεν είναι πια παντοκράτορες. Ένα μέσον πίεσης στον Ερντογάν είναι η οικονομία, αλλά αν τραβήξει στα άκρα θα σπρώξει την Τουρκία σε στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία για εξοπλισμούς και με την Κίνα για χρηματοδότηση. Επιπλέον, θα προσθέσει μια ακόμα αιτία για να διασπαστεί η Δύση. Γερμανία και Γαλλία θα προσπαθήσουν να επωφεληθούν έναντι των ΗΠΑ. Μερικοί, πολύ ανόητοι, υπαινίσσονται ότι οι ΗΠΑ θα διώξουν την Τουρκία από το ΝΑΤΟ. Είναι ένας ωραίος τρόπος για να χάσουν τα Στενά και να φέρουν άκοπα τη Ρωσία στη Μεσόγειο. Εννοείται ότι κανείς δεν είναι τόσο ηλίθιος, ούτε οι ΗΠΑ.

Υπάρχει κι άλλος τρόπος: Ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα. Το χρησιμοποίησαν, εναντίον μας, οι ΗΠΑ (Κίσσινγκερ) το 1974 και η Τουρκία διχοτόμησε την Κύπρο. Τώρα ο Μανωλιός βάζει τα ρούχα του αλλιώς. Μας γεμίζει επαίνους. Η Ελλάδα, λένε, αναβαθμίζεται επειδή η Τουρκία κάνει νερά. Θα ήταν σοβαρό λάθος να ξεχάσουμε ότι ο Τσώρτσιλ έλεγε, στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, πως «οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες» και την ίδια ώρα πρόσφερε, μυστικά, στους Τούρκους τη Θεσσαλονίκη, δώρο για να συνταχθούν με τους Συμμάχους.

Ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία μπορεί να αποδειχθεί δίκοπο μαχαίρι. Επειδή μετά την πρώτη τουφεκιά κανείς δεν μπορεί να είναι εντελώς βέβαιος για το αποτέλεσμα. Ούτε η παθητική, έως ύποπτη, στάση της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας στα Ίμια είναι βέβαιο ότι θα επαναληφθεί, ούτε είναι σίγουρο ότι ο κόσμος θα μείνει θεατής.

***

Οι ΗΠΑ, λένε, πιστεύουν ότι με δώρο το Αιγαίο θα πείσουν τον Ερντογάν να επιστρέψει στο μαντρί. Ένα τέτοιο δώρο είναι πρώτο βήμα για μια τουρκική αυτοκρατορία. Μπορούν οι ΗΠΑ να εμπιστευτούν την Τουρκία; Μπορούν, αν είναι ανόητοι. Είναι ανόητοι; Γίνονται συχνά πείσμονες, υπερόπτες και φανατικοί με αποτέλεσμα να κάνουν ανοησίες. Το ερώτημα δεν έχει σαφή απάντηση. Ωστόσο ο Ερντογάν φοβάται παγίδα αλά Σαντάμ που νόμιζε ότι του είχαν δώσει άδεια εισβολής στο Κουβέιτ και βρέθηκε κρεμασμένος. Το 1974 η παγίδα ήταν για μας, τώρα φοβάται ότι είναι γι’ αυτόν, επειδή οι ΗΠΑ δεν έχουν λόγους να ενισχύσουν σύμμαχο τόσο ασταθή και επίφοβο. Φυσικά μπορεί να ανατραπεί ο Ερντογάν και να εξομαλυνθούν οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Όπως μπορεί να ανοίξει πληγή που δεν θα κλείνει ούτε εύκολα ούτε γρήγορα. Ποιος είναι σίγουρος ότι η Τουρκία δεν θα βρεθεί απέναντι στην οργισμένη Ρωσία, στους ξεσηκωμένους Κούρδους, στους επικίνδυνους Ισραηλινούς και στη δυσαρεστημένη Ελλάδα; Δεν είναι όλοι διατεθειμένοι να ακούν απαθείς ύβρεις ότι είναι δειλοί και προδότες…

Τελικά, οι ΗΠΑ δεν έχουν λόγους να υπονομεύσουν την Ελλάδα, τον μόνο σίγουρο και αξιόμαχο υποτελή ακόλουθο στην περιοχή. Όταν π.χ. η Γερμανία έχει τους γνωστούς παλαιούς δεσμούς με την Τουρκία. Διαμάχη ΗΠΑ-Γερμανίας σε ελληνικό έδαφος δεν είναι απίθανη. Δεν είναι η πρώτη φορά που « δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα», τον ελληνικό. Για το αποτέλεσμα μη με ρωτάτε.

Πηγή: edromos.gr



Απόστολος Αποστολόπουλος: Σχετικά με τον Συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου