Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019

Μνήμεςκαι θέσεις ενός Έλληνα πρώην μετανάστη για το μεταναστευτικό

Γιάννης Περάκης


Η γνώση της ιστορία σου ως λαός είναι ο πλέον σημαντικός λόγος της θέσης που θα επιλέξεις για το μεταναστευτικό. Η ιστορία της μετανάστευσης των Ελλήνων είναι ιδιαίτερα «πλούσια» αλλά και διδακτική. Είναι ο συνδετικό κρίκος του χθες και του σήμερα.

Ιστορικά στοιχεία της μετανάστευσης των Ελλήνων


Η μετανάστευση ξεκίνησε από το 1890 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, ειδικότερα δε από το 2009 με επικίνδυνα αυξητικούς ρυθμούς. Μια ιστορική αναδρομή θα περιέγραφε ολοκληρωμένα την πραγματικότητα της εκάστοτε περιόδου, όπως επίσης ποιος τελικά καρπώθηκε το μεγαλύτερο μέρος του παραγόμενου πλούτου τα προηγούμενα 200 χρόνια:

Περίοδος πριν από το 1900: Η μετανάστευση κατευθύνεται κυρίως προς τη λεκάνη της Μεσογείου, τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, την Αίγυπτο κτλ και έχει σποραδικό και ανοργάνωτο χαρακτήρα.

Περίοδος 1900-1921: Μεγάλη μεταναστευτική κίνηση με αποκλειστική σχεδόν κατεύθυνση προς τις Η.Π.Α. κυρίως για λόγους οικονομικούς και σχετικής πληθυσμιακής πιέσεως.

Περίοδος 1945-1950: Υποχρεωτική μετακίνηση, για πολιτικούς λόγους, 100.000 περίπου Ελλήνων προς τις γειτονικές χώρες των σοσιαλιστικών χωρών ως αποτέλεσμα του εμφύλιου πολέμου. Συγχρόνως όμως υπάρχει και μετακίνηση μέρους του πληθυσμού προς τις ΗΠΑ. Την ίδια περίοδο επιστρέφουν 15.000 περίπου Έλληνες στην Ελλάδα από τα Βαλκάνια.

Περίοδος 1961-1973: Μεγάλη μεταναστευτική κίνηση προς την Ευρώπη. Από τους 965.000 Έλληνες που εγκατέλειψαν την πατρίδα, οι 650.000 ή το 68% κατευθύνθηκε κυρίως προς τη Δυτική Γερμανία, με δεύτερη επιλογή τη Σουηδία και το Βέλγιο.

Τον 20ό αιώνα η Ελλάδα υπήρξε χώρα αποστολής μεταναστών. Η εξωτερική μετανάστευση των Ελλήνων παρουσιάζει περισσότερες ομοιότητες με την πρόσφατη εισροή ξένων εργατών στη χώρα μας από όσες θέλει μερίδα της ελληνικής κοινωνίας να παραδεχθεί, ενώ βέβαια δεν μπορεί να ερμηνευτεί με βάση τα ιδεολογήματα της συνέχειας και της φυσικής ροπής του Έλληνα προς την αποδημία.

Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά


Η μεταναστευτική ροή Ελλήνων προς τις ΗΠΑ που ξεκίνησε γύρω στο 1890 διαφοροποιείται από παλαιότερες μετακινήσεις προς ελληνικές παροικίες της διασποράς ως προς τα αίτια που την προκάλεσαν τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των μεταναστών και ως προς τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που αντιμετώπισαν στους τόπους εγκατάστασης. Το μεταναστευτικό αυτό ρεύμα προς τις ΗΠΑ και εκείνο των δεκαετιών του 1950 και 1960 προς την Αυστραλία και τις χώρες της Βορειοδυτικής Ευρώπης εντάσσονται στο ευρύτερο φαινόμενο της μετακίνησης πληθυσμών από χώρες με αγροτική οικονομία σε κράτη με ισχυρό και επεκτεινόμενο δευτερογενή τομέα, το οποίο σχετίζεται με την άνιση οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη.

Οι μεταναστεύσεις Ελλήνων προς τις υπερπόντιες ή τις βορειοευρωπαϊκές χώρες προκλήθηκαν από τη δράση και την αλληλεπίδραση πολλών παραγόντων, οι κυριότεροι από τους οποίους ήταν:

1) Η αποδιοργάνωση της παραδοσιακής αγροτικής οικονομίας της χώρας με την αυξανόμενη ένταξη της γεωργικής παραγωγής των μικρού μεγέθους αγροτικών κλήρων στην οικονομία της αγοράς σε συνάρτηση με την αδυναμία απορρόφησης εργατικών χεριών από τη βιομηχανία

2) Οι ανάγκες σε εργατικό δυναμικό που δημιουργήθηκαν με τη βιομηχανική ανάπτυξη των κρατών υποδοχής που παρείχαν δυνατότητες εύρεσης εργασίας και ευκαιρίες για αύξηση των εισοδημάτων.

3) Η πληροφόρηση, οι προσδοκίες και οι στρατηγικές των ίδιων των μεταναστών και των οικογενειών τους. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν βέβαια και η σταφιδική κρίση στα τέλη του 19ου αιώνα, η Κατοχή και ο Εμφύλιος στον 20ό αιώνα αλλά και η βελτίωση των συνθηκών της μετακίνησης και οι μύθοι που διαδόθηκαν για τις κοινωνίες υποδοχής. Η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των κρατών με τα σημαντικότερα μεταναστευτικά ρεύματα. Πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ο κύριος προορισμός των μεταναστών ήταν οι ΗΠΑ. Η μεγαλύτερη ροή μεταναστών σημειώθηκε από το 1900 ως το 1917, περίοδο κατά την οποία 450.000 Έλληνες εισήλθαν στη χώρα αυτή. Η μετακίνηση συνεχίστηκε, με μειωμένους πάντως ρυθμούς, ως το 1924 οπότε θεσμοθετήθηκαν στις ΗΠΑ μέτρα για τον περιορισμό των μεταναστών από τις χώρες της Νότιας και της Ανατολικής Ευρώπης. Το μεταπολεμικό μεταναστευτικό ρεύμα ήταν πολύ πιο μαζικό κάλυψε το 72% της συνολικής εξωτερικής μετανάστευσης μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις, οι μετανάστες από το 1946 ως το 1977 ήταν περίπου 1.000.000. Πρόκειται για μια πρωτοφανή κινητικότητα που αφορούσε σχεδόν ένα άτομο στα οκτώ. Το 61% των μεταπολεμικών μεταναστών κινήθηκε προς τις χώρες της Βορειοδυτικής Ευρώπης και κυρίως προς τη Δυτική Γερμανία 160.000 περίπου εγκαταστάθηκαν στην Αυστραλία, 135.000 στις ΗΠΑ 100.000 στον Καναδά και οι υπόλοιποι σε άλλες υπερπόντιες χώρες. Από το σύνολο των Ελλήνων μεταναστών του 20ού αιώνα υπολογίζεται ότι το 40% περίπου επέστρεψε στην Ελλάδα.

Η μετανάστευση συνεχίζεται με ιδιαίτερη ένταση απο το 2009. Η εκροή επιστημόνων και εξειδικευμένων στελεχών από την Ελλάδα σε άλλες χώρες συνεχίσθηκε την τελευταία εξαετία με συνολικά 400.000 Έλληνες να μεταναστεύουν μεταξύ 2009 και 2013.

Η αιμορραγία προσωπικού, η οποία μπορεί να πάρει την μορφή της παραμονής στο εξωτερικό μετά το πέρας των σπουδών, συνιστά τεράστια απώλεια.

Η μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας έγινε χωρίς σχεδιασμό αλλά και πολλές φορές τα μέτρα που έλαβαν ή που δεν έλαβαν οι κυβερνήσεις, ήταν υπό της επιταγές των διεθνών και εγχώριων ισχυρών οικονομικών κύκλων.

Οι μνήμες


Ο πρώην μετανάστης έχει γεννηθεί στην Αίγυπτο. Εκεί πήγε σχολείο, έκανε παρέες και φίλους. Η Κυριακή ήταν μεγάλη μέρα. Δεν είχαμε σχολείο αλλά μας πήγαιναν οι δικοί μας στην εκκλησία. Το λιβάνι τον «πείραζε» και έτσι ξεπόρτιζε για να παίξει. Κάποιες Κυριακές πήγαινε στην καθολική εκκλησία, με συγγενείς, εκεί καθόταν «παναγία», γιατί του άρεσε το εκκλησιαστικό όργανο. Τα απογεύματα άκουγε τον χότζα από τα μεγάφωνα του διπλανού τζαμιού. Στο παιδικό του μυαλό και οι τρεις θρησκείες (ορθοδοξία, καθολικισμός και μουσουλμανισμός) είχαν γίνει «αχταρμάς». Στα έξι του τον έφεραν στη πατρίδα και τον πήγαν στη Τήνο, δεκαπενταύγουστο. Εκεί μπερδεύτηκε περισσότερο βλέποντας τον κόσμο να βγαίνει από το πλοίο και έρποντας να πηγαίνουν στην εκκλησία. Αυτά τα έβλεπε στον τόπο που γεννήθηκε κάθε Παρασκευή αλλά... ήταν μουσουλμάνοι.

Τα τελευταία πενήντα χρόνια ο εν λόγω πρώην μετανάστης ζει στην Ελλάδα. Επέτρεψε στη πατρίδα έφηβος, την εποχή της χούντας.

Μερικά χρόνια πίσω.


Οι πρώτες εμπειρίες στην πατρίδα: Το σχολείο του ήταν στο κέντρο της Αθήνας στην Κυψέλη. Ο πρώτος χρόνος ήταν δύσκολος. Οι συμμαθητές του τον αποκαλούσαν ο «αράπης». Το πρώτο καιρό όταν μαγείρευε η μάνα μας, η γειτονιά διαμαρτυρόταν λέγοντας πάλι μαγειρεύει η «αραπίνα».

Έκανε υπομονή, πέρασε και αυτό,τελικά ενσωματώθηκε. Στις δύσκολες αυτές στιγμές θυμόταν τα παιδικά του χρόνια.

Οι «ρατσιστικές» συρράξεις και άλλα τινά ευτράπελα στην «ξενιτιά».

Η Κυριακή ήταν μεγάλη μέρα επίσης και για έναν ακόμα λόγο. Είχαμε τον ποδοσφαιρικό αγώνα με τους φίλους μας τα «αραπάκια». Βαφτίζαμε τις ομάδες μας εθνική Ελλάδας και των αντιπάλων εθνική Αιγύπτου. Εμείς με αθλητική στολή και παπούτσια, οι αντίπαλοι με «κελεμπίες» σηκωμένες ως το «βρακί» τους για να μπορούν να τρέχουν και ξυπόλητοι. Το τέλος ήταν πάντα το ίδιο. Διακοπή του αγώνα και σύρραξη.

Ο λόγος; Ο τερματοφύλακας των αντιπάλων. Ήταν ο μοναδικός που δεν σήκωνε την «κελεμπία». Έτσι η μπάλα δεν περνούσε ανάμεσα από τα πόδια του. Η αιτία ήταν «άνοιγε τα πόδια του, η κελεμπία τεντωνόταν και η μπάλα δεν περνούσε ανάμεσα τους».

Η σύρραξη γενικευόταν με πετροπόλεμο και ανοιγμένα κεφάλια. Την επόμενη μέρα το είχαμε ξεχάσει και εμείς και οι αντίπαλοι ήμασταν πάλι φίλοι.

Ο πόλεμος


Στον Πόλεμο των Έξι Ημερών (Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος) του 1967 τον βρίσκει δίπλα στην έρημο του Σινά. Όταν ηχούν οι σειρήνες του πολέμου και τα αντιαεροπορικά ο κόσμος πάει στα υπόγεια. Όμως από τον πόλεμο αυτόν, ένα τον έχει σημαδέψει: Όταν οπισθοχωρούσαν οι άραβες στρατιώτες στην έρημο του Σινά, έπεφταν στην Διώρυγα του Σουέζ για να βγουν απέναντι στη ξηρά. Στη γειτονιά είχε σημάνει συναγερμός. Αιγύπτιοι Έλληνες και γενικά όλες οι εθνικότητες που ζούσαν εκεί, υπήρχε είμασταν επι ποδός. Οι μανάδες μας έφτιαχναν σάντουιτς και εμείς με τους φίλους μας τα αραπάκια τα μοιράζαμε στους στρατιώτες. Η εικόνα των στρατιωτών ήταν τραγική. Ρακένδυτοι, ξεσκισμένα ρούχα, ξυπόλητοι και τα πόδια τους πρησμένα από το τρέξιμο στην καυτή άμμο της ερήμου. Έπαιρναν τα σάντουιτς και τα κατάπιναν. Ήσαν οι στρατιώτες μας. Σημειωτέον οι Αιγύπτιοι αποκαλούν τους Ισραηλινούς βαρβάρους.

Σήμερα


Διαβάζει (ο πρώην μετανάστης) τις τελευταίες εξελίξεις για το μεταναστευτικό. «Ζήτημα εθνικής σημασίας χαρακτήρισε το μεταναστευτικό-προσφυγικό ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σ. Πέτσας, τονίζοντας πως είναι ξεκάθαρη εντολή του πρωθυπουργού, κ. Μητσοτάκη, η «δίκαιη» κατανομή των ανθρώπων που μεταφέρονται από τα νησιά σε όλη τη χώρα.

Πριν προλάβεις να συνέλθεις συνεχίζει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, «πρώτον, τίθενται συγκεκριμένα όρια στον αριθμό των προσώπων που θα μεταφερθούν σε κάθε περιοχή και σε καμία περίπτωση δεν θα είναι πάνω από 1% του πληθυσμού ανά περιφέρεια (πάνω από αυτό καίγεσαι) και δεύτερον ενισχύονται οι υποδομές και οι υπηρεσίες στις τοπικές κοινωνίες ώστε να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες της έκτακτης φιλοξενίας. Το τελειωτικό χτύπημα έρχεται με το «αναφερόμενος στις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών τόνισε ότι είναι «σε ένα βαθμό δικαιολογημένες» (μη χάσουμε τους ψηφοφόρους μας), υπογραμμίζοντας ωστόσο: Οι Έλληνες γνωρίζουν τι θα πει προσφυγιά και ξεριζωμός και αγκαλιάζουν τους πρόσφυγες. Κατασκευάζονται νέα προαναχωρησιακά κέντρα, για όσους εισήλθαν παράνομα στη χώρα και δεν δικαιούνται άσυλο. Να ξέρουν, δηλαδή, όσοι δεν δικαιούνται άσυλο ότι δεν μπορούν να κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα στη χώρα και δεν έχουν άλλη επιλογή παρά μόνο την επιστροφή τους».

Αυτή είναι η«light» εκδοχή του ρατσισμού.


Η μοναδική λύση λοιπόν για να φρενάρει το ανεξέλεγκτο πλέον κύμα λαθρο-εποικισμού είναι μία και μοναδική: Κλειστές δομές στρατιωτικού τύπου για όλους όσους έρχονται παράνομα στην χώρα. Πρόσφυγες, «πρόσφυγες» ή επίδοξους μετανάστες. Ας κάνουν όσες αιτήσεις ασύλου θέλουν. Μέχρι να εγκριθούν ή να απορριφθούν τελεσίδικα (και για όσο χρόνο αυτό χρειαστεί) θα πρέπει να μένουν υπό περιορισμό μετακίνησης σε αυτές τις εγκαταστάσεις. Οι οποίες δεν θα πρέπει να βρίσκονται εντός αστικού ιστού, ούτε βέβαια στα ακριτικά νησιά. Σε απόμακρες περιοχές της ενδοχώρας, ει δυνατόν, ελάχιστα… ειδυλλιακές. Πώς θα φτιαχτούν οι εγκαταστάσεις αυτές; Σε χρόνο μηδέν, λυόμενες και «προκάτ» από το μηχανικό των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και τους υπεργολάβους του δημοσίου. Αφού μπήκε που μπήκε στην διαδικασία επιμελητείας ο ελληνικός στρατός, πρέπει να αναλάβει εξ’ ολοκλήρου την ευθύνη της φιλοξενίας των παράνομα εισερχόμενων μεταναστών σε φρουρούμενες κλειστές δομές.

Αυτή είναι η άλλη η «hardrock» εκδοχή του ρατσισμού.


Οι αιτίες της μετανάστευσης των Ελλήνων τα προηγούμενα χρόνια έως και σήμερα, αλλά και οι μετανάστες που έρχονται στη Ελλάδα είναι κοινές. Ο πόλεμος και η φτώχεια. Σήμερα έχουν περάσει σε ανώτερη ποιότητα οι πολιτικές αυτές της μετανάστευσης. Μπορεί να ειπωθεί ότι υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός και κλιμάκωση.

Μπορεί να έχει «γκρεμιστεί» το τείχος του Βερολίνου, αλλά έχουν υψωθεί τείχη και φράχτες στον ‘Εβρο, στην Γερμανία, στην Σλοβενία, στην Ισπανία, στη Δανία, στη Ουγγαρία και στα σύνορα πολλών άλλων χωρών της «πολιτισμένης» Ευρώπης.

Οι μέχρι τώρα ελληνικές κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της Ν.Δ. είναι αντικειμενικά ανίκανες να χειριστούν το θέμα αυτό. Ο λόγος απλός: Η πολιτική τους εξάρτηση από την ΕΕ και ΗΠΑ. Αμφότεροι υλοποιούν το σχέδιο που υπάρχει. Οι πρώτοι (ΣΥΡΙΖΑ) με «λόγια συμπαράστασης» αλλά στη πράξη δημιουργώντας Μόριες. Οι δεύτεροι (Ν.Δ.) πιο «άγρια» για μην χάσει τους ψηφοφόρους.

Το χειρότερο είναι ότι η εξάρτηση αυτή ενισχύεται λόγω της ανάγκης της στέγασης και της τροφής των κατατρεγμένων αυτών ανθρώπων. Ας μην μιλήσουμε για την «αλληλεγγύη» της Ευρώπης και τα πάρτι των ΜΚΟ. Όσο για την νόθευση του πολιτισμού μας, εδώ ζήσαμε 130 χρόνια σε ξένες χώρες και δεν τον λησμονήσαμε, θα τον λησμονήσουμε στην πατρίδα μας. Είναι γελοίες αυτές οι σκέψεις. Γι’ αυτό και οι ρατσιστές δεν είναι μόνο ανεγκέφαλοι, αλλά και ανιστόρητοι και αγράμματοι.

Η λύση


Η αποσυμφόρηση της Ελλάδας και η διανομή των ταλαίπωρων αυτών ψυχών στα κράτη της Ευρώπης, με καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.

Αλήθεια ποια κυβέρνηση θα υψώσει την φωνή της; Η Νέα Δημοκρατία ή ο ΣΥΡΙΖΑ ή κάποιος άλλος;




Γιάννης Περάκης: Σχετικά με το Συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου