Παύλος Κουτρουφίνης
Η Σχέση με τον Εαυτό είναι μία ψευδής σχέση. Δεν υφίστανται οντολογικά, δηλαδή δεν υπάρχει! Ο ατομικισμός/ναρκισσισμός στην εποχή της ψηφιακής κουλτούρας είναι διάχυτος παντού. Από την «σέλφι» έως και τον δικαιωματισμό.
Ο κατακερματισμός του ανθρώπου σε χαρακτηριστικά και ποιότητες, η αναγωγή του, από άνθρωπο σε άτομο με ιδιότητες που τον ορίζουν ως διαφορετικό, παρεισφρύει σε λογής – λογής νεο-λογισμούς και όρους που βρίσκουμε διάσπαρτους σε κείμενα ιστοσελίδων, αλλά και σε δημοφιλή βιβλία ψυχολογικού περιεχομένου.
Παραδειγματικά αναφέρω το νεο-λογισμό της αυτα-γάπης, αλλά και εν γένει της σχέσης με τον Εαυτό. Η Σχέση με τον Εαυτό είναι κίβδηλη αφού για να υπάρχει σχέση χρειάζεται ο Άλλος. Εξάλλου σχέση (είτε καλή είτε κακή) ορίζεται ως ο ψυχολογικός χώρος που συν-δημιουργείται από την επαφή, τουλάχιστον, δύο διαφορετικών ανθρώπων.
Ακόμη κι η αίσθηση της υπαρκτής ατομικότητας, δημιουργείται στο βρεφικό στάδιο με τρόπο που ο Άλλος είναι απαραίτητος και βασικό συστατικό για την δημιουργία της αίσθησης εαυτού. Με λίγα λόγια χωρίς τον Άλλον δεν μπορεί να συσταθεί η αίσθηση του Εαυτού, και επομένως η αντίληψη «Εγώ είμαι», δηλαδή ο εαυτός συστήνεται μέσω της σχέσης με τον Άλλον (πχ. η μητέρα για το βρέφος).
Οι λέξεις έχουν σημασία, γιατί εμπεριέχουν νοήματα και εν ολίγοις τα νοήματα μας οδηγούν σε έναν ή άλλο τρόπο να σκεφτόμαστε. Κάπως έτσι, οδηγούμαστε στην ατομοκεντρική σφαίρα του κόσμου μας, όπου το κέντρο είμαστε εμείς κι όλα γυρίζουν γύρω από την ασημαντότητα της ύπαρξής μας. Οι ανάγκες μου, οι επιθυμίες μου, οι σκέψεις μου, τα θέλω μου, η αποθέωση τους από τις, παντός είδους, ρηχές αναλύσεις επιτυγχάνουν να απωθήσουν την ανυπόφορη αίσθηση της ασημαντότητας στο χάος, και να την μετατρέψουν ως σημαντικότητα, τέτοια που οι άλλοι δεν είναι απαραίτητοι, παρά εργαλεία εξυπηρέτησης των αναγκών, επιθυμιών κλπ. Επομένως όταν διαβάζουμε και λέμε η σχέση με τον εαυτό, τι εννοούμε πράγματι;
Αν συμφωνούμε έως εδώ, ότι για να υφίστανται σχέση χρειάζονται, τουλάχιστο, δύο, τότε όντως δημιουργούμε μία ψευδο-σχέση διαιρώντας τον εαυτό σε δύο. Πολλοί όροι έχουν διατυπωθεί για αυτή την διαίρεση, για παράδειγμα αναφέρω Ανώτερος – Κατώτερος, Εσώτερος (πνευματικός) – Υλικός (σωματικός). Συνέπεια της Καρτεσιανής διαίρεσης που απαντάται ευρέως και στην Θεολογία.
Αν δοκιμάσετε να τους ορίσετε πιθανά να διαπιστώσετε την διαίρεση στην οποία αναφέρομαι. Εν τέλει, κατά την προσπάθεια να τους περιγράψετε, αναρωτηθείτε ποιος περιγράφει; Αν η προφανής απάντηση είναι «εγώ», τότε, αναρωτηθείτε ποιον περιγράφετε; Αν η ευλογοφανής απάντηση είναι «εμένα», η διαίρεση γίνεται πια ολοκάθαρη.
Συμφωνείτε άραγε, ότι κάθε περιγραφή ενός αντικειμένου αποτελεί την αντίληψη εκείνου που περιγράφει το αντικείμενο; Αν συμφωνείτε μπορείτε να καταλάβετε ότι μετατρέψατε τον εαυτό σας σε αντικείμενο κι ότι λέτε για τον εαυτό σας δεν είναι τίποτε περισσότερο από την αντίληψη που έχετε για αυτόν, κι όχι ο Εαυτός.
Ακριβώς για τα παραπάνω η σχέση αυτή είναι φανταστική, μη πραγματική, κίβδηλη.
Ο άνθρωπος δεν υπάρχει εν κενώ, υπάρχει μέσα σε κάτι, από το οποίο προέρχεται. Αυτό το κάτι, είναι η κοινωνία (οικογένεια, χωριό, πόλη, έθνος) για αυτό ο Αριστοτέλης λέει ότι ο άνθρωπος είναι κοινωνικό και πολιτικό ον.
Η υπέρμετρη και ανεδαφική αυτοεκτίμηση προάγει το Εγώ ως το απόλυτο κέντρο που όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό. Κατ’ ουσίαν ο εαυτός δεν υπάρχει, παρά μόνο ως τα σημεία επαφής μας με το περιβάλλον. Τα σημεία της επαφής γίνονται σημεία επίγνωσης της ύπαρξης, αισθήσεις και συναισθήματα.
Αν σας φαίνεται περίεργο δοκιμάστε να πειραματιστείτε, δοκιμάστε για λίγο να απομονώσετε τις βασικές αισθήσεις, κλείνοντας μάτια και αυτιά, σταματώντας για λίγο να εισπνέετε, χωρίς περιβαλλοντική αλληλεπίδραση και είμαι βέβαιος ότι θα καταλάβετε με βιωματικό τρόπο τι σημαίνει σημεία επαφής.
Αν θέλετε να βιώσετε την αγάπη βρείτε κάποιον άλλον, αγαπήστε και ρισκάρετε. Κάθε ματαίωση, είναι επώδυνη. Κάθε οδύνη μπορεί να γίνει το πρώτο σκαλί στην σκάλα της αποδοχής, δίνοντας νόημα σε μία ζωή που αναπόδραστα τελειώνει, και χωρίς τον άλλον θα τελειώνει πράγματι χωρίς κανένα νόημα.
ΥΓ. Να σημειωθεί εδώ, ότι για να γίνουμε «εμείς» χρειάζεται πρώτιστα να γίνω «εγώ» και «εσύ», ωστόσο αυτό είναι κάτι εξόχως σημαντικό που το κείμενο δεν πραγματεύεται.
Πηγή: pavloskoutroufinis.gr
Παύλος Κουτρουφίνης: Σχετικά με τον Συντάκτη
Η Σχέση με τον Εαυτό είναι μία ψευδής σχέση. Δεν υφίστανται οντολογικά, δηλαδή δεν υπάρχει! Ο ατομικισμός/ναρκισσισμός στην εποχή της ψηφιακής κουλτούρας είναι διάχυτος παντού. Από την «σέλφι» έως και τον δικαιωματισμό.
Ο κατακερματισμός του ανθρώπου σε χαρακτηριστικά και ποιότητες, η αναγωγή του, από άνθρωπο σε άτομο με ιδιότητες που τον ορίζουν ως διαφορετικό, παρεισφρύει σε λογής – λογής νεο-λογισμούς και όρους που βρίσκουμε διάσπαρτους σε κείμενα ιστοσελίδων, αλλά και σε δημοφιλή βιβλία ψυχολογικού περιεχομένου.
Παραδειγματικά αναφέρω το νεο-λογισμό της αυτα-γάπης, αλλά και εν γένει της σχέσης με τον Εαυτό. Η Σχέση με τον Εαυτό είναι κίβδηλη αφού για να υπάρχει σχέση χρειάζεται ο Άλλος. Εξάλλου σχέση (είτε καλή είτε κακή) ορίζεται ως ο ψυχολογικός χώρος που συν-δημιουργείται από την επαφή, τουλάχιστον, δύο διαφορετικών ανθρώπων.
Ακόμη κι η αίσθηση της υπαρκτής ατομικότητας, δημιουργείται στο βρεφικό στάδιο με τρόπο που ο Άλλος είναι απαραίτητος και βασικό συστατικό για την δημιουργία της αίσθησης εαυτού. Με λίγα λόγια χωρίς τον Άλλον δεν μπορεί να συσταθεί η αίσθηση του Εαυτού, και επομένως η αντίληψη «Εγώ είμαι», δηλαδή ο εαυτός συστήνεται μέσω της σχέσης με τον Άλλον (πχ. η μητέρα για το βρέφος).
Οι λέξεις έχουν σημασία, γιατί εμπεριέχουν νοήματα και εν ολίγοις τα νοήματα μας οδηγούν σε έναν ή άλλο τρόπο να σκεφτόμαστε. Κάπως έτσι, οδηγούμαστε στην ατομοκεντρική σφαίρα του κόσμου μας, όπου το κέντρο είμαστε εμείς κι όλα γυρίζουν γύρω από την ασημαντότητα της ύπαρξής μας. Οι ανάγκες μου, οι επιθυμίες μου, οι σκέψεις μου, τα θέλω μου, η αποθέωση τους από τις, παντός είδους, ρηχές αναλύσεις επιτυγχάνουν να απωθήσουν την ανυπόφορη αίσθηση της ασημαντότητας στο χάος, και να την μετατρέψουν ως σημαντικότητα, τέτοια που οι άλλοι δεν είναι απαραίτητοι, παρά εργαλεία εξυπηρέτησης των αναγκών, επιθυμιών κλπ. Επομένως όταν διαβάζουμε και λέμε η σχέση με τον εαυτό, τι εννοούμε πράγματι;
Αν συμφωνούμε έως εδώ, ότι για να υφίστανται σχέση χρειάζονται, τουλάχιστο, δύο, τότε όντως δημιουργούμε μία ψευδο-σχέση διαιρώντας τον εαυτό σε δύο. Πολλοί όροι έχουν διατυπωθεί για αυτή την διαίρεση, για παράδειγμα αναφέρω Ανώτερος – Κατώτερος, Εσώτερος (πνευματικός) – Υλικός (σωματικός). Συνέπεια της Καρτεσιανής διαίρεσης που απαντάται ευρέως και στην Θεολογία.
Αν δοκιμάσετε να τους ορίσετε πιθανά να διαπιστώσετε την διαίρεση στην οποία αναφέρομαι. Εν τέλει, κατά την προσπάθεια να τους περιγράψετε, αναρωτηθείτε ποιος περιγράφει; Αν η προφανής απάντηση είναι «εγώ», τότε, αναρωτηθείτε ποιον περιγράφετε; Αν η ευλογοφανής απάντηση είναι «εμένα», η διαίρεση γίνεται πια ολοκάθαρη.
Συμφωνείτε άραγε, ότι κάθε περιγραφή ενός αντικειμένου αποτελεί την αντίληψη εκείνου που περιγράφει το αντικείμενο; Αν συμφωνείτε μπορείτε να καταλάβετε ότι μετατρέψατε τον εαυτό σας σε αντικείμενο κι ότι λέτε για τον εαυτό σας δεν είναι τίποτε περισσότερο από την αντίληψη που έχετε για αυτόν, κι όχι ο Εαυτός.
Ακριβώς για τα παραπάνω η σχέση αυτή είναι φανταστική, μη πραγματική, κίβδηλη.
Ο άνθρωπος δεν υπάρχει εν κενώ, υπάρχει μέσα σε κάτι, από το οποίο προέρχεται. Αυτό το κάτι, είναι η κοινωνία (οικογένεια, χωριό, πόλη, έθνος) για αυτό ο Αριστοτέλης λέει ότι ο άνθρωπος είναι κοινωνικό και πολιτικό ον.
Η υπέρμετρη και ανεδαφική αυτοεκτίμηση προάγει το Εγώ ως το απόλυτο κέντρο που όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό. Κατ’ ουσίαν ο εαυτός δεν υπάρχει, παρά μόνο ως τα σημεία επαφής μας με το περιβάλλον. Τα σημεία της επαφής γίνονται σημεία επίγνωσης της ύπαρξης, αισθήσεις και συναισθήματα.
Αν σας φαίνεται περίεργο δοκιμάστε να πειραματιστείτε, δοκιμάστε για λίγο να απομονώσετε τις βασικές αισθήσεις, κλείνοντας μάτια και αυτιά, σταματώντας για λίγο να εισπνέετε, χωρίς περιβαλλοντική αλληλεπίδραση και είμαι βέβαιος ότι θα καταλάβετε με βιωματικό τρόπο τι σημαίνει σημεία επαφής.
Αν θέλετε να βιώσετε την αγάπη βρείτε κάποιον άλλον, αγαπήστε και ρισκάρετε. Κάθε ματαίωση, είναι επώδυνη. Κάθε οδύνη μπορεί να γίνει το πρώτο σκαλί στην σκάλα της αποδοχής, δίνοντας νόημα σε μία ζωή που αναπόδραστα τελειώνει, και χωρίς τον άλλον θα τελειώνει πράγματι χωρίς κανένα νόημα.
ΥΓ. Να σημειωθεί εδώ, ότι για να γίνουμε «εμείς» χρειάζεται πρώτιστα να γίνω «εγώ» και «εσύ», ωστόσο αυτό είναι κάτι εξόχως σημαντικό που το κείμενο δεν πραγματεύεται.
Πηγή: pavloskoutroufinis.gr
Παύλος Κουτρουφίνης: Σχετικά με τον Συντάκτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου