Πέμπτη 5 Μαρτίου 2020

Παιχνίδι με τη φωτιά Ερντογάν στην Ιντίλμπ – Απειλείται με «Βατερλώ» η Τουρκία

Παναγιώτης Σωτήρης


Όπως είχε προαναγγείλει σε όλους τους τόνους, αφού μετέφερε μεγάλο αριθμό στρατιωτικών οχημάτων και προσωπικού και αφού πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος για την πολεμική στήριξη των ένοπλων ομάδων της αντιπολίτευσης, η Τουρκία ξεκίνησε την επιχείρηση στην οποία έδωσε την προσωνυμία «Ασπίδα της Άνοιξης».

Για πρώτη φορά η Τουρκία, σε αυτή την τέταρτη εισβολή της στη Συρία, στοχεύει ευθέως τον συριακό στρατό, σε αντίθεση με τις προηγούμενες κινήσεις που κυρίως στόχευαν τους Κούρδους.

Όμως επιλέγοντας την σύγκρουση με τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις η Τουρκία ουσιαστικά βρίσκεται σε σύγκρουση και με τις δυνάμεις που στηρίζουν την κυβέρνηση Άσαντ. Αυτό σημαίνει πρώτα και κύρια τη Χεζμπολάχ και άλλες ομάδες που στηρίζονται κυρίως από το Ιράν. Κυρίως, όμως, υπάρχει το ανοιχτό ερώτημα τι θα κάνει η Τουρκία σε αυτή την επιχείρηση αντιμέτωπη με το γεγονός ότι οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις που παρότι υπολείπονται ενός από τους μεγαλύτερους στρατούς του ΝΑΤΟ, έχουν την ανοιχτή στήριξη της Ρωσίας.

Και μπορεί η Ρωσία να έχει κάνει σε διάφορες περιστάσεις σαφές ότι στηρίζει τη συριακή κυβέρνηση ως τμήμα της «πάλης κατά της τρομοκρατίας» και ως προσπάθεια σταθερότητας στην περιοχή, αποφεύγοντας να έχει άμεση εμπλοκή έναντι των τουρκικών κινήσεων, εντούτοις θα είναι δύσκολο για τις τουρκικές δυνάμεις να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή, εάν απέναντί τους είναι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις ή ρωσικές.

Τα όρια της τουρκικής κίνησης



Παρά τους πολεμικούς και επιθετικούς τόνους των Τούρκων αξιωματούχων που παραπέμπουν σε μια συνολική σύγκρουση με την κυβέρνηση Άσαντ, η επιχείρηση δείχνει να έχει ως όριο τη διαπραγμάτευση για τη ρόλο της Τουρκίας στη μεταπολεμική Συρία.

Άλλωστε, δεν είμαστε στην αρχή του συριακού εμφυλίου πολέμου. Οι συσχετισμοί είναι διαφορετικοί. Η συριακή κυβέρνηση έχει κατισχύσει στο μεγαλύτερο μέρος της συριακής επικράτειας. Οι ΗΠΑ (αλλά και οι συντηρητικές μοναρχίες του Κόλπου) δεν δείχνουν να θέλουν να εμπλακούν παραπάνω σε μια επιχείρηση «αλλαγής καθεστώτος» στη Συρία. Τα τμήματα της αντιπολίτευσης τα οποία στηρίζει η Τουρκία δεν μπορούν να διεκδικήσουν την εξουσία συνολικά, την ώρα που βρίσκονται σε αντιπαράθεση και με άλλες ένοπλες ισλαμικές ομάδες που βρίσκονται στον θύλακα της Ιντλίμπ.

Όλα αυτά βάζουν όρια στον όποιο σχεδιασμό της Τουρκίας, παρόλη την προσπάθεια να καταφέρει όσο το δυνατόν περισσότερα πλήγματα στις κυβερνητικές δυνάμεις. Άλλωστε, οι δυσκολίες της σύγκρουσης αποτυπώνονται και στο ότι παρά τις μεγάλες δυνάμεις που έχει ρίξει η Άγκυρα, η κατάσταση σε διάφορα μέτωπα παραμένει αμφίρροπη. Η συνεχιζόμενη και αιματηρή διελκυστίνδα για τον έλεγχο της κρίσιμης ως προς έλεγχο των μεγάλων οδικών αξόνων πόλης Σαρακέμπ είναι από αυτή την άποψη ενδεικτική, με τις δύο πλευράς να συγκρούονται σκληρά για τον έλεγχό της.

Ακόμη και η μεγαλύτερη στήριξη που θέλουν να δώσουν οι ΗΠΑ, μέσα από τις ανακοινώσεις ότι θα εξασφαλίσουν ότι δεν θα λείψουν τα πυρομαχικά στις τουρκικές δυνάμεις, δεν διαμορφώνει πολύ διαφορετικό συσχετισμό, με δεδομένο ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να μην σκοπεύουν σε κάτι παραπάνω από τη διατήρηση μικρής σχετικά στρατιωτικής παρουσίας στη βορειοανατολική Συρία και τις εκεί πετρελαιοπηγές.

Το ενδεχόμενο νέου μετώπου στην Αφρίν


Την ίδια ώρα η Τουρκία είναι πιθανό εν μέσω της εμπλοκής να βρεθεί αντιμέτωπη και με άλλα ανοιχτά μέτωπα. Οι επανερχόμενες σκέψεις στις κουρδικές δυνάμεις για επιχείρηση ανακατάληψης της περιοχής της Αφρίν είναι από αυτή την άποψη ενδεικτικές.

Ωστόσο, δεν έχουν μέχρι τώρα προχωρήσει παραπέρα κυρίως λόγω της ρευστότητας στην περιοχή, που δυσκολεύει τον συντονισμό με τις συριακές και ρωσικές κυβερνητικές δυνάμεις, της προσπάθειας της Ρωσίας να αναζητά πάντα σημεία ισορροπίας με την Τουρκία, σε ένα θέμα, το κουρδικό, γύρω από το οποίο η Τουρκία ζητά πάντα εγγυήσεις από τη Ρωσία. Ρόλο παίζουν και οι παραινέσεις των ΗΠΑ, μέσω του ειδικού αμερικανού απεσταλμένου στη Συρία Τζέιμς Τζέφρεϊ, προς την κουρδική ηγεσία να μην κινηθεί. Αυτό, όμως, δεν αναιρεί το ενδεχόμενο η Τουρκία να βρεθεί να αντιμέτωπη με μια τέτοια εξέλιξη την ώρα που θα επικεντρώνει στην Ιντλίμπ.

Η διαρκής ρωσική δυσκολία



Πάνω από όλα η πιο μεγάλη δυσκολία της Τουρκίας παραμένει η Ρωσία. Η Τουρκία δεν θα ήθελε μια αναμέτρηση και με τις ρωσικές δυνάμεις, ιδίως από τη στιγμή που οι ρωσοτουρκικές σχέσεις παραμένουν σημαντικές σε διάφορα επίπεδα, την ώρα που και η Ρωσία δεν έχει σκοπό προφανώς να λειτουργήσει απλώς ως μια δύναμη στήριξης της κυβέρνησης Άσαντ. Η στοχοθεσία της παραμένει η αποκατάσταση της πολιτικής και εδαφικής ενότητας της Συρίας και στο βαθμό που οι κυβερνητικές δυνάμεις κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση, συμπεριλαμβανομένης της εκκαθάρισης της Ιντλίμπ θα τις στηρίζουν. Από εκεί και πέρα το βάρος της θα είναι η πολιτική λύση.

Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται και να διευκολύνει την Τουρκία σε οτιδήποτε θα θεωρούσε αποσταθεροποιητικό, ή ότι επέτρεπε να ακυρωθεί η υπαρκτή πρόοδος των κυβερνητικών επιχειρήσεων. Το όριο το αναγνωρίζει και η Τουρκία, κάτι που φαίνεται και από τον τρόπο με τον οποίο πίεσε για να πραγματοποιηθεί συνάντηση Πούτιν και Ερντογάν, η οποία τελικά θα πραγματοποιηθεί στις 5 Μαρτίου στη Μόσχα.

Ωστόσο, το περίγραμμα της όποιας λύσης μπορεί να προτείνει η Μόσχα είναι δεδομένο και μάλλον δεν αντιστοιχεί στις τουρκικές απαιτήσεις, την ώρα που η Τουρκία δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα καταφέρει πετύχει τους στόχους της με στρατιωτικούς όρους, όσες δυνάμεις και εάν ρίξει.

Πηγή: in.gr



Παναγιώτης Σωτήρης: Σχετικά με τον συντάκτη