Πέμπτη 12 Μαρτίου 2020

Covid 19 - Ο "καλός" κι ο "κακός" φόβος...

Παύλος Κουτρουφίνης


Με αφορμή την πανδημία που ξεδιπλώνεται μέρα με την μέρα, οι αντιδράσεις των ανθρώπων ποικίλουν...

Κάποιοι τρομοκρατούνται, άλλοι αστειεύονται, άλλοι δεν παραδέχονται την πανδημία και την "καταγγέλλουν" ως κατασκευασμένη, κι άλλοι μένουν "ψύχραιμοι" με "λογικά" επιχειρήματα συγκρίνοντας την, με άλλες παλιότερες καταστροφικές επιδημίες.

Κάθε αντίδραση είναι αποδεκτή ως φυσιολογική αντίδραση στην απειλή. Η διαφορετικότητα της αντίδρασης οφείλεται στο ιστορικό πεδίο του καθενός από εμάς. Πως δηλαδή, με ποιο τρόπο έμαθε να αντιδρά στην απειλή είτε από τς αντιδράσεις στην οικογένεια, είτε από το πόσο συχνά εκτέθηκε σε απειλές στην ζωή του...κ.α. με λίγα λόγια εξαρτάται από την εμπειρία του.

Η λειτουργία αυτή του οργανισμού λέγεται και "fight" or "flight", αντιμετώπιση της πραγματικότητας ή αποσύνδεση από αυτήν. Όλοι οι παραπάνω τρόποι περιγράφουν την διαδικασία της αποσύνδεσης, μέσω της άρνησης (παρανοϊκή συνωμοσιολογία, δεν συμβαίνει τίποτε, πχ. υπάρχει το εμβόλιο και δεν το δίνουν, η μετάληψη είναι αθώα) μέσω της αντανάκλασης του συναισθήματος (αστεϊσμοί, υποτίμηση με εκλογίκευση), εν τέλει καταλήγει "εγώ δεν κινδυνεύω!

Η άρνηση της ευαλωτότητας μας καθιστά πιο ευάλωτους! Κι όταν οι φαντασιωσικές αντιλήψεις της παντοδυναμίας θρυμματίζονται ο άνθρωπος καταρρέει, πανικοβλημένος! Αυτός είναι ο "κακός" φόβος.

Η αναγνώριση του υπαρκτού κινδύνου, η στοιχειώδης ενημέρωση για την πραγματική απειλή, ταυτόχρονα σημαίνει και επίγνωση της πιθανότητας να νοσήσω, επίγνωση της τρωτότητας. Φοβάμαι και προστατεύω τον εαυτό καθώς και τους άλλους, ενημερώνομαι, ακολουθώ τις οδηγίες πιστά, δηλαδή εμπιστεύομαι! Αυτός είναι ο "καλός" φόβος.

Ατομική και Κοινωνική ευθύνη!


Η "διάκριση" του ιού στις μεγάλες ηλικίες κάνει υγιείς συνανθρώπους μας μικρότερων ηλικιών να αισθάνονται αρκετά ασφαλής κι αυτό δεν είναι κακό. Η πιθανότητα να νοσήσουν είναι ίδια, να καταλήξουν όμως όχι. Μπορούν ωστόσο να γίνουν φορείς και να πλήξουν ασθενέστερους.

Η αντίδραση των νέων που ορθώς στηλιτεύεται δεν είναι, απαραίτητα, στάση αδιάφορη. Είναι στάση αντίδρασης στο θάνατο και την φθορά, επιπόλαιη ωστόσο και επικίνδυνη για τους άλλους.

Κάθε πανδημία αποτελεί κοινωνική εμπειρία. Η αποθέωση της ατομικότητας και της ατομικής ευθύνης στις μέρες μας έχει ορατά αποτελέσματα. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα όπου τέμνεται η ατομική με την κοινωνική ευθύνη, όπου δεν είναι κάποιος υπεύθυνος για τον αποθεωμένο Εαυτό αλλά υπεύθυνος και για τον Άλλον. Ο ένας εξαρτάται από τον Άλλον! Η αλληλεγγύη ήταν και θα είναι πάντα το μέσο της επιβίωσης για τις ανθρώπινες κοινωνίες!

Είναι παράξενα αντιφατικό για την ατομικίστικη εποχή μας, η αλληλεγγύη να μας θυμίζει πόσο ανάγκη έχουμε να εμπιστευτούμε ο ένας τον άλλον, σε αυτήν την παράνοια (συνομωσίες, εθνικιστικά, θρησκευτικά παραληρήματα), η ασθένεια κι ο θάνατος μας συντροφεύει όλους κι η υγεία , η ζωή εξαρτάται από την κοινωνική συνείδηση και ευθύνη!

ΥΓ. Ο έλλογος φόβος, η γνώση, η αλληλεγγύη, η εμπιστοσύνη, είναι τα μέσα που θα μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε με απώλειες κι αυτήν την πανδημία.

Κλείνοντας θέλω να εξάρω, το νοσηλευτικό προσωπικό του ταλαιπωρημένου και αδίκως κατηγορούμενου Εθνικού Συστήματος Υγείας. Εύχομαι μετά από αυτό όλοι να απαιτήσουμε και να υπερασπιστούμε το ΕΣΥ απέναντι σε κάθε επιβουλή εμπορευματοποίησης!



Παύλος Κουτρουφίνης: Σχετικά με τον Συντάκτη