Σπύρος Μανουσέλης
Το φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ περιλαμβάνει: 140 ερευνητικούς, ακαδημαϊκούς, εκπαιδευτικούς οργανισμούς, 100 διαφορετικά διαδραστικά δρώμενα, 60 εργαστήρια για παιδιά, 20 workshops, 30 ομιλίες, 3 εκθέσεις τέχνης και επιστήμης, ντοκιμαντέρ, διαγωνισμούς, stand up science και ποικίλες δράσεις για κάθε ηλικία.
Την επόμενη εβδομάδα και για πέντε μέρες –από τις 3 έως τις 7 Απριλίου– ανοίγει τις πύλες του το «Athens Science Festival 2019» (ASF2019) και καλεί μικρούς και μεγάλους να συμμετάσχουν στη μεγάλη γιορτή των καινοτόμων ιδεών της σύγχρονης επιστήμης και της τεχνολογίας.
Στόχος αυτού του ετήσιου ραντεβού στην πόλη της Αθήνας είναι η διάδοση της επιστημονικής περιπέτειας στο ευρύ κοινό με έναν τρόπο διαφορετικό: πρωτότυπο, έγκυρο και κυρίως απολαυστικό. Για την επίτευξη, όμως, αυτού του ευγενούς αλλά δυσεπίτευκτου στόχου η Επιστήμη οφείλει να εγκαταλείψει τα στενά όρια των εργαστηρίων ή των πανεπιστημιακών αμφιθεάτρων και να συνδυαστεί δημιουργικά με τις τέχνες. Ετσι, ως εκ θαύματος, ο συνήθως απρόσιτος ή βαρετός επιστημονικός λόγος γίνεται όχι μόνο προσιτός στους μη ειδικούς αλλά και απολαυστικός.
Οι «Μηχανές του Νου» ζήτησαν από την Αναστασία Ανδρίτσου, διευθύντρια του Βρετανικού Συμβουλίου (British Council) και βασικό παράγοντα της οργανωτικής επιτροπής του ASF2019, να μας παρουσιάσει το σκεπτικό και τις προτεραιότητες που έθεσαν κατά τον σχεδιασμό του φετινού προγράμματος.
Το Athens Science Festival, το ετήσιο Αθηναϊκό Φεστιβάλ Επιστήμης, ξεκίνησε το 2014 με αβέβαιες προοπτικές επιτυχίας, ωστόσο, με τα χρόνια κέρδισε το στοίχημα και καθιερώθηκε όχι τόσο ως «θεσμός» αλλά και ως ένα πολυαναμενόμενο πολιτιστικό δρώμενο που εστιάζει αποκλειστικά στην Eπιστήμη, την Τεχνολογία και στο πώς αυτές σχετίζονται με την ανθρώπινη καινοτομία και την τέχνη.
Ετσι, όπως κάθε χρόνο, μικροί και μεγάλοι επισκέπτες θα έχουν φέτος την ευκαιρία να παρακολουθήσουν πολλές ομιλίες από κορυφαίους Ελληνες και ξένους επιστήμονες, διαδραστικές εκθέσεις, κινηματογραφικές προβολές, να συμμετάσχουν σε πολυάριθμες δράσεις και δημιουργικά εργαστήρια, σε διαδραστικά επιμορφωτικά παιχνίδια και να απολαύσουν πρωτότυπες καλλιτεχνικές δράσεις.
Μέχρι πρόσφατα η επιστημονική δημιουργικότητα και οι εφαρμογές της (τεχνολογία) παράγονταν για να επιλύουν ανθρώπινα προβλήματα και ανάγκες. Σήμερα, αντίθετα, η ιδιοτελής διαχείριση της τεχνοεπιστήμης με κριτήριο το κέρδος φαίνεται πως δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα επιλύει. Κάτι που επιβεβαιώνεται από τις εντυπωσιακές εφαρμογές της –από τη βιοτεχνολογία μέχρι τη βιοϊατρική και από την πληροφορική μέχρι τις βιοκυβερνητικές μηχανές και την τεχνητή νοημοσύνη– που δημιουργούν όχι μόνο πρωτόγνωρες δυνατότητες αλλά και απειλές για το μέλλον της ανθρωπότητας.
Μπορεί άραγε η ευρύτερη δυνατή διάδοση της επιστημονικής σκέψης να βοηθήσει στον «επαναπροσανατολισμό» της ανθρώπινης επιστημονικής περιπέτειας; Το ερώτημα αυτό αποτελεί και τον θεματικό άξονα του φετινού φεστιβάλ, που από «Athens Science Festival» αποφασίστηκε να μετονομαστεί σε «Athens Re-Science Festival».
Ομως, τι ακριβώς σηματοδοτεί το πρόθεμα «Re-»; Πρόκειται απλώς για μια «ανα-θεώρηση» ή «ανα-προσαρμογή» της επιστημονικής σκέψης και πράξης (τεχνολογία) στα νέα πλανητικά προβλήματα ή, όπως πιστεύουμε, για κάτι πολύ βαθύτερο: την ανάγκη για μια ριζική αναθεώρηση και «ανά-κτηση» της Επιστήμης, οι εφαρμογές της οποίας, έχοντας απομακρυνθεί από τις πραγματικές ανάγκες των περισσότερων ανθρώπων, μπορούν να επιταχύνουν την ανθρωπογενή πλανητική κρίση!
Το Athens Re-Science Festival επιστρέφει λοιπόν για 6η χρονιά στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων και ανεβάζει τον πήχη, φιλοδοξώντας να δείξει ότι η ανάγκη αποτελεσματικών δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος και η μέριμνα για το μέλλον της ανθρωπότητας είναι όχι μόνο αναγκαίες, αλλά και εφικτές!
Οι μεγάλες ιστορικές-κοινωνικές προκλήσεις της εποχής μας, όπως η πείνα, η εξάντληση των φυσικών πόρων και η ενεργειακή φτώχεια, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η πλανητική αλλαγή του κλίματος, απαιτούν νέες εναλλακτικές μορφές παραγωγής-ανάπτυξης, όπως αυτές της βιοοικονομίας και της κυκλικής οικονομίας, οι οποίες, ενώ στηρίζονται σε σύγχρονες τεχνολογίες, θα μιμούνται τη Φύση. Η μετάβαση σε αυτή τη νέα μορφή ανάπτυξης αφορά και τη χώρα μας. Για να γίνει όμως αυτό, απαιτείται βαθύτερη γνώση και κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει.
Με βάση αυτόν τον πολύ επίκαιρο θεματικό άξονα σχεδιάστηκε το φετινό πρόγραμμα του ASF2019, φιλοδοξεί να επενδύσει στις νέες επιστημονικές ιδέες που συμβάλλουν στην αλλαγή του τρόπου που σκεφτόμαστε, ζούμε και αντιμετωπίζουμε την καθημερινότητά μας.
Από τις αναρίθμητες δράσεις του φετινού μας προγράμματος ξεχωρίζουν, για το μεγάλο επιστημονικό και κοινωνικοπολιτικό ενδιαφέρον τους, οι παρακάτω ομιλίες-συζητήσεις:
♦️️ Παρασκευή 5 Απριλίου, στις 18.00, οι Διονύσης Ασημακόπουλος και Φραγκίσκος Κολίσης, καθηγητές του ΕΜΠ και η δρ Ηλέκτρα Παπαδοπούλου από το Ελληνικό Φόρουμ Βιοοικονομίας θα εξερευνήσουν τους βέλτιστους τρόπους διαχείρισης των φυσικών πόρων και το πώς η βιοοικονομία αποτελεί μια ελπιδοφόρα απάντηση στις προκλήσεις της εποχής. Θέμα της συζήτησης: «Μεγάλες περιβαλλοντικές προκλήσεις και βιοοικονομία».
♦️️ Την ίδια μέρα (Παρασκευή 5 Απριλίου, στις 19.00), οι καθηγητές Δημήτριος Κουρέτας και Γιώργος Σκαράκης, ο βιολόγος και δημοσιογράφος Σπύρος Μανουσέλης, με συντονιστή τον καθηγητή Φραγκίσκο Κολίση, θα συζητήσουν για τις εφαρμογές της συναρπαστικής, αλλά και αμφιλεγόμενης επιστήμης της Βιοτεχνολογίας που παίζει κεντρικό ρόλο στη Βιοοικονομία, με στόχο την έγκυρη ενημέρωση για τα περιβαλλοντικά, ηθικά και πρακτικά θέματα που εγείρει. Θέμα της συζήτησης: «Βιοτεχνολογία: Πανάκεια ή το κουτί της Πανδώρας».
♦️️ Το Σάββατο 6 Απριλίου, στις 19.00, ο Βασίλης Λιόγκας, μηχανολόγος μηχανικός, σύμβουλος του αναπλ. υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και συντονιστής της διυπουργικής ομάδας διοίκησης έργου για την Κυκλική Οικονομία, θα μας παρουσιάσει τις δράσεις του επιχειρησιακού σχεδίου της χώρας για την επόμενη διετία. Τίτλος ομιλίας: «Η Εθνική Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία».
♦️️ Την Κυριακή 7 Απριλίου, στις 18.00, το τραπέζι με θέμα «Ενα νέο επιχειρηματικό μοντέλο για έναν βιώσιμο πλανήτη» με συντονίστρια την επίκ. καθηγήτρια Κωνσταντίνα Κοτταρίδη. Σε αυτή τη δράση, ο Παναγιώτης Κολλάς CEO & Founder - UNISCRAP, η Ελένη Σπανίδη, τεχνολόγος Περιβάλλοντος - APIVITA SA και ο αρχιτέκτονας Σπύρος Κίζης - Κizi Design Studio, θα παρουσιάσουν τις νέες στρατηγικές της Βιοοικονομίας και της Κυκλικής Οικονομία με μερικά εύστοχα και αντιπροσωπευτικά παραδείγματα για τον τρόπο τόσο του επιχειρείν όσο και του παράγειν στη χώρα μας.
♦️️ Την ίδια μέρα (Κυριακή 7 Απριλίου, στις 19.00), τραπέζι συζητήσεων με θέμα «Επενδύοντας στην έξυπνη, καινοτόμο και βιώσιμη βιομηχανία». Σε αυτό ο Αντώνης Κοκόσης, καθηγητής της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, και ο Ξενοφών Μπακούρας, μηχανικός περιβάλλοντος και ειδικός σύμβουλος του αναπλ. υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, σκοπεύουν να δείξουν πώς η υιοθέτηση τεχνολογικών αλλαγών, η μετατροπή ερευνητικών επενδύσεων σε καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες και η διατήρηση της πρωτοπορίας στον τομέα των χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και της Κυκλικής Οικονομίας μπορούν να προετοιμάσουν κατάλληλα το έδαφος για μια έξυπνη, καινοτόμα και βιώσιμη βιομηχανία.
♦️️ Ενώ την ίδια ήμερα και ώρα (Κυριακή 7 Απριλίου, 19.00), στην ομιλία «Ερευνώντας τον κόσμο που μας περιβάλλει» μια μεγάλη ομάδα ερευνητών από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, οι: Ιωάννα Τσίγκανου, Ρωξάνη Καυταντζόγλου, Νίκος Δεμερτζής, Χριστίνα Βαρουξή, Νίκος Γεωργαράκης, Καλλισθένης Αβδελίδης και Αλίκη Μουρίκη, θα καταθέσουν ενδιαφέρουσες απόψεις σχετικά με όσα οφείλουμε να γνωρίζουμε για να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με το περιβάλλον.
♦️️ Μία ώρα μετά (Κυριακή 7 Απριλίου, στις 20.00) ακολουθεί η ομιλία «Εξημερώνοντας» το δάσος», στην οποία οι ιστορικοί από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών Μαρία Λεοντσίνη, Κέλλυ Μαυρομμάτη και Μαρία Αλυσανδράτου θα μας οδηγήσουν σε μια εντυπωσιακή περιήγηση στα εκπληκτικά μονοπάτια της σχέσης του ανθρώπου και της οικονομίας με το… δάσος, στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.
● Γιατί αποφασίσατε το «Athens Re-Science Festival 2019» να εστιάσει φέτος στην «Οικονομία της γνώσης» και στα εναλλακτικά μοντέλα της Βιο-οικονομίας και της κυκλικής οικονομίας τα οποία, ενώ στηρίζονται στις σύγχρονες τεχνολογίες, μιμούνται ώς έναν βαθμό τη Φύση;
Θα μπορούσε να παρατηρήσει κάποιος ότι ενώ τα μοντέλα βιο-οικονομίας και της κυκλικής οικονομίας αποτελούν πλέον μια βασική προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και ευημερία του πλανήτη και της κοινωνίας μας, η ενημέρωσή και η εξοικείωση των πολιτών με αυτές τις έννοιες και αρχές είναι περιορισμένη έως σχεδόν ανύπαρκτη και, δυστυχώς, ο χώρος της εκπαίδευσης δεν αποτελεί εξαίρεση.
Παρ’ όλο που γίνονται σημαντικές και συστηματικές δράσεις τόσο στον τομέα της ανακύκλωσης όσο και γενικότερα δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, χρειάζεται μία ακόμα μεγαλύτερη ολιστική προσέγγιση και ενημέρωση ώστε να μπορέσουμε να εγκαταλείψουμε το μοντέλο «παίρνω-φτιάχνω-απορρίπτω» και να αρχίσουμε να υιοθετούμε τις αρχές και τα μοντέλα της κυκλικής οικονομίας.
Μία βασική προϋπόθεση για την επιτυχία τέτοιων μοντέλων είναι το να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε όλοι με όρους «συστήματος», δηλαδή να είμαστε σε θέση να κατανοούμε πώς το καθετί που συμβαίνει στον πλανήτη μας επηρεάζει κάτι άλλο και όλα μαζί το σύνολο, άρα για να μπορέσουμε να πετύχουμε μία αειφόρο ανάπτυξη δεν αρκεί να ανακυκλώνουμε τα απορρίμματα αλλά να δούμε με μια εντελώς νέα ματιά το θέμα των πρώτων υλών και της μεταφοράς τους, το θέμα της επαναχρησιμοποίησης και της επισκευής, την παραγωγή και τη διανομή. Χρειάζεται μία αλλαγή στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς αλλά και μία παγκόσμια συνεργασία ανάμεσα σε πολιτικούς, ερευνητές, οικονομολόγους, μη κυβερνητικές οργανώσεις και τους πολίτες.
Το Athens Science Festival 2019, το οποίο αποτελεί μια μοναδική συνεργασία ανάμεσα σε κυβερνητικούς, ακαδημαϊκούς, επιχειρηματικούς, εκπαιδευτικούς και πολιτιστικούς φορείς, εστιάζει σε αυτό τον νέο τρόπο σκέψης και προσπαθεί να βγάλει την έννοια της κυκλικής οικονομίας από τις οικονομικές και τεχνολογικές στήλες των μέσων ενημέρωσης και να την παρουσιάσει με έναν τρόπο διαδραστικό, εκπαιδευτικό και κατανοητό στο ευρύ κοινό, στους μη ειδικούς.
Η προσέγγισή μας αποτελείται από σειρά δράσεων που φέρνουν κοντά την τέχνη, το παιχνίδι και την κριτική σκέψη. Ο επισκέπτης στο φεστιβάλ, όπως κάθε χρόνο, δεν θα μάθει ορισμούς και δύσκολους τεχνικούς όρους. Το βάρος δεν δίνεται στην ενημέρωση αλλά στη συμμετοχή, στον πειραματισμό τον προβληματισμό και τη μάθηση μέσα από δημιουργικές συζητήσεις και δράσεις.
● Πρόκειται εμφανώς για τη γνωστή και επιτυχημένη «συνταγή» του ετήσιου Αθηναϊκού Φεστιβάλ της Επιστήμης. Ποιες είναι, ωστόσο, οι νέες θεματικές ενότητες αλλά και οι διαδραστικές δραστηριότητες που προτείνεται φέτος στους ενήλικους και ανήλικους επισκέπτες σας;
Δεν θα μπορούσαμε να διαφημίζουμε το Athens Science Festival ως έναν θεσμό που προάγει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, εάν ως διοργανωτές δεν επιδιώκαμε κάθε χρόνο να εμπλουτίσουμε το φεστιβάλ με καινούργια στοιχεία και θεματικές που θα προσφέρουν στον επισκέπτη μια μοναδική εμπειρία.
Ετσι, φέτος, εκτός από τα θέματα γύρω από τη βιοοικονομία και την κυκλική οικονομία στα οποία προαναφέρθηκα και τα οποία αποτελούν την κεντρική θεματική του φεστιβάλ, εισάγουμε ακόμα δύο νέες θεματικές: την τεχνητή νοημοσύνη και τη συνθετική βιολογία.
Πρόκειται για δυο επιστημονικούς κλάδους στους οποίους παρατηρείται μία απίστευτη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και που αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά τη ζωή μας στο μέλλον, αλλά και δυο κλάδους που έχουν εγείρει πάρα πολλά ηθικά διλήμματα και προβληματισμούς. Ο Alexander Fefegha από τη Μ. Βρετανία θα μας μιλήσει για «Τεχνητή Νοημοσύνη και προκαταλήψεις» και το κατά πόσο μπορούν τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης να γίνουν όργανα φυλετικών ή βασισμένων στο φύλο προκαταλήψεων.
Μικροί και μεγάλοι θα προσπαθήσουν να σώσουν τη ζωή στη Γη, αν βέβαια καταφέρουν να συναρμολογήσουν το DNA και να φτιάξουν τον μικροοργανισμό που θα σώσει την ανθρωπότητα από βέβαιο αφανισμό και έτσι να δραπετεύσουν από το Escape Room Συνθετικής Βιολογίας. H επιμέλεια της συγκεκριμένης δράσης έχει γίνει από το ΜΙΤ.
Ο αστροναύτης της NASA Clayton Anderson, ο οποίος είχε την ευτυχία να περάσει 167 ημέρες αιωρούμενος πάνω από τον γαλάζιο πλανήτη, μπόρεσε να κατανοήσει την ευθραυστότητά του και να θαυμάσει την ομορφιά της Γης, μας επιφυλάσσει ένα συναρπαστικό ταξίδι πέρα από τα όρια του πλανήτη μας, με φωτογραφίες από την αποστολή του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).
O δρ Kristóf Fenyvesi, ιδρυτής του Experience Workshop International STEAM Movement, μας καλεί να συμμετέχουμε σε ένα workshop με κοινωνικό χαρακτήρα εμπνευσμένο από τις καθημερινές προκλήσεις των ανθρώπων στην Αιθιοπία, στην προσπάθειά τους για εύρεση πόσιμου νερού. Ενώ επιστημονικοί συνεργάτες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και της ομάδας εκπαιδευτικής μετεωρολογίας του meteo.gr θα μας παρουσιάσουν τις πιο συναρπαστικές πτυχές της που αφορούν το κλίμα και τα καιρικά φαινόμενα.
Μέσα από την ενότητα Επιστήμη και Τέχνη οι επισκέπτες καλούνται να βιώσουν μία μοναδική εμπειρία «Relax and Release» όπου οι κινήσεις και ο ρυθμός του κάθε συμμετέχοντος δημιουργούν εικόνες και ήχους, παράγοντας ένα εικαστικό και ηχητικό αποτέλεσμα μοναδικό για τον καθέναν. Οσο περισσότερο συμμετέχει το κοινό τόσο μεγαλύτερη η επιβράβευσή του. Το δρώμενο είναι μια συνεργασία του Kimatica studio με το Tate Museum.
Γενικά η φετινή εμπειρία αναμένεται να είναι πιο διαδραστική από ποτέ, με περισσότερες από 250 δράσεις, οι οποίες υλοποιούνται σε συνεργασία με 140 εθνικούς και διεθνείς φορείς.
Πηγή: efsyn
Η Σφήκα: Επιλογές
Το φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ περιλαμβάνει: 140 ερευνητικούς, ακαδημαϊκούς, εκπαιδευτικούς οργανισμούς, 100 διαφορετικά διαδραστικά δρώμενα, 60 εργαστήρια για παιδιά, 20 workshops, 30 ομιλίες, 3 εκθέσεις τέχνης και επιστήμης, ντοκιμαντέρ, διαγωνισμούς, stand up science και ποικίλες δράσεις για κάθε ηλικία.
Την επόμενη εβδομάδα και για πέντε μέρες –από τις 3 έως τις 7 Απριλίου– ανοίγει τις πύλες του το «Athens Science Festival 2019» (ASF2019) και καλεί μικρούς και μεγάλους να συμμετάσχουν στη μεγάλη γιορτή των καινοτόμων ιδεών της σύγχρονης επιστήμης και της τεχνολογίας.
Στόχος αυτού του ετήσιου ραντεβού στην πόλη της Αθήνας είναι η διάδοση της επιστημονικής περιπέτειας στο ευρύ κοινό με έναν τρόπο διαφορετικό: πρωτότυπο, έγκυρο και κυρίως απολαυστικό. Για την επίτευξη, όμως, αυτού του ευγενούς αλλά δυσεπίτευκτου στόχου η Επιστήμη οφείλει να εγκαταλείψει τα στενά όρια των εργαστηρίων ή των πανεπιστημιακών αμφιθεάτρων και να συνδυαστεί δημιουργικά με τις τέχνες. Ετσι, ως εκ θαύματος, ο συνήθως απρόσιτος ή βαρετός επιστημονικός λόγος γίνεται όχι μόνο προσιτός στους μη ειδικούς αλλά και απολαυστικός.
Οι «Μηχανές του Νου» ζήτησαν από την Αναστασία Ανδρίτσου, διευθύντρια του Βρετανικού Συμβουλίου (British Council) και βασικό παράγοντα της οργανωτικής επιτροπής του ASF2019, να μας παρουσιάσει το σκεπτικό και τις προτεραιότητες που έθεσαν κατά τον σχεδιασμό του φετινού προγράμματος.
Το Athens Science Festival, το ετήσιο Αθηναϊκό Φεστιβάλ Επιστήμης, ξεκίνησε το 2014 με αβέβαιες προοπτικές επιτυχίας, ωστόσο, με τα χρόνια κέρδισε το στοίχημα και καθιερώθηκε όχι τόσο ως «θεσμός» αλλά και ως ένα πολυαναμενόμενο πολιτιστικό δρώμενο που εστιάζει αποκλειστικά στην Eπιστήμη, την Τεχνολογία και στο πώς αυτές σχετίζονται με την ανθρώπινη καινοτομία και την τέχνη.
Ετσι, όπως κάθε χρόνο, μικροί και μεγάλοι επισκέπτες θα έχουν φέτος την ευκαιρία να παρακολουθήσουν πολλές ομιλίες από κορυφαίους Ελληνες και ξένους επιστήμονες, διαδραστικές εκθέσεις, κινηματογραφικές προβολές, να συμμετάσχουν σε πολυάριθμες δράσεις και δημιουργικά εργαστήρια, σε διαδραστικά επιμορφωτικά παιχνίδια και να απολαύσουν πρωτότυπες καλλιτεχνικές δράσεις.
Φέτος κάτι αλλάζει
Μέχρι πρόσφατα η επιστημονική δημιουργικότητα και οι εφαρμογές της (τεχνολογία) παράγονταν για να επιλύουν ανθρώπινα προβλήματα και ανάγκες. Σήμερα, αντίθετα, η ιδιοτελής διαχείριση της τεχνοεπιστήμης με κριτήριο το κέρδος φαίνεται πως δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα επιλύει. Κάτι που επιβεβαιώνεται από τις εντυπωσιακές εφαρμογές της –από τη βιοτεχνολογία μέχρι τη βιοϊατρική και από την πληροφορική μέχρι τις βιοκυβερνητικές μηχανές και την τεχνητή νοημοσύνη– που δημιουργούν όχι μόνο πρωτόγνωρες δυνατότητες αλλά και απειλές για το μέλλον της ανθρωπότητας.
Μπορεί άραγε η ευρύτερη δυνατή διάδοση της επιστημονικής σκέψης να βοηθήσει στον «επαναπροσανατολισμό» της ανθρώπινης επιστημονικής περιπέτειας; Το ερώτημα αυτό αποτελεί και τον θεματικό άξονα του φετινού φεστιβάλ, που από «Athens Science Festival» αποφασίστηκε να μετονομαστεί σε «Athens Re-Science Festival».
Ομως, τι ακριβώς σηματοδοτεί το πρόθεμα «Re-»; Πρόκειται απλώς για μια «ανα-θεώρηση» ή «ανα-προσαρμογή» της επιστημονικής σκέψης και πράξης (τεχνολογία) στα νέα πλανητικά προβλήματα ή, όπως πιστεύουμε, για κάτι πολύ βαθύτερο: την ανάγκη για μια ριζική αναθεώρηση και «ανά-κτηση» της Επιστήμης, οι εφαρμογές της οποίας, έχοντας απομακρυνθεί από τις πραγματικές ανάγκες των περισσότερων ανθρώπων, μπορούν να επιταχύνουν την ανθρωπογενή πλανητική κρίση!
Το Athens Re-Science Festival επιστρέφει λοιπόν για 6η χρονιά στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων και ανεβάζει τον πήχη, φιλοδοξώντας να δείξει ότι η ανάγκη αποτελεσματικών δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος και η μέριμνα για το μέλλον της ανθρωπότητας είναι όχι μόνο αναγκαίες, αλλά και εφικτές!
Οι μεγάλες ιστορικές-κοινωνικές προκλήσεις της εποχής μας, όπως η πείνα, η εξάντληση των φυσικών πόρων και η ενεργειακή φτώχεια, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η πλανητική αλλαγή του κλίματος, απαιτούν νέες εναλλακτικές μορφές παραγωγής-ανάπτυξης, όπως αυτές της βιοοικονομίας και της κυκλικής οικονομίας, οι οποίες, ενώ στηρίζονται σε σύγχρονες τεχνολογίες, θα μιμούνται τη Φύση. Η μετάβαση σε αυτή τη νέα μορφή ανάπτυξης αφορά και τη χώρα μας. Για να γίνει όμως αυτό, απαιτείται βαθύτερη γνώση και κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει.
Με βάση αυτόν τον πολύ επίκαιρο θεματικό άξονα σχεδιάστηκε το φετινό πρόγραμμα του ASF2019, φιλοδοξεί να επενδύσει στις νέες επιστημονικές ιδέες που συμβάλλουν στην αλλαγή του τρόπου που σκεφτόμαστε, ζούμε και αντιμετωπίζουμε την καθημερινότητά μας.
Από τις αναρίθμητες δράσεις του φετινού μας προγράμματος ξεχωρίζουν, για το μεγάλο επιστημονικό και κοινωνικοπολιτικό ενδιαφέρον τους, οι παρακάτω ομιλίες-συζητήσεις:
♦️️ Παρασκευή 5 Απριλίου, στις 18.00, οι Διονύσης Ασημακόπουλος και Φραγκίσκος Κολίσης, καθηγητές του ΕΜΠ και η δρ Ηλέκτρα Παπαδοπούλου από το Ελληνικό Φόρουμ Βιοοικονομίας θα εξερευνήσουν τους βέλτιστους τρόπους διαχείρισης των φυσικών πόρων και το πώς η βιοοικονομία αποτελεί μια ελπιδοφόρα απάντηση στις προκλήσεις της εποχής. Θέμα της συζήτησης: «Μεγάλες περιβαλλοντικές προκλήσεις και βιοοικονομία».
♦️️ Την ίδια μέρα (Παρασκευή 5 Απριλίου, στις 19.00), οι καθηγητές Δημήτριος Κουρέτας και Γιώργος Σκαράκης, ο βιολόγος και δημοσιογράφος Σπύρος Μανουσέλης, με συντονιστή τον καθηγητή Φραγκίσκο Κολίση, θα συζητήσουν για τις εφαρμογές της συναρπαστικής, αλλά και αμφιλεγόμενης επιστήμης της Βιοτεχνολογίας που παίζει κεντρικό ρόλο στη Βιοοικονομία, με στόχο την έγκυρη ενημέρωση για τα περιβαλλοντικά, ηθικά και πρακτικά θέματα που εγείρει. Θέμα της συζήτησης: «Βιοτεχνολογία: Πανάκεια ή το κουτί της Πανδώρας».
♦️️ Το Σάββατο 6 Απριλίου, στις 19.00, ο Βασίλης Λιόγκας, μηχανολόγος μηχανικός, σύμβουλος του αναπλ. υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και συντονιστής της διυπουργικής ομάδας διοίκησης έργου για την Κυκλική Οικονομία, θα μας παρουσιάσει τις δράσεις του επιχειρησιακού σχεδίου της χώρας για την επόμενη διετία. Τίτλος ομιλίας: «Η Εθνική Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία».
♦️️ Την Κυριακή 7 Απριλίου, στις 18.00, το τραπέζι με θέμα «Ενα νέο επιχειρηματικό μοντέλο για έναν βιώσιμο πλανήτη» με συντονίστρια την επίκ. καθηγήτρια Κωνσταντίνα Κοτταρίδη. Σε αυτή τη δράση, ο Παναγιώτης Κολλάς CEO & Founder - UNISCRAP, η Ελένη Σπανίδη, τεχνολόγος Περιβάλλοντος - APIVITA SA και ο αρχιτέκτονας Σπύρος Κίζης - Κizi Design Studio, θα παρουσιάσουν τις νέες στρατηγικές της Βιοοικονομίας και της Κυκλικής Οικονομία με μερικά εύστοχα και αντιπροσωπευτικά παραδείγματα για τον τρόπο τόσο του επιχειρείν όσο και του παράγειν στη χώρα μας.
♦️️ Την ίδια μέρα (Κυριακή 7 Απριλίου, στις 19.00), τραπέζι συζητήσεων με θέμα «Επενδύοντας στην έξυπνη, καινοτόμο και βιώσιμη βιομηχανία». Σε αυτό ο Αντώνης Κοκόσης, καθηγητής της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, και ο Ξενοφών Μπακούρας, μηχανικός περιβάλλοντος και ειδικός σύμβουλος του αναπλ. υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, σκοπεύουν να δείξουν πώς η υιοθέτηση τεχνολογικών αλλαγών, η μετατροπή ερευνητικών επενδύσεων σε καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες και η διατήρηση της πρωτοπορίας στον τομέα των χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και της Κυκλικής Οικονομίας μπορούν να προετοιμάσουν κατάλληλα το έδαφος για μια έξυπνη, καινοτόμα και βιώσιμη βιομηχανία.
♦️️ Ενώ την ίδια ήμερα και ώρα (Κυριακή 7 Απριλίου, 19.00), στην ομιλία «Ερευνώντας τον κόσμο που μας περιβάλλει» μια μεγάλη ομάδα ερευνητών από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, οι: Ιωάννα Τσίγκανου, Ρωξάνη Καυταντζόγλου, Νίκος Δεμερτζής, Χριστίνα Βαρουξή, Νίκος Γεωργαράκης, Καλλισθένης Αβδελίδης και Αλίκη Μουρίκη, θα καταθέσουν ενδιαφέρουσες απόψεις σχετικά με όσα οφείλουμε να γνωρίζουμε για να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με το περιβάλλον.
♦️️ Μία ώρα μετά (Κυριακή 7 Απριλίου, στις 20.00) ακολουθεί η ομιλία «Εξημερώνοντας» το δάσος», στην οποία οι ιστορικοί από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών Μαρία Λεοντσίνη, Κέλλυ Μαυρομμάτη και Μαρία Αλυσανδράτου θα μας οδηγήσουν σε μια εντυπωσιακή περιήγηση στα εκπληκτικά μονοπάτια της σχέσης του ανθρώπου και της οικονομίας με το… δάσος, στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.
Η Αναστασία Ανδρίτσου μάς παρουσιάζει το νέο σκεπτικό του Φεστιβάλ
● Γιατί αποφασίσατε το «Athens Re-Science Festival 2019» να εστιάσει φέτος στην «Οικονομία της γνώσης» και στα εναλλακτικά μοντέλα της Βιο-οικονομίας και της κυκλικής οικονομίας τα οποία, ενώ στηρίζονται στις σύγχρονες τεχνολογίες, μιμούνται ώς έναν βαθμό τη Φύση;
Θα μπορούσε να παρατηρήσει κάποιος ότι ενώ τα μοντέλα βιο-οικονομίας και της κυκλικής οικονομίας αποτελούν πλέον μια βασική προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και ευημερία του πλανήτη και της κοινωνίας μας, η ενημέρωσή και η εξοικείωση των πολιτών με αυτές τις έννοιες και αρχές είναι περιορισμένη έως σχεδόν ανύπαρκτη και, δυστυχώς, ο χώρος της εκπαίδευσης δεν αποτελεί εξαίρεση.
Παρ’ όλο που γίνονται σημαντικές και συστηματικές δράσεις τόσο στον τομέα της ανακύκλωσης όσο και γενικότερα δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, χρειάζεται μία ακόμα μεγαλύτερη ολιστική προσέγγιση και ενημέρωση ώστε να μπορέσουμε να εγκαταλείψουμε το μοντέλο «παίρνω-φτιάχνω-απορρίπτω» και να αρχίσουμε να υιοθετούμε τις αρχές και τα μοντέλα της κυκλικής οικονομίας.
Μία βασική προϋπόθεση για την επιτυχία τέτοιων μοντέλων είναι το να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε όλοι με όρους «συστήματος», δηλαδή να είμαστε σε θέση να κατανοούμε πώς το καθετί που συμβαίνει στον πλανήτη μας επηρεάζει κάτι άλλο και όλα μαζί το σύνολο, άρα για να μπορέσουμε να πετύχουμε μία αειφόρο ανάπτυξη δεν αρκεί να ανακυκλώνουμε τα απορρίμματα αλλά να δούμε με μια εντελώς νέα ματιά το θέμα των πρώτων υλών και της μεταφοράς τους, το θέμα της επαναχρησιμοποίησης και της επισκευής, την παραγωγή και τη διανομή. Χρειάζεται μία αλλαγή στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς αλλά και μία παγκόσμια συνεργασία ανάμεσα σε πολιτικούς, ερευνητές, οικονομολόγους, μη κυβερνητικές οργανώσεις και τους πολίτες.
Το Athens Science Festival 2019, το οποίο αποτελεί μια μοναδική συνεργασία ανάμεσα σε κυβερνητικούς, ακαδημαϊκούς, επιχειρηματικούς, εκπαιδευτικούς και πολιτιστικούς φορείς, εστιάζει σε αυτό τον νέο τρόπο σκέψης και προσπαθεί να βγάλει την έννοια της κυκλικής οικονομίας από τις οικονομικές και τεχνολογικές στήλες των μέσων ενημέρωσης και να την παρουσιάσει με έναν τρόπο διαδραστικό, εκπαιδευτικό και κατανοητό στο ευρύ κοινό, στους μη ειδικούς.
Η προσέγγισή μας αποτελείται από σειρά δράσεων που φέρνουν κοντά την τέχνη, το παιχνίδι και την κριτική σκέψη. Ο επισκέπτης στο φεστιβάλ, όπως κάθε χρόνο, δεν θα μάθει ορισμούς και δύσκολους τεχνικούς όρους. Το βάρος δεν δίνεται στην ενημέρωση αλλά στη συμμετοχή, στον πειραματισμό τον προβληματισμό και τη μάθηση μέσα από δημιουργικές συζητήσεις και δράσεις.
● Πρόκειται εμφανώς για τη γνωστή και επιτυχημένη «συνταγή» του ετήσιου Αθηναϊκού Φεστιβάλ της Επιστήμης. Ποιες είναι, ωστόσο, οι νέες θεματικές ενότητες αλλά και οι διαδραστικές δραστηριότητες που προτείνεται φέτος στους ενήλικους και ανήλικους επισκέπτες σας;
Δεν θα μπορούσαμε να διαφημίζουμε το Athens Science Festival ως έναν θεσμό που προάγει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, εάν ως διοργανωτές δεν επιδιώκαμε κάθε χρόνο να εμπλουτίσουμε το φεστιβάλ με καινούργια στοιχεία και θεματικές που θα προσφέρουν στον επισκέπτη μια μοναδική εμπειρία.
Ετσι, φέτος, εκτός από τα θέματα γύρω από τη βιοοικονομία και την κυκλική οικονομία στα οποία προαναφέρθηκα και τα οποία αποτελούν την κεντρική θεματική του φεστιβάλ, εισάγουμε ακόμα δύο νέες θεματικές: την τεχνητή νοημοσύνη και τη συνθετική βιολογία.
Πρόκειται για δυο επιστημονικούς κλάδους στους οποίους παρατηρείται μία απίστευτη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και που αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά τη ζωή μας στο μέλλον, αλλά και δυο κλάδους που έχουν εγείρει πάρα πολλά ηθικά διλήμματα και προβληματισμούς. Ο Alexander Fefegha από τη Μ. Βρετανία θα μας μιλήσει για «Τεχνητή Νοημοσύνη και προκαταλήψεις» και το κατά πόσο μπορούν τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης να γίνουν όργανα φυλετικών ή βασισμένων στο φύλο προκαταλήψεων.
Μικροί και μεγάλοι θα προσπαθήσουν να σώσουν τη ζωή στη Γη, αν βέβαια καταφέρουν να συναρμολογήσουν το DNA και να φτιάξουν τον μικροοργανισμό που θα σώσει την ανθρωπότητα από βέβαιο αφανισμό και έτσι να δραπετεύσουν από το Escape Room Συνθετικής Βιολογίας. H επιμέλεια της συγκεκριμένης δράσης έχει γίνει από το ΜΙΤ.
Ο αστροναύτης της NASA Clayton Anderson, ο οποίος είχε την ευτυχία να περάσει 167 ημέρες αιωρούμενος πάνω από τον γαλάζιο πλανήτη, μπόρεσε να κατανοήσει την ευθραυστότητά του και να θαυμάσει την ομορφιά της Γης, μας επιφυλάσσει ένα συναρπαστικό ταξίδι πέρα από τα όρια του πλανήτη μας, με φωτογραφίες από την αποστολή του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).
O δρ Kristóf Fenyvesi, ιδρυτής του Experience Workshop International STEAM Movement, μας καλεί να συμμετέχουμε σε ένα workshop με κοινωνικό χαρακτήρα εμπνευσμένο από τις καθημερινές προκλήσεις των ανθρώπων στην Αιθιοπία, στην προσπάθειά τους για εύρεση πόσιμου νερού. Ενώ επιστημονικοί συνεργάτες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και της ομάδας εκπαιδευτικής μετεωρολογίας του meteo.gr θα μας παρουσιάσουν τις πιο συναρπαστικές πτυχές της που αφορούν το κλίμα και τα καιρικά φαινόμενα.
Μέσα από την ενότητα Επιστήμη και Τέχνη οι επισκέπτες καλούνται να βιώσουν μία μοναδική εμπειρία «Relax and Release» όπου οι κινήσεις και ο ρυθμός του κάθε συμμετέχοντος δημιουργούν εικόνες και ήχους, παράγοντας ένα εικαστικό και ηχητικό αποτέλεσμα μοναδικό για τον καθέναν. Οσο περισσότερο συμμετέχει το κοινό τόσο μεγαλύτερη η επιβράβευσή του. Το δρώμενο είναι μια συνεργασία του Kimatica studio με το Tate Museum.
Γενικά η φετινή εμπειρία αναμένεται να είναι πιο διαδραστική από ποτέ, με περισσότερες από 250 δράσεις, οι οποίες υλοποιούνται σε συνεργασία με 140 εθνικούς και διεθνείς φορείς.
Πηγή: efsyn
Η Σφήκα: Επιλογές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου