Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019

Νεοφιλελευθερισμός από την Χιλή του πινοσέτ στη Βρετάνια της Θάτσερ

Σωτήρης Βλάχος


Συνέχεια του χθεσινού κειμένου "Χιλή: θάβονται εκεί που ξεκίνησαν;"


Με αφορμή τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του Χιλιανού λαού ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, αξίζει ξανά μια σύντομη αναφορά στο ιστορικό του. Αλλά και στα «επιτεύγματα» του.

Από την Χιλή ξεκίνησε το 1973, από τις πρώτες κιόλας μέρες επικράτησης της δικτατορίας Πινοτσέτ –απαραίτητη προϋπόθεση να αποδώσει το πείραμα.

«Ο Σέρχιο δε Κάστρο ιδιωτικοποίησε σχεδόν πεντακόσιες κρατικές εταιρείες και τράπεζες, στην ουσία χαρίζοντας μερικές από αυτές…

«Στα μέσα της δεκαετίας του 1980… η βιομηχανική παραγωγή ως ποσοστό της εθνικής οικονομίας είχε πέσει σια επίπεδα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου…

«Χιλιάδες Χιλιανοί είχαν μείνει χωρίς δουλειά… (Ναόμι Κλέιν, «Το Δόγμα του Σοκ» Ελληνική έκδοση, σελ.115-116)

Ανάλογες αναφορές κάνει και ο ακαδημαϊκός Michel Chossudovsky:

«Δύο περίπου εβδομάδες από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 1973 που ανέτρεψε τον εκλεγμένο πρόεδρο Σαλβαντόρ Αγέντε, η στρατιωτική Χούντα… διάταξε αύξηση της τιμής του ψωμιού από 11 στα 40 εσκούδος… αύξηση από την μια μέρα στην άλλη της τάξης του 264%...

«Η «οικονομική θεραπεία σοκ» είχε σχεδιαστεί από μια ομάδα οικονομολόγων που αποκαλείτο «Παιδιά του Σικάγο». (Michel Chossudovsky, «Παγκοσμιοποίηση της Φτώχειας» σελ χχι- Αγγλική Έκδοση).

Είχαν επίγνωση τα παιδιά του Σικάγο, του Φρίτμαν, του θεωρητικού του νεοφιλελευθερισμού, ότι «Το οικονομικό σχέδιο πρέπει να επιβληθεί διά της βίας, και στη Χιλή αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με χιλιάδες εκτελέσεις, με τη δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης σε όλη τη χώρα, με τη φυλάκιση άνω των 100.000 ανθρώπων μέσα σε τρία χρόνια» (Το Δόγμα του Σοκ», σελ139- 140)

Η ισοπέδωση του κοινωνικού κράτους στη Χιλή, δημιούργησε ενδιαφέρον και στον ανεπτυγμένο κόσμο.


«Η Θάτσερ και ο Πινοτσέτ θα γίνονταν… φίλοι…

«Η Θάτσερ επισκεπτόταν τον ηλικιωμένο στρατηγό όταν βρισκόταν σε κατ’ οίκον περιορισμό στην Αγγλία αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για γενοκτονία, βασανιστήρια και τρομοκρατία» (Το ίδιο, σελ. 181)

Μόνο που επανάληψη του πειράματος στη Βρετανία, χώρα με δημοκρατικές κατακτήσεις, ήταν εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Και ακόμα περισσότερο για τη Θάτσερ, που «στον τρίτο χρόνο της πρώτης θητείας της (1982), βούλιαζε στις δημοσκοπήσεις…

«Είχε πέσει στο 25%... το πλέον χαμηλό οποιουδήποτε Βρετανού πρωθυπουργού στη μέχρι τότε ιστορία των δημοσκοπήσεων… (Το ίδιο, σελ. 181)

Η τύχη της όμως ξαφνικά άλλαξε. Της παρουσιαζόταν ευκαιρία για πόλεμο, για έξαρση του εθνικισμού, που θα της φανεί τόσο χρήσιμος για να επιβάλει το πρόγραμμα της.

«Στις 2 Απριλίου 1982 η Αργεντινή εισέβαλε στα νησιά Φόκλαντ, απομεινάρι της βρετανικής αποικιοκρατίας…»

Όταν η Αργεντινή εισέβαλε στα Φόκλαντ, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης του δικού της δικτάτορα, αυτά «δεν είχαν πλέον στρατηγική αξία…»

Μέχρι εκείνη την στιγμή η Θάτσερ «αντιμετώπιζε με αποστροφή το θέμα των Φόκλαντ εξαιτίας της οικονομικής επιβάρυνσης που αυτά συνεπάγονταν…»

«Είχε μειώσει τα κονδύλια για τα νησιά…»

«Ανάμεσα στα πλοία που θα παροπλίζονταν ήταν και εκείνα που προστάτευαν τα Φόκλαντ». (Το ίδιο, σελ.189)

Τώρα όμως όλα άλλαζαν. Από περιττό οικονομικό βάρος και ανύπαρκτης στρατηγικής σημασίας, τα Φόκλαντ μετατρέπονται σε μέρος της τιμής και περηφάνιας του έθνους, η «τελευταία ένδοξη σελίδα της παρηκμασμένης βρετανικής αυτοκρατορίας…»

«Η Θάτσερ εκθείαζε το «πνεύμα των Φόκλαντ»… καθώς στην πράξη αυτό σήμαινε ότι σιγούσαν οι φωνές «Διώξτε τη σκύλα!» (Το ίδιο, σελ.190)

«Η δημοτικότητά της στις δημοσκοπήσεις διπλασιάστηκε… από 25% στην έναρξη της σύρραξης έφτασε στο 59% στο τέλος της…». Άνοιξε έτσι ο δρόμος «για την αποφασιστική νίκη που σημείωσε στις εκλογές του επόμενου έτους» ( Το ίδιο, σελ. 190)

Το έδαφος προετοιμαζόταν για να αρχίσει να προωθεί το οικονομικό πρόγραμμα Πινοτσετ που τόσο θαύμαζε.

Μόνο που χρειαζόταν ακόμα πολύ περισσότερη δουλειά.

Δημοσιεύτηκε στη εφημερίδα Χαραυγή



Σωτήρης Βλάχος: Σχετικά με τον συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου