Με 4 πυλώνες και 57,4 δισ. ευρώ, ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι ξημερώνει η επόμενη μέρα της οικονομίας. Οι βασικές στοχεύσεις του «Εθνικού» Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σύμφωνα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησηςγια την αξιοποίηση των 57,4 δισ. ευρώ από το ταμείο ανάκαμψης αλλά και από δάνεια. Ισχυρίζεται επίσης ότι έχει στόχο να «περιορίσει τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις» της κρίσης του κορωνοϊού, να αντιμετωπίσει υπάρχοντα κενά και να ενισχύσει την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την οικονομική και κοινωνική ανθεκτικότητα. Ο Πίνακας-1 αναφέρει τον τρόπο διανομής των ποσών του «σχεδίου ανάκαμψης»
Στο Πρώτο μέρος θα αναπτυχθεί ο πυλώνας-1που αφορά την «πράσινη μετάβαση». Πριν από την ανάπτυξη του θέματος μια βασική παρατήρηση. Με δεδομένο το ύψος των ποσών αλλά κυρίως λόγω του πρότερου «βίου και πολιτείας» της σημερινής κυβέρνησης στο θέμα της οικονομικής διαχείρισης του δημόσιου χρήματος, είναι αναγκαίο η διαχείριση να αναληφθεί από διακομματική επιτροπή. Επειδή έχουν πέσει με τα μούτρα στην διασπάθιση του δημοσίου χρήματος. Τα δύο πρώτα χρόνια θητεία τους (2019-2021) το εγγυώνται.
Επίσης πριν από την υλοποποίηση του κάθε προγράμματος να προηγείται οικονομική μελέτη, με τα οφέλη της Ελληνικής οικονομίας και για ποιους.
Α) Συνεχίζοντας την ανάλυση πάμε στις λεγόμενες«πράσινες μεταρρυθμίσεις» ή αλλιώς τα λεγόμενα «Πράσινα Άλογα». Κεντρικό ρόλο θα έχουν οι «πράσινες δράσεις», καθώς υπάρχει η μεγάλη πρόκληση της κλιματικής αλλαγής. Ενδεικτικά αναφέρονται προγράμματα όπως το «εξοικονομώ-αυτονομώ», σημαντικές δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, μία σημαντικότατη χωροταξική μεταρρύθμιση, στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ηλεκτροκίνητες συγκοινωνίες, αποτελεσματική προστασία της βιοποικιλότητας κ.ά.Στον Πίνακα-2 αναφέρεται ο τρόπος χρηματοδότησης των:
Α) 1.1 «Μετάβαση σε νέο ενεργειακό μοντέλο φιλικό στο περιβάλλον». Προυπο-λογισμός ταμείου ανάκαμψης-1.200 εκατ.. &συνολικοί επενδυτικοί πόροι 2.574 δισ.:
Α1) Δημιουργία συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας για την ανάπτυξη των ΑΠΕ(450 εκατ. ευρώ)
Α2) Επένδυση αποκατάσταση εδαφών παλαιών λιγνιτωρυχείων στην Δ. Μακεδονία.(242 εκατ. ευρώ)
Α3) Επένδυση-προώθηση ηλεκτρικής διασύνδεσης των νησιών και αναβάθμιση του συστήματος μεταφοράς- Διασύνδεση Κυκλάδων - Φάση Δ και εναέρια γραμμή Κόρινθος-ΚΥΤ Κουμουνδούρου 400 KV και συνοδευτικά έργα (195 εκατ. ευρώ).
Α4) Υπογειοποίηση & αναβάθμιση δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας σε αστικές περιοχές για την θωράκιση τους έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων(60 εκατ. ευρώ).
Α5) Επένδυση αναβάθμιση δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε δασικές για την αποτροπή πυρκιών(40 εκατ. ευρώ).
Α6). Επένδυση αύξηση ισχύος υποσταθμών διανομής ηλεκτρικής ενέργειας για να διευκολυνθεί η σύνδεση νέων ΑΠΕ(12 εκατ. ευρώ).
Α7). Μεταρρύθμιση γιαδιασφάλιση βιωσιμότητας του ειδικού λογαριασμού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΕΛΑΠΕ).Οι καταναλωτές θα πληρώσουν το έλλειμμα των 220 εκατ. ευρώ του ΕΛΑΠΕ(202 εκατ. ευρώ).
Β) Αναλυτικά το 1.3.Μετάβαση σε ένα πράσινο και βιώσιμο σύστημα μεταφορών. Προυπολογισμός ταμείου ανάκαμψης-520 δισ. &συνολικοί επενδ.πόροι 1.197 δισ.:
Β1) Υποστήριξη πράσινης μεταποίησης &μεταφορών-ανάπτυξη τεχνολογίας & αποθήκευ-σης διοξειδίου του άνθρακα(300 εκατ. ευρώ).
Β2) Επένδυση ηλεκτροκροκίνηση συγκοινωνιών (φορτιστές παντού, ηλεκτρικά αστικά λεωφορεία, ηλεκτρικά ταξί(220 εκατ. ευρώ)
Το τελικό συμπέρασμα της παράθεσης από Α1 έως το Α7, αλλά και τα Β1, Β2 είναι ότι με εξαίρεση το Α2 (242 εκατ.)& Α3 (195 εκατ.)τα υπόλοιπα αφορούν υποδομές των παλαιών και νέων ανεμογεννητριών που θα εγκατασταθούν. Οι νέες μαζί με τις υπάρχουσες θα ολοκληρώσουν την καταστροφή της Ελληνικής Γής. Το δε ποσό των 1,2 δισ. ευρώ που θα κληθούμε να αποπληρώσουμε στοχεύουν σε υποδομές (των ΑΠΕ) ιδιωτικών επενδύσεων για να μην βάλουν το χέρι στην τσέπη οι ιδιώτες «επενδυτές». «Επενδύσεις» χωρίς επενδυτικά κεφάλαια (δανεισμό από τράπεζες), χωρίς ρίσκο αλλά με εγγυημένα κέρδη.
Γ) Αναλυτικά 1.4. Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας. Προυπολογισμός ταμείου ανάκαμψης-1.762 δισ. &συνολικοί επενδυτικοί πόροι 2.345 δισ. ευρώ:
Γ1) Επένδυση αναβάθμιση ύδρευσης ανατπυσσόμενων περιοχών(290 εκατ. ευρώ).
Γ2) Επένδυση εθνικό σχέδιο αναδάσωσης,(224 εκατ. ευρώ).
Γ3) Επένδυση επεξεργασία & καθαρισμός αστικών λυμάτων περιβαλλοντικά ευαίσθητων οικισμών και εκσυγχρονισμός εκαταστάσεων σε επιλεγμένες πόλεις,( 23 εκατ. ευρώ).
Γ4) Πρόγραμμα αρδευτικών έργων ΜΕ ΣΔΙΤ για την ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής(200 εκατ. ευρώ).
Γ5) Επένδυση έργα παροχής & εξοικονόμησης πόσιμου νερού(200 εκατ. ευρώ).
Γ6) Επένδυση δράσεις προστασίας της βιοποικιλότητας(100 εκατ. ευρώ).
Γ7) Επενδύσεις εκσυγχρονισμού εναέριων μέσων για την πολιτική προστασία(155 εκατ. ευρώ)
Γ8) Επένδυση αντιπλημμυρικά έργα(110 εκατ. ευρώ).
Γ9) Επένδυση ενίσχυση αντιπυρικής & αντιπλημμυρικής προστασίας (οχήματα,εξοπλισμόςκ.λπ.) (115 εκατ. ευρώ).
Γ10) Επένδυση έργα ανάπτυξης του στρατηγικού σχεδίου διαχείρισης κινδύνων της πολιτικής προστασίας(74 εκατ. ευρώ)
Γ11) Επένδυση αναβάθμιση εξοπλισμού πολιτικής προστασίας(45 εκατ. ευρώ).
Γ12) Επένδυση κατασκευή 13 περιφερειακών κέντρων πολιτικής προστασίας (19 εκατ. ευρώ).
Το συμπέρασμα από τα Γ1 έως το Γ11 είναι ότι όλο το πρόγραμμα αυτό άνευ ουσίας και νοήματος. Κοινώς, πεταμένα λεφτά. Για να έχεις αποτελέσματα στην αειφόρο χρήση των πόρων καιτην ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή απαιτούνται τουλάχιστον πέντεβασικές προυποθέσεις:
1) Γενναίο αναδασμό της γής σε ακτήμονες, με τις αμφισβητούμενες δημόσιες & εκκλησια-στικές εκτάσεις και με τα κριτήρια της οικογενειακής, της οικονομικής κατάστασης και της εντοπιότητας,
2) Δημιουργία συνεταιρισμών νέου τύπου,
3) Απαγόρευση της συμβολαιακής γεωργίας,
4) Απαγόρευση τροποποιημένων σπόρων,
5) Πρόγραμμα μαμούθ για την επανακατοίκηση των εγακατελειμμένων οικισμών της Ελληνικής Γής.
Δ) 1.2. Ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας και χωροταξική μεταρρύθμιση. Προυπολογισμός ταμείου ανάκαμψης-2.544 δισ. &συνολικοί επενδυτικοί πόροι 4.279 δις.
Πριν από την ανάλυση του συγκεκριμένου θέματος θα πρέπει εισαγωγικά να δούμε ορισμένα βασικά σημεία της ενέργειας στην Ελλάδα. Θα πρέπει να επισημανθεί ως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ενεργειακού τομέα αποτελεί η συνολική τελική κατανάλωση της Ελλάδας μειώθηκε κατά 30%, από το ανώτατο επίπεδο των 21,8 Mtoe το 2007 στα 15,3 Mtoe το 2013, εξαιτίας των μηνημονίων. Η συνολική τελική κατανάλωση σημείωσε μικρή άνοδο το 2015, στα 16,4 Mtoe. Κατά τομέα η κατανάλωση έχει ως ακολούθως:
Οι μεταφορές καταναλώνουν την περισσότερη ενέργεια, το 35% της συνολικής τελικής κατανάλωσης, οικιστικά κτιρία (27%), Η βιομηχανία (23%) καιτο εμπόριο το (15%).
Το πετρέλαιο αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% της ενέργειας στην συνολική τελική κατανάλωση, κυρίως λόγω της κυριαρχίας του στις μεταφορές και των μεγάλων μεριδίων του στον βιομηχανικό και οικιστικό τομέα.
Πετρέλαιο Θέρµανσης-56%, Ηλεκτρισμός-28%, Φυσικό αέριο-7%, ΑΠΕ-8%, Λιγνίτης-1%,
Περαιτέρω η οικιακή κατανάλωση αναλύεται ως κατωτέρω ΠΙΝΑΚΑΣ-3 (Ποσοστιαία (%) κατανοµή της συνολικής κατανάλωσης στα νοικοκυριά ενέργειας κατά τελική χρήση): Θέρµανση χώρων-63,80%, Παραγωγή Ζεστού Νερού Χρήσης-5,70%, Μαγείρεµα-17,30%, Ψύξη Χώρων-1,30%, Φωτισµός-1,70%, Συσκευές (ηλεκτρικές/ηλεκτρονικές)-10,20%, (ΕΛΣΤΑΤ-Δελτίο τύπου, έρευνα κατανάλωσης ενέργειας στα νοικοκυριά-26/10/2013)
Ένα εναλλακτικό σχέδιο παραγωγής καθαρής ενέργειας
Εδώ αξίζει να επικαλεστούμε την κοινή λογική. Ένας σώφρων άνθρωπος θα ξεκινούσε με μια απλή παραδοχή. Στην Ελλάδα ο ήλιος ευτυχώς υπάρχει ακόμη και αφθονεί. Τα στατιστικά της ηλιοφάνειας στην Ελλάδα δειγματοληπτικά: Ιεράπετρα, 4.447 ώρες. Εχει δηλαδή το 70 % της διαθέσιμης ηλιοφάνειας!, Ιωάννινα, 4.453 ώρες. Εχει δηλαδή το 50,5 % της διαθέσιμης ηλιοφάνειας!, Νέα Φιλαδέλφεια, 4.451 ώρες. Εχει δηλαδή το 63 % της διαθέσιμης ηλιοφάνειας!, Λάρισα, 4.453 ώρες. Εχει δηλαδή το 54,6 % της διαθέσιμης ηλιοφάνειας!, Μίκρα, 4.455 ώρες. Εχει δηλαδή το 50,9 % της διαθέσιμης ηλιοφάνειας!(Πηγή-ΕΜΥ).
Σύμφωνα με το Νόμο 3661/2008 (ΦΕΚ 89/Α/19.5.2008), που έχει τεθεί σε ισχύ από το Μάιο του 2008, «για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων». Με το νόμο αυτό, ο οποίος αφορά νέα και υφιστάμενα κτίρια, προωθείται η χρήση νέων και καινοτόμων τεχνολογιών στα κτίρια με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας σε αυτά και την υποκατάσταση συμβατικών καυσίμων με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σύμφωνα με το άρθρο 4, ιδιαίτερα για τα νέα κτίρια συνολικής επιφάνειας άνω των 1.000m2, πρέπει να εκπονείται και να υποβάλλεται στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία μελέτη, η οποία περιλαμβάνει την τεχνική, περιβαλλοντική και οικονομική σκοπιμότητα εγκατάστασης τουλάχιστον ενός εκ των εναλλακτικών συστημάτων παροχής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ.
Ο Πίνακας-4 μας διαφωτίζει όσον αφορά την χρήση των υφιστάμενων κτιρίων:
| Πίνακας-4. Χρήσεις Κτιρίων | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Περιιοχή | Κατοικίες | Εκκλησίες-Μοναστή-ρια-Νοσοκ-ομεία | Σχολεία | Ξενοδοχεία | Βιομηχανίες | Καταστή-ματα | Πάρκιγκ | Άλλες Χρήσεις |
| Αγροτικές | 1.443.677 | 39.080 | 9.386 | 20.216 | 14.604 | 51.290 | 216 | 464.745 |
| Αστικές | 1.628.273 | 11.186 | 8.837 | 12.590 | 21.768 | 99.157 | 530 | 167.719 |
| Σύνολο | 3.071.950 | 50.266 | 18.223 | 32.806 | 36.372 | 150.447 | 746 | 632.464 |
Άμεση προτεραιότητα εγκατάστασης φωτοβολταικών, σε Νοσοκομεία, Σχολεία, Βιομηχανίες και Κατοικίες (άνω των 130 χιλιάδων ακινήτων).
Ο Πίνακας-4, σε συνδυασμό με τον Πίνακα-5 μας δίνει την τάξη του μεγέθους του δυναμικού των εφαρμογών των φωτοβολταικών σε οικίες, γραφεία και βιομηχανικά κτίρια, σε τετραγωνικά χιλιόμετρα (km2).
Ο Πίνακας-4, σε συνδυασμό με τον Πίνακα-5 μας δίνει την τάξη του μεγέθους του δυναμικού των εφαρμογών των φωτοβολταικών σε οικίες, γραφεία και βιομηχανικά κτίρια, σε τετραγωνικά χιλιόμετρα (km2).
Πίνακας 5: Δυναμικό εφαρμογών ΦΒΕΚ στην Ελλάδα (σε km2) | |||
|---|---|---|---|
| Σε κατοικίες | Σε γραφεία και κτίρια υπηρεσιών | Σε Βιομηχανικά κτίρια | Σύνολο |
| 64 | 11 | 6 | 81 |
| Πηγή: EPIA-Έκθεση Φωτοβολταικά-2010 | |||
Δέον να τονιστεί ότι η ενέργεια που θα παραχθεί, δεν καταστρέφει την Ελληνική Γή όπως οι ανεμογεννήτριες, που φυτρώνουν όπου νάναι, αλλά υπάρχει και ο λόγος της κοινωνικής πολιτικής, λόγω της Ενεργειακής Φτώχειας στην Ελλάδα:Η αύξηση των ενεργειακών τιμών, σε συνδυασμό με τη μείωση των εισοδημάτων ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που πλήττει την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, έχουν πολλαπλασιάσει τον αριθμό των ευάλωτων νοικοκυριών, εντείνοντας έτσι το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας στη χώρα.Πιο συγκεκριμένα, λόγω της μείωσης των εισοδημάτων, ένας μεγάλος αριθμός πολιτών δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στις αυξημένες, λόγω των φόρων, τιμές της ενέργειας. Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν αυξηθεί στην Ελλάδα περισσότερο από άλλες ευρωπαϊκές περιοχές λόγω κανονιστικών μέτρων (φόροι, «δικαιώματα» εκπομπών αερίων θερμοκηπίου-περίοδος 2009-2012). Ειδικότερα, όπως εκτιμάται από τους Κοροβέση και άλλους (2017), οι αυξήσεις στο κόστος ενέργειας, λόγω γενικότερης αύξησης των τιμών στα ορυκτά καύσιμα, την περίοδο 2005-2010 κυμάνθηκαν από 0,50 έως 1,35 €/λίτρο. Εκτός αυτού, υπήρξαν και άλλες, γενικές αλλά και ειδικές πολιτικές, οι οποίες αύξησαν την ενεργειακή φτώχεια, όπως για παράδειγμα η αύξηση των φόρων ιδιοκτησίας και η είσπραξή τους μέσω της ΔΕΗ.
Σύμφωνα με τη Eurostat, η Ελλάδα είναι στην 11η θέση του πίνακα τιμών ηλεκτρικής ενέργειας το 2017 (μαζί με φόρους και εισφορές) για οικιακούς καταναλωτές με 19,4 c€/ kWh, όσο και η Σουηδία, μεταξύ 29 Ευρωπαϊκών χωρών.
Έχει διαπιστωθεί ότι το κόστος θέρμανσης ανά άτομο και μονάδα επιφάνειας είναι κατά 127%μεγαλύτερο στις χαμηλές εισοδηματικές τάξεις σε σχέση με τα υψηλά εισοδήματα, ενώ το κόστος για τον δροσισμό είναι κατά 100% μεγαλύτερο, όπως αναφέρεται στην παρουσίαση «Εξοικονόμηση ενέργειας στον κτιριακό τομέα στην Ελλάδα-Μύθοι και πραγματικότητες» του Σανταμούρη (2011) στο συνέδριο του ΙΕΝΕ «Ενέργεια και Ανάπτυξη 2011». Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα της κοινωνίας κατά κανόνα διαμένουν σε κατοικίες χαμηλής ενεργειακής απόδοσης και δεν διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους.
Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με μια κρατική πολιτική δημιουργίας και ανάπτυξης εργοστασίων παραγωγής φωτοβολταικών στην χώρα μας
Οι γραμμές αυτές αφιερώνονται στους εκατοντάδες χιλιάδες νοήμονες πολίτες της Ελλάδας, στα εντος βουλής κόμματα το ΚΚΕ και ΜΕΡΑ-25, αλλά και στις εκτος βουλής συλλογικότητες και προσωπικότητες.
Ας φανταστούμε μια κυβέρνηση ανασυγκρότησης να διαχειρίζεται κονδύλια ύψους 6.026 και 10.395 δισ. για την οικολογική-οικονομική-κοινωνική ανασύνταξη της κοινωνίας μας...
Γιάννης Περάκης
Οικονομολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου