Τίτος Πατρίκιος ποιήματα

Τίτος Πατρίκιος 

Δυο άνθρωποι

Ποιήματα Α', 1943-1959
Πατρίκιος Τίτος
1954
Αν είδες ποτέ στη μέση του δρόμου
δυο ανθρώπους να τους πηγαίνουν με χειροπέδες
δεν αποκλείεται ο ένας να ήμουν εγώ
που με ξαναστέλναν εξορία.

Κι εκείνο το πρωί είχα σαν και σένα
τόσα όνειρα
για τη δουλειά που θα ‘βρισκα,
για έναν περίπατο στα φώτα και την άσφαλτο,
για λίγο ήλιο...
Κι εκείνος
που ξαφνικά τα σίδερα τον δέσαν στο κορμί μου
είχε κι εκείνος χαραγμένα τα όνειρά του
στο αυστηρό του πρόσωπο.
(Τον πήρανε χαράματα στις έξι από τη γυναίκα του).

Όταν βλέπεις στο δρόμο δυο ανθρώπους
με χειροπέδες
μη νομίσεις τίποτα περισσότερο
μη νομίσεις τίποτα λιγότερο.

Δυο άνθρωποι.
Σαν και σένα.

Άη-Στράτης, Ιούνιος 1953
Χωματόδρομος, 1954 (Ποιήματα Α', 1943-1959, Κίχλη, 2017)


Προσχέδια για τη Μακρόνησο

Ποιήματα Α', 1943-1959
Πατρίκιος Τίτος
1954
Ι

Με το μελτέμι σου που δυναμώνει τη νύχτα
με τη νύχτα σου που δυναμώνει τη σιωπή
και μ' ένα συρματόπλεγμα τριγύρω στην καρδιά σου
Νησί που κανείς σεισμός
δε θα σε καταπιεί
μακρύ σαν πέτρινη μαγνητική βελόνη
να δείχνεις το βοριά και το νότο
της πορείας μας
της ιστορίας
του χρόνου
Κι η θάλασσα κυλάει και φεύγει
κυλάει και φεύγει
δεν τ' αντέχει αυτά τα βράχια
κυλάει και φεύγει.

V

Έτσι έμαθα πόσο βαριά είναι η άμμος
πόσο σκληρή είναι η πέτρα που δε σπάει
πώς ξεριζώνονται τα σκίνα κι οι αφάνες.
Η άμμος έμεινε για πάντα μες στο στόμα μου
η πέτρα για πάντα στην καρδιά μου
τ' αγκάθια μείναν για πάντα καρφωμένα μες στα νύχια μου.


Μάρτης 1953-Δεκέμβρης 1954
Χρόνια της πέτρας (Ποιήματα Α', 1943-1959, Κίχλη, 2017)


Οι έρωτες

Ποιήματα Β', 1959-2017
Πατρίκιος Τίτος
1992

Ένας έρωτας γεννιέται μες στον έρωτα
μεγαλώνει μες στα σπλάχνα του
απλώνεται στον χώρο του, τον κατοικεί
επιθυμεί διάρκεια, διεκδικεί χρόνο
κυριαρχεί, απολαμβάνει την υπεροχή του
και μόλις αρκεστεί στα κεκτημένα
άλλος έρωτας γεννιέται μες στα σπλάχνα του
μεγαλώνει, απλώνεται στον χώρο του
απειλεί να τον κατασπαράξει.
Όμως οι έρωτες κάποτε παύουν
να τρέφονται με σάρκες ανταγωνιστών
ανταλλάσσουν μόνο πέτρινα ομοιώματα
που μένουν αναλλοίωτα μέσα στις φθορές
που συνυπάρχουν χωρίς άσκοπες εχθρότητες
περίπου φιλικά, όπως οι προτομές
αντίπαλων ηγετών στα νεκροταφεία.

Η ηδονή των παρατάσεων, Διάττων 1992∙ Κέδρος 1998 (Ποιήματα Β΄, 1959-2017, Κίχλη, 2018)


Τα πράγματα

Ποιήματα Β', 1959-2017
Πατρίκιος Τίτος
1992

Τα πράγματα που δεν αντέχαμε
να δούμε ως το τέλος
ήρθε η στιγμή που τ’ αντικρίσαμε.
Δεν συντριβήκαμε, όπως το φοβόμαστε,
ούτε και γίναμε σοφότεροι.

Η ηδονή των παρατάσεων, Διάττων 1992∙ Κέδρος 1998 (Ποιήματα Β', 1959-2017, Κίχλη, 2018)


Οφειλή

Ποιήματα Α', 1943-1959
Πατρίκιος Τίτος
1963

Μέσα από τόσο θάνατο που έπεσε και πέφτει,
πολέμους, εκτελέσεις, δίκες, θάνατο κι άλλο θάνατο
αρρώστια, πείνα, τυχαία δυστυχήματα,
δολοφονίες από πληρωμένους εχθρών και φίλων,
συστηματική υπόσκαψη κ' έτοιμες νεκρολογίες
είναι σα να μου χαρίστηκε η ζωή που ζω.
Δώρο της τύχης, αν όχι κλοπή απ' τη ζωή άλλων,
γιατί η σφαίρα που της γλύτωσα δε χάθηκε
μα χτύπησε το άλλο κορμί που βρέθηκε στη θέση μου.
Έτσι σα δώρο που δεν άξιζα μου δόθηκε η ζωή
κι όσος καιρός μου μένει
σαν οι νεκροί να μου τον χάρισαν
για να τους ιστορήσω.

Νοέμβρης 1957
Μαθητεία, Πρίσμα, 1963 (Ποιήματα Α', 1943-1959, Κίχλη, 2017)


Ό,τι κι αν λέω…

Ποιήματα Β', 1959-2017
Πατρίκιος Τίτος
1991

Ό,τι κι αν λέω ό,τι κι αν γράφω
αδύνατο να πείσω τους νεκρούς
πως για να ζήσω δεν τους πρόδωσα.

Γενάρης 1962
Μαθητεία ξανά, Διάττων, 1991 (Ποιήματα Β΄, 1959-2017, Κίχλη, 2018)


Σε βρίσκει η ποίηση Ι

Ποιήματα Β', 1959-2017
Πατρίκιος Τίτος
2012

Εκεί που αναρωτιέσαι για πράγματα που πρώτη φορά αντικρίζεις
για πράγματα χιλιοειπωμένα που έχουνε πια περάσει
για πράγματα που ξαφνιάζουν κι ας γίνονται κάθε μέρα
για πράγματα που έλεγες δεν θα συμβούν ποτέ
και τώρα συμβαίνουν μπρος στα μάτια σου
γι’ άλλα που επαναλαμβάνονται μ’ ελάχιστες παραλλαγές
για πράγματα που πουλιούνται μόλις πιάσουν κατάλληλη τιμή
για πράγματα που σάπισαν με το πέρασμα του καιρού
ή που ήσαν σάπια απ’ την αρχή και δεν το έβλεπες
εκεί που απορείς για πράγματα που μπόρεσες να κάνεις
για πράγματα σοβαρά ή ανόητα που ρίσκαρες τη ζωή σου
για πράγματα σημαντικά που τα κατάλαβες αργότερα
για πράγματα που τα φοβήθηκες κι απέφυγες ν’ αναλάβεις
για πράγματα που τα προγραμμάτισες και δεν σου βγήκαν
γι’ άλλα που τα σχεδίασαν άλλοι και βγήκαν διαφορετικά
για πράγματα που σου έτυχαν χωρίς να τα περιμένεις
για πράγματα που μόνο τα ονειρεύτηκες
και κάποτε, μία στις χίλιες, πραγματώθηκαν…
Εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση.

Σε βρίσκει η ποίηση, Κίχλη, 2012 (Ποιήματα Β΄, 1959-2017, Κίχλη, 2018)

Ο Τίτος Πατρίκιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928. Το 1946 ολοκλήρωσε τα γυμνασιακά του μαθήματα στο Βαρβάκειο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, στρατευμένος αρχικά στην ΕΠΟΝ και στη συνέχεια στον ΕΛΑΣ. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από συνεργάτες των Γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας εξορίστηκε στη Μακρόνησο (1951-1952) και κατά τη διετία 1952-1953 στον Άη Στράτη, από όπου επέστρεψε στην Αθήνα με άδεια εξορίστου. Από το 1959 ως το 1964 σπούδασε κοινωνιολογία στην École Pratique des Hautes Études του Παρισιού και πήρε μέρος σε έρευνες του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα, όμως μετά την επιβολή της δικτατορίας κατέφυγε ξανά στο Παρίσι, όπου πήρε μέρος σε εκδηλώσεις ενάντια στο παράνομο καθεστώς και εργάστηκε στην έδρα της Unesco στο Παρίσι και στη Fao στη Ρώμη. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1975 και εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και λογοτεχνικός μεταφραστής. Το 1982 επέστρεψε στη θέση που κατείχε πριν το 1967στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Στην Αθήνα εργάστηκε επίσης στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών. Η πρώτη του εμφάνιση στον χώρο των γραμμάτων πραγματοποιήθηκε το 1943 με τη δημοσίευση ενός ποιήματός του στο περιοδικό "Ξεκίνημα της Νιότης", ενώ το 1954 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο Χωματόδρομος. Ιδρυτικό μέλος του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης από το 1954 δημοσίευσε πολλά άρθρα και κριτικές στις στήλες του, ενώ πολλά δοκίμιά του συμπεριλήφθηκαν σε συγκεντρωτικές εκδόσεις. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση (κείμενα των Σταντάλ, Αραγκόν, Μαγιακόφσκι, Νερούντα, Γκόγκολ, Γκαρωντύ, Λούκατς και άλλων) και την πεζογραφία, ενώ τα περισσότερα κοινωνιολογικά έργα του είναι γραμμένα στα Γαλλικά. Έργα του μεταφράστηκαν στα Γαλλικά, τα Φλαμανδικά, τα Γερμανικά και τα Ολλανδικά. Έχει τιμηθεί με το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (1994), το Βραβείο Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη Ακαδημίας Αθηνών (2008), το Διεθνές Βραβείο Premio Letterario Internazionale "Laudomia Bonanni" (2009) στην Ιταλία, το Βραβείο Ποίησης Max Jacob Étranger (2016) στη Γαλλία. Τον Φεβρουάριο του 2020 έλαβε τα διάσημα του Αξιωματούχου του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών από τον πρέσβη της Γαλλίας στην Ελλάδα, Patrick Maisonnave. Έχουν εκδοθεί είκοσι οχτώ τόμοι με ποιήματα και πεζά του και έχει συμμετάσχει σε πολλά συλλογικά έργα. Το σύνολο του ποιητικού του έργου κυκλοφορεί σε δύο τόμους: Ποιήματα Α', 1943-1959 (Κίχλη, 2017) και Ποιήματα Β΄, 1959-2017 (Κίχλη, 2018). 

 

Διαβάστε περισσότερα: https://poets.gr/el/poihtes/patrikios-titos

Γεωργία Κολοβελώνη

Πηγή: poets.gr

---

Η Σφήκα: Επιλογές

---