Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024

Τι είναι ο τυφώνας και τι ο κυκλώνας: Σε τι διαφέρουν



Πανικός έχει προκληθεί στις ΗΠΑ από τον κυκλώνα Μίλτον που πλησιάζει τη Φλόριντα και αναμένεται να προκαλέσει τεράστιες καταστροφές. Τι διαφορά έχουν όμως οι τυφώνες από τους κυκλώνες; Επιπλέον, πώς δημιουργούνται και ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους;

Τι είναι οι τυφώνες

Όπως αναφέρει το National Geographic, οι τυφώνες συνδυάζουν πολύ ισχυρούς ανέμους και καταρρακτώδη βροχή για να δημιουργήσουν μερικές από τις πιο ισχυρές καταιγίδες της Γης.

Όταν οι τυφώνες πλησιάζουν την ξηρά, ο άνεμος μπορεί να προκαλέσει καταστροφές, ακόμη και να δημιουργήσουν ανεμοστρόβιλους. Αλλά ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η βροχή, η οποία μπορεί να προκαλέσει καταστροφικές και συχνά θανατηφόρες πλημμύρες.

Οι συγκεκριμένες καταιγίδες αποκτούν ενέργεια από το θερμό νερό και οι άνεμοί τους στροβιλίζονται σε μια χαρακτηριστική κυκλική κίνηση. Οι τροπικές καταιγίδες ονομάζονται όταν οι άνεμοι ξεπεράσουν τα 39 μίλια την ώρα και θεωρούνται τυφώνες όταν οι άνεμοι ξεπεράσουν τα 74 μίλια την ώρα.

Οι τυφώνες βαθμολογούνται κατά κατηγορίες στην κλίμακα Saffir-Simpson.

Πού έχουμε τυφώνες και πού κυκλώνες

Ο ίδιος τύπος καταιγίδας έχει διαφορετικές ονομασίες ανάλογα με την περιοχή του κόσμου:

Τυφώνες (hurricanes) αναπτύσσονται στον Βόρειο Ατλαντικό, τον κεντρικό Βόρειο Ειρηνικό και τον ανατολικό Βόρειο Ειρηνικό
Κυκλώνες (cyclones) σχηματίζονται στον Νότιο Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό
Τυφώνες (typhoons) αναπτύσσονται στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό

Πώς σχηματίζονται οι τυφώνες;

Πριν από αιώνες οι Ευρωπαίοι εξερευνητές έμαθαν τη λέξη hurakan των ιθαγενών της Καραϊβικής, που σήμαινε κακά πνεύματα και θεούς του καιρού, για να περιγράψουν τις καταιγίδες που έπλητταν τα πλοία τους στην Καραϊβική.

Η εποχή των τυφώνων στον Ατλαντικό Ωκεανό κορυφώνεται από τα μέσα Αυγούστου έως τα τέλη Οκτωβρίου και κατά μέσο όρο έχει πέντε έως έξι τυφώνες ετησίως.

Ενώ οι κυκλώνες στον βόρειο Ινδικό Ωκεανό σχηματίζονται συνήθως μεταξύ Απριλίου και Δεκεμβρίου, με μέγιστη δραστηριότητα καταιγίδων γύρω στον Μάιο και τον Νοέμβριο.

Οι τυφώνες ξεκινούν ως τροπικές διαταραχές σε θερμά ωκεάνια ύδατα με επιφανειακές θερμοκρασίες τουλάχιστον 80°F. Αυτά τα συστήματα χαμηλής πίεσης τροφοδοτούνται από την ενέργεια των θερμών θαλασσών.

Μια καταιγίδα με ταχύτητα ανέμου 38 μίλια την ώρα ή λιγότερο χαρακτηρίζεται ως τροπική ύφεση. Μετατρέπεται σε τροπική καταιγίδα -και της δίνεται όνομα, σύμφωνα με τις συμβάσεις που καθορίζονται από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό- όταν οι διατηρούμενες ταχύτητες ανέμου ξεπερνούν τα 39 μίλια την ώρα.

Οι τυφώνες είναι τεράστιες θερμικές μηχανές που αποδίδουν ενέργεια σε εκπληκτική κλίμακα. Αντλούν θερμότητα από τον θερμό, υγρό ωκεάνιο αέρα και την απελευθερώνουν μέσω της συμπύκνωσης των υδρατμών στις καταιγίδες.

Οι τυφώνες περιστρέφονται γύρω από ένα κέντρο χαμηλής πίεσης, γνωστό ως μάτι. Η βύθιση του αέρα καθιστά αυτή την περιοχή πλάτους 20 έως 40 μιλίων διαβόητα ήρεμη. Όμως το μάτι περιβάλλεται από ένα κυκλικό «τείχος του ματιού» που περιέχει τους ισχυρότερους ανέμους και τη βροχή της καταιγίδας.

Γιατί οι τυφώνες είναι επικίνδυνοι

Οι τυφώνες φέρνουν την καταστροφή στην ξηρά με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Όταν ένας τυφώνας φτάνει στην ξηρά, συχνά παράγει ένα καταστροφικό κύμα καταιγίδας - ωκεάνιο νερό που σπρώχνεται στην ξηρά από τον άνεμο - το οποίο μπορεί να φτάσει τα 6 μέτρα ύψος και να κινηθεί αρκετά μίλια προς την ενδοχώρα.

Τα κύματα καταιγίδων και οι πλημμύρες είναι οι δύο πιο επικίνδυνες πτυχές των τυφώνων, που ευθύνονται για τα τρία τέταρτα των θανάτων από τους τροπικούς κυκλώνες του Ατλαντικού, σύμφωνα με μελέτη του 2014.

Το ένα τρίτο των 1.200 θανάτων από τον τυφώνα Κατρίνα, ο οποίος έφθασε στην ξηρά στα ανοικτά των ακτών της Λουιζιάνα το 2005, προκλήθηκε από πνιγμό.

Οι ισχυροί άνεμοι ενός τυφώνα είναι καταστροφικοί και μπορεί να γεννήσουν ανεμοστρόβιλους. Οι καταρρακτώδεις βροχές προκαλούν περαιτέρω ζημιές μέσω πλημμυρών και κατολισθήσεων, οι οποίες μπορεί να εκδηλωθούν πολλά χιλιόμετρα στην ενδοχώρα.

Παρόλο που εξαιρετικά ισχυρές καταιγίδες έχουν σχηματιστεί στον Ατλαντικό, οι ισχυρότεροι τροπικοί κυκλώνες που έχουν καταγραφεί έχουν σχηματιστεί στον Ειρηνικό, γεγονός που δίνει στις καταιγίδες περισσότερο χώρο για να αναπτυχθούν πριν φτάσουν στην ξηρά.

Η καλύτερη άμυνα κατά ενός τυφώνα είναι μια ακριβής πρόγνωση που δίνει χρόνο στους ανθρώπους να απομακρυνθούν από το δρόμο. Το Εθνικό Κέντρο Τυφώνων εκδίδει προειδοποιήσεις τυφώνων για πιθανές καταιγίδες εντός 48 ωρών και προειδοποιήσεις τυφώνων για αναμενόμενες καταιγίδες εντός 36 ωρών.

Πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τους τυφώνες

Η κλιματική αλλαγή μπορεί να οδηγεί σε συχνότερα και εντονότερα ακραία καιρικά φαινόμενα, και αυτό περιλαμβάνει και τους τυφώνες. Η περίοδος των τυφώνων του 2018 ήταν μία από τις πιο ενεργές που έχουν καταγραφεί ποτέ, με 22 μεγάλους τυφώνες στο βόρειο ημισφαίριο σε λιγότερο από τρεις μήνες, ενώ το 2017 σημειώθηκαν επίσης σοβαρές καταστροφικές καταιγίδες στον Ατλαντικό.

Ενώ πολλοί παράγοντες καθορίζουν την ισχύ και τον αντίκτυπο ενός τυφώνα, οι θερμότερες θερμοκρασίες σε ορισμένες περιοχές παίζουν σημαντικό ρόλο. Στον Ατλαντικό, η αύξηση της θερμοκρασίας στην Αρκτική θα μπορούσε να οδηγήσει τις μελλοντικές τροχιές των τυφώνων πιο δυτικά, καθιστώντας πιο πιθανή μια προσγείωση στις ΗΠΑ.

Μια θερμότερη ατμόσφαιρα μπορεί επίσης να παρέχει περισσότερους υδρατμούς για τη δημιουργία βροχής, καθώς η εξάτμιση αυξάνεται και ο θερμός αέρας συγκρατεί περισσότερους υδρατμούς από τον ψυχρό.

Η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί επίσης να επιβραδύνει τους τροπικούς κυκλώνες, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα εάν η εξέλιξή τους πάνω από την ξηρά παραταθεί, αυξάνοντας ενδεχομένως τα κύματα καταιγίδων, τις βροχοπτώσεις και την έκθεση σε ισχυρούς ανέμους.

Οι πιθανές τάσεις καθιστούν πιο σημαντική από ποτέ την προετοιμασία για τις επερχόμενες καταιγίδες και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της κλιματικής αλλαγής, λένε οι επιστήμονες.


Πηγή: reader.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου