Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2016

Οι παραστρατιωτικοί θερίζουν την Κολομβία

Χριστίνα Πάντζου


Στις 18 Νοεμβρίου, ο Ερλέι Μονρόι δολοφονήθηκε στο Σαν Βισέντε από ενόπλους ενώ οδηγούσε τη μοτοσικλέτα του. Την επομένη, βγαίνοντας από την κηδεία του Μονρόι, ο Ούγκο Κουέγιαρ δέχθηκε τα πυρά έμμισθου δολοφόνου και σώθηκε ως εκ θαύματος.

Λίγες ώρες μετά, σε γειτονική επαρχία, κουκουλοφόροι μπήκαν στο σπίτι του Ντιντιέ Λοσάδα και τον γάζωσαν.

Και οι τρεις ήταν ηγέτες κοινωνικών κινημάτων στις κοινότητές τους και είναι τα πιο πρόσφατα θύματα της αναβίωσης της πρακτικής της φυσικής εξόντωσης των κοινωνικών αγωνιστών στην Κολομβία.

Σύμφωνα με το Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, στην Κολομβία φέτος έχουν δολοφονηθεί 60 κοινωνικοί ηγέτες (ή 70, κατά την εφημερίδα «El Espectador»), ενώ άλλοι 30 έχουν δεχθεί απόπειρες και περισσότεροι από 300 ζουν υπό καθεστώς απειλών.

Η σκιά της δολοφονίας 4.000 μελών της Πατριωτικής Ενωσης, του αριστερού πολιτικού κινήματος που γεννήθηκε με τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις τη δεκαετία του ‘80 επί προέδρου Μπετανκούρ, βαραίνει στη χώρα.

Και μάλιστα στην κρίσιμη στιγμή της έναρξης εφαρμογής της νέας συμφωνίας ειρήνευσης (μετά την απόρριψη της πρώτης σε δημοψήφισμα), που υπέγραψε η κυβέρνηση με το αντάρτικο των FARC και επικυρώθηκε από το κοινοβούλιο της χώρας.

Οι FARC ζητούν από τον πρόεδρο Σάντος να αντιδράσει με πυγμή απέναντι σε αυτές τις επιθέσεις, καταγγέλλοντας πως «εξελίσσεται μια νέα γενοκτονία κατά αγροτών και κοινωνικών ηγετών».

Ενα από τα βασικά σημεία της συμφωνίας που μπήκε σε εφαρμογή την 1η Δεκεμβρίου είναι η αγροτική μεταρρύθμιση και αυτό δίνει ένα στίγμα για το ποιόν των «άγνωστων» δολοφόνων κοινωνικών ηγετών σαν τον Μονρόι, ο οποίος είχε έρθει σε σύγκρουση με επιχειρηματικούς κολοσσούς που θέλουν να εκμεταλλευτούν πετρελαιοπηγές της περιοχής Λα Μαρκαρένα στο Σαν Βισέντε.

«Πολλοί δολοφονήθηκαν επειδή ηγούνται κοινοτήτων που διεκδικούν τα εδάφη τους και γη για να καλλιεργήσουν. Αυτό θέλουν να εμποδίσουν με τις δολοφονίες, ώστε η γη να μείνει στα χέρια του 0,4% του πληθυσμού που κατέχει το 46% των εδαφών», λέει στην «El Pais» η Αϊντα Αβέγια, ιστορική ηγέτιδα της Πατριωτικής Ενωσης.

Οι φόβοι δεν σχετίζονται μόνο με τις δολοφονίες αγωνιστών. Η πρώτη επίσημη έρευνα για τους αγνοούμενους στην Κολομβία, που έγινε από το Κέντρο Ιστορικής Μνήμης, αποκάλυψε πως στο διάστημα 1970-2015 εξαφανίστηκαν 60.630 άνθρωποι.

Τρεις πολίτες την ημέρα γίνονται θύματα καταναγκαστικής εξαφάνισης στην Κολομβία και οι αγνοούμενοι συνεχίζουν να πληθαίνουν και σήμερα σε καθεστώς συνταγματικής δημοκρατίας.

Αλλά έως σήμερα δεν έχει συζητηθεί η πραγματική διάσταση του προβλήματος. Οι εξαφανίσεις έγιναν συνήθης πρακτική στα τέλη της δεκαετίας του ’70 όταν οι ένοπλες δυνάμεις ανέλαβαν να διεξαγάγουν έναν ολέθριο «πόλεμο κατά του εσωτερικού εχθρού», δηλαδή της Αριστεράς.

Από τη δεκαετία του ’80 οι εξαφανίσεις έπαψαν να αποτελούν κρατικό μονοπώλιο και χρησιμοποιήθηκαν ως όπλο από όλα τα μέρη της σύρραξης, ιδίως όμως από τους παραστρατιωτικούς που ευθύνονται για τη συντριπτική πλειονότητα των κρουσμάτων.

Επί χρόνια οι αρχές αρνούνται να αναγνωρίσουν πως ο δήθεν αφοπλισμός των παραστρατιωτικών που συμφωνήθηκε το 2002 από τον ακροδεξιό πρόεδρο Ουρίμπε ποτέ δεν ολοκληρώθηκε και πως πλάι στις παλιές ομάδες, όπως οι διαβόητες «Ενωμένες Ομάδες Αυτοάμυνας της Κολομβίας» (AUC), νέες έχουν δημιουργηθεί για να ελέγξουν περιοχές, εκτοπίζοντας ολόκληρες κοινότητες.

Στο Σαν Βισέντε, όπου σημειώθηκαν οι πρόσφατες δολοφονίες, αλλά και σε περιοχές της Καραϊβικής με σημαντική αγωνιστική παράδοση, κυκλοφόρησαν φυλλάδια με την υπογραφή των AUC που έγραφαν «Μαχητές και οπαδοί των FARC, ερχόμαστε να κάνουμε κάθαρση.

Η αναγνώριση της ύπαρξης οργανωμένων παραστρατιωτικών ομάδων στη σημερινή Κολομβία και η αντιμετώπιση της φονικής τους δράσης ήταν ένα από τα βασικά αιτήματα των FARC, που στις διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση ζήτησαν εγγυήσεις για τα συλλογικά τους δικαιώματα και τη ζωή τους.

Μάλιστα οι αντάρτες πρόσφατα ενημέρωσαν για την παρουσία παραστρατιωτικών κοντά σε μία από τις ζώνες αφοπλισμού τους που προβλέπει η συμφωνία.

Αυτός είναι ένας από τους λόγους -μαζί με το γεγονός ότι δεν έχει ψηφιστεί ακόμη ο Νόμος περί Αμνήστευσης- που δεν έχουν μετακινηθεί προς τις 20 προσωρινές ζώνες αφοπλισμού, κάτι που σύμφωνα με τα υπογραφέντα έπρεπε ξεκινήσει την 1η Δεκεμβρίου και να ολοκληρωθεί στο τέλος του χρόνου.

Καθώς τα κρούσματα πληθαίνουν, κοινωνικές οργανώσεις έχουν σημάνει συναγερμό προειδοποιώντας πως δεν είναι απίθανη η απαρχή ενός νέου κύκλου αίματος από παραστρατιωτικούς (και τους πολιτικούς και τους επιχειρηματίες εντολείς τους), με στόχο τον εκφοβισμό και τη ματαίωση των βασικών σημείων της συμφωνίας ειρήνης που πλήττουν τα συμφέροντά τους.

Οπως καταγγέλλει η Αϊντα Αβέγια, «χρησιμοποιούν την ίδια μέθοδο: δολοφονούν έναν σε μια επαρχία, άλλον σε άλλη, κι έτσι δεν φαίνεται τόσο η μαζική και συστηματική φύση αυτής της τακτικής. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι ποια θα είναι η επόμενη φάση».

Πηγή: efsyn.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου