Χριστίνα Μπλαχάβα
Ο Αναστάσιος-Παντελεήμων Λειβαδίτης (1922-1988) ήταν ένας πολύ σημαντικός Έλληνας ποιητής, που συγκαταλέγεται στην μεταπολεμική γενιά. Μέσα από τα έργα του εξύμνησε τον έρωτα, δίνοντας του μια νέα πνοή. Τα ποιήματα του κατά μια έννοια χωρίζονται σε τρεις περιόδους.
Αρχικά, ήταν επηρεασμένα από την έντονη πολιτική του δραστηριότητα στο χώρο της αριστεράς, τα προσωπικά βιώματα και την εξορία του. Σαν στοιχεία κυριαρχούν η πίστη και η δικαιοσύνη, η πίστη για το μέλλον, για έναν αγώνα που θα οδηγήσει σε έναν κόσμο δίκαιο και ειρηνικό. Η δεύτερη περίοδος παίρνει μια μορφή πιο συμβολική-αλληγορική, αφού τώρα τα ποιήματα του παρουσιάζουν διαφορές στον τρόπο γραφής, στο χρόνο, στον τόνο. Εμφανίζονται σαν στοιχεία η δραματικότητα, ο παραληρηματικός λόγος, η άλογη αλληλουχία, το απροσδόκητο. Λειτουργώντας συνειρμικά περνάει στην τρίτη περίοδο, όπου είναι μεταφυσική και υπαρξιακή. Συγκρούεται με τον ίδιο του τον εαυτό και μέσα από τα ποιήματα του εκφράζονται διχασμοί και αντιφάσεις.
Σαν σήμερα, το 1988, άφησε την τελευταία του πνοή στην Αθήνα, έχοντας όμως αφήσει πίσω του μια μεγάλη κληρονομιά. Έχουν περάσει τόσα χρόνια, όμως, τα ποιήματα, οι στίχοι και το όνομα του φιγουράρουν παντού. Χαρακτηριστικό τους είναι πως ο κόσμος συχνά ταυτίζεται, εμπνέεται και ακόμα κι αν δεν ξέρετε ποιος ακριβώς είναι ο Τάσος Λειβαδίτης… είναι πολύ πιθανό να έχετε διαβάσει κάποιους από τους στίχους του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή ακόμα και σε κάποιον τοίχο μιας μεγαλούπολης, αφού μέχρι και σήμερα έχουν την δυναμική να αντιπροσωπεύουν τις ανθρώπινες σχέσεις.
Προς τιμήν του, λοιπόν, αξίζει να αφήσουμε μερικούς από τους πιο γνωστούς του στίχους να μας ταξιδέψουν:
«Κι’ ίσως θα πρέπει να χαθείς ολότελα, για να μάθεις κάποτε ποιος είσαι»
Ο Αναστάσιος-Παντελεήμων Λειβαδίτης (1922-1988) ήταν ένας πολύ σημαντικός Έλληνας ποιητής, που συγκαταλέγεται στην μεταπολεμική γενιά. Μέσα από τα έργα του εξύμνησε τον έρωτα, δίνοντας του μια νέα πνοή. Τα ποιήματα του κατά μια έννοια χωρίζονται σε τρεις περιόδους.
Αρχικά, ήταν επηρεασμένα από την έντονη πολιτική του δραστηριότητα στο χώρο της αριστεράς, τα προσωπικά βιώματα και την εξορία του. Σαν στοιχεία κυριαρχούν η πίστη και η δικαιοσύνη, η πίστη για το μέλλον, για έναν αγώνα που θα οδηγήσει σε έναν κόσμο δίκαιο και ειρηνικό. Η δεύτερη περίοδος παίρνει μια μορφή πιο συμβολική-αλληγορική, αφού τώρα τα ποιήματα του παρουσιάζουν διαφορές στον τρόπο γραφής, στο χρόνο, στον τόνο. Εμφανίζονται σαν στοιχεία η δραματικότητα, ο παραληρηματικός λόγος, η άλογη αλληλουχία, το απροσδόκητο. Λειτουργώντας συνειρμικά περνάει στην τρίτη περίοδο, όπου είναι μεταφυσική και υπαρξιακή. Συγκρούεται με τον ίδιο του τον εαυτό και μέσα από τα ποιήματα του εκφράζονται διχασμοί και αντιφάσεις.
Σαν σήμερα, το 1988, άφησε την τελευταία του πνοή στην Αθήνα, έχοντας όμως αφήσει πίσω του μια μεγάλη κληρονομιά. Έχουν περάσει τόσα χρόνια, όμως, τα ποιήματα, οι στίχοι και το όνομα του φιγουράρουν παντού. Χαρακτηριστικό τους είναι πως ο κόσμος συχνά ταυτίζεται, εμπνέεται και ακόμα κι αν δεν ξέρετε ποιος ακριβώς είναι ο Τάσος Λειβαδίτης… είναι πολύ πιθανό να έχετε διαβάσει κάποιους από τους στίχους του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή ακόμα και σε κάποιον τοίχο μιας μεγαλούπολης, αφού μέχρι και σήμερα έχουν την δυναμική να αντιπροσωπεύουν τις ανθρώπινες σχέσεις.
Προς τιμήν του, λοιπόν, αξίζει να αφήσουμε μερικούς από τους πιο γνωστούς του στίχους να μας ταξιδέψουν:
«Κι’ ίσως θα πρέπει να χαθείς ολότελα, για να μάθεις κάποτε ποιος είσαι»
«“Αύριο”, λες, και μέσα σ’ αυτήν τη μικρή αναβολή παραμονεύει ολόκληρο το πελώριο ποτέ. Να ‘σαι τόσο πρόσκαιρος, και να κάνεις όνειρα τόσο αιώνια!»
«Ποτέ δε φανταζόμουν ότι τόσες πολλές μέρες κάνουν μια τόσο λίγη ζωή»
«Πού είναι λοιπόν ένα χαμόγελο, να μας βεβαιώσει πως υπάρχουμε»
«Ο κόσμος μόνο όταν τον μοιράζεσαι υπάρχει»
«Τι να την κάνω εγώ την πραγματικότητα τους λέω – εγώ έχω τ’ όνειρο»
«Το βράδυ έχω βρει έναν ωραίο τρόπο να κοιμάμαι. Τους συγχωρώ έναν-έναν όλους»
«Θα θυμάμαι πάντα τα μάτια σου, φλογερά και μεγάλα, σα δύο νύχτες έρωτα, μες στον εμφύλιο πόλεμο»
«Τίποτα. Κοιμήσου. Εμείς τελειώσαμε. Δεν έχει δάκρυα πια. Κλαίνε όσοι στο βάθος ακόμη ελπίζουν».
«Αφού έζησα όλο το μαρτύριο της ελπίδας, έφτασα στο πιο απάνθρωπο έγκλημα: να πιστέψω στους ανθρώπους»
«Άν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο»
«H αμαρτία μας: ότι θελήσαμε πολλά, το έγκλημά μας: πράξαμε τόσα λίγα»
«O ουρανίσκος μας είναι ένα κοιμητήρι όπου σαπίζουν χιλιάδες ανείπωτα λόγια»
«…και σμίγουν και χωρίζουν οι άνθρωποι και δεν παίρνει τίποτα ο ένας απ’ τον άλλον. Γιατί ο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος δρόμος να γνωριστούν»
Γιατί απλά κάποιοι άνθρωποι είναι τόσο πολύ ξεχωριστοί, που αξίζει να ζεις, μόνο και μόνο για να τους συναντήσεις, κάποτε…
Κι όταν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον είμαστε κιόλας νεκροί.
Το ρόλο μας τον διαλέξαμε οι ίδιοι εμείς – την πρώτη μέρα που διστάσαμε να πάρουμε μια απόφαση ή που σταθήκαμε εύκολοι σε μιαν αναβολή. Όλα όσα αρνηθήκαμε – αυτό είναι το πεπρωμένο μας.
Κι ο έρωτας είναι η τρέλα μας μπροστά στο ανέφικτο να γνωρίσει ο ένας τον άλλον
Κι η ειλικρίνεια αρχίζει πάντα εκεί, που τέλειωσαν όλοι οι άλλοι τρόποι να σωθείς.
Γι’ αυτό σου λέω πρέπει να βρεις έναν άλλο τρόπο να ξεχωρίζεις τους ανθρώπους,
όχι να περιμένεις την πράξη – είναι τότε αργά.
«Δε ζούμε αληθινά παρά μόνο τη νύχτα μέσα στ’ όνειρο. Και το πρωί “καλημέρα” λες, “καλημέρα” σου λένε. Κι η σφαγή συνεχίζεται»
Και κάθε βράδυ κοιμάσαι μ’ έναν θησαυρό: αυτήν την πολυσήμαντη αυριανή σου μέρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου