Ο σημερινός πολίτης σε οποιαδήποτε στοιχειωδώς τεχνολογικά εξελιγμένη χώρα δεν έχει, δεν πρέπει να έχει πρόσωπο. Αρκεί να έχει μία καταγραφή σε αλγοριθμική διαδικασία για να υπάρχει και εκβιαστικά να επιζεί. Τα πρόσωπα στις μέρες μας αναδεικνύονται μόνο μέσα από ιστορίες της καθημερινότητας, καλλιτεχνικά έργα και ινσταγκραμικές επικαιροποιήσεις. Η αποπροσωποποίηση είναι ισοβαρώς διευκολυντική για το σύστημα και επικίνδυνη για τον άνθρωπο, εκτός των απατεώνων που πουλάνε το πρόσωπο που δεν έχουν. Αν σας μοιάζει είτε αφελής είτε δυσνόητη η προσέγγιση αυτή, σκεφτείτε αν πραγματικά εκτίθεται ή συκοφαντείται ο φραπές κι ο χασάπης, ή αν το παρατσούκλι είναι ασφαλές καταφύγιο για όσους θέλουν να χειραγωγήσουν και να συκοφαντήσουν έναν βαριά χειμαζόμενο κλάδο που είναι οι αγροκτηνοτρόφοι.
Αν το πρόσωπο είναι σπαθί, θέλει πολλή πνευματική και πολιτική δουλειά για να συνειδητοποιήσει κανένας ότι η αποπροσωποποίηση είναι συνάμα και αφοπλισμός των μαζών. Από άθροισμα ελεύθερων βουλήσεων κοινής ιδεολογίας και δράσης, η μάζα γίνεται πολτός. Οσοι γνώρισαν Μπούτα και Πατάκη, ξέρουν ποιοι ήταν και τι πολεμούσαν. Τη ρίζα, τον καπιταλισμό, όχι το σύμπτωμα, τον φραπεδισμό. Η αποπροσωποποίηση οδηγεί σε τεχνικές λύσεις, ήτοι σε φανταστικά χωράφια, φανταστικά βοσκοτόπια, φανταστικά ζώα και αδιευκρίνιστα σε απάτη και μέγεθος ρουσφέτια - επιδότηση.
Δεν είναι τυχαίο που ο Μασκ ως πρόσωπο - αφεντικό πλουτίζει και εκμεταλλεύεται μια απέραντη μάζα αγνώστων Χ. Στον πολτό ο προβοκάτορας κάνει θαύματα και ο φωτογράφος, ο φωτορεπόρτερ, ο μιντιάς που στα μπλόκα θα συλλάβει τη σύγκρουση, δεν θα ξέρει ποια πλευρά συμφερόντων θα χρησιμοποιήσει τη δουλειά του, απολύτως ιδιοτελώς και, κυρίως, τζάμπα. Ποιος θα κάτσει να σκεφτεί και να εμποδίσει μια ηλεκτρονική υπογραφή με το πιστόλι στον κρόταφο, που δεν φαίνεται ούτε στις εικόνες. Οι αλγόριθμοι, οι πλατφόρμες, το σκοτεινό διαδίκτυο και η φανερή νοσηρότητα έχουν πια κυριαρχήσει πάνω στα πρόσωπα με τόσο βάναυσο τρόπο, που θα διαφεύγουν βασανιστές, φονιάδες και παιδεραστές, εκδικητικοί πορνοεγκληματίες, ισχυριζόμενοι ότι εσύ που φαίνεσαι στην κόλαση δεν είσαι παρά το τεχνητής νοημοσύνης άβατάρ σου.
Η πιο επικίνδυνη πολιτική χρήση της αποπροσωποποίησης έχει ήδη αρχίσει να είναι η επίκληση της ανωνυμίας ως παράγοντα εντιμότητας. Στην αρχή πλασαρίστηκε ως μηχανική της ταχύτητας. Παίρνεις ένα νούμερο που σε βάζει σε ουρά, και μια φωνή του υπολογιστή σε καλεί είτε για ν' αγοράσεις τυρί μεσημέρι στο σούπερ μάρκετ, είτε για να σε δει ο γιατρός στα εξωτερικά ιατρεία, για τον σφάχτη στο πλευρό, μέρα μεσημέρι. Η ζωή σου βασίζεται σε ντάτα - δεδομένα, σειρά και ιεράρχηση του κέρδους. Οσο πιο πειθαρχικός είναι κανείς στην αποπροσωποποίηση, τόσο θα παρασύρεται από υποσχέσεις για εκπτώσεις στην ανθρώπινη επικοινωνία, τα θαύματα της κατανόησης, τη γοητεία της έμπνευσης κι άλλα τέτοια, πάλαι ποτέ ωραία κι επιθυμητά.
Αν δεν ξανααναρωτηθούμε από την αρχή πώς και αν νουμεροποιείται η προσωπικότητα, το ταλέντο, η συναισθηματική ευφυΐα και εν τέλει η φαντασία, τότε η αντίληψη του κόσμου στις νεότερες γενιές δεν θα είναι ποτέ υποκειμενική και η επικοινωνιακή σχέση ανθρώπου με άνθρωπο ποτέ διαλεκτική. Η αλγοριθμική προσέγγιση και καθολική οργάνωση της ζωής, και δη της κοινωνικής, τείνει να μετατρέψει την πραγματικότητα σε αίθουσα κατόπτρων και καθρεφτών ενός απέραντου τσίρκου, και όσο δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας ούτε στον καθρέφτη, δεν θα μπορούμε να αναγνωρίσουμε σε λίγο καιρό αν το παϊδάκι στο πιάτο είναι αρνίσιο ή ανθρώπινο. Η τεχνητή νοημοσύνη θα σου απαντήσει κρέας, γιατί δεν μυρίζει...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου