Κυριακή 25 Αυγούστου 2019

Η Silicon Valley θέλει να διαβάσει το μυαλό μας

Μαριάνθη Πελεβάνη


Μπορεί να δυσανασχετούμε ή και να οργιζόμαστε με την παρακολούθηση σχεδόν όλων όσων κάνουμε online, το Facebook πάντως δεν ταράζεται, αντίθετα το προχωράει και τώρα θέλει να διαβάσει το μυαλό μας. Ο γίγαντας της μαζικότερης πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης ανακοίνωσε πρόσφατα μια σημαντική ανακάλυψη στο σχέδιό του να δημιουργήσει έναν μηχανισμό διασύνδεσης υπολογιστή – εγκεφάλου. Μια συσκευή που θα «φοριέται» στον εγκέφαλο και σε συνδυασμό με τα γυαλιά ή τη συσκευές εικονικής πραγματικότητας που έχουν ήδη παρασκευαστεί από την Oculus VR, θυγατρική εταιρεία του Facebook, θα διαβάζει τις σκέψεις των ανθρώπων και θα ενεργεί μετά χωρίς πληκτρολόγηση ή ομιλία.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, μιλώντας στο Χάρβαρντ στο πλαίσιο περιοδείας του σε διάφορα εκπαιδευτικά και μη ιδρύματα, θα καταστεί δυνατή η πλοήγηση σε μια «επιταχυνόμενη πραγματικότητα» μέσω της σκέψης και μόνο, χωρίς πληκτρολόγηση ή ομιλία. Μια τέτοια δυνατότητα θα μπορεί να επιτρέπει άμεσες ενέργειες, από το να στέλνεις επιτόπου υπομνήματα στους παριστάμενους ενός συνεδρίου μέχρι να μετακινείς 3D μοντέλα επίπλων στο διαμέρισμά σου.

Σύμφωνα με τον Ζούκερμπεργκ, ήδη οι ερευνητές του μπορούν να ξεχωρίσουν αν ένα άτομο σκέφτεται μια καμηλοπάρδαλη ή έναν ελέφαντα με βάση τη νευρωνική δραστηριότητα. Το να πληκτρολογείς με το μυαλό σου, βασίζεται στις ίδιες περίπου αρχές.

Ο Μασκ αποκαλύπτει σχέδια εγκεφάλου-χάκερ



Ο Έλον Μασκ θέλει να προχωρήσει ακόμα περισσότερο. Μία από τις εταιρείες του αφεντικού της Tesla, η Neuralink, αναπτύσσει ένα εμφύτευμα εγκεφάλου για να συνδέσει το ανθρώπινο μυαλό απευθείας με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Μάλιστα, όπως αναφέρει το δημοσίευμα του BBC, υπέβαλε αίτηση στις ρυθμιστικές αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών, για να ξεκινήσει να δοκιμάζει το ηλεκτρονικό της σύστημα σε ανθρώπους και η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων.

Το σύστημα δοκιμάστηκε ήδη σε μια μαϊμού η οποία κατάφερε να ελέγξει έναν υπολογιστή με τον εγκέφαλό της, σύμφωνα με τον Μασκ. Η εταιρεία δήλωσε ότι επιθυμεί να εστιάσει σε ασθενείς με σοβαρές νευρολογικές παθήσεις. Ο Μασκ όμως οραματίζεται ένα μέλλον όπου οι άνθρωποι θα έχουν «υπεράνθρωπη γνώση».

Το σύστημα που έχει αναπτύξει η εταιρεία αποτελείται από ένα μικροσκοπικό ηλεκτρονικό εξάρτημα που περιέχει περισσότερα από 3.000 ηλεκτρόδια συνδεδεμένα με εύκαμπτα νήματα, λεπτότερα ακόμη κι από μια ανθρώπινη τρίχα, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να παρακολουθήσουν τη δραστηριότητα 1.000 νευρώνων. Το πλεονέκτημα αυτού του συστήματος, σύμφωνα με την εταιρεία, είναι ότι θα είναι σε θέση να στοχεύει σε πολύ συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, καθιστώντας τη χειρουργική σύνδεση του με το ανθρώπινο μυαλό σχετικά ασφαλή. Θα έχει επίσης τη δυνατότητα να αναλύει τα δεδομένα μέσω της μηχανικής μάθησης, δίνοντας στον κάθε ασθενή την αρμόζουσα διέγερση στο κατάλληλο σημείο του εγκεφάλου του.

Η NeuraLink δεν έχει εξηγήσει πώς το σύστημα μεταμόρφωσε την εγκεφαλική δραστηριότητα ή πώς η συσκευή ήταν σε θέση να διεγείρει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, ο Έλον Μασκ είπε πως αυτό «δε σημαίνει ότι ξαφνικά θα έχουμε αυτό το απίστευτο νευρολογικό νήμα που θα καταλάβει το μυαλό των ανθρώπων. Θα χρειαστεί πολύς χρόνος». Είπε όμως ότι το σύστημα θα επέτρεπε τελικά την «συμβίωση με την τεχνητή νοημοσύνη».


Ο Μασκ όπως υποστηρίζει εμπνέεται από την επιστημονική φαντασία και θέλει να βεβαιωθεί ότι οι άνθρωποι μπορούν να κρατηθούν στη ζωή με τεχνητή νοημοσύνη. Φαίνεται όμως πως έχει χάσει το μέρος των sci-fi ταινιών που προειδοποιούν, όπως και οι επιστήμονες, για τις συνέπειες της αδιάκριτης και ασυνείδητης χρήσης της τεχνολογίας.

Αυτά τα συστήματα ανάγνωσης μυαλού θα επηρεάσουν την ιδιωτικότητα, την ταυτότητα, την ισότητα, την προσωπική μας ελευθερία και ασφάλεια. Από την άλλη, αν και ακούγεται εντελώς φουτουριστική, η τεχνολογία που απαιτείται για συσκευές ανάγνωσης εγκεφαλικών λειτουργιών δεν είναι τόσο ανόμοια με τα μαγνητικά τομογραφικά και ηλεκτροεγκεφαλογραφικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται στα νοσοκομεία.

Ο Krittika D’Silva, ερευνητής της τεχνητής νοημοσύνης στο εργαστήριο Frontier Development Lab που συνεργάζεται με την NASA δήλωσε: «Η τεχνολογία που περιγράφει η NeuraLink είναι συναρπαστική γιατί είναι πολύ λιγότερο επεμβατική από άλλες που έχουν προηγηθεί. Χρειάζονται πολλά χρόνια εργασίας για την αντιμετώπιση των τεχνικών και ηθικών προκλήσεων, αλλά η τεχνολογία θα μπορούσε να είναι ένα μεγάλο βήμα στην προσπάθεια να αντιμετωπιστούν ορισμένες σοβαρές ιατρικές καταστάσεις όπως η επιληψία και η νόσος του Πάρκινσον».

Επίσης, μπορεί ήδη κάποιος να αγοράσει ένα κιτ για να ελέγξει ένα drone με το μυαλό του, οπότε χρησιμοποιώντας ένα άλλο για να πληκτρολογήσει λέξεις είναι, κατά κάποιο τρόπο, όχι και τόσο μεγάλο άλμα. Η πρόοδος σε αυτόν τον αμφιλεγόμενο τομέα απαιτεί τη χρήση της μηχανικής μάθησης για να κοσκινίσει μέσα από τεράστιες ποσότητες στοιχείων που συλλέγονται από το μυαλό μας και να βρει τα πρότυπα στη δραστηριότητα των νευρώνων που συνδέουν τις σκέψεις με συγκεκριμένες λέξεις. Ένα εμφύτευμα εγκεφάλου λοιπόν μάλλον θα χρειαστεί πολύ περισσότερο χρόνο για να αναπτυχθεί και είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε τα πραγματικά επιτεύγματα από τη διαφημιστική εκστρατεία και την προβολή.

Παρόλα αυτά το Facebook και τα σχέδια της Neuralink μπορούν να βασιστούν στην καθιερωμένη ιατρική πρακτική. Αλλά όταν οι εταιρείες συλλέγουν σκέψεις απευθείας από το μυαλό μας, τα ηθικά ζητήματα είναι πολύ διαφορετικά.

Κάθε σύστημα που θα μπορούσε να συλλέγει δεδομένα απευθείας από τον εγκέφαλό μας έχει σαφείς και προφανείς κινδύνους για την προστασία της ιδιωτικής ζωής αλλά και αυτής της ανθρώπινης φύσης. Το απόρρητο αφορά τη συγκατάθεση. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να δοθεί η δέουσα συγκατάθεση αν κάποιος μπορεί να μπει στις σκέψεις μας.


Όπως αναφέρει και το Conversation, oι εταιρείες της Silicon Valley (και οι κυβερνήσεις) συλλέγουν ήδη κρυφά όσα δεδομένα μπορούνε και τους επιτρέπει η τεχνολογία. Με ένα σύστημα που θα μπορεί να βλέπει και να διαβάζει τον εγκέφαλό μας, όχι μόνο θα μπορούσαν να κλαπούν οι σκέψεις μας, αλλά και να χειραγωγηθούν. Η ελευθερία στη σεξουαλικότητά μας, η πολιτική ιδεολογία μας, το αξιακό μας σύστημα, ο διαφορετικός τρόπος σκέψης μας, θα μπορούν να παρακολουθηθούν αλλά και να ελεγχθούν, να υποταχθούν για να συμμορφωθούν προς τας υποδείξεις των κυβερνήσεων, των εργοδοτών, των εταιρειών.

Το σενάριο έρχεται κατευθείαν από μια επιστημονική δυστοπία, δεδομένης όμως της φήμης και της τάσης της Silicon Valley δεν είναι καθόλου απίθανο, να μοιάσουν οι άνθρωποι με τα ινδικά χοιρίδια στα πειράματα.

Κι αν η έρευνα σε αυτόν τον τομέα της τεχνολογίας μπορεί να φανερώσει τεράστια πλεονεκτήματα, ιδιαίτερα για εκείνους που πάσχουν από παράλυση ή αισθητική εξασθένηση, η Silicon Valley δεν είναι αυτή, δεν πρέπει να είναι αυτή σε θέση να υπαγορεύει τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι τεχνολογίες αναπτύσσονται. Εάν το καταφέρει, εάν της επιτρέψουμε να το καταφέρει, μπορεί να αναμορφώσει ριζικά τον τρόπο που αναγνωρίζουμε τον άνθρωπο.

Πηγή: tvxs.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου