Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

Από καρδιάς με την Αθηνά Παππά

Της Ελένης Ζάχαρη



Γεια και Χαρά μας! Εβδομάδα της Τυροφάγου… δηλαδή μια ακόμα και μετά Σαρακοστή… Νηστεία.. που έτσι κι αλλιώς στη νηστεία το έχει ρίξει η χώρα ακουσίως εδώ και καιρό… Τέλος πάντων, εμείς θα τηρήσουμε τα έθιμα για να το βλέπουμε ως μέρος γιορτής πριν τη μακρά πορεία προς Τα Πάθη (κι άλλα διότι αυτά που έχουμε πάθει δεν φτάνουν για να βάλουμε μυαλό..)! Δεν γίνεται, θα σκάσω αν δεν τα πω!

«Από Καρδιάς» η στήλη κι έτσι λέω κι εγώ τη σκέψη μου πριν σας πω ποια είναι ..ναι ναι ..ποια! η σημερινή μας φιλοξενούμενη! Μάλιστα συνέβη να μιλάμε το βραδάκι της Παρασκευής, Παγκόσμια Ημέρα για τη Γυναίκα, κι επειδή είναι όντως μια σημαντική παρουσία στο χώρο της, ανέτρεψα τις κλασικές ερωτήσεις και ξεκινήσαμε από το θέμα αυτό.. Μαζί μας μια πραγματικά Μεγάλη Ηθοποιός του θεάτρου, η κυρία Αθηνά Παππά! Χαρά μας που ήταν κοντά μας!

Παρασκευή βραδάκι, «Παγκόσμια Ημέρα για τη Γυναίκα» σήμερα, κι εγώ στο "Από Καρδιάς" συμβαίνει να έχω καλεσμένη μια Κυρία του θεάτρου, της τηλεόρασης, του κινηματογράφου. Μια Γυναίκα με όλη τη σημασία της λέξης, δημιουργική, μοιραία, θηλυκή. Καλωσορίζω την Αθηνά Παππά στο "Λόγων Παίγνια και στο "Από Καρδιάς".

-Αθηνά, ευχαριστώ που είσαι μαζί μας, μαζί μου απόψε για να συζητήσουμε για τη Γυναίκα, το Θέατρο και ό,τι προκύψει.

-Καλώς σας βρήκα... μ’ αρέσει το ό,τι προκύψει...

-Κι εμένα μ’ αρέσει γιατί είναι πιο ελεύθερο και πιο καρδιακό! Αλήθεια, ποια είναι η γνώμη σου για τις "παγκόσμιες ημέρες"; Ερώτηση συνηθισμένη αλλά εμείς την κάνουμε και πρωτότυπη αν θέλουμε!

-Δεν πιστεύω στις παγκόσμιες ημέρες! Πιστεύω στην κάθε μέρα που έρχεται γιατί είναι διαφορετική... Δεν μου αρέσουν οι φόρμες και οι τίτλοι ... Ειδικά για την μέρα της Γυναίκας μου φαίνεται λίγο περίεργο, τι δηλαδή μόνο μια μέρα γιορτάζει η Γυναίκα; Εγώ τουλάχιστον γιορτάζω όποτε θέλω εγώ. ΄Η Ημέρα του Περιβάλλοντος... μα κάθε μέρα πρέπει να φροντίζουμε το περιβάλλον! Αν περιμέναμε την ημέρα αυτή σωθήκαμε... απλά όλα αυτά, οι παγκόσμιες ημέρες είναι για να πουλάμε και κάτι, για να γίνεται ντόρος!

-Θεωρώντας το θέατρο ως αντικατοπτρισμό της κοινωνικής ζωής και της εποχής του, η εμπειρία σου από αυτό τι σου λέει για τον ρόλο της γυναίκας στο πέρασμα των χρόνων; Τι άλλαξε, τι έμεινε ίδιο;

-Η Γυναίκα πάντα ήταν και θα είναι ο στυλοβάτης του κόσμου όλου και φυσικά της οικογένειας! Πάντα δυνατή, πάντα έπαιρνε αποφάσεις πάντα έβρισκε λύσεις. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, δεν έχει αλλάξει αυτό. Στην σημερινή εποχή η Γυναίκα πάλι πρέπει να βρει τη λύση για να κρατήσει ενωμένη την οικογένειά της, να φροντίζει τα παιδιά της και ταυτόχρονα να συνεισφέρει οικονομικά στο σπίτι της. Το θέατρο είναι αντικατοπτρισμός της κοινωνίας και της εποχής που ζούμε κάθε φορά και παρ’ όλο που το θέατρο είναι σύμβαση , καταγράφει και προβάλλει το γίγνεσθαι και το ρόλο της Γυναίκας σήμερα, που είναι ακόμα πιο φορτωμένος με ένα σωρό επί πλέον ευθύνες.

-Διαβάζοντας το βιογραφικό σου κάποιος βλέπει πως έχει απέναντί του μια γυναίκα δυναμική, με έργο σημαντικό, σπουδές. Πριν σε ρωτήσω τυπικά πράγματα θα ήθελα να μου πεις αν, ως γυναίκα, δυσκολεύτηκες να πετύχεις και να καθιερωθείς στο χώρο αυτό.

-Χμ! Ωραία ερώτηση! Τι να σου πω! Δεν μπορώ να πω ότι δυσκολεύτηκα επειδή είμαι γυναίκα, δυσκολεύτηκα επειδή είμαι γυναίκα που έχω άποψη και αρχές που ήταν αντίθετες από αυτές που ήθελαν να έχω κάποιοι άνθρωποι αυτού του χώρου! Αυτό όμως μου έδωσε δύναμη γιατί δεν ήθελα να προδώσω τους γονείς και τους δασκάλους μου που μού χάρισαν αυτήν την παιδεία και τα κατάφερα. Εξαρτάται, βέβαια, από τον στόχο που έχει κάθε άνθρωπος ή γυναίκα είναι ή άνδρας. Τι θέλει δηλαδή να κάνει. Το πως θα το πετύχει, είναι άλλο θέμα. Αυτό ναι δεν είναι εύκολο, να είσαι μέσα σε έναν κόσμο που κινείται σε ένα κατεστημένο το οποίο δεν μπορείς εύκολα να το αρνηθείς αλλά, μπορείς να το χρησιμοποιήσεις χωρίς να προδώσεις τις αρχές σου, για να τις υπερασπιστείς και να τα καταφέρεις! Φυσικά, έτσι έχεις τον κίνδυνο να σε πετάξει το σύστημα έξω και να μείνεις στα αζήτητα ...όλα όμως είναι θέμα επιλογών που κάνεις στη ζωή σου! Δεν μπορείς να τα έχεις όλα! Χρειάζεται τόλμη!

-Λέξεις - κλειδιά: αρχές και παιδεία. Πόσο σημαντικό είναι για έναν άνθρωπο να πορευτεί με αυτά τα δυο στο χώρο του θεάτρου και γενικά του θεάματος; Εδώ να σε ρωτήσω και πώς πήρες την απόφαση να γίνεις ηθοποιός.

-Χωρίς αυτά δεν είσαι άνθρωπος απλά νομίζεις ότι είσαι! Χωρίς αρχές και παιδεία δεν μπορείς να σταθείς πουθενά και αν τα καταφέρεις παραμένεις στάσιμος! Στον χώρο του θεάτρου και γενικότερα του θεάματος οι άνθρωποι που έχουν αρχές και παιδεία ξεχωρίζουν, κακά τα ψέματα, διαφέρουν, από όλους τους άλλους σε επίπεδο, γνώσεις συμπεριφορά αλλά δεν ξέρω αν αυτό εκτιμάται και τόσο πολύ σε μια χώρα που υποβαθμίζει την παιδεία και τον πολιτισμό της και δεν στηρίζει τους νέους.
Εγώ έγινα ηθοποιός γιατί πάντα αυτό ήθελα να κάνω! Όμως ακολούθησα και την συμβουλή του πατέρα μου που μου είπε «γίνε ό,τι θέλεις αλλά μορφώσου, καλλιεργήσου, αυτά είναι η προίκα σου τίποτε άλλο»! Και έτσι κι αλλιώς εγώ είμαι πάντα σε αυτήν την κατάσταση. Εκπαιδεύομαι, συνεχώς μαθαίνω ...έχω ακόμα να μάθω πολλά. Θα είμαι πάντα μαθήτρια της ζωής και μέσα απ’ αυτήν θα κάνω θέατρο.

-Αθηνά, ποιοι ήταν οι δάσκαλοί σου στο Θέατρο και πόσο σε "σημάδεψαν" στην πορεία σου;

-Πολλοί και σημαντικοί! Όταν έχεις δάσκαλο τον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος με πρωτο-έβγαλε στο θέατρο και μου εμπιστεύθηκε πρωταγωνιστικό ρόλο, τον Μίνω Βολανάκη, τον Μιχάλη Κακογιάννη, τον Βασίλη Παπαβασιλείου, πώς να μην έχεις επηρεαστεί από αυτούς τους Μεγάλους Έλληνες καλλιτεχνικά αλλά και σε επίπεδο ζωής; Ναι, ήμουν τυχερή γιατί με τέτοιους δασκάλους άρχισα θέατρο και γι’ αυτό τον λόγο έγινα πολύ επιλεκτική... ποιος μετά από αυτούς θα μπορούσε να ακολουθήσει; Οι δάσκαλοί μου σημάδεψαν την πορεία μου στο θέατρο, με έκαναν να δω με άλλο μάτι την ίδια την ζωή, με αγάπησαν, μου έδωσαν αυτό που ήθελαν να πάρουν από μένα! Εμπιστοσύνη! Με έκαναν να πιστέψω στον εαυτό μου και να τον αγαπώ, να μην φοβάμαι να λέω την γνώμη μου, παρ’ όλο που αυτό θα είχε τις επιπτώσεις του, και να βλέπω πάντα μπροστά μου.

-Σημαντικές παρουσίες για κάθε νέο ηθοποιό! Υποθέτω πως το "μικρόβιο" του να ψαχτείς και με άλλες μορφές θεάτρου ενισχύθηκε από τέτοιους ανθρώπους.

-Μα φυσικά! Το να κοιτάς μπροστά σημαίνει να αφουγκράζεσαι την εποχή και να μην μένεις στα κεκτημένα. Τελικά οι "άλλες" μορφές θεάτρου δεν είναι παρά η επιστροφή στις αξίες του θεάτρου δοσμένες με σύγχρονο τρόπο. Εννοώ, χρησιμοποιείς την νέα τεχνολογία και την εντάσσεις στην τέχνη του θεάτρου, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά του ότι το θέατρο περιλαμβάνει όλες τις παραστατικές τέχνες.

-Νομίζω πως κάπου εδώ μπορούμε να μιλήσουμε για το "live art theater". Μια σύγχρονη μορφή θεάτρου αλλά, προσωπική μου άποψη, με έντονα "παραδοσιακά" στοιχεία. Θα αφήσω εσένα όμως να μας πεις γι' αυτό. Τι είναι ακριβώς;

-Το live art theater είναι αυτό που ακριβώς λέει. Ζωντανό θέατρο! Με την μέθοδο του live art theater, ο ηθοποιός είναι πάντα παρών και απών, και πάντα υπάρχει η αγωνία πάνω στην σκηνή του «είμαι παρών - δεν είμαι». Ο ηθοποιός ενδύεται τον ρόλο σαν κάποιος που προβάρει ένα ρούχο και ανά πάσα στιγμή μπορεί να το πετάξει από πάνω του και να σου κλείσει το μάτι, ότι πάνω απ’ όλα είναι αυτός και όχι ο ρόλος. Το live art theater είναι το ζωντανό θέατρο, αυτό που βγαίνει μέσα από τις πρόβες, στην διαδικασία αναζήτησης της αλήθειας ως επίκεντρο της θεατρικής έκφρασης και τον αυτοσχεδιασμό.

-Αθηνά, το live art theater είναι μια μορφή θεάτρου στην οποία εμπεριέχεται, όπως λες, ο αυτοσχεδιασμός αλλά και η συμμετοχή του θεατή. Η ανατροπή υπάρχει ως δυνατότητα με αυτές τις προϋποθέσεις;

-Μα φυσικά και εδώ η ανατροπή είναι αναπόφευκτη κι αυτό όχι για να προκαλέσει τις εντυπώσεις αλλά γιατί η ανατροπή είναι μέσα στην ίδια την ζωή, δηλαδή στην αλήθεια.

-Σ' αυτή τη διαδικασία παρουσίας - απουσίας πόσο εύκολο είναι για τον ηθοποιό να ισορροπήσει; Να διατηρήσει τον έλεγχο των συναισθημάτων του;

-Ο ηθοποιός πρέπει να χρησιμοποιήσει την κοινή λογική για να αναγνωρίσει τι είναι και τι δεν είναι υπό τον έλεγχό του. Αν τα συναισθήματά του δεν είναι υπό τον έλεγχό του τότε δεν είναι στο πλαίσιο της κοινής λογικής. Και τότε ο ήρωας θα κατοικήσει στο σώμα του ηθοποιού.

-Αυτό σημαίνει ότι χάνει το "άγιο μέτρο";

-Όχι ακριβώς. Απλά ο ηθοποιός δεν πρέπει να παρασυρθεί από τα συναισθήματά του για να μην αυτοδιαλυθεί, να μην παρασυρθεί στην συναισθηματική παγίδα. Με την μέθοδο αυτή, πετάει το συναίσθημα στον θεατή και δεν το κρατάει για τον εαυτό του. Κάνουμε θέατρο για να συγκινήσουμε ή να διασκεδάσουμε τον θεατή και όχι να νιώθουμε εμείς συγκινημένοι ή ευδιάθετοι. Ο ηθοποιός δεν χάνει τον εαυτό του γιατί συνειδητά οργανώνει την μεταμόρφωσή του.

-Ο Κάρολος Κουν έλεγε «κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας». Το «να πετάει το συναίσθημα στο θεατή» ο ηθοποιός είναι γνώρισμα του live art theater ή γενικά του θεάτρου;

-Κάνουμε θέατρο για πολλούς λόγους! Για την ψυχή μας σίγουρα. Αλλά για να γίνω πιο κατανοητή. Ο ηθοποιός στην σκηνή δεν πρέπει να υποφέρει αν υποδύεται έναν χαραχτήρα που υποφέρει αλλά καθήκον του είναι μέσα από τον ρόλο του να πείσει τους θεατές ότι υποφέρει χωρίς απαραίτητα να υποφέρει πραγματικά αυτός, αλλά ο ρόλος. Και για να γίνει αυτό, χρειάζεται να διαχειριστεί το συναίσθημά του έτσι ώστε να το "δώσει" στον θεατή χωρίς αυτός να υποφέρει και να κρατήσει το συναίσθημα αυτό για τον εαυτό του. Όχι δεν είναι κατά την γνώμη μου μόνο για το Live art theater αλλά για οποιοδήποτε είδος θεάτρου.

-Το θέατρο άλλωστε έναν σκοπό τελικό έχει, όπως όλοι ξέρουμε, να οδηγήσει τον θεατή στην κάθαρση. Επιτυγχάνεται ευκολότερα αυτό με τη συμμετοχή του ενεργά πια στην παράσταση;

-Και ναι και όχι. Εξαρτάται το πόσο ταυτίζεται με τους εκάστοτε ήρωες, τους ρόλους. Αν αναγνωρίσει την αλήθεια, και μέσα από αυτήν τον εαυτό του, επιτυγχάνεται είτε είναι διαδραστικό είτε κλασικό το έργο ή η παράσταση.

-Να έρθουμε και στην καινούργια παράσταση με τον τίτλο GO! Να σου πω, πολύ αισιόδοξος τίτλος! Μέσα σε δύσκολη εποχή!

-Ε μα ναι! Τι να κάνουμε; Το έργο, ή μάλλον η παράσταση, αναφέρεται σε τέσσερις καλλιτέχνες εν μέσω κρίσης, οι οποίοι σαρκάζουν το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι και αυτοσαρκάζονται! Χωρίς να μιζεριάζουν, εστιάζουν πάνω στην λέξη "φεύγω" και στο τέλος καταλήγουν να επισημάνουν, πάντα μέσα από την λέξη αυτή, την εσωτερική και σκοτεινή τους πλευρά ∙ βλέπουμε, εν ολίγοις, το σημαίνον και το σημαινόμενο. Το σκηνικό είναι ένας καναπές. Οι ήρωες μιλάνε για δράση αλλά δεν περνάνε ποτέ σε αυτήν. Όμως μιλάνε για το φεύγω! Η Λέξη Go! Έχει μέσα της την προτροπή για δράση.

Το ερώτημα είναι αν οι ήρωες του έργου θα φύγουν ή θα μείνουν. Θα μείνουν και θα περάσουν στη δράση; Θα φύγουν για να γλυτώσουν και να κρυφτούν από τον ίδιο τους τον εαυτό; Θα μείνουν και θα τους καταπιεί ο καναπές, που το ίδιο το σύστημα τούς έχει καθίσει; Ή θα χρησιμοποιήσουν τον καναπέ σαν εφαλτήριο για τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες και για την ίδια τους τη ζωή;
Όπως και να έχει, μέσα από την θεατρική σύμβαση οι ήρωές μας θα μεταδώσουν με χιούμορ όλο το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι και θα μας αφήσουν να αποφασίσουμε.

-Άρα, το έργο είναι στην ουσία ο καθρέφτης μας. Η κρίση, κατά τη γνώμη σου Αθηνά, φανέρωσε τον αληθινό εαυτό μας;

-Μμ.. Δεν ξέρω... πιστεύω ότι φανέρωσε αξίες που είχαμε ξεχάσει αντικαθιστώντας τες μέσα από το life style και τον νεοπλουτισμό που τα έγκριτα μέσα ενημέρωσης είχαν καθιερώσει ως must! Ίσως τώρα να επανήλθαμε, ίσως και πάλι, αν είχαμε να επιλέξουμε, να γυρίζαμε πίσω... ίσως τώρα να ήρθαμε πιο κοντά αλλά, από την άλλη, φανέρωσε και όλες μας τις αδυναμίες. Ο εαυτός μας, σε όλες τις εποχές, οφείλει να είναι αληθινός!

-Είναι σημαντικό να είμαστε ατόφιοι με κάθε κόστος. Πηγαίνοντας σιγά σιγά προς το τέλος, να ρωτήσω αν το ελληνικό κοινό έχει αποδεχτεί το live art theater ως είδος; Το έχει αγκαλιάσει;

-Κάνω αυτό το είδος του θεάτρου εδώ και 13 χρόνια τώρα ...και ναι έχει τους φαν του. Ομολογώ πως ό,τι είναι αληθινό ο κόσμος το αγκαλιάζει, αν σκεφτεί κανείς ότι μια παράστασή μου πήγε τρία συνεχόμενα χρόνια, ναι!

-Ωραία! Αφού πούμε ότι το έργο το έχεις γράψει εσύ και το σκηνοθετείς, να αναφερθούμε και στους υπόλοιπους συντελεστές της παράστασης!

-GO!

Μια αναπαυτική παράσταση για μη επαναπαυμένους θεατές

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Κείμενα-Σκηνοθεσία: Αθηνά Παππά
Μουσική: Sequence Theory Project
Πιάνο - ερμηνεία: Μελεντίνη
Σχεδιασμός φωτισμού – φωτογραφίες: Βαγγέλης Ρασσιάς
Video: Μάνος Γεωργακόπουλος
Σκηνογραφία-Μάσκες-Σχεδιασμός αφίσας: Μαρία Λίζα Rendl
Κοστούμια: Κατερίνα Αλεξανδράκη
Hair styling: Kωσταντίνα Τριάντου
Ποίημα: Vennis Mak
Χειρισμός κονσόλας – βίντεο: Μαρία Αθανασοπούλου
Δημόσιες Σχέσεις – Επικοινωνία: Συν Αθηνά…
Τα γυρίσματα του video έγιναν στο studio Rassias

ΕΡΜΗΝΕΥΟΥΝ:
Αθηνά Παππά
Θύμιος Κούκιος
Δημήτρης Μαζιώτης
Μελεντίνη

-Καλή επιτυχία λοιπόν, σε όλη την ομάδα! Αθηνά, βαδίζοντας προς το κλείσιμο της συζήτησής μας, θα ήθελα να σε ρωτήσω ποια είναι τα σχέδιά σου …έτσι για το μέλλον!

-Πολλά! Αλλά δεν ξέρω αν θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν, λόγω των καταστάσεων… θα δείξει… Αυτό που θα κάνω στο σύντομο μέλλον είναι μια ταινία του Νικόλα Τριανταφυλλίδη που λέγεται «Οι αισθηματίες» και τα γυρίσματα θα γίνουν τον Απρίλη!

-Αθηνά μου, σου εύχομαι «Από Καρδιάς» καλή επιτυχία σε ό,τι κάνεις! Στην παράσταση πρώτα, που είναι μια προτροπή για όλους μας! «GO»! Να πάτε ψηλά πολύ, να έχετε μια επιτυχημένη πορεία και μακάρι να σηματοδοτήσει αυτό και μια θετική «διαφυγή» από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Καλή επιτυχία στην ταινία και πραγμάτωση όλων των ονείρων σου για το μέλλον! Ευχαριστώ για την πολύ ζεστή κουβέντα μας!

-Και εγώ σας ευχαριστώ για την φιλοξενία και εύχομαι τα καλύτερα για όλους μας! Με την ευκαιρία, να προσφέρω στους αναγνώστες του «Λόγων Παίγνια», δύο διπλές προσκλήσεις για τη θεατρική μας παράσταση. Την μία για την Τετάρτη 20 Μαρτίου, και τη δεύτερη για την Τρίτη 26 Μαρτίου στις 9.30μ.μ.

GO! λοιπόν για καλύτερες μέρες!

-Εκ μέρους όλων των συνεργατών του περιοδικού, σ’ ευχαριστώ γι’ αυτή σου την προσφορά και εύχομαι οι φίλοι μας να σας απολαύσουν και από κοντά!

Για καλύτερη ανάγνωση επιλέξτε την λειτουργία "πλήρης οθόνη",κάτω αριστερά

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου