Καθισμένος στις τελευταίες καρέκλες της αίθουσας του τριμελούς πλημμελειοδικείου, προσπαθούσε να συνειδητοποιήσει που ακριβώς βρίσκεται.
Να καταλάβει πως κινούνται όλες αυτές οι ανθρώπινες φιγούρες γύρω του, για ποιο σκοπό βρίσκονται εδώ, τι προσπαθούν να πετύχουν, ποιοι είναι οι κανόνες τους.
Από νωρίς το πρωί είχε φτάσει εδώ, με την αγωνία για το άγνωστο νέο περιβάλλον στο οποίο αναγκαστικά βρέθηκε, με εκείνο το χαρτί που βρήκε κάτω από την εξώπορτα του σπιτιού, φεύγοντας για το μαγαζί, πριν από δεκαπέντε μέρες.
Είχε πριν λίγο, πάρει μια μικρή ανάσα, καθώς όταν αναρτήθηκαν τα πινάκια, είχε διαπιστώσει πως το όνομά του βρισκόταν τελευταίο στον μακρύ κατάλογο επίδικων υποθέσεων. Θα είχε έτσι την άνεση του χρόνου να εγκλιματιστεί στις συνθήκες και να ανασυντάξει τις θλιβερά σκόρπιες δυνάμεις του. Να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Πίσω του δεν υπήρχε ένα νομικό τμήμα ή έστω ένας δικηγόρος να τον βάλει με λεπτομέρειες στο "κόλπο", να του εξηγήσει τι ακριβώς συμβαίνει την κάθε στιγμή. Και το φιλαράκι που είχε αναλάβει να τον βοηθήσει αλληλέγγυα και αφιλοκερδώς, φυσικά δεν θα μπορούσε να παραστεί στην δίκη ως συνήγορος, αφού έπρεπε να πληρωθεί αναγκαστικά. Τέτοια δυνατότητα δεν υπήρχε, έτσι το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να του περιγράψει θεωρητικά τι πρόκειται να συμβεί και πως θα μπορούσε να χειριστεί την υπόθεση από μόνος του.
Διαβάζοντας τον αναρτημένο κατάλογο στον πίνακα ανακοινώσεων είχε παρατηρήσει πως η πλειοψηφία των υποθέσεων αφορούσε το ίδιο ή παραπλήσιο αδίκημα με το δικό του. Μόνο τρεις τέσσερις υποθέσεις διέφεραν. Όλες οι άλλες ίδιες ή με κάπως παραπλήσια περιγραφή. Με την ίδια ουσία πάντως. Αυτό σκέφτηκε, ίσως να είναι για καλό. Υπό την έννοια ότι θα είχε το χρόνο να μάθει, όσα δεν μπορούσε να του πει κάποιος αν δεν πληρωνόταν. Θα έβλεπε τις αντιδράσεις των δικαστών, θα άκουγε τους μάρτυρες κατηγορίας και υπεράσπισης, τους συνηγόρους της μιας ή της άλλης πλευράς.
Ψυχοσυναισθηματικό ράκος καθώς ήταν, άρχισε με προσοχή να παρακολουθεί τις πρώτες υποθέσεις, που η αλήθεια είναι, του ήταν εντελώς αδιάφορες. Αποδείχθηκαν όμως χρήσιμες για τις άλλες παραμέτρους. Πως αντιδρούσε η πρόεδρος, μια μάλλον συμπαθητική και όμορφη νεαρή κυρία, πως κινούνταν ο εισαγγελέας, ένας κύριος κοντοκουρεμένος με ένα εντυπωσιακά λευκό πουκάμισο και ύφος που σου άφηνε την εντύπωση του γνώστη και πιστού υπηρέτη του νόμου. Ένας άλλος κύριος, στα αριστερά του εισαγγελέα και δύο γραμματείς στα αριστερά της προέδρου, προφανώς έπαιζαν και αυτοί έναν ρόλο, επουσιωδέστερο, αλλά σημαντικό.
Μέρες τώρα, δεν μπορούσε να συμβιβάσει την ιδέα της παρουσίας του εδώ. Πως γίνεται ο τίμιος άνθρωπος να διώκεται με τόσο συνοπτικές διαδικασίες; Πως γίνεται να έχουν ψηφιστεί νόμοι και διατάξεις που δεν συμβαδίζουν με το δίκαιο, δεν αναγνωρίζουν το ελαφρυντικό της πραγματικής ανέχειας. Πως σε βαφτίζουν παραβάτη και κατηγορούμενο τελικά, με το έτσι θέλω; Κάθε φορά που διάβαζε εκείνο το χαρτί, ένιωθε να ξεπηδά από τις λέξεις η αδικία, η υποκρισία, η αδιαλλαξία και η εκδικητικότητα του νομοθέτη, έναντι στον πολίτη. Έβλεπε τις λέξεις να ζωγραφίζουν την φάτσα του απεχθούς Υπουργού που υπέγραψε όλα τούτα τα εκτρώματα και σέρνει φτωχούς ανθρώπους στις αίθουσες των δικαστηρίων. Εκεί που όπως, οι ίδιοι οι άνθρωποι λένε, ούτε απέξω δεν θέλουν να περνούν.
Και τούτοι εδώ, οι φυσικοί τους δικαστές; Τι θέση παίρνουν άραγε στην πράξη; Στα λόγια από τηλεόρασης όλοι καλοί είναι. Εδώ όμως; Στην πραγματικότητα; Τι λένε και κυρίως τι κάνουν; Βλέπουν το άδικο; ή μήπως το προσπερνούν, χαμένο καθώς είναι μέσα στον λαβύρινθο διατάξεων και κανονισμών; άρθρων και παραγράφων;
Στέκονται στο βάθρο τους, ψηλά, σοβαροί αλλά και πιο ανθρώπινοι του φάνηκαν. Έσκασε το χείλι τους δυο τρεις φορές. Δεν ήταν ψυχρά αγάλματα. Ανθρώπινες υπάρξεις, σε κανονικές διαστάσεις αλλά στο υψηλό τους καθήκον, την απόδοση της Δικαιοσύνης. Αφού κάποια στιγμή, όταν ένα "μούτρο", μάρτυρας (από τα συμφραζόμενα το κατάλαβα), αποκάλεσε μια κοπέλα από μια Αφρικανική χώρα, όχι με το όνομά της ή κυρία, αλλά με την χώρα καταγωγής της, τον επανέφεραν αμέσως στην τάξη. Η κυρία έχει όνομα, του είπαν, κι ας δούλευε συνοδός, το δυστυχισμένο πλάσμα στα χέρια ποιος ξέρει, ποιου καθικιού.
Εντυπωσιακός ο εισαγγελέας, μερικές φορές σηκώθηκε για να αγορεύσει την άποψη του και εκεί μου θύμισε τον "πέλεκυ της Δικαιοσύνης ", που πέφτει βαρύς στο κεφάλι του παραβάτη. Οι αγορεύσεις του αυτές όμως, δεν του προξενούσαν φόβο. Είχε από καιρό, από παιδί σχεδόν, κατασταλάξει στην τεράστια διαφορά που έχουν ο φόβος και ο σεβασμός. Είναι αλλιώς να εφαρμόζεις τους κανόνες από σεβασμό και αυτοεκτίμηση και διαφορετικά γιατί φοβάσαι. Σε ετούτη εδώ την κακοδιατηρημένη αίθουσα,αυτό ήταν το διακύβευμα, η εφαρμογή των κανόνων από φόβο ή από σεβασμό;
Οι εκπρόσωποι τους (των κανόνων), οι δικαστές, ισορροπούσαν ανάμεσα στα δύο. Πρόεδρος και εισαγγελέας χρειάστηκε αρκετές φορές να επιβληθούν, πότε υψώνοντας την φωνή τους, πότε επαναφέροντας τους διαδίκους στα πλαίσια της υπόθεσης για την οποία βρίσκονταν εδώ, πότε με στωικότητα εξετάζοντας, μάρτυρες και κατηγορούμενους.
Αυτός σκέφτηκε δεν είναι ο πραγματικός ρόλος του δικαστή;Μήπως δεν είναι από τη θέση του το τελευταίο καταφύγιο του κατατρεγμένου,του αδικημένου,ή και του παραβάτη σε τελική ανάλυση; Από τότε που οι κοινωνίες οργανώθηκαν,θέσπισαν κανόνες.Φρουροί και εκφραστές τους δεν ήταν οι δικαστές; Όπως και να τους ονόμασαν,παρέμεναν δικαστές.
Όσες φορές διασταυρώθηκε το βλέμμα του με την πρόεδρο ή το εισαγγελέα (έγινε και αυτό ), δεν ένιωσε εκείνο το τρέμουλο και την αναστάτωση που προκαλεί ο φόβος. Αντίθετα, ήταν σαν να συνομιλούσε μαζί τους τίμια και καθαρά. Ότι δηλαδή έκανε πάντα με όλους. Τίμια και καθαρά συνομιλούσε και συνήθως αυτό τον έβγαζε σε κακό όταν οι άλλοι δεν έκαναν το ίδιο. Μα τώρα το ένιωθε ότι τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Επιβαιβεώθηκε δε, όταν σε μια αποστροφή - διόρθωση του εισαγγελέα στην κατάθεση ενός μάρτυρα, τον άκουσε να λέει: είπατε πως είναι παλαιών αρχών ο άνθρωπος", "θα έλεγα σωστών αρχών", κυρία μάρτυς.
Γαλήνεψε στο άκουσμα της φράσης αυτής. Κατέρρευσε μέσα του όλος εκείνος ο συλλογισμός που είχε χτιστεί στο άκουσμα ότι από ομότιμο δικαστήριο σαν και αυτό, θα εκδικάζονταν και η υπόθεση ενός μεγάλου ναυαγίου που είχε συμβεί πριν από χρόνια. Είχε περίπου τοποθετήσει τον εαυτό του σε επίπεδα παραπτώματος, ίσο με εκείνο που πιθανά είχαν διαπράξει οι υπεύθυνοι ενός ολόκληρου πλοίου. Το ίδιο δικαστήριο δικάζει ίδιας βαρύτητας υποθέσεις. Δηλαδή τα ψωροχιλιάρικα που δεν απέδωσε στο κράτος ισοδυναμούσαν με τα εκατομμύρια ζημιάς και κίνδυνο απώλειας ανθρώπινων ζωών, εξ'αιτίας ενός ναυαγίου. Έτσι περνάει στην ψυχή του απλού και τίμιου ανθρώπου, η διαδικασία εμπλοκής με την δικαιοσύνη. Ως περίπου τεράστιο έγκλημα και ασήκωτο βάρος.Αυτό τον διαλύει,τον καταστρέφει ψυχολογικά, συναισθηματικά, σωματικά,κοινωνικά. Του γκρεμίζει τον κόσμο αξιών. Τον καταδικάζει πριν καν, εκδικαστεί η υπόθεσή του. Από την στιγμή που θα κρατήσει στα χέρια του το "κλητήριο θέσπισμα",αρχίζει η διαδικασία αποδόμησης της αυτοεκτίμησής του. Της κατάρρευσης. Ίσως θα έπρεπε να το λένε ΚΛΗΤΗΡΙΟΝ ΓΚΡΕΜΙΣΜΑ", και όχι θέσπισμα, είχε σκεφθεί κάποια στιγμή τις προηγούμενες μέρες.
Όταν πια η διαδικασία είχε μπει στα αντίστοιχα με τα δικά του αδικήματα, έμελλε να δοκιμάσει αυτό που λένε το πικρό της κοινωνικής αδικίας ποτήρι. Εκείνος και μερικοί ακόμη φτωχοδιάβολοι, μαζί με κάποιους εκπροσώπους εφοριών, ως αντ' αυτών μηνυτές, περίμεναν καρτερικά να έρθει η σειρά τους. Με την αγωνία, την απογοήτευση και την θλίψη ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους. Ακούστηκαν κάτι νούμερα με πολλά μηδενικά. Τα "λουλούδια" που αντιστοιχούσαν στα νούμερα, έλαμπαν δια της βροντερής απουσίας τους και οι δικαστές άρχισαν να μοιράζουν ποινές, στα όρια που ο ίδιος ο νόμος τους επιτρέπει. Την ανώτερη ακουγόταν να λέει ο εισαγγελέας, ανάλογα πάντα με το ποσό. Μετατρέψιμη σε χρηματικό πρόστιμο και με ανασταλτικό χαραχτήρα για τόσα ή τόσα χρόνια.
Η δυσφορία τους ήταν εμφανής. Βρίσκονταν μπροστά σε απάτη και τα χέρια τους ήταν δεμένα. Ένιωθαν πρώτα από όλα την "ασέβεια" προς το δικαστήριο, που καθορίζονταν από την επιδεικτική απουσία τους. Έβλεπαν και την διαφορά ανάμεσα στα πολλά οφειλόμενα και στα ψίχουλα. Αλλά, με δεμένα τα χέρια και μπλοκαρισμένοι από παντού ένιωθαν. Το ένιωθε κάθε φορά που ανακοίνωναν οι δικαστές τις ποινές, με τυπική και ξερή φωνή, χωρίς το παραμικρό σπάσιμο στον τόνο της.
Εκείνες τις στιγμές, ένας κόμπος αγανάκτησης και οργής τον έπνιγε. Για να μην φωνάξει κρατήθηκε με το ζόρι. Έσκυβε το κεφάλι μέσα στις παλάμες του κάνοντας προσπάθεια να ελέγξει όλο αυτό το αίσθημα αδικίας που έπνιγε το μυαλό του. Αν φώναζε, η φωνή του θα ξεπέρναγε τα όρια του δικαστικού μεγάρου, θα ταξίδευε μακριά και ψηλά. Τόσο ψηλά που θα χανόταν και θα έσβηνε στο άπειρο, σαν αντίλαλος οργής. Μα και πάλι δεν θα έφτανε να σβήσει την σωρευμένη οργή. Τρία χρόνια τώρα οργή μαζεύει. Οργή και μόνο οργή. Που θα έφτανε αν την άφηνε να φύγει και να απελευθερωθεί; Αν για μια ακόμη φορά πέρναγε τα όριά του; Πόσοι σε όλες τις αίθουσες δικαστηρίων ένιωθαν το ίδιο; Πάνω στις έδρες τους, εκπληρώνοντας τον λειψό όπως καθορίστηκε ρόλο τους και κάτω από αυτές σεβόμενοι τον ρόλο και τον χώρο στον οποίο βρίσκονταν;
Η σκέψη του διασταυρώθηκε αενάως με εκείνη του εισαγγελέα. Το αντιλήφθηκε όταν σε κάποια από τις πολλές φορές που ανασήκωσε το κεφάλι από τις παλάμες του, τα βλέμματα τους συναντήθηκαν, καθώς η αίθουσα είχε σχεδόν αδειάσει και η διαδικασία είχε πια τυπικά πάρει τον δρόμο προς το τέλος της. Δυο εφοριακοί εναλλάσσονταν στις υποθέσεις, και οι δικαστές διεκπεραίωναν με κατανόηση τις υποθέσεις των φτωχοδιάβολων, αναβάλλοντας για ένα αόριστο διάστημα το "ΚΛΗΤΗΡΙΟ ΓΚΡΕΜΙΣΜΑ" βάζοντάς τους στην αναμονή για ένα νέο "ΚΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΠΙΣΜΑ".....
Η αυλαία έπεσε με την τελευταία σκηνή μετά την απόφαση. Ένα μεγάλο χαμόγελο ανακούφισης και ευχαρίστησης και ένα "σας ευχαριστώ", ειλικρινές και αληθινό, έγινε δεκτό από τους δικαστές στην πραγματική του διάσταση. Ένα νεύμα τους και ένα επίσης ειλικρινές χαμόγελο του μετέδωσαν την προσωρινή αισιοδοξία ότι ίσως κάποια μέρα τα πράγματα διορθωθούν και τα "ΚΛΗΤΗΡΙΑ ΘΕΣΠΙΣΜΑΤΑ", να παραδίδονται στους πραγματικούς εγκληματίες και όχι στους κατασκευασμένους. Τους βαφτισμένους από τους ημετέρους των ημετέρων ασεβών αρπακτικών...!!!!
Να καταλάβει πως κινούνται όλες αυτές οι ανθρώπινες φιγούρες γύρω του, για ποιο σκοπό βρίσκονται εδώ, τι προσπαθούν να πετύχουν, ποιοι είναι οι κανόνες τους.
Από νωρίς το πρωί είχε φτάσει εδώ, με την αγωνία για το άγνωστο νέο περιβάλλον στο οποίο αναγκαστικά βρέθηκε, με εκείνο το χαρτί που βρήκε κάτω από την εξώπορτα του σπιτιού, φεύγοντας για το μαγαζί, πριν από δεκαπέντε μέρες.
Είχε πριν λίγο, πάρει μια μικρή ανάσα, καθώς όταν αναρτήθηκαν τα πινάκια, είχε διαπιστώσει πως το όνομά του βρισκόταν τελευταίο στον μακρύ κατάλογο επίδικων υποθέσεων. Θα είχε έτσι την άνεση του χρόνου να εγκλιματιστεί στις συνθήκες και να ανασυντάξει τις θλιβερά σκόρπιες δυνάμεις του. Να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Πίσω του δεν υπήρχε ένα νομικό τμήμα ή έστω ένας δικηγόρος να τον βάλει με λεπτομέρειες στο "κόλπο", να του εξηγήσει τι ακριβώς συμβαίνει την κάθε στιγμή. Και το φιλαράκι που είχε αναλάβει να τον βοηθήσει αλληλέγγυα και αφιλοκερδώς, φυσικά δεν θα μπορούσε να παραστεί στην δίκη ως συνήγορος, αφού έπρεπε να πληρωθεί αναγκαστικά. Τέτοια δυνατότητα δεν υπήρχε, έτσι το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να του περιγράψει θεωρητικά τι πρόκειται να συμβεί και πως θα μπορούσε να χειριστεί την υπόθεση από μόνος του.
Διαβάζοντας τον αναρτημένο κατάλογο στον πίνακα ανακοινώσεων είχε παρατηρήσει πως η πλειοψηφία των υποθέσεων αφορούσε το ίδιο ή παραπλήσιο αδίκημα με το δικό του. Μόνο τρεις τέσσερις υποθέσεις διέφεραν. Όλες οι άλλες ίδιες ή με κάπως παραπλήσια περιγραφή. Με την ίδια ουσία πάντως. Αυτό σκέφτηκε, ίσως να είναι για καλό. Υπό την έννοια ότι θα είχε το χρόνο να μάθει, όσα δεν μπορούσε να του πει κάποιος αν δεν πληρωνόταν. Θα έβλεπε τις αντιδράσεις των δικαστών, θα άκουγε τους μάρτυρες κατηγορίας και υπεράσπισης, τους συνηγόρους της μιας ή της άλλης πλευράς.
Ψυχοσυναισθηματικό ράκος καθώς ήταν, άρχισε με προσοχή να παρακολουθεί τις πρώτες υποθέσεις, που η αλήθεια είναι, του ήταν εντελώς αδιάφορες. Αποδείχθηκαν όμως χρήσιμες για τις άλλες παραμέτρους. Πως αντιδρούσε η πρόεδρος, μια μάλλον συμπαθητική και όμορφη νεαρή κυρία, πως κινούνταν ο εισαγγελέας, ένας κύριος κοντοκουρεμένος με ένα εντυπωσιακά λευκό πουκάμισο και ύφος που σου άφηνε την εντύπωση του γνώστη και πιστού υπηρέτη του νόμου. Ένας άλλος κύριος, στα αριστερά του εισαγγελέα και δύο γραμματείς στα αριστερά της προέδρου, προφανώς έπαιζαν και αυτοί έναν ρόλο, επουσιωδέστερο, αλλά σημαντικό.
Μέρες τώρα, δεν μπορούσε να συμβιβάσει την ιδέα της παρουσίας του εδώ. Πως γίνεται ο τίμιος άνθρωπος να διώκεται με τόσο συνοπτικές διαδικασίες; Πως γίνεται να έχουν ψηφιστεί νόμοι και διατάξεις που δεν συμβαδίζουν με το δίκαιο, δεν αναγνωρίζουν το ελαφρυντικό της πραγματικής ανέχειας. Πως σε βαφτίζουν παραβάτη και κατηγορούμενο τελικά, με το έτσι θέλω; Κάθε φορά που διάβαζε εκείνο το χαρτί, ένιωθε να ξεπηδά από τις λέξεις η αδικία, η υποκρισία, η αδιαλλαξία και η εκδικητικότητα του νομοθέτη, έναντι στον πολίτη. Έβλεπε τις λέξεις να ζωγραφίζουν την φάτσα του απεχθούς Υπουργού που υπέγραψε όλα τούτα τα εκτρώματα και σέρνει φτωχούς ανθρώπους στις αίθουσες των δικαστηρίων. Εκεί που όπως, οι ίδιοι οι άνθρωποι λένε, ούτε απέξω δεν θέλουν να περνούν.
Και τούτοι εδώ, οι φυσικοί τους δικαστές; Τι θέση παίρνουν άραγε στην πράξη; Στα λόγια από τηλεόρασης όλοι καλοί είναι. Εδώ όμως; Στην πραγματικότητα; Τι λένε και κυρίως τι κάνουν; Βλέπουν το άδικο; ή μήπως το προσπερνούν, χαμένο καθώς είναι μέσα στον λαβύρινθο διατάξεων και κανονισμών; άρθρων και παραγράφων;
Στέκονται στο βάθρο τους, ψηλά, σοβαροί αλλά και πιο ανθρώπινοι του φάνηκαν. Έσκασε το χείλι τους δυο τρεις φορές. Δεν ήταν ψυχρά αγάλματα. Ανθρώπινες υπάρξεις, σε κανονικές διαστάσεις αλλά στο υψηλό τους καθήκον, την απόδοση της Δικαιοσύνης. Αφού κάποια στιγμή, όταν ένα "μούτρο", μάρτυρας (από τα συμφραζόμενα το κατάλαβα), αποκάλεσε μια κοπέλα από μια Αφρικανική χώρα, όχι με το όνομά της ή κυρία, αλλά με την χώρα καταγωγής της, τον επανέφεραν αμέσως στην τάξη. Η κυρία έχει όνομα, του είπαν, κι ας δούλευε συνοδός, το δυστυχισμένο πλάσμα στα χέρια ποιος ξέρει, ποιου καθικιού.
Εντυπωσιακός ο εισαγγελέας, μερικές φορές σηκώθηκε για να αγορεύσει την άποψη του και εκεί μου θύμισε τον "πέλεκυ της Δικαιοσύνης ", που πέφτει βαρύς στο κεφάλι του παραβάτη. Οι αγορεύσεις του αυτές όμως, δεν του προξενούσαν φόβο. Είχε από καιρό, από παιδί σχεδόν, κατασταλάξει στην τεράστια διαφορά που έχουν ο φόβος και ο σεβασμός. Είναι αλλιώς να εφαρμόζεις τους κανόνες από σεβασμό και αυτοεκτίμηση και διαφορετικά γιατί φοβάσαι. Σε ετούτη εδώ την κακοδιατηρημένη αίθουσα,αυτό ήταν το διακύβευμα, η εφαρμογή των κανόνων από φόβο ή από σεβασμό;
Οι εκπρόσωποι τους (των κανόνων), οι δικαστές, ισορροπούσαν ανάμεσα στα δύο. Πρόεδρος και εισαγγελέας χρειάστηκε αρκετές φορές να επιβληθούν, πότε υψώνοντας την φωνή τους, πότε επαναφέροντας τους διαδίκους στα πλαίσια της υπόθεσης για την οποία βρίσκονταν εδώ, πότε με στωικότητα εξετάζοντας, μάρτυρες και κατηγορούμενους.
Αυτός σκέφτηκε δεν είναι ο πραγματικός ρόλος του δικαστή;Μήπως δεν είναι από τη θέση του το τελευταίο καταφύγιο του κατατρεγμένου,του αδικημένου,ή και του παραβάτη σε τελική ανάλυση; Από τότε που οι κοινωνίες οργανώθηκαν,θέσπισαν κανόνες.Φρουροί και εκφραστές τους δεν ήταν οι δικαστές; Όπως και να τους ονόμασαν,παρέμεναν δικαστές.
Όσες φορές διασταυρώθηκε το βλέμμα του με την πρόεδρο ή το εισαγγελέα (έγινε και αυτό ), δεν ένιωσε εκείνο το τρέμουλο και την αναστάτωση που προκαλεί ο φόβος. Αντίθετα, ήταν σαν να συνομιλούσε μαζί τους τίμια και καθαρά. Ότι δηλαδή έκανε πάντα με όλους. Τίμια και καθαρά συνομιλούσε και συνήθως αυτό τον έβγαζε σε κακό όταν οι άλλοι δεν έκαναν το ίδιο. Μα τώρα το ένιωθε ότι τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Επιβαιβεώθηκε δε, όταν σε μια αποστροφή - διόρθωση του εισαγγελέα στην κατάθεση ενός μάρτυρα, τον άκουσε να λέει: είπατε πως είναι παλαιών αρχών ο άνθρωπος", "θα έλεγα σωστών αρχών", κυρία μάρτυς.
Γαλήνεψε στο άκουσμα της φράσης αυτής. Κατέρρευσε μέσα του όλος εκείνος ο συλλογισμός που είχε χτιστεί στο άκουσμα ότι από ομότιμο δικαστήριο σαν και αυτό, θα εκδικάζονταν και η υπόθεση ενός μεγάλου ναυαγίου που είχε συμβεί πριν από χρόνια. Είχε περίπου τοποθετήσει τον εαυτό του σε επίπεδα παραπτώματος, ίσο με εκείνο που πιθανά είχαν διαπράξει οι υπεύθυνοι ενός ολόκληρου πλοίου. Το ίδιο δικαστήριο δικάζει ίδιας βαρύτητας υποθέσεις. Δηλαδή τα ψωροχιλιάρικα που δεν απέδωσε στο κράτος ισοδυναμούσαν με τα εκατομμύρια ζημιάς και κίνδυνο απώλειας ανθρώπινων ζωών, εξ'αιτίας ενός ναυαγίου. Έτσι περνάει στην ψυχή του απλού και τίμιου ανθρώπου, η διαδικασία εμπλοκής με την δικαιοσύνη. Ως περίπου τεράστιο έγκλημα και ασήκωτο βάρος.Αυτό τον διαλύει,τον καταστρέφει ψυχολογικά, συναισθηματικά, σωματικά,κοινωνικά. Του γκρεμίζει τον κόσμο αξιών. Τον καταδικάζει πριν καν, εκδικαστεί η υπόθεσή του. Από την στιγμή που θα κρατήσει στα χέρια του το "κλητήριο θέσπισμα",αρχίζει η διαδικασία αποδόμησης της αυτοεκτίμησής του. Της κατάρρευσης. Ίσως θα έπρεπε να το λένε ΚΛΗΤΗΡΙΟΝ ΓΚΡΕΜΙΣΜΑ", και όχι θέσπισμα, είχε σκεφθεί κάποια στιγμή τις προηγούμενες μέρες.
Όταν πια η διαδικασία είχε μπει στα αντίστοιχα με τα δικά του αδικήματα, έμελλε να δοκιμάσει αυτό που λένε το πικρό της κοινωνικής αδικίας ποτήρι. Εκείνος και μερικοί ακόμη φτωχοδιάβολοι, μαζί με κάποιους εκπροσώπους εφοριών, ως αντ' αυτών μηνυτές, περίμεναν καρτερικά να έρθει η σειρά τους. Με την αγωνία, την απογοήτευση και την θλίψη ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους. Ακούστηκαν κάτι νούμερα με πολλά μηδενικά. Τα "λουλούδια" που αντιστοιχούσαν στα νούμερα, έλαμπαν δια της βροντερής απουσίας τους και οι δικαστές άρχισαν να μοιράζουν ποινές, στα όρια που ο ίδιος ο νόμος τους επιτρέπει. Την ανώτερη ακουγόταν να λέει ο εισαγγελέας, ανάλογα πάντα με το ποσό. Μετατρέψιμη σε χρηματικό πρόστιμο και με ανασταλτικό χαραχτήρα για τόσα ή τόσα χρόνια.
Η δυσφορία τους ήταν εμφανής. Βρίσκονταν μπροστά σε απάτη και τα χέρια τους ήταν δεμένα. Ένιωθαν πρώτα από όλα την "ασέβεια" προς το δικαστήριο, που καθορίζονταν από την επιδεικτική απουσία τους. Έβλεπαν και την διαφορά ανάμεσα στα πολλά οφειλόμενα και στα ψίχουλα. Αλλά, με δεμένα τα χέρια και μπλοκαρισμένοι από παντού ένιωθαν. Το ένιωθε κάθε φορά που ανακοίνωναν οι δικαστές τις ποινές, με τυπική και ξερή φωνή, χωρίς το παραμικρό σπάσιμο στον τόνο της.
Εκείνες τις στιγμές, ένας κόμπος αγανάκτησης και οργής τον έπνιγε. Για να μην φωνάξει κρατήθηκε με το ζόρι. Έσκυβε το κεφάλι μέσα στις παλάμες του κάνοντας προσπάθεια να ελέγξει όλο αυτό το αίσθημα αδικίας που έπνιγε το μυαλό του. Αν φώναζε, η φωνή του θα ξεπέρναγε τα όρια του δικαστικού μεγάρου, θα ταξίδευε μακριά και ψηλά. Τόσο ψηλά που θα χανόταν και θα έσβηνε στο άπειρο, σαν αντίλαλος οργής. Μα και πάλι δεν θα έφτανε να σβήσει την σωρευμένη οργή. Τρία χρόνια τώρα οργή μαζεύει. Οργή και μόνο οργή. Που θα έφτανε αν την άφηνε να φύγει και να απελευθερωθεί; Αν για μια ακόμη φορά πέρναγε τα όριά του; Πόσοι σε όλες τις αίθουσες δικαστηρίων ένιωθαν το ίδιο; Πάνω στις έδρες τους, εκπληρώνοντας τον λειψό όπως καθορίστηκε ρόλο τους και κάτω από αυτές σεβόμενοι τον ρόλο και τον χώρο στον οποίο βρίσκονταν;
Η σκέψη του διασταυρώθηκε αενάως με εκείνη του εισαγγελέα. Το αντιλήφθηκε όταν σε κάποια από τις πολλές φορές που ανασήκωσε το κεφάλι από τις παλάμες του, τα βλέμματα τους συναντήθηκαν, καθώς η αίθουσα είχε σχεδόν αδειάσει και η διαδικασία είχε πια τυπικά πάρει τον δρόμο προς το τέλος της. Δυο εφοριακοί εναλλάσσονταν στις υποθέσεις, και οι δικαστές διεκπεραίωναν με κατανόηση τις υποθέσεις των φτωχοδιάβολων, αναβάλλοντας για ένα αόριστο διάστημα το "ΚΛΗΤΗΡΙΟ ΓΚΡΕΜΙΣΜΑ" βάζοντάς τους στην αναμονή για ένα νέο "ΚΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΠΙΣΜΑ".....
Η αυλαία έπεσε με την τελευταία σκηνή μετά την απόφαση. Ένα μεγάλο χαμόγελο ανακούφισης και ευχαρίστησης και ένα "σας ευχαριστώ", ειλικρινές και αληθινό, έγινε δεκτό από τους δικαστές στην πραγματική του διάσταση. Ένα νεύμα τους και ένα επίσης ειλικρινές χαμόγελο του μετέδωσαν την προσωρινή αισιοδοξία ότι ίσως κάποια μέρα τα πράγματα διορθωθούν και τα "ΚΛΗΤΗΡΙΑ ΘΕΣΠΙΣΜΑΤΑ", να παραδίδονται στους πραγματικούς εγκληματίες και όχι στους κατασκευασμένους. Τους βαφτισμένους από τους ημετέρους των ημετέρων ασεβών αρπακτικών...!!!!
