Κυριακή 7 Απριλίου 2019

Αόρατη απειλή, ορατές επιπτώσεις

Κόσμος


Από την περασμένη Δευτέρα, χιλιάδες οδηγοί πληρώνουν μια νέα χρέωση για να εισέλθουν στο κεντρικό Λονδίνο. Πριν λίγους μήνες η Μαδρίτη απαγόρευσε την κυκλοφορία των περισσότερων πετρελαιοκίνητων ή ντιζελοκίνητων οχημάτων στο κέντρο της πόλης, καθώς επιχειρεί να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα σε μία από τις ευρωπαϊκές πόλεις με τη μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση. Στον ίδιο δρόμο βρίσκονται και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όπως το Παρίσι, το Βερολίνο, το Όσλο που έχουν ήδη επιβάλει περιορισμούς στην κυκλοφορία για να βελτιώσουν την ποιότητα της ατμόσφαιρας.

Ο στόχος, κάλλιο αργά παρά ποτέ, είναι να αποθαρρυνθούν τα πιο «βρόμικα» οχήματα σε μια προσπάθεια να μειωθούν οι ασθένειες και οι πρόωροι θάνατοι. Όπως δήλωσε στο BBC, ο δήμαρχος του Λονδίνου, Sadiq Khan, η απειλή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, μπορεί να είναι αόρατη με γυμνό μάτι, είναι όμως ορατή στη δημόσια υγεία.

Τις τελευταίες δεκαετίες, η έρευνα αποκάλυψε πως αέρια όπως το διοξείδιο του αζώτου και άλλα μικροσκοπικά σωματίδια, φτάνουν βαθιά μέσα στο σώμα μας, προκαλώντας βλάβες διαρκείας. Τα πιο εμφανή αποτελέσματα είναι στην αναπνοή μας. Το άσθμα, η χρόνια βρογχίτιδα και ο καρκίνος των πνευμόνων αποδεδειγμένα συνδέονται άμεσα, ενώ αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, μαζί με καρδιακές παθήσεις και καρδιακές προσβολές.

Μάλιστα όπως εξηγεί ο Δρ Ben Barrett από το King's College του Λονδίνου, που συμμετείχε σε πρόσφατη σχετική έρευνα, τα παιδιά που γεννιούνται σε μολυσμένο περιβάλλον «δεν είναι απαραιτήτως ότι υπάρχει μια συγκεκριμένη ασθένεια που αναπτύσσουν αλλά το σώμα τους είναι λιγότερο ικανό να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις καθώς πηγαίνουν στην εφηβεία και σε γηρατειά».

Σύμφωνα με τον καθηγητή Jonathan Grigg του Πανεπιστημίου της Queen Mary στο Λονδίνο, που συμμετείχε στην έρευνα για τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα παιδιά, τα στοιχεία για ευρύτερες επιπτώσεις αυξάνονται. «Είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με αναπνευστικές νόσους όπως το άσθμα και οι καρδιαγγειακές παθήσεις με καρδιακές προσβολές αλλά και εγκεφαλικά επεισόδια και σε πέντε χρόνια θα είμαστε πιο σίγουροι και για άλλες καταστάσεις όπως η άνοια και η παχυσαρκία».

Παράλληλα, μια σημαντική κινεζική μελέτη πέρυσι συνέδεσε τη ρύπανση με τη μειωμένη γνωστική απόδοση, ενώ μια βρετανική μελέτη που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα συνέδεσε τη ρύπανση με ψυχωσικά επεισόδια σε εφήβους.

Η Ευρώπη πεθαίνει πρόωρα



Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί -σύμφωνα με νέα μελέτη- τον διπλάσιο αριθμό πρόωρων θανάτων ετησίως στην Ευρώπη από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως.

Χρησιμοποιώντας μια νέα μέθοδο προσομοίωσης των επιπτώσεων των διαφόρων πηγών ρύπανσης της ατμόσφαιρας στα ποσοστά θνησιμότητας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι προκλήθηκαν περίπου 790.000 πρόωροι θάνατοι σε ολόκληρη την Ευρώπη το 2015, και 659.000 στα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από αυτούς τους θανάτους, μεταξύ 40-80% οφειλόταν σε καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση προκάλεσε περίπου 8,8 εκατομμύρια επιπλέον θανάτους παγκοσμίως αντί των εκτιμώμενων 4,5 εκατομμυρίων.

«Για να το καταλάβουμε καλύτερα, αυτό σημαίνει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί περισσότερους θανάτους ετησίως από ό,τι το τσιγάρο, το οποίο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προκάλεσε 7,2 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους το 2015. Το κάπνισμα μπορεί να αποφευχθεί αλλά η ατμοσφαιρική ρύπανση όχι», δήλωσε ο συνεπικεφαλής της μελέτης, καθηγητής Τόμας Μούντσελ από το Τμήμα Καρδιολογίας του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου στο Μάιντς της Γερμανίας.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στοιχεία έκθεσης από ένα μοντέλο που προσομοιώνει τις ατμοσφαιρικές χημικές διεργασίες και τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν με τη γη, τη θάλασσα και τα χημικά που εκπέμπονται από φυσικές και ανθρωπογενείς πηγές όπως η παραγωγή ενέργειας, η βιομηχανία, η κυκλοφορία και η γεωργία. Στη συνέχεια εφάρμοσαν αυτά τα στοιχεία σε ένα νέο μοντέλο παγκόσμιων ποσοστών έκθεσης και θνησιμότητας μαζί με δεδομένα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα οποία περιελάμβαναν πληροφορίες σχετικά με την πυκνότητα του πληθυσμού, τις γεωγραφικές τοποθεσίες, τις ηλικίες, τους παράγοντες κινδύνου για διάφορες ασθένειες και τις αιτίες θανάτου.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, διαπίστωσαν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι υπεύθυνη για 120 επιπλέον θανάτους ετησίως ανά 100.000 κατοίκους. Στην Ευρώπη και την Ε.Ε., ο αριθμός ήταν ακόμη υψηλότερος, με 133 και 129 επιπλέον θανάτους ετησίως ανά 100.000 άτομα, αντίστοιχα. Στην Ελλάδα ο αριθμός ήταν υψηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με 178,22 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους.

Ψυχωσικά επεισόδια σε νέους



Τα ψυχωσικά επεισόδια, όπως το να ακούει κανείς ανύπαρκτες φωνές ή να κάνει παρανοϊκές σκέψεις, είναι συχνότερα στους εφήβους που ζουν σε πόλεις με μεγάλη ρύπανση του αέρα, σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που ζουν σε αγροτικές περιοχές, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα, την πρώτη που κάνει αυτή τη συσχέτιση, αν και δεν έχει βρεθεί κάποιος βιολογικός μηχανισμός που να συνδέει με βεβαιότητα τη ρύπανση με τα συμπτώματα της ψύχωσης.

Άλλες πρόσφατες μελέτες έχουν συσχετίσει τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης με τον κίνδυνο εγκεφαλικού και άνοιας στους ηλικιωμένους. Η νέα μελέτη έρχεται να προστεθεί σε όσες δείχνουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να επιβαρύνει τη σωματική, οδηγώντας τελικά και σε προβλήματα ψυχικής υγείας.

Οι επιστήμονες του Βασιλικού Κολεγίου (King’s) του Λονδίνου, με επικεφαλής τη δρα Τζόαν Νιούμπερι του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ψυχιατρικό περιοδικό «JAMA Psychiatry«, σύμφωνα με το BBC και το New Scientist, ανέλυσαν στοιχεία για 2.232 εφήβους ηλικίας 12 έως 18 ετών.

Η μελέτη ταξινόμησε τους νέους σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με τη διαμονή τους σε αστική, ημιαστική ή αγροτική περιοχή. Σχεδόν το ένα τρίτο των εφήβων είχαν αναφέρει τουλάχιστον ένα ψυχωσικό επεισόδιο, όπως να νομίζουν ότι κάποιος τους κατασκοπεύει συστηματικά ή να ακούνε φωνές που κανείς άλλος δεν μπορεί να ακούσει. Οι επιστήμονες συσχέτισαν τη συχνότητα των ψυχωσικών επεισοδίων με το επίπεδο ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον τόπο διαμονής τους στη διάρκεια ενός έτους.

Διαπιστώθηκε ότι όσο μεγαλύτερη ήταν η ρύπανση του αέρα, πράγμα που συνέβαινε στις αστικές περιοχές, τόσο πιθανότερο ήταν να διαγνωσθεί ένας έφηβος ότι είχε επεισόδιο ψύχωσης και αυτό άσχετα με άλλους παράγοντες, όπως το οικογενειακό ιστορικό ψυχικής νόσου, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ.

Τα μικροσωματίδια των ρύπων μπορούν, εκτός από τους πνεύμονες, να διεισδύσουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και να φθάσουν στον εγκέφαλο, όπου πιθανώς πυροδοτούν χρόνια φλεγμονή και τελικά κάποια ψυχική διαταραχή. Μια παρεμφερής εναλλακτική εξήγηση είναι ότι οι χημικές ουσίες των μικροσκοπικών σωματιδίων της ρύπανσης διαλύονται στο αίμα και καταλήγουν στον εγκέφαλο, όπου πάλι οδηγούν σε παρατεταμένη φλεγμονή.

Μια άλλη απλούστερη ερμηνεία είναι ότι όχι η χημική ρύπανση αλλά ο θόρυβος από την πολύβουη πόλη και ιδίως από τα αυτοκίνητα στους πολυσύχναστους δρόμους διαταράσσει τον ύπνο των εφήβων και αυξάνει το στρες τους. Ο εφηβικός εγκέφαλος είναι πιο εύπλαστος και άρα πιο επιρρεπής σε εξωτερικά ερεθίσματα.

Μέτρα και ημίμετρα



Σχέδια για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από αυτοκίνητα και ημιφορτηγά μέχρι το 2030 ενέκριναν οι ευρωβουλευτές την περασμένη Τετάρτη.

Τα μέτρα έχουν ήδη συμφωνηθεί ανεπίσημα μεταξύ του Κοινοβουλίου και των υπουργών της ΕΕ και περιλαμβάνουν υψηλότερο στόχο (37,5%) μείωσης εκπομπών από το σύνολο των νέων αυτοκινήτων μέχρι το 2030, σε σύγκριση με αυτόν που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (30%). Η νομοθεσία θέτει επίσης στόχο μείωσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από νέα ημιφορτηγά (31%) μέχρι το 2030.

Η νομοθεσία υιοθετήθηκε με 521 ψήφους έναντι 63 και 34 αποχών. Τώρα απαιτείται η τελική έγκριση από το Συμβούλιο πριν τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.

Οι κατασκευαστές των οποίων ο μέσος όρος εκπομπών θα υπερβαίνει τα όρια αυτά θα είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν σχετικά τέλη ρύπανσης. Μέχρι το 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να εκτιμήσει αν αυτά τα ποσά θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μιας δίκαιης μετάβασης στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών και για τη στήριξη της επαγγελματικής κατάρτισης των εργαζόμενων στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να εκτιμήσει εάν θα πρέπει να καθιερωθεί κοινή μεθοδολογία για τις επιθεωρήσεις και πρότυπα καταγραφής δεδομένων, το αργότερο μέχρι το 2023. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να κινηθεί η νομοθετική διαδικασία.

Παρά την υιοθέτηση αυστηρότερων κανονισμών για τις εκπομπές ρύπων σε μερικές μεγάλες αγορές οχημάτων, ο τομέας των μεταφορών εξακολουθεί να συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση, σε παγκόσμια κλίμακα, των ασθενειών που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση, καταλήγουν στο συμπέρασμά τους οι ερευνητές.

Το στοιχείο αυτό υποδηλώνει την ανάγκη να καταστεί κεντρικό θέμα των εθνικών και τοπικών διαχειριστικών σχεδίων για τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της επιβάρυνσης που αυτή προκαλεί στη δημόσια υγεία η μείωση των εκπομπών ρύπων από τις δημόσιες και ιδιωτικές μεταφορές.

Πηγή: tvxs.gr



Η Σφήκα: Επιλογές




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου