Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2019

Περί ρατσισμού: Τρεις τονισμοί και μια ντροπή

Του Τάσου Βαρούνη


Πρώτα, η καταδίκη του «ρατσιστικού» λόγου φτάνει να ξεπερνά την ίδια την καταδίκη του ρατσισμού. Η «λέξη» έχει ξεφύγει από το «πράγμα». Αλλά και η έννοια ξεχειλώνει ώστε να χωρέσει πολλά και διάφορα. Ενώ υπάρχει ένα συμφωνημένο ρατσιστικό σχέδιο που προωθείται, δηλαδή η χώρα να γεμίσει με στρατόπεδα συγκέντρωσης, αυτό κάπως «ξεχνιέται». Χιλιάδες άνθρωποι θα «φιλοξενούνται» με το ζόρι σε συνθήκες περισσότερο ή λιγότερο άθλιες, πάντα όμως φυλακισμένοι και έκπτωτοι, πάντα ενάντια στη θέλησή τους. Αν αυτό δεν είναι ρατσισμός τότε μάλλον οι λέξεις έχουν χάσει το νόημα τους.

Και τι είναι ρατσισμός για μερικούς; Είναι για παράδειγμα η αναγνώριση ότι όταν χιλιάδες νέοι άντρες βρίσκονται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης σαν αγρίμια στο κλουβί, ενδέχεται να υπάρξουν προβλήματα και συγκρούσεις πολλών ειδών. Ή η αναφορά σε πολιτισμικές διαφορές και συνήθειες λες και αυτές δεν διαδραματίζουν κανένα ρόλο στο πως συγκροτείται η συμβίωση των ανθρώπων. Ακόμα και η σκέψη ότι μέσα στις καραβιές προσφύγων και μεταναστών υπάρχουν άνθρωποι με ειδικούς ρόλους καταγράφεται ως συνομωσιολογία και έτσι ξεμπερδεύουμε. Ο ρατσισμός αποκόπτεται από το ιδιαίτερο πλαίσιο των οικονομικών, κοινωνικών αλλά και πολιτικών συνθηκών και μένει απλά ως καταγγελία του ρατσιστικού λόγου.

ΔΕΥΤΕΡΟΝ, είναι οι «ρατσιστές». Δεν είναι το πρόβλημα ο ρατσισμός αλλά αυτοί. Είτε είναι οι 15 ακραίοι στην Σπάρτη, είτε κάποιες γραφικές φιγούρες που υπερπροβάλλονται σαν να αποτελούν αυτοί την κυρίαρχη «εικόνα» της κοινωνίας. Ενώ από την μία υπάρχει μια χαρακτηριστική αποδοχή του σχεδίου «Ελλάδα-φράχτης», σαν να πρόκειται για κάτι αναγκαστικό, από την άλλη δεν κατανοείται ότι είναι ακριβώς αυτό που μάλλον θα συμβάλει –σε αυτές τις συνθήκες– στην περαιτέρω ενδυνάμωση του ρατσισμού.

Γιατί η θλιβερή κανονικότητα των κέντρων κράτησης δεν αφορά μόνο τους «μέσα» αλλά και όσους θα ζουν δίπλα στους φράχτες και τα συρματοπλέγματα που στήνονται για τους Άλλους και τους Ξένους. Γιατί στην πραγματικότητα δεν υπάρχει «δίπλα». Τι σημαίνει «δίπλα» σε ένα νησί σαν την Λέσβο και τη Σάμο; Αλλά και πόσο καθαρή να μείνει η συνείδηση «δίπλα» σε τόση δυστυχία και μέσα στο γενικό ξεχαρβάλωμα; Συμβίωση –και αυτή με το ζόρι– μεταξύ μιας «κανονικής» κοινωνίας που θα δυσκολεύεται ολοένα και περισσότερο και ενός αόρατου πληθυσμού που θα «μπαινοβγαίνει» σε αυτήν για ό,τι μπορεί να «ξεκλέψει». Αυτή είναι η νέα τοπογραφία στα νησιά και προσεχώς σε αρκετές περιοχές της χώρας. Αν αυτή δεν θρέφει το ρατσισμό, τότε τι;

ΤΡΙΤΟΝ, εδώ και καιρό επιχειρείται ο προληπτικός στιγματισμός και η απομόνωση όσων ανησυχούν για το Προσφυγικό διά της ταμπέλας του ρατσιστή. Η λέξη που χρησιμοποιείται δεν είναι τυχαία. Το φορτίο της είναι τόσο βαρύ που απαγορεύει κάθε περαιτέρω συζήτηση με τις έτσι χαρακτηριζόμενες απόψεις και όσους τις εκφράζουν. Έτσι, το Παρατηρητήριο Ρατσιστικών Εγκλημάτων έψαξε και ανακάλυψε την ξενοφοβία στις δηλώσεις του πάπα-Αντώνιου και της Κιβωτού, για να ξεσαλώσουν έπειτα πολλοί επ’ αυτού. (βλ. και δίπλα). Το Παρατηρητήριο έχει μπροστά του ένα ρατσιστικό έγκλημα, αλλά προτιμά να τα βάλει με όσους, δίχως να ευθύνονται, ανησυχούν για κάποιες μόνο από τις συνέπειές του.

Ακόμα και ο πανικός κάποιων αριστερών απέναντι στις εντελώς μειοψηφικές και ακραίες αντιδράσεις θα ήταν ανάξιος λόγου, αν δεν συνδέονταν με έναν ευρύτερο συστημικό σχεδιασμό. Να μπλοκαριστεί κάθε διαφορετική εκδοχή αντίστασης στους βασικούς σχεδιασμούς. Κάθε ανησυχία πρέπει να ρουφιέται και να μετουσιώνεται σε μια αντιπαράθεση «ρατσιστών-αντιρατσιστών», καθόλου ανύπαρκτη μα εντελώς αποπροσανατολιστική. Αυτή η προληπτική τρομοκρατία κομπλάρει αρκετούς δημοκρατικούς και ευαίσθητους ανθρώπους από το να εκδηλωθούν. Αλλά επιπλέον και ο διχασμός που παράγεται αδυνατίζει την κοινωνία ενισχύοντας τις αντοχές του πολιτικού συστήματος. Αν εδώ προσθέσουμε τα «δωράκια» και τις «εξαγορές» μέσω κονδυλίων και πρόσθετων ενισχύσεων (ούτε εδώ αρκούν τα λόγια…) στις τοπικές κοινωνίες, το παζλ ολοκληρώνεται.

ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ντροπιάζει διπλά τους ανθρώπους αυτής της χώρας. Οι ίδιοι που έφεραν και στήριξαν τα μνημονιακά δεσμά, οι ίδιοι αποδέχονται την μετατροπή της χώρας σε φράχτη και φυλακή ανθρώπινων ζωών. Έχει αυτό σημασία. Γιατί η ιστορία δεν ξεκινάει από το μηδέν και οι έννοιες δεν είναι ακαδημαϊκές περιγραφές «του κουτιού». Ο «αντιρατσισμός», ο «ρεαλισμός», η «σκληράδα» οποιουδήποτε άρχοντα, αξιολογείται δηλαδή σε ευρύτερο φόντο. Να καταγγέλλει τον ρατσισμό ο ΣΥΡΙΖΑ που έστησε τη Μόρια; Να ζητά η Ν.Δ. πατριωτική αλληλεγγύη όταν συνεχίζει την κοινωνική διάλυση; Να καταδικάζουν σε διάφορες δοσολογίες, από κοινού ή εναλλάξ, πότε τον εθνολαϊκισμό, πότε τον ρατσισμό ή να αξιοποιούν ιδιοτελώς την συμπόνια του ελληνικού λαού απέναντι σε μετανάστες και πρόσφυγες; Ποιοι τώρα;


Βλέπουμε στη φωτογραφία τα σχόλια που προξένησε μια ανάρτηση της κομματικής ιστοσελίδας του ΣΥΡΙΖΑ, του left.gr. Στο ίδιο κλίμα είναι τα 9 στα 10 περίπου σχόλια στο άρθρο. Το γεγονός είναι ενδεικτικό. Δεν καταπίνεται πλέον, και εκνευρίζει πολλούς, η εύκολη σπίλωση ως «ρατσιστή» οποιουδήποτε διαφωνεί με την κυρίαρχη πολιτική στο προσφυγικό ή έστω ανησυχεί για επιμέρους πλευρές. Θυμίζουμε ότι η Κιβωτός με επιστολή της διαφώνησε με την τοποθέτηση ενός κλειστού κέντρου, μιας φυλακής μεταναστών, δίπλα σε δομή που φιλοξενεί παραμελημένα παιδιά κάθε εθνικότητας, σε μια ερημική περιοχή της Χίου. Ακολούθησαν κατηγορίες για «εμετικό», «ρατσιστικό» κ.λπ. «παραλήρημα» αλλά και μηνύσεις κατά της Κιβωτού για… ρατσιστικό έγκλημα. Η ένταση, πάντως, της επίθεσης δεν φαίνεται να είναι τυχαία, καθώς η ΜΚΟ της Εκκλησίας είναι σίγουρα δυνατός ανταγωνιστής για άλλες ΜΚΟ του χώρου

Πηγή: e-dromos.gr



Τάσος Βαρούνης: Σχετικά με τον Συντάκτη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου